Σύμφωνα με το νέο ευρωπαϊκό κανονισμό για την αποκατάσταση της φύσης (Nature Restoration Regulation), σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να καθαριστούν συνολικά 25.000 χλμ. ποταμών μέχρι το 2030, με ό,τι αναλογεί σε κάθε χώρα-μέλος. Τον Σεπτέμβριο του 2026 η Ελλάδα θα πρέπει να καταθέσει το πρώτο σχέδιο για τις παρεμβάσεις της έως το 2030.

Ενώ το χρονικό πλαίσιο είναι ασφυκτικό, η Ελλάδα όχι μόνο δεν ανοίγει ποτάμια και ρέματα, αλλά συνεχίζει να κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση αγνοώντας προκλητικά τις οδηγίες και επιμένοντας σε πρακτικές του προηγούμενου αιώνα. Πρακτικές που έχουν βλάψει και συνεχίζουν να βλάπτουν ανεπανόρθωτα το φυσικό περιβάλλον

Τρανταχτό παράδειγμα είναι αυτό που συμβαίνει στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας, όπου αυτή τη στιγμή καταστρέφεται ένα ποτάμι και κατασκευάζεται στη θέση του ένας νέος Κηφισός.

Το Μεγάλο Ρέμα της Ραφήνας είναι ένα από τα ελάχιστα φυσικά ποτάμια που έχουν απομείνει πλέον στην Αττική. Αποτελεί ένα σημαντικό οικοσύστημα, με υγροτόπους και πλημμυρικά πεδία, που προστατεύεται από διεθνείς συμβάσεις και εθνική νομοθεσία

Ένα από τα φυσικά πλημμυρικά πεδία του Μεγάλου Ρέματος βρίσκεται στον κάμπο των Σπάτων, στην περιοχή της Πετρέζας, σε μια έκταση περίπου 20.000 στρεμμάτων, όπου η φύση εδώ και πολλά χρόνια, έχει βρει την ισορροπία της.

Πολλαπλές κοίτες αναπτύσσονται όταν αυξάνεται η παροχή του Μεγάλου Ρέματος, "ξεδιψώντας" τα αμπέλια που βρίσκονται εκεί. Αυτή η εκατοντάδων χρόνων φυσική διαδικασία υπερχείλισης του ποταμού, προστατεύει όλες τις περιοχές που βρίσκονται στα κατάντη του πολύτιμου αυτού κάμπου.

Να σημειωθεί επίσης ότι στην Πετρέζα σχηματίζονται σημαντικοί υγρότοποι υψηλής οικολογικής αξίας. Η Πετρέζα και οι υγροβιότοποι της, έκαναν τη Ραφήνα και τις γύρω περιοχές κατοικήσιμες προστατεύοντάς τις από πλημμύρες

Αυτό το φυσικό πλημμυρικό πεδίο, αυτή η ασπίδα προστασίας καταργείται στο όνομα μάλιστα της αντιπλημμυρικής προστασίας (!), προκαλώντας ανησυχία σε όσους γνωρίζουν ότι οι λύσεις που είναι βασισμένες στη φύση (nature based solutions), είναι αυτές που μειώνουν πραγματικά τον πλημμυρικό κίνδυνο, σε συνδυασμό με έργα ορεινής υδρονομίας. Ο σεβασμός της διαδρομής του νερού, η διατήρηση της σύνδεσής του με τα φυσικά πλημμυρικά πεδία και η ελεύθερη ροή των ποταμών είναι πλέον τα ζητούμενα.

Στο πλαίσιο αυτών των ανησυχιών, έχει κατατεθεί υπόμνημα στο Υπουργείο Υποδομών στις 6/3/2024 από τον κ. Ηλία Ταρναρά, Πολιτικό Μηχανικό και Μελετητή Υδραυλικών Έργων, επισημαίνοντας τις αρνητικές επιπτώσεις στην αντιπλημμυρική προστασία, λόγω της κατάργησης της φυσικής πλημμυρικής ζώνης της Πετρέζας. Από τους υδραυλικούς υπολογισμούς του αποδεικνύεται ότι, λόγω των έργων στην περιοχή Πετρέζα, θα αυξηθεί σημαντικά η πλημμυρική παροχή στις κατάντη δομημένες περιοχές.

Σεβόμαστε τη μνήμη των ποταμών

Σεβόμαστε τη φυσική πλημμυρική ζώνη

Σεβόμαστε το μέλλον μας

Η AtticaVoice-Εδώ είναι Αττική σας καλεί να υπογράψετε εδώ το αίτημα για την αναθεώρηση του εν λόγω σχεδίου και τη διατήρηση της Πετρέζας ως φυσικό πλημμυρικό πεδίο του Μεγάλου Ρέματος. Ένα αίτημα το οποίο θα παρουσιαστεί στη Συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής  

Λίγες ημέρες απομένουν μέχρι το διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision. Οι αποστολές των χωρών βρίσκονται εδώ και αρκετές ημέρες στη Βασιλεία της Ελβετίας όπου θα διεξαχθεί ο διαγωνισμός και ήδη είχαμε τις πρώτες αποδοκιμασίες για τη συμμετοχή του Ισραήλ

Πιο συγκεκριμένα, κατά την παρουσίαση της Ισραηλινής αποστολής στο κοινό κατά τη διάρκεια της τελετής έναρξης που πραγματοποιήθηκε έξω από το δημαρχείο της πόλης, δεκάδες διαδηλωτές διαμαρτυρήθηκαν υψώνοντας παλαιστινιακές σημαίες και πανό που έγραφαν «Όσο τραγουδάμε, η Γάζα καίγεται».

Εν τω μεταξύ, παράλληλα με τις ζωντανές αντιδράσεις διεξάγεται και μία ηλεκτρονική συλλογή υπογραφών στο Avaaz που καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση Ραδιοτηλεόρασης (EBU) να απαγορεύσει έστω και την τελευταία στιγμή τη συμμετοχή του Ισραήλ στο διαγωνισμό

Προφανώς δεν τρέφουμε αυταπάτες ότι αυτή η έκκληση θα εισακουστεί, όμως είναι σημαντικό να καταγραφεί ένας πολύ υψηλός αριθμός αιτούντων. Ήδη έχουν συγκεντρωθεί περί τις 300.000 υπογραφές και η συλλογή συνεχίζεται

Ακολουθεί το κείμενο προς υπογραφή και το link για την ψηφοφορία εδώ

Προς την Ευρωπαϊκή Ένωση Ραδιοτηλεόρασης:

«Ως πολίτες από όλο τον κόσμο, σας καλούμε να αναστείλετε τη συμμετοχή του Ισραήλ από το διαγωνισμό της Eurovision έως ότου η κυβέρνησή του τερματίσει τις επιθέσεις κατά αμάχων στη Γάζα και συμμορφωθεί πλήρως με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο».

Τα παιδιά στη Γάζα πεθαίνουν από την πείνα. Τώρα, Ισραηλινοί αξιωματούχοι θέλουν να καταλάβουν όλη τη Γάζα, εκτοπίζοντας εκατομμύρια. Ωστόσο, η Eurovision ετοιμάζεται να δώσει στο Ισραήλ ένα παγκόσμιο βήμα προβολής

Η Ρωσία αποκλείστηκε από τη Eurovision μια μέρα μετά την εισβολή στην Ουκρανία, όμως η συμμετοχή του Ισραήλ συνεχίζεται παρά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράττει στη Γάζα. Τώρα χώρες όπως η Ισπανία, η Ισλανδία και η Σλοβενία ​​εναντιώνονται σε αυτή την υποκρισία – και δεν είναι μόνες. Καλλιτέχνες, ραδιοτηλεοπτικοί φορείς και χιλιάδες άνθρωποι σε όλο τον κόσμο μιλούν ανοιχτά.

Έχουμε μόνο λίγες ημέρες για να κάνουμε τις φωνές μας αδύνατο να αγνοηθούν. Λάβετε μέρος στο κάλεσμα για απαγόρευση του Ισραήλ από το διαγωνισμό της Eurovision όσο συνεχίζονται οι επιθέσεις του. Προσθέστε το όνομά σας τώρα και διαδώστε το μήνυμα!

Οι παραλίες της Ραφήνας δεν είναι πολλές. Ήδη από τη δεκαετία του 1980, η Ραφήνα έχει θυσιάσει  δύο παραλίες χάριν της επέκτασης του λιμανιού και της κατασκευής πάρκινγκ σε αυτό. Τώρα σχεδιάζεται νέα επέκταση του λιμανιού, για την ακρίβεια γιγάντωση. Οι εναπομείνασες παραλίες της Ραφήνας κινδυνεύουν άμεσα από αυτό το σχέδιο. Ειδικά οι περίφημες Μαρίκες, που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο αριθμό λουομένων και έχουν χαρακτηριστεί ως προστατευόμενος υγρότοπος

Για του λόγου το αληθές, ας διαβάσουμε το εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο του tvxs σχετικά  με την εξαφάνιση μιας αμμώδους παραλίας στα Χανιά και τη μετατροπή της σε βραχώδη. Μια εξαφάνιση που οφείλεται σε έργα που γίνονται στο γειτονικό λιμάνι του Πλατανιά. Όπως δήλωσε ο δήμαρχος Χανίων, η χωροθέτηση και η κατασκευή του λιμενίσκου του Πλατανιά προκαλεί μια διαρκώς αυξανόμενη υποβάθμιση της ποιότητας των παραλιών

Το ενδεχόμενο να συμβεί κάτι τέτοιο και στη Ραφήνα το έχουν άραγε σκεφτεί οι δημοτικές αρχές; Η Ραφήνα δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει και άλλες παραλίες

Ας διαβάσουμε όμως το σχετικό άρθρο του tvxs.gr

Για την εξαφάνιση της παραλίας Αγία Μαρίνα στα Χανιά, προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας πολίτες, φορείς και επιχειρηματίες εξαιτίας των έργων στο λιμάνι του Πλατανιά που κατάφεραν να εξαφανίσουν μία ολόκληρη παραλία.

Βάσει του ρεπορτάζ της ιστοσελίδας zarpanews, η παραλία μετετράπη σε βραχώδη ενώ το ζήτημα τέθηκε στην σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο γραφείο του δημάρχου Χανίων, Παναγιώτης Σημανδηράκη, δεδομένων των περιβαλλοντικών και οικονομικών επιπτώσεων. Αίτημα της προσφυγής δε, είναι να ακυρωθούν οι αδειοδοτήσεις του λιμανιού και να ληφθούν υπόψη τα πραγματικά δεδομένα, καθώς και να προχωρήσει άμεσα η συνολική μελέτη για την προστασία του παραλιακού μετώπου.

Ο τεράστιος όγκος άμμου που έχει χαθεί, συνιστά πρόβλημα και για τους ταξιδιωτικούς πράκτορες, καθώς η Αγία Μαρίνα χαρακτηρίζεται πλέον ως «βραχώδης παραλία».

«Αφετηρία αυτής της διάβρωσης είναι η κατασκευή του λιμενίσκου του Πλατανιά. Αυτό το οποίο διαπιστώνουμε χρόνο με τον χρόνο είναι μια συνολική υποβάθμιση της ποιότητας των παραλιών που φτάνει πλέον σε ένα επικίνδυνο όριο. Είναι πλέον δεκάδες τα ατυχήματα των επισκεπτών, οι οποίοι δεν μπορούν πλέον να κάνουν χρήση του αιγιαλού τουλάχιστον όχι έτσι όπως τον γνωρίζαμε τις τελευταίες δεκαετίες. Η χωροθέτηση και η κατασκευή του λιμανιού έχει επιφέρει την πολύ μεγάλη καταστροφή ανατολικά. Αυτό άλλωστε επισημαίνεται και στην έρευνα του ΕΛΚΕΘΕ», αναφέρει χαρακτηριστικά ο δήμαρχος Χανίων, Παναγιώτης Σημανδηράκης.

«Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι το λιμάνι δουλεύει σαν αμμοπαγίδα. Δεν αφήνει την άμμο από τον ποταμό Ιάρδανο να κατεβαίνει στην παραλία με αποτέλεσμα να την έχει καταστρέψει και γι’ αυτό αναγκαστήκαμε να προσφύγουμε στο συμβούλιο της Επικρατείας», τόνισε από πλευράς του, μετά το τέλος της σύσκεψης, ο Κωνσταντίνος Σταματάκης, εκπρόσωπος συλλογικότητας πολιτών αλλά και επιθεωρητής για τις γαλάζιες σημαίες.

Ο Νίκος Μπελαβίλας γράφει για την πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τα όρια των οικισμών -μια απόφαση που προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων από όλο σχεδόν το επίσημο πολιτικό φάσμα της χώρας- και ερωτά: Θα τελειώσουμε επιτέλους με τα όρια και τους όρους «λάστιχο» της δόμησης, αλλά και με την απαράδεκτη εκτός σχεδίου δόμηση; Θα τελειώσουμε επιτέλους με την αυθαιρεσία κάθε τοπικού παράγοντα που λειτουργεί με πελατειακή λογική;

Μια ενδιαφέρουσα ανάρτηση του καθηγητή πολεοδομίας και ιστορίας της πόλης στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο που τολμά να μιλήσει θαρραλέα και χωρίς να χαϊδεύει αυτιά βάζοντας τα πράγματα σε μια λογική σειρά, όπως πρέπει να γίνεται σε κάθε πολιτισμένη χώρα 

Ακολουθεί η ανάρτηση:

Υπάρχει μία πόλη, ένας οικισμός. Εκεί χτίζουμε πυκνά κτίρια σε οικοδομικά τετράγωνα, προβλέποντας να αφήσουμε χώρους – γεωμετρικά ικανούς και σε κατάλληλες διατάξεις – ώστε να διαμορφωθούν οι δρόμοι, οι πλατείες, τα πάρκα, αλλά και οι απαραίτητες κοινωνικές υποδομές: ένα σχολείο, ένα γυμναστήριο ή ένα μικρό γήπεδο, ένα κέντρο υγείας.

Όταν η πόλη μεγαλώνει – ή όταν εμείς επιθυμούμε να την επεκτείνουμε, όπως ονομάζεται στην πολεοδομία – επιλέγουμε μια κατάλληλη έκταση: που δεν είναι δάσος, ούτε αρχαιολογικός χώρος, ούτε αιγιαλός, ούτε ρέμα ή ποτάμι. Και σε αυτή την έκταση σχεδιάζουμε τις νέες συνοικίες και στη συνέχεια επιτρέπουμε την οικοδόμηση, παράλληλα ή, ακόμη καλύτερα, αφού ετοιμαστούν οι υποδομές.

Αυτός είναι ο κανόνας σε ολόκληρο τον πολιτισμένο κόσμο. Αυτή είναι η λογική. Αυτή η πρακτική εφαρμόστηκε σπάνια – ή και καθόλου – στις ελληνικές πόλεις μέχρι τη Μεταπολίτευση. Οι πόλεις πρώτα επεκτείνονταν με καταπατήσεις και άναρχη δόμηση· ύστερα ερχόταν το κράτος, κατόπιν πολιτικών πιέσεων, να νομιμοποιήσει κάποιο πρόχειρο τοπογραφικό σχέδιο (αν υπήρχε και αυτό), φτιαγμένο από τον μεσίτη που «έκοβε» και πουλούσε τα οικόπεδα.

Έξω από τις πόλεις, στους μικρούς οικισμούς, διαμορφώθηκε μια αντίστοιχη παράδοση που διήρκεσε δεκαετίες. Χάρη σε διατάγματα της εποχής του Αντώνη Τρίτση – ο οποίος επιχείρησε να επιβάλει ένα καθεστώς ελέγχου – θεσπίστηκε ένα μεταβατικό πλαίσιο για τις επεκτάσεις: μια ακτίνα γύρω από κάθε οικισμό, κυρίως αγροτικό, μέσα στην οποία μπορούσε να επιτραπεί λελογισμένη δόμηση. Όμως αυτή την ακτίνα την όριζε κατά το δοκούν και χωρίς αντικειμενικά κριτήρια – ο εκάστοτε νομάρχης. Θεσπίζονταν όροι δόμησης και «παρεκκλίσεις», ώστε να μπορεί κανείς να χτίζει σχεδόν ελεύθερα.

Έτσι, και σε αυτή την περίπτωση, η παρέκκλιση, η εξαίρεση, έγινε κανόνας. Η ύπαιθρος κτιζόταν σιγά-σιγά: με μονοπάτια αντί για δρόμους, χωρίς κανέναν δημόσιο χώρο, χωρίς καμία υποδομή. Οι νομάρχες, επιρρεπείς στις πιέσεις και χωρίς υποχρέωση να πολεοδομήσουν συστηματικά, όριζαν αυθαίρετα μία περιμετρική γραμμή και ο οικισμός διπλασιαζόταν ή τριπλασιαζόταν μέσα σε λίγο καιρό. Παράλληλα, στήθηκε μία τεράστια κτηματομεσιτική οικονομία πάνω στην παραδοχή της αέναης επέκτασης των οικισμών – κυρίως σε παραθεριστικές ζώνες αλλά και σε προάστια της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης.

Επειδή στην Ελλάδα τόσο οι πλούσιοι όσο και οι φτωχοί έχουν – από διαφορετικές αφετηρίες – το «δικαίωμα» να αυθαιρετούν και να λεηλατούν τη δημόσια γη και την ύπαιθρο, φτάσαμε στο σημερινό χάος. Από τη μία, η Μύκονος και η Πεντέλη, με τεράστιους οικισμούς επαύλεων στο πουθενά· από την άλλη, οι επίσης τεράστιοι οικισμοί λαϊκής δεύτερης κατοικίας – χωρίς ούτε μία υποτυπώδη υποδομή – στον νότιο Ευβοϊκό, στη Σαλαμίνα, στα Γεράνεια, στην ακτή του Κορινθιακού.

Σήμερα, σχεδόν ολόκληρο το επίσημο πολιτικό φάσμα της χώρας καταγγέλλει το Συμβούλιο της Επικρατείας, επειδή με την πρόσφατη απόφασή του επιχείρησε να βάλει σε τάξη αυτό το καταστροφικό χάος. Όχι απαγορεύοντας τις επεκτάσεις των οικισμών, αλλά καθορίζοντας πως αυτές θα γίνονται στο εξής με πολεοδομικούς κανόνες – όχι τυχαία, ούτε με χαριστικές ρυθμίσεις, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα.

Έτσι φτάνουμε σε μια διακομματική αντίδραση, η οποία – στο όνομα «του λαού» – διεκδικεί το δικαίωμα στη δόμηση όπου μας αρέσει: ένα δικαίωμα που επιβιώνει επί δύο αιώνες, από την εποχή του Όθωνα, και που συνοψίζεται σε μια σταθερή επιλογή: τον προσδιορισμό της γης – δημόσιας ή ιδιωτικής, αγροτικής, δασικής, ορεινής, παράκτιας, παραλίμνιας – ως λάφυρου προς λεηλασία. Δικαίωμα και προνόμιο για τον «επενδυτή» που θέλει να χτίσει γιγαντιαία ξενοδοχεία, για τον παίκτη του χρηματιστηρίου που αναζητά βίλα με πισίνες στην καλντέρα της Σαντορίνης, στα παρθένα ακρωτήρια της Σερίφου ή μέσα στο δάσος της Χαλκιδικής, για τον εργολάβο που τεμαχίζει και οικοδομεί, για τον μετανάστη του ’50 που γύρευε ένα κεραμίδι για την οικογένειά του στο Πέραμα, αλλά και για τον εργαζόμενο παραθεριστή του ’90 που ήθελε ένα σπιτάκι για τα Σαββατοκύριακα δίπλα στη θάλασσα στη Λούτσα.

Η υπόθεση αυτή δεν είναι μοναδική. Είναι ένα από τα κεφάλαια του μεγάλου βιβλίου της ελληνικής ημιτελούς πολεοδομικής παράδοσης. Μαζί με την επί δύο αιώνες απουσία κτηματολογίου και δασικών χαρτών, μαζί με την αδιανόητη εφαρμογή της εκτός σχεδίου δόμησης σε όλη την επικράτεια.

Για να μη μελαγχολήσουμε, ας σκεφτούμε λίγο τα θετικά τα οποία πιστώνονται στις προηγούμενες κυβερνήσεις, τις προ του Μνημονίου, σε αυτές του ΣΥΡΙΖΑ του 2015-2019 και στις τωρινές της ΝΔ όσο και αν η διατύπωση ξενίζει: το κτηματολόγιο, όπως και οι δασικοί χάρτες, προχωρούν. Με αργούς ρυθμούς, αλλά προχωρούν. Και δεν πρέπει να σταματήσουν με κανέναν τρόπο. Το αρχαιολογικό κτηματολόγιο έχει ολοκληρωθεί, όπως και η περίφημη χάραξη των αιγιαλών που εκκρεμούσε γενιές και γενιές. Για πρώτη φορά από την εποχή της πολεοδομικής ανασυγκρότησης, της ΕΠΑ του 1983, εκπονούνται μαζικά πολεοδομικά σχέδια που θα καλύψουν το σύνολο του αστικού και εξωαστικού χώρου της Ελλάδας.

Ο έλεγχος των ορίων των οικισμών που ζητά το ΣτΕ είναι αντικείμενο αυτού του σχεδιασμού – και μόνο αυτού. Εκεί οφείλει να υπάρξει η δημόσια διαβούλευση: της αυτοδιοίκησης, των κατοίκων, της αγοράς. Εκεί πρέπει να γίνει ο διάλογος και να ληφθούν οι αποφάσεις για το ως πού και πώς αντέχει να επεκταθεί ένα χωριό, μία κωμόπολη, μία πόλη. Για το πόσο θα χτίσουμε από την ύπαιθρο, πόσες γεωργικές, δασικές ή ορεινές εκτάσεις θα κρατήσουμε ανέγγιχτες.

Ίσως είναι η στιγμή – χάρη και στην ευτυχή επιμονή του Συμβουλίου της Επικρατείας – να τελειώνουμε όχι μόνο με τα όρια και τους όρους «λάστιχο» της δόμησης, αλλά και με την απαράδεκτη εκτός σχεδίου δόμηση.

Τα θαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας δεν είναι φύκια, όπως συνηθίζουμε λανθασμένα να τα αποκαλούμε. Η Ποσειδωνία (Posidonia oceanica) είναι ένα αγγειόσπερμο φυτό και άρα ανώτερο από τα φύκη. Έχει ρίζες, άνθη, καρπούς, και μακριά φύλλα σαν κορδέλες και είναι ένα φυτό αντίστοιχο με αυτά της στεριάς απ’ όπου και προέρχεται άλλωστε, όταν πριν από 70 με 100 εκατομμύρια χρόνια, ανθισμένοι χερσαίοι πρόγονοί της αποίκησαν το βυθό των θαλασσών δημιουργώντας ένα νέο μοναδικό θαλάσσιο οικοσύστημα

Η Ποσειδωνία αποτελείται από ρίζες (μήκους έως 70 cm), οριζόντιους μίσχους που ονομάζονται ριζώματα, φύλλα (περίπου 1 cm πλάτος και έως 80 cm μήκος), διακριτά πράσινα άνθη και καρπούς που μοιάζουν με ελιές.

Όπως χαρακτηριστικά λέγεται, αν το δέντρο της ελιάς είναι το σύμβολο της ηπειρωτικής Μεσογείου, η Ποσειδωνία αποτελεί σύμβολο της υποθαλάσσιας Μεσογείου, καθώς είναι ενδημικό φυτό της μεσογειακής λεκάνης, δεν συναντάται δηλαδή πουθενά αλλού στον κόσμο

Τα λιβάδια Ποσειδωνίας αποτελούν βασικό βιότοπο για διάφορα θαλάσσια είδη. Περισσότερα από 50 είδη ψαριών ζουν στα λιβάδια της, ενώ είναι καταφύγιο και τόπος αναπαραγωγής για περισσότερα από 400 είδη φυτών και 1.000 είδη ζώων.

Αποτελούν επίσης έναν πραγματικό οικολογικό θησαυρό καθώς, όπως τα δάση της ξηράς, έτσι και η Ποσειδωνία παράγει άφθονο οξυγόνο. Έχει υπολογιστεί πως ένα τετραγωνικό μέτρο λιβαδιού Ποσειδωνίας παράγει έως και 14 λίτρα οξυγόνου την ημέρα. Παράλληλα, η Ποσειδωνία είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στην απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα από τον αέρα και στη μετατροπή του σε φυτική οργανική ύλη, καθώς μπορεί να δεσμεύει 5 έως 8 φορές περισσότερο άνθρακα από ότι ένα τροπικό δάσος!

Δυστυχώς, η Ποσειδωνία κινδυνεύει από τις ανθρώπινες παρεμβάσεις, κυρίως λόγω της ανεξέλεγκτης αγκυροβολίας σκαφών αλλά και λόγω συγκεκριμένων καταστροφικών πρακτικών αλιείας και εντατικής ιχθυοκαλλιέργειας κοντά σε λιβάδια Ποσειδωνίας. Η έκτασή τους στη Μεσόγειο έχει ήδη μειωθεί τουλάχιστον κατά 34% κάνοντας επιτακτική την ανάγκη για τη φύτευση υποβρύχιων κήπων. Ένα τέτοιο πρόγραμμα ήδη έχει ξεκινήσει και στο πλαίσιο αυτό βρίσκεται και η έκκληση από το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» προς τους πολίτες να βοηθήσουν στην καταγραφή των ακτών που έχουν κατακλυστεί αυτή την περίοδο από καρπούς Ποσειδωνίας

Ας μάθουμε λοιπόν να σεβόμαστε και να προστατεύουμε αυτό το πολύτιμο δώρο της φύσης

Ακολουθεί η ανακοίνωση του Ινστιτούτου «Αρχιπέλαγος»

Τις τελευταίες ημέρες, πολίτες και φορείς από πολλές παράκτιες περιοχές της Ελλάδας, κυρίως στο Ιόνιο, μας ενημερώνουν ότι παρατηρούν μεγάλες συγκεντρώσεις καρπών Ποσειδωνίας στις ακτές. Αυτό το σπάνιο φαινόμενο, που καταγράφεται κάθε λίγα χρόνια, αξίζει την προσοχή μας, καθώς αποτελεί σπάνια ευκαιρία για μελέτη και δράση, αλλά και για να καλύψουμε κάποια από τα πολλά κενά γνώσης που σχετίζονται με την καρποφορία των θαλάσσιων λιβαδιών Ποσειδωνίας. Οι προηγούμενες αντίστοιχες καταγραφές μας ήταν την άνοιξη του 2023 και την άνοιξη του 2013.

Η μεγάλη συγκέντρωση καρπών Ποσειδωνίας στις ακτές, είναι αποτέλεσμα της ανθοφορίας του προηγούμενου φθινοπώρου. Η καρποφορία της Ποσειδωνίας είναι σπάνια, καθώς εξαρτάται από έναν συνδυασμό ευνοϊκών περιβαλλοντικών συνθηκών. Τα θαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας αποτελούν ένα πραγματικά ξεχωριστό φυτό της θάλασσας. Δεν είναι φύκος, είναι ένα ανώτερο φυτό, αντίστοιχο με αυτά της στεριάς απ’ όπου και προέρχεται άλλωστε. Ανθοφορεί και καρποφορεί, σχηματίζει βαθύ ρίζωμα και σε αυτό βασίζεται η παραγωγικότητα, αλλά και η καθαρότητα των θαλασσών μας.

Την προηγούμενη φορά που παρατηρήθηκε ανάλογη συγκέντρωση καρπών στις ακτές, οι ερευνητές παράκτιας οικολογίας του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας "Αρχιπέλαγος" συγκέντρωσαν από διάφορα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, περισσότερους από 12.000 καρπούς και σπόρους που χρησιμοποιήσαμε σε πειραματικούς υποβρύχιους κήπους. Δεδομένης της ιδιομορφίας και της δυσκολίας αυτού του εγχειρήματος, έχουν γίνει πολύ λίγες αντίστοιχες προσπάθειες επαναφύτευσης Ποσειδωνίας παγκοσμίως. Για τη φύτευση των υποβρύχιων κήπων απαιτείται προετοιμασία των καρπών, τόσο στο εργαστήριο όσο και μέσα στη θάλασσα και έπειτα φύτευση σε θαλάσσιο ίζημα με συγκεκριμένη περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά. Απαιτείται συγκεκριμένο βάθος, ούτε σε πολύ ρηχά αλλά ούτε και σε πολύ βαθιά νερά, ενώ απαραίτητη είναι και η μακροπρόθεσμη φροντίδα των κήπων για τα επόμενα χρόνια με σχετικές εργασίες από δύτες μερικές φορές κάθε μήνα, καθόλη τη διάρκεια του χρόνου.

Δεδομένης της μεγάλης δυσκολίας του εγχειρήματος φύτευσης υποβρύχιων κήπων, αξίζει να τονιστεί ότι σε καμία περίπτωση δεν προσφέρεται για δράση περιβαλλοντικού greenwashing, ένα άλλο “φαινόμενο” που δυστυχώς είναι αυξανόμενο στη χώρα μας (και όχι μόνο) και πρέπει και θα μας απασχολήσει σοβαρά στο επόμενο χρονικό διάστημα.

Λιβάδια Ποσειδωνίας - Σύμμαχος μας στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής

Πρέπει να θυμίσουμε για άλλη μία φορά ότι τα λιβάδια Ποσειδωνίας είναι ένας πολύτιμος σύμμαχός μας που μπορεί να περιορίσει ή και να ανατρέψει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Μπορούν να απορροφήσουν έως και 35 φορές περισσότερο άνθρακα, σε σύγκριση με τα τροπικά δάση. Στα θαλάσσια λιβάδια βασίζεται και η παραγωγικότητα των θαλασσών μας και της αλιείας, καθώς εκεί ζουν περισσότερα από 300 είδη φυκών και πάνω από 1000 είδη θαλάσσιων ζώων.

Η έκταση τους στη Μεσόγειο έχει ήδη μειωθεί τουλάχιστον κατά 34% κυρίως λόγω της ανεξέλεγκτης αγκυροβολίας που αυξάνονται χρόνο με το χρόνο, καθώς επίσης και λόγω συγκεκριμένων καταστροφικών πρακτικών αλιείας και εντατικής ιχθυοκαλλιέργειας κοντά σε λιβάδια Ποσειδωνίας. Η καταστροφή ενός λιβαδιού Ποσειδωνίας συνεπάγεται τον αφανισμό ενός ολόκληρου οικοσυστήματος, αλλά και την εκ νέου απελευθέρωση όλης της ποσότητας μπλε άνθρακα που αποθηκεύεται σε αυτά επί αιώνες.

Για να κατανοήσουμε την έκταση της καταστροφής που προκαλείται από την ανεξέλεγκτη αγκυροβολία των σκαφών αναψυχής, ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στο πλαίσιο μιας πολυετούς έρευνας, κοντά σε μία μόνο από τις περιοχές έντονης αγκυροβόλησης, οι δύτες του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος συνέλεξαν τους θερινούς μήνες ανά μία ώρα περίπου 500 θραύσματα από κατεστραμμένα ριζώματα Ποσειδωνίας.

Σε μία εποχή όπου η ανθρώπινη δραστηριότητα καταστρέφει τον ένα φυσικό πόρο μετά τον άλλο, ενώ συνεχίζουμε να δημιουργούμε όλο και περισσότερα προβλήματα αντί να τα επιλύουμε, στο Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος θεωρούμε ότι είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη, μετά από την αναγνώριση και την καταγραφή του κάθε προβλήματος, να περνάμε στην επίλυση ή έστω στην αντιμετώπισή τους με τεκμηριωμένη γνώση και πρακτικές λύσεις.

Στείλτε μας τις Kαταγραφές σας

Στην Ελλάδα όπου η ακτογραμμή ξεπερνάει σε έκταση τα 18,000 χιλιόμετρα, η συμβολή όλων είναι ανεκτίμητη για την παρακολούθηση της έκτασης του φαινομένου της καρποφορίας των λιβαδιών Ποσειδωνίας.

Εάν βρεθείτε σε ακτές ή παραλίες, παρατηρήστε με προσοχή και στείλτε στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. μία φωτογραφία από σπόρους ή καρπούς που τυχόν εντοπίσετε, αναφέροντας την περιοχή και την ημερομηνία της παρατήρησης.

Η φωτογραφία θα πρέπει, εφόσον είναι δυνατόν, να περιλαμβάνει αντικείμενο αναφοράς για μέγεθος (π.χ. το χέρι σας) και πληροφορίες για την τοποθεσία και την ημερομηνία παρατήρησης.

Πηγές

https://www.facebook.com/Archipelago.gr

https://www.act4posidonia.eu/gr/why-act/what-is-posidonia

https://www.wwf.gr/ti_kanoume/fysh/thalassa/poseidonia/

Ο Hajo Meyer (1924-2014) ήταν ένας από τους επιζώντες του Ολοκαυτώματος. Γεννήθηκε στο Bielefeld της Γερμανίας το 1924. Φυγαδεύτηκε από την οικογένειά του στην Ολλανδία, ωστόσο συνελήφθη από τη Gestapo το 1944 και πέρασε 10 μήνες στο Άουσβιτς. Οι γονείς του μεταφέρθηκαν επίσης στο στρατόπεδο συγκέντρωσης, και δολοφονήθηκαν.

Εργάστηκε ως φυσικός και ως κατασκευαστής βιολιών. Στα τελευταία του χρόνια ήταν διευθυντής στην οργάνωση A Different Jewish Voice, η οποία ιδρύθηκε τον Μάιο του 2001 για να υποστηρίξει τις ειρηνευτικές δραστηριότητες στο Ισραήλ. Ήταν επίσης μέλος του Διεθνούς Εβραϊκού Αντισιωνιστικού Δικτύου, ενός δικτύου αντισιωνιστών Εβραίων, δεσμευμένων “εναντιωθούν στον Σιωνισμό και στο Κράτος του Ισραήλ”.

Ο Hajo Meyer έγραψε το “Het einde van het Jodendom” το 2003, ένα βιβλίο που κατηγορεί το Ισραήλ για εργαλειοποίηση του Ολοκαυτώματος, ώστε να “αιτιολογήσει” τα εγκλήματα κατά των Παλαιστινίων. Στο βιβλίο αυτό χρησιμοποίησε μάλιστα φράσεις όπως η “ισραηλινή Βέρμαχτ” και τα “εβραϊκά SS”, που προκάλεσαν μεγάλες αντιδράσεις

Ο Hajo Meyer, σε διαλέξεις και συνεντεύξεις του, δεν έπαυε να υποστηρίζει πως «αυτό που συμβαίνει στους Παλαιστίνιους κάθε μέρα υπό την κατοχή του Ισραήλ είναι σχεδόν ταυτόσημο με αυτό που έγινε με τους Γερμανούς Εβραίους πριν την “Τελική Λύση” του Χίτλερ», ενώ επέμενε πως το Ισραήλ είναι η κύρια αιτία της επανεμφάνισης του αντισημιτισμού, μεταπολεμικά.

Στην τελευταία του ηχογραφημένη συνέντευξή του, που συνέπεσε με τα γεγονότα του 2014, ο Hajo Meyer, κατηγόρησε τους “Σιωνιστές ως εγκληματίες ναζί” και υποστήριξε ότι το γερμανικό μίσος προς τους Εβραίους ήταν κοινωνικά εδραιωμένο σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με το μίσος των Ισραηλινών για τους Παλαιστινίους. Ταυτόχρονα, κατηγόρησε τον Μπενιαμίν Νετανιάχου για διασπορά μίσους.

«Στον φονταμενταλισμό των εποίκων που διεκδικούν εδάφη ασπαζόμενοι ένα “ιερό δικαίωμα” σε όλα τα εδάφη της βιβλικής Ιουδαίας και της Σαμάρειας, δεν μπορώ παρά να ακούσω σε αυτόν τον φονταμενταλισμό την ηχώ του ναζιστικού μύθου περί “αίματος και χρώματος”. Ο παλαιστινιακός λαός εξαναγκάστηκε σε μια υποχρεωτική γκετοποίηση πίσω από ένα “τείχος ασφαλείας”. Αντιμετώπισε τις μπουλντόζες που διέλυσαν τα σπίτια τους και την καταστροφή των χωραφιών τους. Τους βομβαρδισμούς σχολείων, τζαμιών, κυβερνητικών κτιρίων. Βρίσκονται σε έναν οικονομικό αποκλεισμό που τους στερεί το νερό, τα τρόφιμα, τα φάρμακα, την εκπαίδευση και τις βασικές ανάγκες για αξιοπρεπή επιβίωση, όλα αυτά με κάνουν να θυμηθώ τις στερήσεις και τις ταπεινώσεις που έζησα στα νιάτα μου».

Τόνιζε ιδιαίτερα πως το Ισραήλ απανθρωποποιεί τους Παλαιστίνιους με τον ίδιο τρόπο που η ναζιστική Γερμανία απανθρωποποίησε τους Εβραίους. «Η απανθρωποποίηση των Εβραίων είναι αυτό που κατέστησε εφικτή τη Ναζιστική γενοκτονία. Κατά τον ίδιο τρόπο, γινόμαστε μάρτυρες της κλιμακούμενης απανθρωποποίησης των Παλαιστινίων στην ισραηλινή κοινωνία»

Σε μία από τις συνεντεύξεις του, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ο αρχηγός του ισραηλινού στρατού είπε ότι οι Παλαιστίνιοι είναι καρκίνωμα. Αυτός είναι τρόπος ομιλίας των ναζί. Τέτοια έλεγαν για μένα όταν ήμουν ένα εβραιόπουλο στη ναζιστική Γερμανία»

«Το μεγάλο μου μάθημα από το Άουσβιτς είναι: όποιος θέλει να απανθρωποποιήσει οποιονδήποτε άλλον, πρέπει πρώτα να απανθρωποποιηθεί ο ίδιος. Οι καταπιεστές δεν είναι πλέον πραγματικά άνθρωποι, όποια στολή κι αν φορούν»

Ο Hajo Meyer ήταν επίσης από τους πρώτους ανάμεσα στους επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος και απογόνους επιζώντων που υπέγραψαν μια επιστολή, με την οποία διαμαρτύρονταν για τη σφαγή των Παλαιστινίων στη Γάζα

Η επιστολή έγραφε μεταξύ άλλων:

«Οι Εβραίοι επιζώντες και απόγονοι των επιζώντων και των θυμάτων της ναζιστικής γενοκτονίας καταδικάζουν απερίφραστα τη σφαγή των Παλαιστινίων στη Γάζα και τη συνεχιζόμενη κατοχή και τον αποικισμό της ιστορικής Παλαιστίνης. Καταδικάζουμε τις Ηνωμένες Πολιτείες για την παροχή χρηματοδότησης στο Ισραήλ για να πραγματοποιήσει την επίθεση, και τα δυτικά κράτη για τη χρήση της διπλωματικής τους δύναμης για να προστατεύσουν το Ισραήλ, χωρίς να το καταδικάζουν. Η γενοκτονία ξεκινά από τη σιωπή του κόσμου»

Στην επιστολή αυτή ανέφεραν πως επιχειρείται συστηματικά μια απανθρωποίηση των Παλαιστινίων προς την κοινή γνώμη του Ισραήλ από αναλυτές με άρθρα στους The Times of Israel και The Jerusalem Post, “οι οποίοι έχουν μιλήσει ανοιχτά για εξόντωση των Παλαιστινίων. Αυτά υιοθετούνται με διακριτικό τρόπο από τους νεοναζί”.

«Τίποτα δεν μπορεί να δικαιολογήσει τους βομβαρδισμούς σε καταφύγια, σπίτια, νοσοκομεία και πανεπιστήμια του ΟΗΕ. Τίποτα δεν μπορεί να δικαιολογήσει τη στέρηση του ρεύματος και του νερού από τους ανθρώπους”  και καλούσαν  “να ενώσουμε τις συλλογικές μας φωνές μας και να χρησιμοποιήσουμε τη συλλογική μας δύναμη για να δώσουμε τέλος σε όλες τις μορφές ρατσισμού, συμπεριλαμβανομένης της συνεχιζόμενης γενοκτονίας του παλαιστινιακού λαού. Ζητούμε να τερματιστεί άμεσα η πολιορκία και ο αποκλεισμός της Γάζας. Καλούμε σε πλήρες οικονομικό, πολιτιστικό και ακαδημαϊκό μποϊκοτάζ του Ισραήλ. Το Ποτέ Ξανά σημαίνει Ποτέ Ξανά για κανέναν»

Ο Hojo Mayer κατηγορήθηκε για “αντισημιτισμό” από τον συγγραφέα και δημοσιογράφο Henryk Broder, ο οποίος καταδικάστηκε αρχικά για τους ισχυρισμούς του αυτούς και εν συνεχεία απαλλάχθηκε των κατηγοριών στη διαδικασία της έφεσης.

Σε απάντηση για τις κατηγορίες περί «αντισημιτισμού», ο Mayer είπε το περίφημο: «Κάποτε, αντισημίτης ήταν αυτός που μισούσε τους Εβραίους. Σήμερα όμως, αντισημίτης είναι αυτός που μισείται από του Εβραίους»

Πηγές: 

https://www.e-prologos.gr/hajo-meyer-%CE%BF-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CE%B6%CF%8E%CE%BD-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%AC%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B2%CE%B9%CF%84%CF%82-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%AD%CE%BA%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%B5/

https://www.azquotes.com/quote/760867

Παιδιά της Παλαιστίνης παλεύουν για να λάβουν φαγητό από φιλανθρωπική κουζίνα, στο Khan Younis, στη νότια Γάζα. Photo: REUTERS/Hatem Khaled (από τον Irish Indepedent)

Η έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας βρήκε επαρκείς αποδείξεις για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το Ισραήλ έχει διαπράξει και συνεχίζει να διαπράττει γενοκτονία κατά των Παλαιστινίων στην κατεχόμενη Λωρίδα της Γάζας, ανέφερε η οργάνωση σε μια νέα έκθεση-ορόσημο που δημοσιεύθηκε σήμερα.

Η έκθεση με τίτλο «Νιώθεις Σαν Να Μην Εισαι Άνθρωπος»: Η γενοκτονία του Ισραήλ Κατά των Παλαιστινίων στη Γάζα  (‘You Feel Like You Are Subhuman’: Israel’s Genocide Against Palestinians in Gaza), τεκμηριώνει πώς, κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του επίθεσης που εξαπέλυσε μετά τις φονικές επιθέσεις υπό την ηγεσία της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, το Ισραήλ σκόρπισε τον όλεθρο και την καταστροφή στις/στους Παλαιστίνιες/ους στη Γάζα με θράσος, αδιάκοπα και με πλήρη ατιμωρησία.

«Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας καταδεικνύει ότι το Ισραήλ προέβη σε πράξεις που απαγορεύονται από τη Σύμβασης για την Πρόληψη και Καταστολή του Εγκλήματος της Γενοκτονίας, με συγκεκριμένη πρόθεση να καταστρέψει τις/τους Παλαιστίνιες/ους στη Γάζα. Οι πράξεις αυτές περιλαμβάνουν δολοφονίες, πρόκληση σοβαρών σωματικών ή ψυχικών βλαβών και σκόπιμη επιβολή στους Παλαιστίνιους στη Γάζα συνθηκών ζωής που υπολογίζεται ότι θα επιφέρουν τη φυσική τους εξόντωση. Κάθε μήνα που περνά, το Ισραήλ αντιμετωπίζει τους Παλαιστίνιους στη Γάζα ως μια υποδεέστερη ομάδα ανθρώπων ανάξια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας, αποδεικνύοντας την πρόθεσή του να επιφέρει τη φυσική τους εξόντωση», δήλωσε η Agnès Callamard, Γενική Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.

«Τα καταδικαστικά ευρήματά μας πρέπει να αποτελέσουν αφύπνιση για τη διεθνή κοινότητα: αυτό είναι γενοκτονία. Πρέπει να σταματήσει τώρα.

«Τα κράτη που συνεχίζουν να μεταφέρουν όπλα στο Ισραήλ αυτή τη στιγμή πρέπει να γνωρίζουν ότι παραβιάζουν την υποχρέωσή τους να αποτρέψουν τη γενοκτονία και κινδυνεύουν να γίνουν συνένοχοι στη γενοκτονία. Όλα τα κράτη που ασκούν επιρροή στο Ισραήλ, ιδιαίτερα οι βασικοί προμηθευτές όπλων όπως οι ΗΠΑ και η Γερμανία, αλλά και άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο κ.α., πρέπει να δράσουν τώρα για να μπει άμεσα ένα τέλος στις φρικαλεότητες του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων στη Γάζα».

Τους τελευταίους δύο μήνες η κρίση έχει οξυνθεί ιδιαίτερα στη Βόρεια Διοικητική Περιφέρεια της Γάζας, όπου ο πολιορκημένος πληθυσμός αντιμετωπίζει την πείνα, τον εκτοπισμό και τον αφανισμό εν μέσω ανελέητων βομβαρδισμών και ασφυκτικών περιορισμών σε σωτήρια ανθρωπιστική βοήθεια.

«Η έρευνά μας αποκαλύπτει ότι, επί μήνες, το Ισραήλ επέμενε να διαπράττει πράξεις γενοκτονίας, έχοντας πλήρη επίγνωση της ανεπανόρθωτης βλάβης που προκαλούσε στις/στους Παλαιστίνιες/ους στη Γάζα. Συνέχισε να το κάνει παρά τις αμέτρητες προειδοποιήσεις για την καταστροφική ανθρωπιστική κατάσταση και τις νομικά δεσμευτικές αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου (ICJ) που διέταζαν το Ισραήλ να λάβει άμεσα μέτρα για να καταστεί δυνατή η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στους αμάχους στη Γάζα», δήλωσε η Agnès Callamard.

«Το Ισραήλ έχει επανειλημμένα υποστηρίξει ότι οι ενέργειές του στη Γάζα είναι νόμιμες και μπορούν να δικαιολογηθούν από τον στρατιωτικό του στόχο να εξαλείψει τη Χαμάς. Όμως η πρόθεση γενοκτονίας μπορεί να συνυπάρχει παράλληλα με τους στρατιωτικούς στόχους και δεν χρειάζεται να είναι η μοναδική πρόθεση του Ισραήλ».

Η Διεθνής Αμνηστία εξέτασε τις πράξεις του Ισραήλ στη Γάζα προσεκτικά και στο σύνολό τους, λαμβάνοντας υπόψη την επανάληψη και την ταυτόχρονη εμφάνισή τους, καθώς και τις άμεσες επιπτώσεις τους και τις σωρευτικές και αλληλοενισχυόμενες συνέπειές τους. Η οργάνωση εξέτασε την κλίμακα και τη σοβαρότητα των θυμάτων και των καταστροφών μέσα στον χρόνο. Ανέλυσε επίσης δημόσιες δηλώσεις αξιωματούχων, διαπιστώνοντας ότι απαγορευμένες πράξεις συχνά ανακοινώνονταν ή ζητούνταν εξ αρχής από υψηλόβαθμους αξιωματούχους που ήταν υπεύθυνοι για τις πολεμικές ενέργειες.

«Λαμβάνοντας υπόψη το προϋπάρχον πλαίσιο της απαλλοτρίωσης, του απαρτχάιντ και της παράνομης στρατιωτικής κατοχής στο οποίο διαπράχθηκαν αυτές οι πράξεις, μπορούσαμε να βρούμε μόνο ένα εύλογο συμπέρασμα: Η πρόθεση του Ισραήλ είναι η φυσική εξόντωση των Παλαιστινίων στη Γάζα, είτε παράλληλα με τον στρατιωτικό του στόχο της καταστροφής της Χαμάς είτε ως μέσο για την επίτευξη αυτού του στόχου», δήλωσε η Agnès Callamard.

«Τα θηριώδη εγκλήματα που διαπράχθηκαν στις 7 Οκτωβρίου 2023 από τη Χαμάς και άλλες ένοπλες ομάδες κατά Ισραηλινών και θυμάτων άλλων εθνικοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των σκόπιμων μαζικών δολοφονιών και της ομηρίας, δεν μπορούν ποτέ να δικαιολογήσουν τη γενοκτονία του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων στη Γάζα».

Η διεθνής νομολογία αναγνωρίζει ότι ο δράστης δεν χρειάζεται να επιτύχει στις προσπάθειές του να καταστρέψει την προστατευόμενη ομάδα, είτε στο σύνολό της είτε εν μέρει, για να έχει διαπραχθεί γενοκτονία. Η τέλεση απαγορευμένων πράξεων με σκοπό την καταστροφή της ομάδας, ως τέτοιας, είναι αρκετή.

Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας εξετάζει λεπτομερώς τις παραβιάσεις του Ισραήλ στη Γάζα κατά τη διάρκεια εννέα μηνών από τις 7 Οκτωβρίου 2023 έως τις αρχές Ιουλίου 2024. Ο οργανισμός πήρε συνεντεύξεις από 212 άτομα, συμπεριλαμβανομένων Παλαιστινίων θυμάτων και αυτοπτών μαρτύρων, των τοπικών αρχών στη Γάζα, εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, διεξήγαγε επιτόπια έρευνα και ανέλυσε ένα ευρύ φάσμα οπτικών και ψηφιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων δορυφορικών εικόνων. Ανέλυσε επίσης δηλώσεις ανώτερων ισραηλινών κυβερνητικών και στρατιωτικών αξιωματούχων και επίσημων ισραηλινών φορέων. Σε πολλές περιπτώσεις, ο οργανισμός κοινοποίησε τα ευρήματά του στις ισραηλινές αρχές, αλλά δεν είχε λάβει καμία ουσιαστική απάντηση μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης

Πρωτοφανής κλίμακα και μέγεθος

Οι ενέργειες του Ισραήλ μετά τις θανατηφόρες επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 έφεραν τον πληθυσμό της Γάζας στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Η βάναυση στρατιωτική του επίθεση είχε σκοτώσει περισσότερους από 42.000 Παλαιστίνιους, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 13.300 παιδιών, και είχε τραυματίσει περισσότερους από 97.000, μέχρι τις 7 Οκτωβρίου 2024, πολλούς από αυτούς σε άμεσες ή σκόπιμα αδιάκριτες επιθέσεις, που συχνά εξαφάνιζαν ολόκληρες οικογένειες πολλών γενεών. Προκάλεσε πρωτοφανείς καταστροφές, οι οποίες, σύμφωνα με τους ειδικούς, σημειώθηκαν σε επίπεδο και ταχύτητα που δεν έχει παρατηρηθεί σε καμία άλλη σύγκρουση του 21ου αιώνα, ισοπεδώνοντας ολόκληρες πόλεις και καταστρέφοντας κρίσιμες υποδομές, γεωργική γη και πολιτιστικούς και θρησκευτικούς χώρους. Κατέστησε έτσι μεγάλες εκτάσεις της Γάζας ακατοίκητες.

Ο Μοχάμεντ, ο οποίος διέφυγε με την οικογένειά του από τη Γάζα στη Ράφα τον Μάρτιο του 2024 και εκτοπίστηκε ξανά τον Μάιο του 2024, περιέγραψε τον αγώνα τους να επιβιώσουν σε φρικτές συνθήκες:

«Εδώ στο Deir al-Balah, είναι σαν αποκάλυψη... Πρέπει να προστατεύεις τα παιδιά σου από τα έντομα, από τη ζέστη, και δεν υπάρχει καθαρό νερό, ούτε τουαλέτες, ενώ οι βομβαρδισμοί δεν σταματούν ποτέ. Αισθάνεσαι σαν να είσαι υποδεέστερος άνθρωπος εδώ».

Το Ισραήλ επέβαλε συνθήκες ζωής στη Γάζα που δημιούργησαν ένα θανατηφόρο μείγμα υποσιτισμού, πείνας και ασθενειών και εξέθεσαν τις Παλαιστίνιες και τους Παλαιστίνιους σε έναν αργό, υπολογισμένο θάνατο. Το Ισραήλ υπέβαλε επίσης εκατοντάδες Παλαιστίνιες/ους από τη Γάζα σε απομόνωση, βασανιστήρια και άλλη κακομεταχείριση.

Εξεταζόμενες μεμονωμένα, ορισμένες από τις πράξεις που διερευνήθηκαν από τη Διεθνή Αμνηστία συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου ή του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αλλά εξετάζοντας την ευρύτερη εικόνα της στρατιωτικής εκστρατείας του Ισραήλ και τον σωρευτικό αντίκτυπο των πολιτικών και των πράξεών του, η πρόθεση γενοκτονίας είναι το μόνο εύλογο συμπέρασμα.

Gaza GenocideΟμάδες πολιτικής άμυνας και κάτοικοι συνεχίζουν τις προσπάθειες έρευνας και διάσωσης στην ιστορική ελληνορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Πορφυρίου, όπου βρήκαν καταφύγιο άμαχοι, μετά από ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στην πόλη της Γάζας, στη Γάζα στις 20 Οκτωβρίου 2023

Ομάδες πολιτικής άμυνας και κάτοικοι συνεχίζουν τις προσπάθειες έρευνας και διάσωσης στην ιστορική ελληνορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Πορφυρίου, όπου βρήκαν καταφύγιο άμαχοι, μετά από ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στην πόλη της Γάζας, στη Γάζα στις 20 Οκτωβρίου 2023. 

Πρόθεση για καταστροφή

Για να τεκμηριωθεί η συγκεκριμένη πρόθεση του Ισραήλ να εξοντώσει φυσικά τις Παλαιστίνιες και τους Παλαιστίνιους στη Γάζα, ως τέτοια, η Διεθνής Αμνηστία ανέλυσε το συνολικό μοτίβο της συμπεριφοράς του Ισραήλ στη Γάζα, αξιολόγησε τις απανθρωποποιητικές και γενοκτονικές δηλώσεις Ισραηλινών κυβερνητικών και στρατιωτικών αξιωματούχων, ιδιαίτερα εκείνων που βρίσκονται στα υψηλότερα κλιμάκια, και εξέτασε το πλαίσιο του ισραηλινού συστήματος απαρτχάιντ, του απάνθρωπου αποκλεισμού της Γάζας και της παράνομης 57χρονης στρατιωτικής κατοχής του παλαιστινιακού εδάφους.

Πριν καταλήξει στο συμπέρασμά της, η Διεθνής Αμνηστία εξέτασε τους ισχυρισμούς του Ισραήλ ότι ο στρατός του στόχευε νόμιμα τη Χαμάς και άλλες ένοπλες ομάδες σε όλη τη Γάζα και ότι οι επακόλουθες πρωτοφανείς καταστροφές και η άρνηση παροχής βοήθειας ήταν αποτέλεσμα παράνομης συμπεριφοράς της Χαμάς και άλλων ένοπλων ομάδων, όπως η τοποθέτηση μαχητών μεταξύ του άμαχου πληθυσμού ή η εκτροπή της βοήθειας. Η οργάνωση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ισχυρισμοί αυτοί δεν είναι αξιόπιστοι. Η παρουσία μαχητών της Χαμάς κοντά ή μέσα σε πυκνοκατοικημένη περιοχή δεν απαλλάσσει το Ισραήλ από τις υποχρεώσεις του να λαμβάνει όλες τις εφικτές προφυλάξεις για να γλιτώσει τους αμάχους και να αποφύγει τις αδιάκριτες ή δυσανάλογες επιθέσεις. Η έρευνά της διαπίστωσε ότι το Ισραήλ επανειλημμένα απέτυχε να το πράξει, διαπράττοντας πολλαπλά εγκλήματα βάσει του διεθνούς δικαίου για τα οποία δεν μπορεί να υπάρξει καμία δικαιολογία με βάση τις ενέργειες της Χαμάς. Η Διεθνής Αμνηστία δεν βρήκε επίσης κανένα στοιχείο ότι η εκτροπή της βοήθειας θα μπορούσε να εξηγήσει τους ακραίους και σκόπιμους περιορισμούς του Ισραήλ σε σωτήρια ανθρωπιστική βοήθεια.

Στην ανάλυσή της, η οργάνωση εξέτασε επίσης εναλλακτικά επιχειρήματα, όπως ότι το Ισραήλ ενήργησε απερίσκεπτα ή ότι απλώς ήθελε να καταστρέψει τη Χαμάς και δεν νοιαζόταν αν χρειαζόταν να καταστρέψει τους Παλαιστίνιους κατά τη διαδικασία, επιδεικνύοντας ανάλγητη αδιαφορία για τις ζωές τους και όχι πρόθεση γενοκτονίας.

Ωστόσο, ανεξάρτητα από το αν το Ισραήλ θεωρεί την καταστροφή των Παλαιστινίων ως μέσο για την καταστροφή της Χαμάς ή ως αποδεκτό επακόλουθο αυτού του στόχου, αυτή η άποψη για τις/τους Παλαιστίνιες/ους ως αναλώσιμους ανθρώπους και μη άξιους προσοχής είναι από μόνη της απόδειξη γενοκτονικής πρόθεσης.

Πριν συμβούν πολλές από τις παράνομες πράξεις που κατέγραψε η Διεθνής Αμνηστία προηγήθηκαν αξιωματούχοι που προέτρεψαν στην τέλεσή τους. Η οργάνωση εξέτασε 102 δηλώσεις που εκδόθηκαν από Ισραηλινούς κυβερνητικούς και στρατιωτικούς αξιωματούχους και άλλους μεταξύ της 7ης Οκτωβρίου 2023 και της 30ής Ιουνίου 2024, οι οποίες απανθρωποποιούσαν τις/τους  Παλαιστίνιες/ους, καλούσαν σε ή δικαιολογούσαν τις γενοκτονικές πράξεις ή άλλα εγκλήματα εναντίον τους.

Από αυτές, η Διεθνής Αμνηστία εντόπισε 22 δηλώσεις ανώτερων αξιωματούχων που ήταν υπεύθυνοι για τη διαχείριση των επιθέσεων, οι οποίες φαίνονταν να καλούν σε γενοκτονικές πράξεις ή να τις δικαιολογούν, παρέχοντας άμεσες αποδείξεις της πρόθεσης γενοκτονίας. Η γλώσσα αυτή αναπαράχθηκε συχνά, μεταξύ άλλων και από Ισραηλινούς στρατιώτες, όπως αποδεικνύεται από οπτικοακουστικό περιεχόμενο που επαληθεύτηκε από τη Διεθνή Αμνηστία και δείχνει στρατιώτες να απευθύνουν συνθήματα να «διαγράψουν» τη Γάζα ή να την καταστήσουν ακατοίκητη και να πανηγυρίζουν για την καταστροφή παλαιστινιακών σπιτιών, τζαμιών, σχολείων και πανεπιστημίων.

Δολοφονία και πρόκληση σοβαρής σωματικής ή ψυχικής βλάβης

Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε τις γενοκτονικές πράξεις της δολοφονίας και της πρόκλησης σοβαρών ψυχικών και σωματικών βλαβών στους Παλαιστίνιους στη Γάζα, εξετάζοντας τα αποτελέσματα των ερευνών που διεξήγαγε για 15 αεροπορικές επιδρομές μεταξύ 7 Οκτωβρίου 2023 και 20 Απριλίου 2024, οι οποίες σκότωσαν τουλάχιστον 334 αμάχους, συμπεριλαμβανομένων 141 παιδιών, και τραυμάτισαν εκατοντάδες άλλους. Η Διεθνής Αμνηστία δεν βρήκε καμία απόδειξη ότι οποιαδήποτε από αυτές τις επιδρομές είχε κάποιον στρατιωτικό στόχο.

Σε μια ενδεικτική περίπτωση, στις 20 Απριλίου 2024, μια ισραηλινή αεροπορική επιδρομή κατέστρεψε το σπίτι της οικογένειας Abdelal στη συνοικία Al-Jneinah στην ανατολική Ράφα, σκοτώνοντας τρεις γενιές Παλαιστινίων, συμπεριλαμβανομένων 16 παιδιών, ενώ κοιμόντουσαν.

Παρ’ όλο που αυτά αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μέρος των εναέριων επιθέσεων του Ισραήλ, είναι ενδεικτικά ενός ευρύτερου μοτίβου επαναλαμβανόμενων άμεσων επιθέσεων κατά αμάχων και μη στρατιωτικών αντικειμένων ή σκόπιμα αδιάκριτων επιθέσεων. Οι επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν επίσης με τρόπους σχεδιασμένους να προκαλέσουν πολύ υψηλό αριθμό θανάτων και τραυματισμών μεταξύ του άμαχου πληθυσμού

Συγγενείς των νεκρών θρηνούν δίπλα στα σκεπασμένα σώματά τους μετά τη μεταφορά των θυμάτων της ισραηλινής επίθεσης στο σπίτι των Faram στο νοσοκομείο Al Awda στην Τζαμπάλια της Γάζας στις 20 Σεπτεμβρίου 2024

Επιβολή συνθηκών ζωής που υπολογίζεται να επιφέρουν φυσική εξόντωση

Η έκθεση καταγράφει πώς το Ισραήλ επέβαλε σκόπιμα συνθήκες ζωής στους Παλαιστίνιους στη Γάζα, οι οποίες αποσκοπούσαν στο να οδηγήσουν, με την πάροδο του χρόνου, στην καταστροφή τους. Οι συνθήκες αυτές επιβλήθηκαν μέσα από τρία παράλληλα μοτίβα που επανειλημμένα επέτειναν το ένα τις καταστροφικές επιπτώσεις του άλλου: ζημιές και καταστροφές σε υποδομές που συντηρούσαν τη ζωή και άλλα αντικείμενα απαραίτητα για την επιβίωση του άμαχου πληθυσμού- επανειλημμένη χρήση σαρωτικών, αυθαίρετων και συγκεχυμένων διαταγών μαζικής «εκκένωσης» για τον βίαιο εκτοπισμό σχεδόν ολόκληρου του πληθυσμού της Γάζας- και η άρνηση και παρεμπόδιση της παροχής βασικών υπηρεσιών, ανθρωπιστικής βοήθειας και άλλων σωτήριων προμηθειών προς τη Γάζα και εντός αυτής.

Μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, το Ισραήλ επέβαλε ολοκληρωτική πολιορκία στη Γάζα, διακόπτοντας την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, νερού και καυσίμων. Κατά τη διάρκεια των εννέα μηνών που εξετάστηκαν για την παρούσα έρευνα, το Ισραήλ διατήρησε έναν ασφυκτικό, παράνομο αποκλεισμό, ήλεγχε αυστηρά την πρόσβαση στις πηγές ενέργειας, δεν διευκόλυνε την ουσιαστική ανθρωπιστική πρόσβαση εντός της Γάζας και εμπόδισε την εισαγωγή και παράδοση σωτήριων αγαθών και ανθρωπιστικής βοήθειας, ιδίως στις περιοχές βόρεια του Wadi Gaza. Με τον τρόπο αυτό επιδείνωσαν μια ήδη υπάρχουσα ανθρωπιστική κρίση. Αυτό, σε συνδυασμό με τις εκτεταμένες ζημιές στα σπίτια, τα νοσοκομεία, τις εγκαταστάσεις ύδρευσης, τις υγειονομικές εγκαταστάσεις και γεωργικές εκτάσεις της Γάζας, καθώς και τους μαζικούς αναγκαστικούς εκτοπισμούς, προκάλεσε καταστροφικά επίπεδα πείνας και οδήγησε στην εξάπλωση ασθενειών με ανησυχητικούς ρυθμούς. Ο αντίκτυπος ήταν ιδιαίτερα σκληρός για τα μικρά παιδιά και τις έγκυες ή θηλάζουσες γυναίκες, με αναμενόμενες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία τους.

Για άλλη μια φορά, το Ισραήλ είχε την ευκαιρία να βελτιώσει την ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα, ωστόσο για πάνω από ένα χρόνο αρνήθηκε επανειλημμένα να λάβει μέτρα που ήταν προφανέστατα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων του για να τα πράξει, όπως το άνοιγμα επαρκών σημείων πρόσβασης στη Γάζα ή η άρση των αυστηρών περιορισμών για το τι θα μπορούσε να εισέλθει στη Λωρίδα ή η παρεμπόδιση της παράδοσης βοήθειας εντός της Γάζας, ενώ η κατάσταση χειροτέρευε όλο και περισσότερο.

Μέσω των επανειλημμένων εντολών «εκκένωσης» το Ισραήλ εκτόπισε σχεδόν 1,9 εκατομμύρια Παλαιστίνιες/ους - το 90% του πληθυσμού της Γάζας - σε όλο και πιο μικρά, μη ασφαλή τμήματα γης υπό απάνθρωπες συνθήκες, κάποιους μάλιστα από αυτές/ούς έως και 10 φορές. Αυτά τα πολλαπλά κύματα αναγκαστικού εκτοπισμού άφησαν πολλούς ανθρώπους άνεργους και βαθιά τραυματισμένους, ιδίως δεδομένου ότι περίπου το 70% των κατοίκων της Γάζας είναι πρόσφυγες ή απόγονοι προσφύγων των οποίων οι πόλεις και τα χωριά εκκαθαρίστηκαν εθνοτικά από το Ισραήλ κατά τη διάρκεια της Νάκμπα του 1948.

Παρά το γεγονός ότι οι συνθήκες έγιναν γρήγορα ακατάλληλες για ζωή, οι ισραηλινές αρχές αρνήθηκαν να εξετάσουν μέτρα που θα προστάτευαν τους εκτοπισμένους αμάχους και θα εξασφάλιζαν την ικανοποίηση των βασικών τους αναγκών, γεγονός που δείχνει ότι οι ενέργειές τους ήταν σκόπιμες.

Αρνήθηκαν να επιτρέψουν στους εκτοπισμένους να επιστρέψουν στα σπίτια τους στη βόρεια Γάζα ή να μετεγκατασταθούν προσωρινά σε άλλα μέρη του Κατεχόμενων Παλαιστινιακών εδαφών ή του Ισραήλ, συνεχίζοντας να αρνούνται σε πολλές/ούς Παλαιστίνιες/ους το δικαίωμά τους να επιστρέψουν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο στις περιοχές από τις οποίες εκτοπίστηκαν το 1948. Το έκαναν αυτό γνωρίζοντας ότι δεν υπήρχε πουθενά ασφαλές μέρος για να καταφύγουν οι Παλαιστίνιες/οι στη Γάζα.

Η ευθύνη της γενοκτονίας

«Η παταγώδης, ντροπιαστική αποτυχία της διεθνούς κοινότητας για πάνω από ένα χρόνο να πιέσει το Ισραήλ να τερματίσει τις φρικαλεότητές του στη Γάζα, αρχικά καθυστερώντας τις εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός και έπειτα συνεχίζοντας τις μεταφορές όπλων, είναι και θα παραμείνει μια κηλίδα στη συλλογική μας συνείδηση», δήλωσε η Agnès Callamard.

«Οι κυβερνήσεις πρέπει να σταματήσουν να προσποιούνται ότι είναι ανίσχυρες για να τερματίσουν αυτή τη γενοκτονία, η οποία έγινε δυνατή χάρη στην ατιμωρησία δεκαετιών για τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από το Ισραήλ. Τα κράτη πρέπει να προχωρήσουν πέρα από τις απλές εκφράσεις λύπης ή αποτροπιασμού και να αναλάβουν ισχυρή και συνεχή διεθνή δράση, όσο άβολη και αν είναι η διαπίστωση της γενοκτονίας για ορισμένους από τους συμμάχους του Ισραήλ.

«Τα εντάλματα σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ICC) για τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον πρώην υπουργό Άμυνας Γιοάβ Γκαλάντ για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που εκδόθηκαν τον περασμένο μήνα προσφέρουν πραγματική ελπίδα για την απονομή δικαιοσύνης στα θύματα, η οποία έχει καθυστερήσει εδώ και καιρό. Τα κράτη πρέπει να επιδείξουν τον σεβασμό τους στην απόφαση του δικαστηρίου και στις αρχές του παγκόσμιου διεθνούς δικαίου, συλλαμβάνοντας και παραδίδοντας τους καταζητούμενους από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.

«Καλούμε το Γραφείο του Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ICC) να εξετάσει επειγόντως το ενδεχόμενο να προσθέσει τη γενοκτονία στον κατάλογο των εγκλημάτων που ερευνά και όλα τα κράτη να χρησιμοποιήσουν κάθε νομική οδό για να προσαχθούν οι δράστες στη δικαιοσύνη. Σε κανέναν δεν πρέπει να επιτρέπεται να διαπράττει γενοκτονία και να μένει ατιμώρητος».

Η Διεθνής Αμνηστία ζητά επίσης να απελευθερωθούν άνευ όρων όλοι οι άμαχοι όμηροι και να λογοδοτήσουν η Χαμάς και άλλες παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες που ευθύνονται για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στις 7 Οκτωβρίου.

Ο οργανισμός ζητά επίσης από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να επιβάλει στοχευμένες κυρώσεις κατά των αξιωματούχων του Ισραήλ και της Χαμάς που εμπλέκονται περισσότερο σε εγκλήματα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.

Ιστορικό

Στις 7 Οκτωβρίου 2023 η Χαμάς και άλλες ένοπλες ομάδες εκτόξευσαν αδιακρίτως ρουκέτες στο νότιο Ισραήλ και διέπραξαν εκεί σκόπιμες μαζικές δολοφονίες και ομηρίες, σκοτώνοντας 1.200 άτομα, μεταξύ των οποίων πάνω από 800 πολίτες, απήγαγαν 223 πολίτες και αιχμαλώτισαν 27 στρατιώτες. Τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τη Χαμάς και άλλες ένοπλες ομάδες κατά τη διάρκεια αυτής της επίθεσης θα βρεθούν στο επίκεντρο επικείμενης έκθεσης της Διεθνούς Αμνηστίας.

Από τον Οκτώβριο του 2023, η Διεθνής Αμνηστία έχει διεξάγει εμπεριστατωμένες έρευνες για τις πολλαπλές παραβιάσεις και τα εγκλήματα του διεθνούς δικαίου που διέπραξαν οι ισραηλινές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των άμεσων επιθέσεων κατά αμάχων και μη στρατιωτικών στόχων και των σκόπιμων επιθέσεων χωρίς διακρίσεις που σκότωσαν εκατοντάδες αμάχους, καθώς και άλλων παράνομων επιθέσεων κατά του άμαχου πληθυσμού και της συλλογικής τιμωρίας του. Ο οργανισμός έχει καλέσει το Γραφείο του Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να επισπεύσει την έρευνά του για την κατάσταση στο κράτος της Παλαιστίνης και διεξάγει εκστρατεία για άμεση κατάπαυση του πυρός.

Βάλε τέλος στη γενοκτονία του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων στη Γάζα, υπόγραψε την έκκληση  εδώ

Πηγή:

https://www.amnesty.gr/news/press/article/28994/ereyna-tis-diethnoys-amnistias-kataligei-oti-israil-diaprattei-genoktonia

«Στα πρόσωπα των μεταναστών της εποχής μας, καθώς και στα πρόσωπα των μεταναστών οποιασδήποτε εποχής, μπορούμε να δούμε μια ζωντανή εικόνα των ανθρώπων του Θεού […] πολλοί μετανάστες έχουν τον Θεό σύντροφο στο ταξίδι τους, οδηγό και συνοδοιπόρο στη σωτηρία. Αυτόν εμπιστεύονται πριν φύγουν, αυτόν αναζητούν στην ανάγκη. Σ’ αυτόν βρίσκουν παρηγοριά τις ώρες της απελπισίας. Εξαιτίας αυτού υπάρχουν στον δρόμο καλοί Σαμαρείτες».

Πάπας Φραγκίσκος (2024)

Ας ξεκαθαρίσουμε από την αρχή πως γνωρίζουμε πολύ καλά το ρόλο του Βατικανού κατά τη διάρκεια των αιώνων. Όπως άλλωστε γνωρίζουμε και το ρόλο των κατά τόπους Ορθόδοξων Πατριαρχείων, αλλά και της δικής μας Αρχιεπισκοπής. Βάζοντας όμως κανείς στο ίδιο τσουβάλι τον Φραγκίσκο με τον Ιωάννη –Παύλο Β’ ή τον Βενέδικτο φανερώνει αν μη τι άλλο έλλειψη διαλεκτικής σκέψης

Απαξιώνοντας το ρόλο του Φραγκίσκου, είναι σα να δικαιώνουμε τους προκατόχους του αλλά και τους δικούς μας θρησκευτικούς ηγέτες,  τον Χριστόδουλο, τον Ιερώνυμο, τον Άνθιμο, τον Σεραφείμ. Γιατί ο λόγος του Φραγκίσκου ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με το ρόλο των προαναφερόμενων. Γιατί ο λόγος του Φραγκίσκου άγγιζε τον πυρήνα της χριστιανικής διδασκαλίας και των πρωτοχριστιανών. Ένας λόγος που έβαζε πάνω από όλα την αγάπη και την αλληλεγγύη. Άλλο είναι το πώς έχουν καταντήσει αυτή τη διδασκαλία οι ανά τους αιώνες αυτοχρισθέντες εκπρόσωποί της

Δεν είναι καθόλου τυχαίο που ο  Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο, ο μετέπειτα μετονομαζόμενος Πάπας Φραγκίσκος, μεγάλωσε στην Αργεντινή την περίοδο που ανθούσε η θεολογία της απελευθέρωσης, ένα από τα πλέον πολιτικοποιημένα και ριζοσπαστικά χριστιανικά ρεύματα του 20ού αιώνα

Ένα ρεύμα που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στη Β’ Σύνοδο των Επισκόπων της Λατινικής Αμερικής το 1968 στο Μεντεγίν της Κολομβίας. Εκεί, ο νεαρός τότε Περουβιανός ιερέας Γκουστάβο Γκουτιέρρες, παρουσίασε τον πυρήνα των ιδεών της θεολογίας της απελευθέρωσης.

Η θεολογία της απελευθέρωσης οραματίζεται μια χριστιανική Εκκλησία στρατευμένη στην υπεράσπιση των φτωχών και καταπιεσμένων και ως ρεύμα χριστιανικής θεολογικής σκέψης πλησιάζει περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο τις ιδέες και τα ιδανικά του μαρξισμού. Αυτό το κάνει παραμένοντας φυσικά στο πλαίσιο της χριστιανικής πίστης, θεωρώντας την Αγία Γραφή υπέρτατη πηγή αλήθειας και κατανόησης του κόσμου, εμπλουτίζοντάς την όμως με ένα ευρύ φάσμα ριζοσπαστικών αντιλήψεων από τον χώρο της φιλοσοφίας, της πολιτικής οικονομίας και της κοινωνιολογίας, με ισχυρή την επιρροή της μαρξιστικής θεωρίας

Όπως ήταν βέβαια αναμενόμενο, η θεολογία της απελευθέρωσης συνάντησε αμέσως την εχθρότητα και την αντίδραση της Καθολικής Εκκλησίας

Επί Πάπα Ιωάννη-Παύλου Β΄ ο καρδινάλιος Ράτσινγκερ, ο μετέπειτα Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ’, που είχε οριστεί επικεφαλής της Συνόδου του Δόγματος της Πίστης, ανέλαβε ενεργητική δράση εναντίον της.

Σε μια διάλεξή του στο Βατικανό τον Σεπτέμβριο του 1983 ο Ράτσινγκερ δήλωνε: «Η ανάλυση του φαινομένου της Θεολογίας της απελευθέρωσης αναδεικνύει πασιφανώς έναν θεμελιώδη κίνδυνο για την εκκλησιαστική πίστη. […] Ο κόσμος ερμηνεύεται υπό το πρίσμα της πάλης των τάξεων. […] Ο “λαός” με αυτό τον τρόπο μετατρέπεται σε μία έννοια αντίθετη προς αυτή της “ιεραρχίας” και αντιθετική σε όλους τους θεσμούς οι οποίοι χαρακτηρίζονται ως δυνάμεις καταπίεσης»

Σε ακριβώς αντίθετη γραμμή πλεύσης, ο Φραγκίσκος υποδέχθηκε θερμά στο Βατικανό τον Γκουστάβο Γκουτιέρεζ, τον εμπνευστή της θεολογίας της απελευθέρωσης, δηλώνοντας με αυτό τον τρόπο ξεκάθαρα τη νέα ιδεολογική του γραμμή. Χωρίς φυσικά να γίνει μαρξιστής, ο Φραγκίσκος δε δίσταζε σε κάθε ευκαιρία να καταγγέλλει τις δομές εκμετάλλευσης, την οικονομική νεοαποικιοκρατία, τον αχαλίνωτο καπιταλισμό, την υπερκατανάλωση και την κοινωνική ανισότητα.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο που μετά την (αιφνίδια) παραίτηση του συντηρητικού Βενέδικτου ΙΣΤ’ και την αναπάντεχη εκλογή του Φραγκίσκου, πολλοί μέσα από το Βατικανό είχαν μιλήσει για «πραξικόπημα». Σε αυτή την ιδεολογική γραμμή κινείται και η πρόσφατη δήλωση του συντηρητικού Γερμανού καρδινάλιου Γκέρχαρντ Μίλερ: «αν δεν εκλεγεί «ορθόδοξος» Πάπας από το επόμενο κονκλάβιο, η Εκκλησία κινδυνεύει ακόμη και με ένα νέο σχίσμα»

Ένας από αυτούς που ήρθαν μέσα από τη δράση τους σε επικοινωνία με τον Φραγκίσκο ήταν και ο διασώστης Ιάσονας Αποστολόπουλος. Όπως αναφέρει σε ανάρτησή του:

«Στις 22 Αυγούστου 2024, ο Πάπας Φραγκίσκος μας έστειλε ένα ιδιόχειρο σημείωμα, γεμάτο ευχές για την επιτυχία της αποστολής διάσωσης. “Προσεύχομαι για εσάς. Σας ευχαριστώ βαθιά για όσα κάνετε”, έγραψε. Την ίδια στιγμή, Έλληνες μισάνθρωποι χριστιανοί μας έστελναν κατάρες.

Δύο κόσμοι σε σύγκρουση.

Ο Μπεργκόλιο είχε διαλέξει πλευρά.

“Kανείς δεν αντιδρά αν ευλογήσω έναν επιχειρηματία που εκμεταλλεύεται τον κόσμο, αλλά αντιδρούν αν ευλογήσω έναν ομοφυλόφιλο”. Αυτά ήταν τα λόγια του όταν πήρε απόφαση υπέρ της ευλογίας των ομόφυλων ζευγαριών από τους καθολικούς ιερείς- μια απόφαση ιστορικής σημασίας.

Υπήρξε με διαφορά ο πιο προοδευτικός Πάπας στην ιστορία του Βατικανού. Γι’ αυτό άλλωστε τον μισούσαν οι Ιταλοί ακροδεξιοί. Ο Ματέο Σαλβίνι τον αποκαλούσε “ψευτο-Πάπα”» και “κομμουνιστή”, ενώ δε δίσταζε να φοράει δημόσια την μπλούζα με το σύνθημα “My Pope is Benedict” υπερασπιζόμενος τον προηγούμενο Πάπα Βενέδικτο.

Πήρε ξεκάθαρη αντιπολεμική θέση, επικρίνοντας επί σειρά ετών τόσο το Ισραήλ όσο και το ΝΑΤΟ, ενώ έφτασε το σημείο να πει ότι “αυτό που συμβαίνει στη Γάζα έχει τα χαρακτηριστικά μιας γενοκτονίας”

Παρομοίωσε τα προσφυγικά στρατόπεδα της Μόριας και των ελληνικών νησιών με εκείνα των Ναζί.

Ο Φραγκίσκος από την αρχή κατήγγειλε την πολιτική της Ευρώπης-Φρούριο και στάθηκε στο πλευρό των διασωστικών καραβιών και των προσφύγων.

Τον Ιούλιο του 2013 έκανε κάτι πρωτοφανές. Το πρώτο του ταξίδι ως αρχηγός κράτους ήταν στο νησί Λαμπεντούζα της Ιταλίας, για να αποτίσει φόρο τιμής στους μετανάστες που πνίγηκαν στην Μεσόγειο.

Έριξε στεφάνι στη θάλασσα και τέλεσε λειτουργία μπροστά στα απομεινάρια μιας προσφυγικής βάρκας.

Όταν ο Σαλβίνι έκλεισε τα λιμάνια για τους πρόσφυγες, η κορυφαία ρωμαιοκαθολική εβδομαδιαία εφημερίδα, Famiglia Cristiana, τον συνέκρινε με τον Σατανά στο εξώφυλλό της.

Επανασύνδεσε το ρεύμα και πλήρωσε τα χρέη σε 450 άστεγες οικογένειες που διέμεναν σε κατειλημμένο κτήριο που ανήκε στο Βατικανό.

Μάλιστα, ο καρδινάλιος Konrad Krajewski, στενός συνεργάτης του Πάπα, παραβίασε επιδεικτικά τον ιταλικό νόμο. Σκαρφάλωσε σε φρεάτιο, έσπασε τα λουκέτα και επανέφερε το ρεύμα σε ένα καταληψικό κτίριο στη Ρώμη, όπου οι οικογένειες αδυνατούσαν να πληρώσουν.

Ο Πάπας Φραγκίσκος είχε δηλώσει “καλύτερα άθεος, παρά ρατσιστής”

Μόλις πριν από 4 μέρες, πέρασε το Μεγάλο Σάββατο μέσα σε φυλακή, δίπλα στους κρατούμενους.

Ήρθε ξανά σε σύγκρουση με τον Σαλβίνι όταν εκείνος πρότεινε να καταστεί υποχρεωτική η ανάρτηση σταυρών σε όλα τα δημόσια κτίρια, επιβάλλοντας πρόστιμο 1.000 ευρώ σε όσους δεν συμμορφωθούν. Ο Πάπας εναντιώθηκε λέγοντας ότι ο σταυρός δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι σύμβολο ταυτότητας, αλλά “ένα σύμβολο διαμαρτυρίας απέναντι στην αδικία, τη βία και τον θάνατο”

Υποστήριζε σταθερά τα ιθαγενικά κινήματα της λατινικής Αμερικής. Έβαλε το σύμβολο της Pachamama στο Βατικανό. Έπλεξε το σωσίβιο ενός πνιγμένου πρόσφυγα πάνω σε έναν ξύλινο σταυρό και το κρέμασε στο Βατικανό. Ήταν ένα σωσίβιο που είχαμε περισυλλέξει εμείς σε αποστολή διάσωσης τον Ιούλιο του 2019.

Έκραζε δημόσια τον αντιτσιγγανισμό της Ακροδεξιάς και προσκάλεσε 500 εκπροσώπους των Ρομά και των Σίντι στο Βατικανό.

Ο Πάπας Φραγκίσκος μίλαγε σταθερά ενάντια στις αδικίες του καπιταλισμού, καταγγέλλοντας τον νεοφιλελευθερισμό ως μάστιγα για την ανθρωπότητα.

Ήταν ο πρώτος Πάπας στην ιστορία που επέλεξε το όνομα Φραγκίσκος — από τον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης, προστάτη των φτωχών. Η επιλογή αυτή δεν ήταν τυχαία: σηματοδοτούσε μια νέα κατεύθυνση, περισσότερη ταπεινότητα, περισσότερη φροντίδα για τους αποκλεισμένους, περισσότερη κοινωνική δικαιοσύνη.

Θα μπορούσε να είχε κάνει ακόμα περισσότερα;

Φυσικά.

Έκανε όμως όσα δεν τόλμησαν να κάνουν όλοι οι υπόλοιποι μαζί;

Μάλλον ναι.

Η σύγκριση γίνεται χαώδης όταν σκεφτεί κανείς την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας. Η στάση του Φραγκίσκου μοιάζει με σενάριο επιστημονικής φαντασίας για τα δικά μας δεδομένα.

Φανταστείτε απλώς έναν Έλληνα Αρχιεπίσκοπο να πραγματοποιεί έστω τα μισά απ’ όλα τα παραπάνω»

Προφανώς ο Φραγκίσκος δεν ήταν ούτε φτωχός ούτε επαναστάτης. Ούτε είχε σκοπό να μοιράσει την αμύθητη περιουσία του Βατικανού- πολλές φορές βυθισμένη μέσα στο αίμα – στους φτωχούς. Ζούσε μια ζωή άνετη, μακριά από τις έγνοιες των πολλών ανθρώπων. Όμως σε ένα κόσμο γεμάτο μίσος, βία, ξενοφοβία και ρατσισμό, αυτός επέλεγε να μιλήσει τη γλώσσα της κατανόησης, της συμπερίληψης και της βοήθειας.

Την ώρα που ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η Κατερίνα Σακελλαροπούλου φωτογραφίζονταν με υπερηφάνεια και αναίδεια δίπλα από τους φράχτες της ντροπής (κάνοντας ίσως μετά και το χριστιανικό σταυρό τους), ο Φραγκίσκος επέλεγε να επισκεφτεί τους καταυλισμούς προσφύγων στη Μόρια της Λέσβου καλώντας τους ηγέτες των κρατών να δείξουν κατανόηση και αλληλεγγύη

Και τέλος είναι και μια φωτογραφία από την κηδεία. Πέρα από τους υψηλούς καλεσμένους, αυτούς που με προκλητική υποκρισία έκαναν πως υποκλίνονταν μπροστά του όταν οι πρακτικές τους ήταν εκ διαμέτρου αντίθετες, υπήρχε και μία φωτογραφία που θεωρώ πως έδειχνε την ποιότητα του χαρακτήρα αυτού του ανθρώπου

Ανάμεσα λοιπόν στους υψηλούς καλεσμένους υπήρχαν και δικοί του σαράντα καλεσμένοι. Ήταν αυτοί που είχε διαλέξει εκείνος για να βρεθούν στην κηδεία του. Δεν ήταν ούτε αρχηγοί κρατών ούτε βασιλιάδες. Ήταν πρόσφυγες, μετανάστες, φυλακισμένοι που τους δόθηκε ειδική άδεια για να παρευρεθούν, άστεγοι, τρανσέξουαλς, ασυνόδευτα παιδιά. Άνθρωποι με τους οποίους είχε γνωριστεί κατά τη διάρκεια της θητείας του και τους είχε βοηθήσει, αποκτώντας μια ειδική σχέση μαζί τους

Πολλοί έσπευσαν να μιλήσουν για ανοχή του Πάπα απέναντι στο δικτατορικό καθεστώς της Αργεντινής, όταν ο Φραγκίσκος ήταν εκεί προϊστάμενος των Ιησουιτών ιερέων. Δεν γνωρίζουμε ποια ακριβώς είναι η αλήθεια.

Άλλωστε οι απόψεις που ακούγονται είναι διχασμένες. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο Μπεργκόλιο είχε αδιαφορήσει για την τύχη των Ιησουϊτών ιερέων Ορλάντο Γιόριο και Φρανσίσκο Χάλικς που είχαν συλληφθεί το 1976 έπειτα από την άρνησή τους να σταματήσουν τις επισκέψεις στις φτωχές συνοικίες.

Η αντίθετη πλευρά υποστηρίζει πως ο νέος Πάπας έδρασε υπογείως στο καθεστώς Βιντέλα, παίρνοντας μάλιστα ρίσκο για τη ζωή του. Ο ίδιος, στην προσωπική του βιογραφία είχε δηλώσει ότι, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Βιντέλα, έκρυβε διωκόμενους στην εκκλησία του.

Όπως κάποιος δικός μας είχε πει κάποτε, τα στερνά τιμούν τα πρώτα. Και τα στερνά του Φραγκίσκου ανέδυαν ανθρωπιά και καλοσύνη. Σε ευθεία αντίθεση μάλιστα με τους δικούς μας Ιεράρχες

Για τη συγγραφή του άρθρου αντλήθηκαν πληροφορίες από 

https://www.kathimerini.com.cy/gr/apopseis/arthrografia/panagiwtis-xristias/1-o-papas-parias-kai-i-theologia-tis-apeleytherosis

https://tetradia-marxismou.gr/%CE%B8%CE%B5%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B6%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B5-%CE%B1%CF%80%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CF%85%CE%B8%CE%AD%CF%81%CF%89%CF%83%CE%B7/

https://www.iefimerida.gr/news/95054/%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%83%CF%85%CE%B3%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%88%CE%B7-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%87%CE%BF%CF%8D%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B2%CE%B9%CE%BD%CF%84%CE%AD%CE%BB%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%B5%CE%AF%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%BF-%CF%80%CE%AC%CF%80%CE%B1%CF%82-%CF%86%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BA%CE%AF%CF%83%CE%BA%CE%BF%CF%82

της Μαρίας Νάτση

Τι σχέση έχουν τα Τ λεμφοκύτταρα και η κορτιζόλη με τα δέντρα;

Ο αυτισμός και οι αγχώδεις διαταραχές με τον κήπο;

Η βία και η εγκληματικότητα με τα δάση;

Τα τελευταία χρόνια οι  επιστήμονες μελετούν την επίδραση της επαφής με τη φύση, στην ψυχική και σωματική υγεία του ανθρώπου. Νέοι επιστημονικοί  τομείς και όροι  κάνουν την εμφάνισή τους, όπως η περιβαλλοντική ψυχολογία , η περιβαλλοντική νευροεπιστήμη και η βιοφιλία.

Αυτό που οι αυτόχθονες πληθυσμοί γνωρίζουν εμπειρικά, αυτό που είναι εγγεγραμμένο στο γενετικό υλικό του ανθρώπου στη διάρκεια των 7 εκατομμυρίων χρόνων της ύπαρξής του, η εγγενής δηλαδή ανάγκη του ανθρώπου να ζει μέσα στη φύση, γίνεται πλέον αντικείμενο έρευνας.

Σύμφωνα με μελέτες, η βόλτα στο δάσος και η θέαση του φυσικού περιβάλλοντος καταγράφει επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης που σχετίζεται με το άγχος,  12 τοις εκατό χαμηλότερα συγκριτικά με αυτά της πόλης.

Ο Μέγιερ Λίντενμπεργκ μελέτησε ένα τμήμα του εγκεφάλου, την αμυγδαλή, η αυξημένη δραστηριότητα της οποίας προδιαθέτει σε αγχώδεις διαταραχές και κατάθλιψη. Σύμφωνα με  μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2011, παρατηρείται υπερδραστηριότητα της αμυγδαλής στους ανθρώπους των πόλεων, ενώ η ενεργοποίησή της εξαρτάται από το μέγεθος της πόλης που ζουν. Είναι εντυπωσιακό ότι στις αγροτικές περιοχές δεν ενεργοποιείται καθόλου. Να σημειωθεί ότι οι αγχώδεις διαταραχές και η κατάθλιψη παρουσιάζουν  αύξηση της τάξεως του 40 με 50 τοις εκατό παγκοσμίως.

Σε μελέτη 900.000 παιδιών, διαπίστωσαν ότι όσα ζούσαν σε γειτονιές με ελάχιστους "ελεύθερους πράσινους" χώρους είχαν αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης ψυχικών  διαταραχών κατά 55% υψηλότερο συγκριτικά με όσα είχαν συστηματική επαφή με πράσινους χώρους

(Engemann, K., et al., PNAS, Vol. 116, No. 11, 2019).

Άλλη μελέτη 2000 ατόμων που πραγματοποιήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2015  έδειξε ότι ο χρόνος που περνάμε στη φύση, οδηγεί σε μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή και σημαντική μείωση της εγκληματικότητας .

Η φύση βοηθάει στη μείωση των επιπτώσεων της μοναξιάς και της κοινωνικής απομόνωσης.  Σε 359 άτομα με στοιχεία έντονης  κοινωνική απομόνωσης,  μελετήθηκε το αποτέλεσμα της επαφής τους  με τη φύση και διαπιστώθηκε  αύξηση των δεικτών  ψυχικής υγείας, αύξηση της αίσθησης ικανοποίησης από τη ζωή και της αίσθησης ύπαρξης κάποιου σκοπού.

(Cartwright, B. D. S., et al., International Journal of Environmental Research and Public Health, Vol. 15, No. 6, 2018).

Μελέτες σε νοσηλευόμενους ψυχιατρικούς ασθενείς  αλλά και σε παιδιά με αυτισμό, κατέδειξαν ότι η έκθεση σε ένα ασφαλές φυσικό περιβάλλον όπως είναι ένας κήπος, μειώνει την επιθετικότητα και ομαλοποιεί τις αισθητηριακές λειτουργίες. Η επαφή τους με το χώμα, το νερό, τον άνεμο, δηλαδή με στοιχεία  γνώριμα σε αυτούς, εξισορροπεί τις αισθήσεις. Παιδιά και ενήλικες που δυσκολεύονται να εκφραστούν, στον κήπο εκφράζονται, βρίσκουν ένα νόημα, κάτι που τους εκπλήσσει καθημερινά και τους ελκύει. Βρίσκονται σε έναν εξωτερικό ασφαλή χώρο και όχι σε χώρο με περιορισμό.

Οι κήποι πλέον γίνονται συνεργάτες φροντίδας σε ψυχιατρικά τμήματα, σε σχολεία παιδιών με αυτισμό αλλά και σε συμβατικά νοσοκομεία και σχολεία.

Ασθενείς που είχαν δωμάτια με θέα στον κήπο, είχαν μικρότερο χρόνο νοσηλείας, μειωμένη χρήση φαρμάκων και βίωναν λιγότερο πόνο. Η "πράσινη" αρχιτεκτονική φθάνει πλέον στα νοσοκομεία. (μελέτες του  Ρότζερ Ούλριχ).

Στην Ιαπωνία. που το 67% της έκτασής της καλύπτεται από δάση,  έχουν δημιουργήσει 60 πιστοποιημένα προστατευόμενα  κέντρα δασοθεραπείας, με ειδικούς οδηγούς.

Το 1982 οι Ιάπωνες δημιούργησαν ένα εθνικό πρόγραμμα υγείας, το «Shinrin-yoku» , φράση που στη γλώσσα τους σημαίνει: «Αφιερώνω χρόνο στο δάσος»,  η λεγόμενη δασοθεραπεία ή αλλιώς “λουτρό" δάσους.

Τα δέντρα εκκρίνουν ουσίες (phytoncides) για να  προστατευτούν από μικροοργανισμούς,  βακτήρια  και έντομα επιβλαβή για την υγεία τους. Αυτά τα έλαια αποδεικνύεται ότι ενισχύουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Μια βόλτα στο δάσος, το άγγιγμα των δέντρων, η μυρωδιά του αέρα,  χαμηλώνει τις τιμές της αρτηριακής πίεσης και μειώνει τις ορμόνες του στρες (αδρεναλίνη, νορεπινεφρίνη και κορτιζόλη). Τα  δασικά" λουτρά " ενισχύουν το ανοσοποιητικό, αυξάνοντας τη λειτουργία των  Τ λεμφοκυττάρων, των φυσικών δολοφόνων του ανοσοποιητικού συστήματος.

Ενδεικτικά, ο ύπνος στη φύση μια φορά το μήνα, αυξάνει τη δράση των Τ λεμφοκυττάρων κατά περίπου 50 τοις εκατό για 30 μέρες

(Li Q, Morimoto K, Kobayashi M, Inagaki H, Katsumata M, Hirata Y, et al. A forest bathing trip increases human natural killer activity and expression of anti-cancer proteins in female subjects. J Biol Regul Homeost Agents. 2008;22:45–55. [PubMed])

Νευροεπιστήμονες ανακοίνωσαν ότι οι γνωστικές ικανότητες όχι μόνο ενισχύονται αλλά αποκαθίστανται καθώς έχει απεικονιστεί διέγερση του προμετωπιαίου λοβού, ο οποίος σχετίζεται με τη μνήμη και την ικανότητα απομνημόνευσης.

Έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε μαθητές, απέδειξε ότι όσοι κοίταζαν για 40 δευτερόλεπτα μια καταπράσινη στέγη  γεμάτη λουλούδια, έκαναν σημαντικά λιγότερα λάθη σε σχέση με όσους χαλάρωναν κοιτώντας μια τσιμεντένια στέγη

(Lee, K. E., et al., Journal of Environmental Psychology, Vol. 42, No. 1, 2015).

Σε χώρες του εξωτερικού,  εισάγονται στα σχολεία εκπαιδευτικές μέθοδοι βασισμένες στη φύση, ενώ λειτουργούν  ήδη τα λεγόμενα " δασικά" σχολεία από την προσχολική ηλικία .

Η επανασύνδεση με τη φύση έχει πλέον επιστημονικά μετρήσιμη επίδραση στο σώμα και στον ψυχισμό μας.

Όταν ρήγνυται ο πανάρχαιος αυτός δεσμός, η υγεία και η ισορροπία χάνονται. Το σώμα και η ψυχή  μπαίνουν σε κατάσταση συναγερμού και το τίμημα είναι η αύξηση των  χρόνιων νοσημάτων, των αυτοάνοσων, των ψυχικών διαταραχών και γνωστικών  δυσλειτουργιών.

Στο σύγχρονο άνθρωπο το κέρδος τείνει να εξαλείψει  τη σοφία των προγόνων του.

Παραθέτουμε ένα  κείμενο που χρονολογείται γύρω στα 1855 και αποτελεί την απάντηση του  αρχηγού της φυλής Ινδιάνων Σκουάμις, στον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής Φραγκλίνο Πηρς, ο οποίος ζήτησε από τους Ινδιάνους να πουλήσουν τη γη τους.

"Πώς μπορείτε να αγοράζετε ή να πουλάτε τον ουρανό – τη ζέστα της γης; Για μας μοιάζει παράξενο.

Η δροσιά του αγέρα ή το άφρισμα του νερού ωστόσο δε μας ανήκουν.

Πώς μπορείτε να τα αγοράσετε από μας;

Κάθε μέρος της γης αυτής είναι ιερό για το λαό μου. Κάθε αστραφτερή πευκοβελόνα, κάθε αμμούδα στις ακρογιαλιές, κάθε θολούρα στο σκοτεινό δάσος, κάθε ξέφωτο και κάθε ζουζούνι που ζουζουνίζει είναι, στη μνήμη και στην πείρα του λαού μου, ιερό.

Ξέρουμε πως ο λευκός δεν καταλαβαίνει τους τρόπους μας.

Τα μέρη της γης, το ένα με το άλλο, δεν κάνουν γι’ αυτόν διαφορά, γιατί είναι ένας ξένος που φτάνει τη νύχτα και παίρνει από τη γη όλα όσα τού χρειάζονται. Η γη δεν είναι αδερφός του, αλλά εχθρός που πρέπει να τον καταχτήσει, και αφού τον καταχτήσει, πηγαίνει παρακάτω…

Πουθενά δε βρίσκεται μια ήσυχη γωνιά μέσα στις πολιτείες του λευκού. Πουθενά δε βρίσκεται μια γωνιά να σταθείς να ακούσεις τα φύλλα στα δέντρα την άνοιξη ή το ψιθύρισμα που κάνουν τα ζουζούνια πεταρίζοντας...

Βρίσκουμε χαρά στα δάση…

Ίσως να μην το καταλαβαίνετε,

Γιατί οι συνήθειές μας είναι διαφορετικές απ’ τις δικές σας.

Αν σας  πουλήσουμε τη γη μας, αγαπήστε την, καθώς την αγαπήσαμε εμείς, φροντίστε την, καθώς τη φροντίσαμε εμείς  και με όλη σας τη δύναμη, με όλη την τρανή μπόρεσή σας, με όλη την καρδιά σας, διατηρήστε τη για τα τέκνα σας, και αγαπήστε την, καθώς ο Θεός αγαπάει όλους μας.

Ένα ξέρουμε - Η γη δεν ανήκει στον άνθρωπο. Ο άνθρωπος ανήκει στη γη.
Εμείς δε δημιουργήσαμε τον ιστό της ζωής, αλλά αποτελούμε μόνο μια ίνα μέσα σ’ αυτόν. Είμαστε κομμάτι της γης και αυτή πάλι ένα κομμάτι από μας.

Ακόμα και ο λευκός δε γίνεται να απαλλαχτεί από την κοινή μοίρα."

Πηγές : Ντοκιμαντέρ Nature’s Effect, Buijs, A., Jacobs, M. (2020). Avoiding negativity bias: Towards a positive psychology of human-wildlife relationships. Ambio. 50, 281–288 (2021). https://doi.org/10.1007/s13280-020-01394-w

Gidlow, C.J., Randall, J., Gillman, J., Smith, G.R., Jones, M. V. (2016) Natural environments and chronic stress measured by hair cortisol. Landscape and Urban Planning, 148, 61–67. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0169204615002510

Kaplan, R., Kaplan, S. (1989). The Experience of Nature: A Psychological Perspective. Cambridge University Press. https://www.hse.ru/data/2019/03/04/1196348207/%5BRachel_Kaplan,_Stephen_Kaplan%5D_The_Experience_of_(b-ok.xyz).pdf

Mao, G. X., Lan, X. G., Cao, Y. B., Chen, Z. M., He, Z. H., Lv, Y. D., Wang, Y. Z., Hu, X. L., Wang, G. F., & Yan, J. (2012). Effects of short-term forest bathing on human health in a broad-leaved evergreen forest in Zhejiang Province, China. Biomedical and environmental sciences: BES, 25(3), 317–324. https://doi.org/10.3967/0895-3988.2012.03.010

McMahan, E. A. (2018). Happiness comes naturally: Engagement with nature as a route to positive subjective well-being. In E. Diener, S. Oishi, & L. Tay (Eds.), Handbook of well-being. Salt Lake City, UT: DEF Publishers. https://digitalcommons.wou.edu/fac_pubs/40/

Pluta, A. (2012). Integrated Well-being: Positive Psychology and the Natural World. Master of Applied Positive Psychology (MAPP) Capstone Projects. 37. https://repository.upenn.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1036&context=mapp_capstone

Rogers, K. (2019). Biophilia hypothesis. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/science/biophilia-hypothesis

Schmidt, G. (2005). Positive Ecology: Sustainability and the „Good Life“ (1st ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781351163682

Ulrich, R. S., Simons, R. F., Losito, B. D., Fiorito, E., Miles, M.A., Zelson, M. (1991). Stress recovery during exposure to natural and urban environments. Journal of Environmental Psychology, 11(3), 201–230. https://doi.org/10.1016/S0272-4944(05)80184-7

Li Q, Morimoto K, Nakadai A, Inagaki H, Katsumata M, Shimizu T, et al. Forest bathing enhances human natural killer activity and expression of anti-cancer proteins. Int J Immunopathol Pharmacol. 2007;20:3–8. [DOI] [PubMed]

Li Q, Morimoto K, Kobayashi M, Inagaki H, Katsumata M, Hirata Y, et al. Visiting a forest, but not a city, increases human natural killer activity and expression of anti-cancer proteins. Int J Immunopathol Pharmacol. 2008;21:117–28. [DOI] [PubMed]

Li Q, Morimoto K, Kobayashi M, Inagaki H, Katsumata M, Hirata Y, et al. A forest bathing trip increases human natural killer activity and expression of anti-cancer proteins in female subjects. J Biol Regul Homeost Agents. 2008;22:45–55. [PubMed]

Υamaguchi M, Deguchi M, Miyazaki Y. The effects of exercise in forest and urban environments on sympathetic nervous activity of normal young adults. J Int Med Res. 2006;34:152–9. [DOI] [PubMed]

Μorita E, Fukuda S, Nagano J, Hamajima N, Yamamoto H, Iwai Y, et al. Psychological effects of forest environments on healthy adults: Shinrin-yoku (forest-air bathing, walking) as a possible method of stress reduction. Public Health. 2007;121:54–63. [DOI] [PubMed]

Forestry Agency of Japan. Available at: http://www.rinya.maff.go.jp/toukei/genkyou/shinrin-jinkou.htm. (2002).

Li Q, Nakadai A, Ishizaki M, Morimoto K, Ueda A, Krensky AM, et al. Dimethyl 2, 2-dichlorovinyl phosphate (DDVP) markedly decreases the expression of perforin, granzyme A and granulysin in human NK-92CI cell line. Toxicology. 2005;213:107–16. [DOI] [PubMed]

Li Q, Kobayashi M, Kawada T. DDVP markedly decreases the expression of granzyme B and granzyme 3/K in human NK cells. Toxicology. 2008;243:294–302. [DOI] [PubMed]

Είναι Υφυπουργός Υγείας και θα έπρεπε να ντρέπεται για την κατάσταση που επικρατεί στη Δημόσια Υγεία. Αντί αυτού καμαρώνει και ανεβάζει βιντεάκια στο Tik Tok.

Όντας στη σκιά του Εθνικού Βλάκα, ο Μάριος Θεμιστοκλέους αποφάσισε επιτέλους να βγει στο φως και να αποκαλύψει με τον πιο τραγελαφικό τρόπο ποιος είναι το Νο2 στη Δημόσια Υγεία στη χώρα μας. Ο Θεμιστοκλέους, βεβαίως βεβαίως

Επιβεβαιώνει δε για μια ακόμη φορά πως δύο πράγματα κυβερνούν αυτή τη χώρα: η Διαφθορά και η Γελοιότητα

Ένας λαός μπορεί να ανεχθεί το πρώτο. Ίσως είναι υπεράνω των δυνάμεών του να τα βάλει με αποφασισμένους διεφθαρμένους. Είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατο το Καλό να νικήσει το Κακό

Το να κυβερνάται όμως από γελοίους, γυρίζει καταπάνω του σαν τον καθρέφτη και τον χλευάζει. Γιατί δεν είναι δυνατό κάποιοι γελοίοι να κυβερνούν ένα λαό που δεν είναι κι αυτός γελοίος με τη σειρά του

ΥΓ. Το παρόν άρθρο μπήκε στη στήλη «Βίοι Αγρίων». Αμφιταλαντευτήκαμε αν έπρεπε να δημιουργήσουμε μια νέα στήλη με το όνομα «Βίοι Γελοίων». Τελικά δεν το κάναμε γιατί συνεχώς θα βρισκόμασταν στο αξεπέραστο δίλημμα σε ποια στήλη να εντάξουμε κάθε άρθρο που θα αφορούσε σε οποιοδήποτε μέλος αυτής της κυβέρνησης