Από το 2020, όταν δημότες υπέβαλλαν αίτημα ένταξης της βελανιδιάς της Ραφήνας, στον κατάλογο των διατηρητέων μνημείων της Φύσης, ένας λαβύρινθος διαδικασιών έχει καταπιεί και αυτήν ακόμα τη διαδικασία του χαρακτηρισμού, με αιχμή την αδυναμία (;) ή την ανικανότητα των φορέων να εξετάσουν και να ανταποκριθούν σε ένα απολύτως δίκαιο αίτημα. Ένα δέντρο 700 και πλέον ετών, το οποίο επιβιώνει ως εκ θαύματος στα όρια του πιο εχθρικού προς τα δέντρα και τη Φύση γενικότερα, δήμου, βρίσκεται εκτός της κρατικής μέριμνας λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών.

Τι και αν συντάχθηκε μελέτη από ειδικούς επιστήμονες (δασολόγο, χημικό και βιολόγο) σύμφωνα με τα οριζόμενα από την τότε ισχύουσα νομοθεσία, κανένας φορέας δεν προώθησε τη διαδικασία, ως όφειλε και πολύ περισσότερο δεν συνέδραμε προκειμένου να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες. Έτσι το θέμα παραμένει βαλτωμένο και φυσικά ο φόβος για κάποια "αναπτυξιακή παρέμβαση" από πλευράς δήμου, περιφέρειας ή υπουργείου στην περιοχή, παραμένει ενεργός. Ειδικά από πλευράς δήμου και ενδεχόμενων ενεργειών του, ο φόβος της καταστροφής του υπεραιωνόβιου δέντρου, είναι μεγαλύτερος.

Εκεί που όλα έδειχναν πως τίποτα δεν επρόκειτο να προχωρήσει, μία ελπίδα γεννήθηκε. Δημοσιεύτηκε η απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δασών και του Γενικού Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων για τη σύσταση και συγκρότηση επιτροπής για τον καθορισμό των εξειδικευμένων κριτηρίων βάσει των οποίων δύνανται να χαρακτηριστούν αιωνόβια – υπεραιωνόβια δέντρα ως μνημεία της φύσης 

Η υπό σύσταση Επιτροπή θα αποτελείται από:

Δύο (2) εκπροσώπους του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) με τους αναπληρωτές τους, ένας (1) εκ των οποίων ορίζεται ως Πρόεδρος της επιτροπής,
έναν (1) εκπρόσωπο του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ), με τον αναπληρωτή του.
Γραμματέας της επιτροπής ορίζεται, με τον αναπληρωτή του, υπάλληλος της Δ/νσης Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος & Βιοποικιλότητας του ΥΠΕΝ.

Βέβαια η απόφαση που έχει όλες τις δυνατότητες να προωθήσει τον χαρακτηρισμό της Βελανιδιάς της Ραφήνας ως διατηητέο μνημείο της Φύσης, περιέχει τα απαισιόδοξα σημεία της.

1. Το αίτημα ένταξης κάθε δέντρου που εξετάζει η επιτροπή πρέπει να έχει υποβληθεί από δημόσιους φορείς και οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης. Για τη Βελανιδιά της Ραφήνας και οι δημόσιοι φορείς και ο οικείος ΟΤΑ έχουν αποδειχθεί, χρόνια τώρα ανεπαρκείς, επιδεικνύοντας χαρακτηριστική -έως ύποπτη- αδράνεια

2. Εφόσον αποφασίσει η επιτροπή για τα κριτήρια ένταξης, τα προωθεί  μαζί με σχετική εισήγηση προς το αρμόδιο όργανο του ΥΠΕΝ για την έκδοση σχετικής απόφασης. Όμως επίσης, το "αρμόδιο όργανο του ΥΠΕΝ" για την περίπτωση της  Βελανιδιάς της Ραφήνας, έχει επιδείξει την ίδια ανεπάρκεια με εκείνους που είναι επιφορτισμένοι με το καθήκον της υποβολής σχετικού αιτήματος.

Ο καιρός θα δείξει, αλλά πιστεύουμε πως επειδή πρόκειται για ολοκαίνουργια απόφαση των δύο γενικών γραμματέων, οι υπηρεσιακοί φορείς θα επιδείξουν ζέση για την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Απομένει να δούμε αν την ίδια ζέση θα επιδείξουν οι "δημόσιοι φορείς" (λέγε με δασαρχείο Πεντέλης) και ο οικείος ΟΤΑ (εδώ μάλλον γελάνε). Άλλωστε ο οικείος ΟΤΑ επέδειξε καταστροφική διάθεση, μόλις πρόσφατα, όταν υποστήριξε δράση καταστροφής του καμένου ανατολικού Πεντελικού με την εισβολή ορδών "εθελοντών αναδασωτών" μέσα στις φρεσκοκαμένες εκτάσεις, παραβιάζοντας κάθε επιστημονική οδηγία και κάθε αναδασωτική εμπειρία, στο όνομα της προεκλογικής του "προβολής".

Ακολουθεί η απόφαση των δύο γραμματέων, όπως δημοσιεύτηκε στη Διαύγεια με ΑΔΑ 9ΡΣ54653Π8-ΦΓΥ

Μια βελανιδιά που έζησε ως νεαρό αρτίφυτρο την κατάκτηση της Αττικής από τους Φράγκους  (1205 μΧ) της Δ’  Σταυροφορίας (1204 μ.Χ), έζησε την άφιξη των διωκόμενων  Αθηναίων την εποχή του Χασεκή, έζησε και την άφιξη των προσφύγων από τη Μ. Ασία.

Έζησε την παραθεριστική ανάπτυξη των δεκαετιών του 1950, του 1960, του 1970.

Έζησε και την κατασκευή ασφαλτοδρόμων, το διαρκές πήγαινε και έλα των λεωφορείων και τα σύγχρονα μποτιλιαρίσματα των αναχωρούντων ή άρτι αφιχθέντων, προς και από το λιμάνι της Ραφήνας.

Μία υπεραιωνόβια βελανιδιά που σήμερα ζει και την επικρεμάμενη απειλή για την ίδια και τη φυσιογνωμία του τόπου. Την απειλή της άμετρης και ισοπεδωτικής «ανάπτυξης» των ολίγων εις βάρος των πολλών (και της ίδιας βέβαια). Της μοναδικής ανάπτυξης που επαναλαμβάνεται στον τόπο. Της μη βιώσιμης. Της ακραία καταναλωτικής και σπάταλης σε ζωή, σε περιβάλλον και σε μέλλον.

Ας δούμε όμως το θαυμαστό αυτό δέντρο που στέκεται στην άκρη του δρόμου που οδηγεί στη Ραφήνα, με τρόπο τέτοιο που θα έλεγε κανείς πως βλέπει αυτόν τον γίγαντα να κλίνει το κεφάλι του από συστολή και ευγένεια, για να περάσουν τα αφεντικά του τόπου του,  με τα οχήματα τους, από μπροστά του.