Την Κυριακή 13/2/2022  στις 12 το μεσημέρι, διεξήχθη ανοιχτή συνέλευση μελών, φίλων και επισκεπτών της παραλίας Μαρίκες, οργανωμένη από τον εξωραϊστικό σύλλογο της περιοχής "Νηρέα", για να ακουστούν οι απόψεις σχετικά με την εγκατάσταση τοπικού αντλιοστασίου, του δικτύου επεξεργασίας λυμάτων της ΕΥΔΑΠ.  Το κρίσιμο θέμα της συνέλευσης ήταν η εγκατάσταση της περιφερειακής υποδομής του κέντρου επεξεργασίας λυμάτων, μέσα σε υγρότοπο  Α' προτεραιότητας προστατευόμενο από την ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Όπως προέκυψε από την συνέλευση, η ΕΥΔΑΠ κατά τις συζητήσεις που είχαν προηγηθεί με εκπροσώπους 3 συλλογικοτήτων εκ των οποίων οι δύο ήταν συλλογικότητες της περιοχής (Νηρέας και Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας) έθεσε ένα εκβιαστικό δίλημμα, το οποίο συνίστατο στα εξής: 

'Η δέχεστε το αντλιοστάσιο στη θέση που ξεκίνησε ή το έργο απεντάσσεται (δεν χρηματοδοτείται από πόρους της Ε.Ε.) και μέχρι να προσδιοριστεί νέα χωροθέτηση  θα μείνετε χωρίς βιολογικό καθαρισμό, εως και δέκα χρόνια.

Πέρα από τον ωμό εκβιασμό της εταιρείας που εκ συστάσεως είναι ο φορέας που φροντίζει για την τήρηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας που διέπει τα επιφανειακά νερά, τουλάχιστον για την Αττική, αξίζει να σημειώσουμε πως η ΕΥΔΑΠ αρχικά είχε εκδηλώσει προθυμία για να συζητηθεί το θέμα. Η στάση της όμως τελικά απέδειξε πως για άλλη μια φορά ο διάλογος είναι προσχηματικός. Επρόκειτο για προσχηματικό διάλογο, αφού οι αποφάσεις είχαν ήδη ληφθεί ερήμην των διαλεγομένων με την εταιρεία. Όπως ακριβώς ήταν και η δημόσια διαβούλευση: Είχαν ληφθεί αποφάσεις χωρίς ουσιαστικό διάλογο με την κοινωνία, χωρίς γνωμοδότηση από φορείς ελέγχου και διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος και των υγροτόπων, χωρίς διαβούλευση ή με προσχηματική, βιαστική και εντελώς εικονική διαδικασία διαλόγου, πράγμα που αποδεικνύεται σήμερα που ξεκινά ένα έργο, χωρίς οι κάτοικοι να γνωρίζουν τι ακριβώς πρόκειται να συμβεί στον τόπο τους. 

Η εγκατάσταση δικτύου αποχέτευσης και βιολογικού καθαρισμού είναι τεκμήριο πολιτισμού. Αναμφίβολα. Τεκμήριο πολιτισμού όμως είναι και ο σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον, ειδικότερα αν ο σεβασμός αυτός αφορά σπάνια και σημαντικά για τον τόπο αλλά και τον πλανήτη, υγροτοπικά οικοσυστήματα, όπως το έλος Μαρικών και το αμμοθινικό του οικοσύστημα. 

Δεν περιμένουμε από μηχανικούς, μελετητές ή εργολάβους και γραφειοκράτες της ΕΥΔΑΠ ή της αυτοαποκαλούμενης αυτοδιοίκησης, να εννοήσουν τον ρόλο αυτών των συστημάτων για τον τόπο και τον πλανήτη. Αυτοί κουβαλάνε την δυσώδη κληρονομιά του παρελθόντος, η οποία για παράδειγμα βίασε τον υγρότοπο του Σχινιά για να εγκαταστήσει κωπηλατοδρόμιο, της Μπρεξίζας για να κάνει χωματερή, γέμισε πετρελαιοειδή το Θριάσιο πεδίο, σκέπασε τον Κηφισό και τον Ιλισό και τώρα θέλει να κλείσει και το Μεγάλο Ρέμα και άλλα απαίσια τεκμήρια βαρβαρότητας και λατρείας του εφήμερου. Περιμένουμε όμως να σεβαστούν την ευρωπαϊκή νομοθεσία και το καθεστώς προστασίας που έχει υιοθετηθεί και από την οπισθοδρομική χώρα μας. Τη χώρα που βλέπει πως πληρώνει πρόστιμα για την έλλειψη βιολογικού καθαρισμού αφενός και για καταστροφή των υγροτόπων και της βιοποικιλότητας αφετέρου. 

Όπως και να είναι όμως, ο πολιτικός πολιτισμός (αν διαθέτουμε τέτοιον) επιβάλει ισονομία στον διάλογο, διάλογο από μηδενική βάση και ισορροπία στις αναζητούμενες λύσεις, κάτι το οποίο απλά δεν υπάρχει στη προκειμένη περίπτωση. Αντί να εξευρεθεί η βέλτιστη λύση και πρακτική, η ΕΥΔΑΠ ορθώνει έναν φρικώδη μηχανισμό για να επιβάλει στην τοπική κοινωνία εκβιαστικά διλήμματα το δικό της όφελος, σβήνοντας με ψευδοτεχνικές δικαιολογίες έναν σημαντικό υγρότοπο. Και το χειρότερο είναι πως προκαλεί και διχασμό στην κοινωνία με απειλές περί "απένταξης" του έργου από τη χρηματοδότηση. Αν είναι δυνατόν! Ένα έργο εντάσσεται ή απεντάσσεται ενιαία και όχι κλασματικά. Όπως και χρηματοδοτείται ενιαία και όχι κλασματικά. Και αν όντως υπάρχει τέτοιο θέμα, ο ισχυρισμός των "επαϊόντων" θα έπρεπε να επιβεβαιωθεί ή να διαψευσθεί από τους χρηματοδοτικούς φορείς, κάτι το οποίο η ΕΥΔΑΠ μάλλον δεν τολμάει να ζητήσει, με άλλες ενδεχομένως προφάσεις. 

Ο υγρότοπος μετά την πρώτη, επιδερμική επέμβαση της ΕΥΔΑΠ

Το θέμα είναι σοβαρό, αλλά τα σοβαρά θέματα θέλουν και σοβαρούς ανθρώπους για να τα χειριστούν. Και από την όλη περίπτωση αποδεικνύεται πως ο φορέας της ΕΥΔΑΠ δεν διαθέτει αυτή τη σοβαρότητα. Αν η ΕΥΔΑΠ την διέθετε την απαιτούμενη σοβαρότητα θα προσκόμιζε αι τουλάχιστον αποδεικτικά του ισχυρισμού της περί   απένταξης του έργου σε περίπτωση αλλαγής της θέσης του αντλιοστασίου των Μαρικών και ίσως να έπειθε περισσότερο. Όμως θα έπαιρνε τέτοια βεβαίωση εφόσον το χρηματοδοτούμενο έργο, τεκμηριωμένα προκαλεί ζημιά σε θεσμοθετημένα προστατευόμενο  υγρότοπο;  

 ΥΓ Συνημμένη η ανακοίνωση που μοίρασε η Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας