Ο λόγος που δημοσιεύουμε το δελτίο τύπου του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας είναι τα όσα λαμβάνουν χώρα με τις υπηρεσίες πρασίνου των δήμων, οι οποίες είτε από αδιαφορία είτε από ανεπάρκεια, ευθύνονται για τις άπειρες βάναυσες επεμβάσεις πάνω στο αστικό πράσινο. Με αιχμή του κακόμορφου δόρατος την κατακρεούργηση (αν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον όρο) των δέντρων.

Αφού το επιμελητήριο αναγνωρίζει την αύξηση των παραπόνων που φτάνουν σε αυτό, σχετικά με τη βάναυση διαχείριση του αστικού πρασίνου, δίνει στοιχεία και κανόνες που πρέπει να ακολουθούνται. 

Το δελτίο είχε διανεμηθεί στις 24/5/2022. Το κοινοποιούμε με την ευχή να μη ξανακούσουμε από στόμα δημάρχου ή και αρμοδίου υπηρεσίας πρασίνου, την φοβερή ατάκα "Α! οι ευκάλυπτοι έτσι κλαδεύονται" θέλοντας να δικαιολογήσει εγκληματικές, βαθύτατες κλαδεύσεις (και εκτός εποχής). Να δικαιολογήσει τα προφανώς αδικαιολόγητα και δείγματα κακής δουλειάς που είτε δεν ελέγχεται είτε ελέγχεται "για τα μάτια". Σημειώνουμε εδώ πως η ασχετοσύνη (ακόμα και η ανοησία) πλεονάζουν και σε πολλούς διαδικτυακούς απολογητές των εγκλημάτων αυτών, αλλά οι απολογητές και οι απολογήτριες έχουν τέτοιο λόγο που φωνάζει από την αρχή πως πρόκειται για ανθρώπινα bots στην υπηρεσία του πράσινου δημαρχιακού πλυντηρίου. Συνεπώς δεν μας απασχολούν.

Τώρα περιμένουμε από το επιμελητήριο να υλοποιήσει αυτά που προγραμματίζει και από τους δήμους να έχουν το φιλότιμο να παραδεχτούν τα εγκληματικά λάθη τους (ή και την πλημμελή επίβλεψη των εργασιών τους) και να οργανώσουν την κατάρτιση και ενημέρωση του προσωπικού τους, μαζί με την αυστηροποίηση της επίβλεψης των εργολάβων πρασίνου τους οποίους χρησιμοποιούν.

Ακολουθεί το Δελτίο Τύπου του ΓΕΩΤΕΕ (οι τονισμοί των γραμματοσειρών και οι υπογραμμίσεις δικές μας). Στο τέλος δίνεται και το σχετικό PDF για μεταφόρτωση ή κάθε νόμιμη χρήση, ανεξάρτητα.

Δ Ε Λ Τ Ι Ο Τ Υ Π Ο Υ
Σχετικά με κλαδέματα αστικού πρασίνου

Το Παράρτημα Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας γίνεται συχνά αποδέκτης παραπόνων των πολιτών σχετικά με τη διαχείριση του αστικού πράσινου και μάρτυρας μιας νέας πρακτικής που δεν συνάδει με διαχείριση βιολογικού υλικού από εξειδικευμένο προσωπικό. Υπάρχει πλέον πλούσιο υλικό που καταδεικνύει πλήθος λανθασμένων παρεμβάσεων κλαδέματος σε δένδρα και θάμνους του δημόσιου χώρου. Διαπιστώνεται δηλαδή, σε πολλές περιπτώσεις στην περιοχή ευθύνης των ΟΤΑ και της Περιφέρειας Αττικής, μη ορθολογικό κλάδεμα των αστικών δένδρων, όπως επίσης και άκαιρη παρέμβαση σε αυτά.

Οι πρακτικές αυτές σε κάποιες περιπτώσεις είναι αναγκαίες, προκειμένου να αντιμετωπιστούν σημαντικά προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από έλλειψη σχεδιασμού, φύτευση ακατάλληλων φυτικών ειδών σε συγκεκριμένες θέσεις και έλλειψη της συστηματικής διαχείρισης των αστικών δέντρων. Η διασφάλιση της κυκλοφορίας και της ακεραιότητας των πεζών, των διερχόμενων ή σταθμευμένων οχημάτων αλλά και των υποκείμενων κατασκευών και αντικειμένων, υποδεικνύει ορισμένες φορές την ανάγκη αυστηρών κλαδεύσεων, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις είναι αναγκαία η απομάκρυνση ακατάλληλων δέντρων και η αντικατάστασή τους με νέα είδη που ενδείκνυται για τις συγκεκριμένες θέσεις. Το πλήθος όμως των σχετικών λανθασμένων χειρισμών δεν μπορεί να δικαιολογηθεί με όρους δημοσίου συμφέροντος.

Γενικά, τα δένδρα στον αστικό ιστό είναι, πέραν των άλλων και στοιχείο περιβαλλοντικής βελτιώσεως της πόλης, ώστε αυτή να μπορεί καλύψει τις ανάγκες υγιεινής διαβίωσης των πολιτών. Συμβάλουν με τρόπο καθοριστικό και αναντικατάστατο στην ποιότητα ζωής των πολιτών. Η συμβολή των δένδρων στο αστικό και κοινωνικό περιβάλλον δεν είναι πολυτέλεια, αλλά απαραίτητο συστατικό βιωσιμότητας. Επίσης, ως ζωντανοί και δυναμικοί οργανισμοί έχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που ποικίλουν ανά φυτικό είδος. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο διαχειρίζονται από ειδικευμένους επιστήμονες ή τεχνικούς με γεωτεχνική γνώση και εμπειρία, που παρέχεται μέσω πολυετών προγραμμάτων σπουδών. Δεν νοείται τη στιγμή που δαπανώνται μεγάλα ποσά εθνικών και κοινοτικών πόρων για την συνεχή προσαρμογή των δήμων της Αττικής στις συνθήκες της κλιματικής αλλαγής, το αστικό πράσινο να διαχειρίζεται με αυτό τον τρόπο, ενώ είναι ο κύριος παράγοντας ανάσχεσης της υπερθέρμανσης.

Η Ελλάδα και ειδικότερα η Αττική και οι περισσότεροι δήμοι της, είναι εδώ και δεκαετίες ουραγός στην αναλογία πράσινου ανά κάτοικο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτή η θέση θα έπρεπε να οδηγεί στην, με κάθε τρόπο, προσπάθεια ενίσχυσης του αστικού πράσινου και της επέκτασής του, όπου είναι δυνατό. Αντίθετα, γινόμαστε μάρτυρες, ειδικά τα τελευταία χρόνια, μιας διαχείρισης που δεν ικανοποιεί τις ανάγκες αυτού του πολύτιμου παράγοντα για τη διαβίωση των πολιτών.

Δημοσιεύουμε δελτίο τύπου της Κίνησης για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας για τη συζήτηση της 15ης Μαΐου 2023 στην τριμελή Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας

Η Κίνηση για την Προστασία και την Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας απευθύνει κάλεσμα σε όλους τους πολίτες που αντιτίθενται στις βάρβαρες, ανωφελείς, επικίνδυνες και λίαν επιζήμιες και για τον άνθρωπο, επιθέσεις στο περιβάλλον. Επιθέσεις που δέχεται το φυσικό περιβάλλον από κυβέρνηση, περιφέρεια και δήμο, μόνο και μόνο για να εξυπηρετηθούν ξένα προς το κοινό καλό, οικονομικά συμφέροντα, Η επίθεση  αυτή τη φορά έχει στόχο το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας και πρόσχημα την δήθεν "αντιπλημμυρική θωράκιση" του τόπου με απαράδεκτους και επιζήμιους τρόπους, όπως αποδεικνύεται από τα διεθνή δεδομένα της επιστήμης, της εμπειρίας και της πρακτικής. Αναδημοσιεύουμε το κάλεσμα και καλούμε κι εμείς, από την Attica Voice, όσο το δυνατό μεγαλύτερη συμμετοχή στη δημιουργία μίας μεγάλης ασπίδας προστασίας του περιβάλλοντος, του μέλλοντος και των επόμενων γενεών.

Η Κίνηση για την Προστασία και την Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας καταγγέλλει την παράνομη έναρξη του βάρβαρου έργου διευθέτησης του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας. Οι μπουλντόζες της αναδόχου εταιρείας ΙΝΤΡΑΚΑΤ εισέβαλαν στην κοίτη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας στις 24/4/2023 και αποψίλωσαν την περιοχή της εκβολής στο πλαίσιο του έργου διευθέτησής του με φορέα το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Οι εργασίες επιλέχθηκε ν’ αρχίσουν εν μέσω αναπαραγωγικής περιόδου. Τα πουλιά φεύγουν πανικόβλητα από τις φωλιές τους, τα αυγά, τα νεογνά και οι φωλιές καταστρέφονται. Κι αυτό, παρότι η σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία (2009/147) για τη διατήρηση των άγριων πουλιών, ορίζει ότι απαγορεύεται κάθε καταστροφή ή βλάβη των φωλιών και των αυγών των πουλιών. Ως εκ τούτου, η ζημιογόνος επέμβαση στην κοίτη κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου των πουλιών, δεν είναι απλώς μία απαράδεκτη πράξη αλλά επιπλέον είναι και παράνομη. Τα χέλια, ένα κρισίμως κινδυνεύον παγκοσμίως, απομακρύνονται προς τη θάλασσα. Το έργο εκτελείται σε περιοχή που έχει καταγραφεί το Αττικόψαρο, ενδημικό προστατευόμενο είδος.

Το δεύτερο μεγαλύτερο ποτάμι της Αττικής απειλείται να μετατραπεί με τσιμεντοποίηση στον «Κηφισό» της Ανατολικής Αττικής, έναν οχετό ομβρίων. Σήμερα είναι ένα πλούσιο οικοσύστημα, μοναδικό για την ταλαιπωρημένη περιβαλλοντικά περιφέρεια Αττικής. Με πλούσιους υγροτόπους και πλημμυρικά πεδία, με πάνω από 150 είδη πουλιών (πολλά από αυτά απειλούμενα) να ζουν ή να το επισκέπτονται, με ψάρια που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, με βλάστηση που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει πάνω από 2500 δέντρα, το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας έχει δίκαια χαρακτηριστεί από το κράτος υδατόρεμα Α προτεραιότητας, ρέμα «Ιδιαίτερου Περιβαλλοντικού Ενδιαφέροντος» με Προεδρικό Διάταγμα και δίκαια έχει ενταχθεί στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60/ΕΚ για τα νερά, ως «περιοχή που προορίζεται για την προστασία οικοτόπων και ειδών».

Παρόλες τις καταπατήσεις, τα κατά τόπους μπαζώματα και τα απαρχαιωμένα και ανεπαρκή έργα διέλευσης (γέφυρες), το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας έχει σώσει μέχρι σήμερα τη Ραφήνα από καταστροφικές πλημμύρες τύπου «Μάνδρας» γιατί έχει παραμείνει φυσικό (με εξαίρεση κάποιες τοπικές παρεμβάσεις πχ .στην εκβολή του) και οι πλημμυρικές του ζώνες στην πεδιάδα των Σπάτων που απορροφούν τα πλεονάζοντα νερά είναι ακόμη άχτιστες. Το έργο διευθέτησης θα αποκόψει το ρέμα από αυτές τις υγροτοπικές εκτάσεις και θα επιτρέψει την … αξιοποίηση και εκμετάλλευση όλων αυτών των άχτιστων εκτάσεων.

Το έργο διευθέτησης του ρέματος προϋπολογισμού 101 εκ. Ευρώ με ενωσιακή συγχρηματοδότηση και δανεισμό από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ακολουθεί απαρχαιωμένες και επικίνδυνες μεθόδους τσιμεντοποίησης, που στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο έχουν αποδειχθεί καταστροφικές για τη φύση (και τον άνθρωπο ως μέρος της) και έχουν εδώ και χρόνια εγκαταλειφθεί. Τουναντίον, ενόψει της κλιματικής αλλαγής στην Ευρώπη δαπανώνται εκατομμύρια Ευρώ για την επαναφορά των ποταμών στη φυσική τους κοίτη (renaturalization) και έχει τεθεί ως στόχος μέχρι το 2030 η επαναφορά της φυσικής ροής σε 25.000 χιλιόμετρα των ποταμών της Ευρώπης.

Το έργο ξεκίνησε, ενώ επιμελώς αποκρύπτεται το γεγονός ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας δεν έχει αποφανθεί για τη νομιμότητα της οριοθέτησης του ποταμού, η οποία από το 2019 έχει προσβληθεί από κατοίκους και φορείς της Ραφήνας, που επικαλούνται κατάφωρη παραβίαση του ενωσιακού και εθνικού μας περιβαλλοντικού δικαίου. Η συζήτηση της υπόθεσης στο ΣτΕ έχει προσδιοριστεί για τις 4.10.2023.

Εφαλτήριο της επέμβασης ήταν δημοτικός χώρος 12 στρεμμάτων Ζώνης Πρασίνου Α και μέσα στην οριογραμμή του ρέματος, που ο Δήμος Ραφήνας-Πικερμίου σκανδαλωδώς παραχώρησε/μίσθωσε στην εταιρεία ΙΝΤΡΑΚΑΤ για απαγορευόμενη χρήση εργοταξίου για (5+2=) 7 χρόνια. Σύσσωμη η αντιπολίτευση του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου και κάτοικοι-μέλη της Κίνηση για την Προστασία και την Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας έχουν προσφύγει διοικητικά και ήδη και δικαστικά κατά της παραχώρησης αυτής.

Σας καλούμε σε διαμαρτυρία κάθε μέρα, από ώρα 8:00 το πρωί στην οδό Αύρας, έναντι του εργοταξίου της ΙΝΤΡΑΚΑΤ, για να εμποδιστεί το έγκλημα και σε ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ και ΠΟΡΕΙΑ το ΣΑΒΒΑΤΟ 29 Απριλίου και ώρα 11:00 στην Κεντρική Πλατεία της Ραφήνας (Πλατεία Πλαστήρα)

Η καταστροφή του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας, που ξεκίνησε στις 24 Απριλίου δεν αποτελεί μια ακόμη άστοχη ενέργεια, αλλά προσχεδιασμένο οικολογικό έγκλημα…

Ας μη το επιτρέψουμε.

Θα είναι το φετινό «το πιο θερμό καλοκαίρι» για την Αθήνα; Αυτός είναι ο τίτλος ανάρτησης του Newsroom του ελληνικού CNN, με ημερομηνία 26 Απριλίου 2023. 

Που απευθύνεται αυτή η ερώτηση; Μα που αλλού, παρά στους ειδικούς, οι οποίοι στη συνέχεια της ανάρτησης δίνουν και την απάντηση:

«Με βάση τα έως τώρα δεδομένα και τις κλιματικές συνθήκες που επικρατούν στην Ευρώπη ήδη από τον χειμώνα, αλλά ειδικά το τελευταίο διάστημα, φαίνεται πως οι πιο δυσοίωνες προβλέψεις θα επιβεβαιωθούν», όπως ανέφερε σε συνέντευξή του στο Mega ο καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών Ευθύμιος Λέκκας. Με το ρεκόρ θερμοκρασίας στην Αθήνα να είναι οι 44,8°C, πόσο πιθανό είναι να δούμε θερμοκρασίες Αφρικής και πιο συγκεκριμένα, θερμοκρασίες Σαχάρας, στη χώρα μας; Ο λογικός άνθρωπος αναρωτιέται αν αυτή η αναμενόμενη κόλαση είναι ένα φυσικό φαινόμενο, ένα μεταφυσικό φαινόμενο ή αν έχουμε βάλει το χεράκι μας και εμείς οι άνθρωποι για την εμφάνιση του. Ας το σκεφτούμε λίγο σοβαρά.

Ακόμα και οι πέτρες γνωρίζουν πως ο φυσικός κλιματισμός της επιφάνειας της γης είναι οι δίοδοι των ρευμάτων αέρα, τα κανάλια που δημιουργούνται φυσικά από το ανάγλυφο της γήινης επιφάνειας. Ο ήλιος και η θάλασσα δημιουργούν μία διαφορά δυναμικού, όσον αφορά στην ατμοσφαιρική θερμοκρασία και η κίνηση του θερμού αέρα προς τα πάνω (αφού είναι ελαφρύτερος) με την ταυτόχρονη υποκατάσταση του στον χώρο που καταλάμβανε, με ψυχρές αέριες μάζες, γεννά τα αέρια ρεύματα. Τα ρεύματα αυτά, κατά τη διέλευση τους πάνω από τη θάλασσα, μέσα από δάση, μέσα απο ποτάμια ή μέσα από τις πόλεις, θερμαίνονται ή ψύχονται ανάλογα. Όταν το ρεύμα θερμαίνεται κατά τη διέλευση του από το μέρος μας, σημαίνει πως απορροφά τη ζέστη, όπως θα λέγαμε «λαϊκά». Άρα η περιοχή από την οποία διέρχεται δροσίζεται. Αν έρθει ένα θερμό ρεύμα, ένας λίβας όπως συνηθίζουμε να λέμε δεν μπορεί να «τραβήξει τη ζέστη» που έχει φορτώσει ο ήλιος την επιφάνεια της γης και έτσι αυτή παραμένει ζεστή ή γίνεται ακόμα θερμότερη. 

Η αύξηση των δομημένων επιφανειών στις πόλεις, με την μεγάλη θερμοχωρητικότητα των οικοδομικών υλικών, αλλά και η αποβολή θερμότητας από τις εξωτερικές μονάδες των κλιματιστικών και τις μηχανές εσωτερικής καύσης, προστίθενται στην επίδραση του ήλιου και δημιουργεί μία τεράστια εστία θέρμανσης του αέρα, ο οποίος ανυψώνεται και εφόσον υπάρχει ψυχρός αέρας που θα αναπληρώσει το κενό, θα γεννηθεί ένα δροσερό ρεύμα. Με την καταστροφή των περιαστικών δασών, αυτός ο αέρας που θα αναπληρώσει το κενό όμως δεν έχει ψυχθεί παρά ελάχιστα. Έτσι η μέση θερμοκρασία μέσα στην πόλη διαρκώς θα ανεβαίνει, χειμώνα - καλοκαίρι. Ακόμα και οι αγωγοί των αερίων ρευμάτων, δηλαδή τα ρέματα, τα ποτάμια και οι άλλες πτυχώσεις του ανάγλυφου, έχουν πάψει να υφίστανται και έχουν αντικατασταθεί με σκυροδετημένες επιφάνειες υψηλής θερμοχωρητικότητας ή έχουν σκεπαστεί και είναι πια επίπεδες, με αποτέλεσμα να μην ρέει πια το αέριο ρεύμα που θα έψυχε, έστω και αργά την πόλη. Και όσο η αστικοποίηση προχωρά και εκτείνεται, τόσο οι συνθήκες θα σκληραίνουν και θα γίνονται ακόμα πιο αβίωτες.

Η ετήσια αύξηση της μέσης θερμοκρασίας (πηγή: meteoblue)

Αυτά με απλά λόγια, είναι όσα διδάσκει η κλιματολογία, τουλάχιστον σε ένα μικρό της μέρος.

Γνωρίζοντας το που ζούμε, είναι να απορούμε για το τι συνθήκες θα επικρατούν το κάθε καλοκαίρι που θα πλησιάζει; Και -ειδικά για την ανατολική Αττική- είναι δυνατόν να προσδοκάμε καλύτερες συνθήκες όταν μπροστά στα μάτια μας αχρηστεύουν τα σπουδαιότερα συστήματα φυσικού κλιματισμού των ανατολικών εκθέσεων της Αττικής, που είναι ο Ερασίνος ποταμός και το Μεγάλο Ρέμα της Ραφήνας; Όσοι δυσανασχετούν για τη ζέστη αλλά κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν όταν συντελούνται αυτά τα εγκλήματα, είναι ή αδαείς ή συνένοχοι.

Είναι τουλάχιστον προσβλητικό για τη νοημοσύνη μας το να ακούμε τους φερόμενους ως "σοφοί" να μας περιγράφουν τις δυσοίωνες προβλέψεις τους όταν δεν έχουν κάνει το παραμικρό για να εμποδίσουν, στο μέτρο που μπορούν, τα τεράστια εγκλήματα που μας έχουν οδηγήσει εδώ αλλά και όσα συντελούνται στις μέρες μας. Πρόκειται για ακόμα μία πιστή εφαρμογή του αφορισμού του Λίνκολν πως «Η ψήφος είναι πιο δυνατή από τη σφαίρα. Με τη σφαίρα μπορεί να σκοτώσεις τον εχθρό σου. Με την ψήφο μπορεί να σκοτώσεις το μέλλον των παιδιών σου»  και δυστυχώς, ακόμα και αυτό το δικαίωμα της ψήφου, μας το έχουν καταργήσει στην πράξη οι δημοκρατικές τους -υποτίθεται- διαδικασίες.