του Αντώνη Λαζαρή, καθηγητή Μ.Ε.
Ίσως είναι μια από τις πιο παλιές έγχρωμες φωτογραφίες του λιμανιού της Ραφήνας. Το στιγμιότυπο τραβήχτηκε από τον φωτογράφο Αλεξ. Λυμπερόπουλο, κατά πάσα πιθανότητα το 1958. Η φωτογραφία δόθηκε από τον Νίκο Λυμπερόπουλο, τον γιο του φωτογράφου, στον καλό φίλο Σπύρο Μικρόπουλο. O Σπύρος ο Μικρόπουλος ανέβασε την φωτογραφία στο Διαδίκτυο και έτσι μπορέσαμε να την δούμε και εμείς.
Το πλοίο είναι το "Κάρυστος" του Τόγια στην τελευταία ή την προτελευταία του χρονιά στο λιμάνι της Ραφήνας. Είναι το πλοίο που πρωτοήρθε στο λιμάνι της Ραφήνας το 1947. Είναι το πλοίο που οι παλιοί Καρυστινοί ονόμαζαν "Καρυστάκι". Τα πρώτα χρόνια πλοιοκτήτης ήταν ο Ιωάννης Τόγιας. Τα τελευταία χρόνια πέρασε στην πλοιοκτησία του Ευάγγελου Τόγια. Κάποια στιγμή το πλοίο πρέπει να πήρε το όνομα "Κωνσταντίνος".
Για τους παλιούς Ραφηνιώτες η μικρή Ραφήνα της δεκαετίας του '50 και του ΄60 ήταν ένας Παράδεισος.
Ήταν ένα ήσυχο χωριό που το καλοκαίρι φιλοξενούσε τους περίφημους παραθεριστές, τους ανθρώπους που ενοικίαζαν ένα τμήμα του σπιτιού των κατοίκων της Ραφήνας και συνυπήρχαν μαζί τους όλο το καλοκαίρι. Ήταν ένας τρόπος για την αύξηση του πενιχρού εισοδήματος των κατοίκων.
Εκείνην την εποχή ο Βασίλης Τσιτσάνης επισκέπτεται συχνά στη Ραφήνα. Το 1953 έχει γράψει το περίφημο τραγούδι "Τα καβουράκια", στο οποίο τους στίχους πιθανόν εμπνεύστηκε η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου.
Ο Ασημάκης Καλπάκης διατηρεί το περίφημο "Bar o ΦΑΡΟΣ" στην πλώρη του τσιμεντόπλοιου. Ο Χρήστος και ο Τζιοβάνι Διαγγελάκης έχουν το ξενοδοχείο, στο οποίο συνήθως φιλοξενείται ο Τσιτσάνης.
Η επέκταση του λιμανιού άλλαξε τελείως την φυσιογνωμία του λιμανιού.
Ακόμα και σήμερα διατηρεί κάποια από την παλιά γραφικότητα.
Οι παραλίες, βέβαια, του Μπενάκη και του Βούλγαρη θυσιάστηκαν για την επέκταση του λιμανιού.
Και φαίνεται πως ότι απέμεινε από την παλιά Ραφήνα, μάλλον, θα θυσιαστεί για την νέα επέκταση του λιμανιού προς τα βόρεια.
Ανεξάρτητα από την αγάπη στα πλοία, η επέκταση του λιμανιού της Ραφήνας θα επιβαρύνει τη ζωή των κατοίκων της Ραφήνας.
Ό,τι χάσαμε δεν θα το ξαναβρούμε.
Το λιμάνι της Ραφήνας σίγουρα δεν είναι ασφαλές. Όλα βασίζονται στην επιδεξιότητα των πλοιάρχων και των πληρωμάτων. Αλλά μία επέκταση θα σημάνει μεγάλες αλλαγές για την πόλη.
Λέγεται πως θα φτάσει η Αττική Οδός, ο Προαστιακός Σιδηρόδρομος και κανείς δεν ξέρει τι ακόμα. Αλλά, η ζωή των κατοίκων της πόλης συνεχώς θα υποβαθμίζεται γιατί το λιμάνι ολοένα και θα περικυκλώνει ασφυκτικά την πόλη.
Εδώ και χρόνια το λιμάνι πιέζει ασφυκτικά την πόλη της Ραφήνας. Και η πίεση αυτή θα γίνεται ολοένα και πιο ασφυκτική όσο το λιμάνι θα επεκτείνεται.
Η Ραφήνα ήταν κάποτε ένα όμορφο ψαρολίμανο που με τα χίλια ζόρια έγινε λιμάνι. Με την επέκτασή του και την μετατροπή του σε υποκατάστατο λιμάνι του Πειραιά η πόλη πολύ δύσκολα θα μπορέσει συμβιώσει μαζί του. Όλα γίνονται ερήμην των κατοίκων. Θυσίες στο βωμό μίας ανάπτυξης που θα φέρει κέρδη "μόνο σε λίγους και εκλεκτούς". Ο κόσμος δεν ξέρει τι τον περιμένει.
Το μέλλον φαντάζει μη βιώσιμο .
