Δελτίο τύπου της Ελληνικής Δασολογικής Εταιρείας για τις πρόσφατες, ολέθριες, δασικές πυρκαγιές και οι προτάσεις της για την προστασία των ελληνικών δασών Κύριο
Η Ελληνική Δασολογική Εταιρεία εξέδωσε το ακόλουθο Δελτίο Τύπου, στο οποίο εκφράζει επιγραμματικά τις θέσεις της για τις τραγικές δασικές πυρκαγιές του 2021. Μίας χρονιάς που αποτελεί την πιο μαύρη χρονιά στον τομέα του πλήθους, της έντασης καταστροφής και της έκτασης των δασικών πυρκαγιών. Μίας χρονιάς που απέδειξε με οδυνηρό τρόπο πως το σοβαρότατο θέμα της δασοπροστασίας και της δασικής διαχειριστικής στην Ελλάδα, είναι το μεγάλο θύμα πολιτικών επιλογών, κυβερνήσεων και αυτοδιοίκησης. Ειδικά της αυτοδιοίκησης όλων των βαθμίδων, η οποία δεν είναι μόνο ανίκανη, ανεπαρκέστατη και εχθρική απέναντι στη διατήρηση, τη διαχείριση και την προστασία του δασικού πλούτου της χώρας, αλλά στην πλειονότητα των περιπτώσεων, είναι εκείνη που οδηγεί τα δάση και το φυσικό περιβάλλον σε παρακμή, μαρασμό και σε οριστικό αφανισμό. Αντιμετωπίζει το δάσος και το περιβάλλον εν γένει μόνο ως βάθρα διαφημιστικής προβολής, με «χαντρούλες και καθρεφτάκια», με ψεύτικα, δήθεν φιλοπεριβαλλοντικά σχέδια, που κρύβουν ανόσιους και επικίνδυνους σχεδιασμούς. Κάποτε πρέπει να έρθει η στιγμή που θα απαλλαγούμε από αυτή τη γάγγραινα, αλλά μέχρι να το αποφασίσουμε τελεσίδικα, ας φροντίσουμε να βρισκόμαστε από την πλευρά της προστασίας περιβάλλοντος και δάσους και όχι των εχθρών τους.
Μετά τη μακρά εισαγωγή, ακολουθεί το Δελτίο τύπου της Ελληνικής Δασολογικής Εταιρείας, το οποίο περιέχει και τις προτάσεις της, οι οποίες όμως προϋποθέτουν μία νέα, δημοκρατική δομή Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.
Θεσσαλονίκη 31 Αυγούστου 2021
ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2021
(Δελτίο Τύπου της ΕΔΕ)
Δασικές πυρκαγιές
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος καταστροφής των δασών της χώρας μας ήταν και είναι οι δασικές πυρκαγιές, φαινόμενο που ενισχύθηκε ιδιαίτερα στις τελευταίες δεκαετίες. Τα δάση της χώρας μας ανήκουν στα Μεσογειακά οικοσυστήματα, τα οποία από αρχαιοτάτων χρόνων κατοικήθηκαν και επηρεάστηκαν από διάφορες φυλές και πολιτισμούς, και υποβαθμίστηκαν από ανθρωπογενή εκμετάλλευση. Τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκαν τεράστιες δασικές πυρκαγιές οι οποίες προκάλεσαν μεγάλες ζημιές σε περιουσίες αλλά και θύματα (Πελοπόννησος 2007, Μάτι 2019, κλπ) και ιδιαίτερα πρόσφατα (Αύγουστος 2021) που μόνο σε μία εβδομάδα κάηκαν πάνω από 1.000.000 στρέμματα σε ολόκληρη την Ελληνική Επικράτεια (Αττική, Εύβοια, Πελοπόννησος, Βόρεια Ελλάδα, κλπ). Οι μεγάλες πυρκαγιές οφείλονται κυρίως σε φυσικά ανθρωπογενή αίτια, όπως εμπρησμοί από αμέλεια ή πρόθεση (τσιγάρα, καύση καλαμιών, υπολειμμάτων κλαδεύσεων, ηλεκτρικά καλώδια, εγκατάλειψη ορεινής υπαίθρου, αλλαγή χρήσης γης, κλπ).
Το τίμημα που πληρώνει σήμερα η χώρα μας είναι οδυνηρό, διότι τα τελευταία χρόνια τα δάση, ο δασικός πλούτος και γενικότερα το φυσικό περιβάλλον καταστρέφονται από τις δασικές πυρκαγιές με αυξανόμενο ρυθμό. Κάθε καλοκαίρι, οι πυρκαγιές αποτεφρώνουν πολλές χιλιάδες στρέμματα πολύτιμων δασών μας και γενικά καταστρέφουν τη φυσική βλάστηση με ανυπολόγιστες συνέπειες στο περιβάλλον και την Εθνική μας οικονομία.
Η αειφορική διαχείριση των δασών εξαρτάται άμεσα από τη δασοπροστασία. Είναι αδύνατη η ύπαρξη δάσους, εάν δεν προστατευθεί από τους κινδύνους και κυρίως από την πυρκαγιά. Η διατήρηση των δασών και η προστασία τους από τις πυρκαγιές στηρίζεται στο τρίπτυχο: πρόληψη-κατάσβεση-αποκατάσταση. Η πρόληψη της δασικής πυρκαγιάς εξαρτάται από τη σωστή οργάνωση της αντιπυρικής προστασίας, τον έγκαιρο εντοπισμό και πρόσβαση στο χώρο της πυρκαγιάς, και την άμεση επέμβαση, πριν η φωτιά λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Είναι αδύνατο να γίνει κατάσβεση δασικής πυρκαγιάς, εάν δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης. Τόσο τα προληπτικά μέτρα, όσο και τα κατασταλτικά και τα μέτρα αποκατάστασης, πρέπει να υλοποιούνται από τον ίδιο Φορέα Προστασίας Δασών. Σήμερα, τα μέτρα πρόληψης και αποκατάστασης των δασικών πυρκαγιών εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Δασικής Υπηρεσίας, ενώ τα κατασταλτικά μέτρα (κατάσβεση) έχουν μεταφερθεί από το 1998 από τη Δασική Υπηρεσία στην αρμοδιότητα του Πυροσβεστικού Σώματος. Στη χώρα μας το αντιπυρικό σχέδιο πρόληψης δασικών πυρκαγιών συντάσσεται από τη Δασική Υπηρεσία, ενώ το σχέδιο καταστολής (κατάσβεσης) δασικών πυρκαγιών από την Πυροσβεστική Υπηρεσία. Τα τελευταία χρόνια με τον κατακερματισμό των αρμοδιοτήτων για τον αντιπυρικό σχεδιασμό είχαμε τεράστιες και μη ελεγχόμενες δασικές πυρκαγιές με πολλά θύματα, οικολογικές ζημίες, πλημμύρες και καταστροφές περιουσιών.
Προτάσεις προστασίας και αναβάθμισης των Ελληνικών Δασών
- Νέα Εθνική Στρατηγική για τα δάση.
- Αναδιοργάνωση της Δασικής Υπηρεσίας.
- Αύξηση χρηματοδότησης για τη Δασοπονία.
- Σύνταξη Δασολογίου και ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου και των Δασικών Χαρτών.
- Επανεξέταση και επαναδιαπραγμάτευση από την Πολιτεία για αλλαγή του Νομικού πλαισίου της Δασοπυρόσβεσης.
Πρέπει να συσταθεί άμεσα ένας ανεξάρτητος Ενιαίος Φορέας Δασοπροστασίας και να γίνει το Δασοπυροσβεστικό Σώμα (ΔΑΣΩ), όπως προτάθηκε παλαιότερα (το 1997) από τη Διακομματική Επιτροπή της Βουλής, όπου συμφώνησαν και όλα τα Πολιτικά Κόμματα. Σύμφωνα με το ομόφωνο πόρισμα της Βουλής του 1993 και της Επιτροπής της Βουλής του 2007, Υπεύθυνος φορέας για το ΔΑΣΩ προβλεπόταν να είναι η Δασική Υπηρεσία (Υπουργείο Γεωργίας ή ΥΠΕΝ / Γενική Γραμματεία Δασών & Φυσικού Περιβάλλοντος).
Η πρόσφατη υπαγωγή της Δασικής Υπηρεσίας στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μετά από πολλά χρόνια υπαγωγής της στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις των Περιφερειών και στο Υπουργείο Εσωτερικών είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά απαιτούνται κι άλλες συντονισμένες κινήσεις από πλευράς Πολιτείας.
Εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΔΕ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δρ Ιωάννης Σπανός Δρ Στέφανος Τσιάρας
(Διευθυντής Ερευνών, ΙΔΕ) (Δασολόγος)