Είμαστε λίγοι αυτοί που παλεύουν ενάντια στο Κακό
Ήταν καιρός μία επιστημονική ένωση και μάλιστα ένωση ειδικών επί του αστικού πρασίνου, να εκφράσει τις απόψεις της για τα όσα εγκληματικά συμβαίνουν στις ελληνικές πόλεις με μόνιμο θύμα το αστικό πράσινο. Μπορεί η αφορμή του προβληματισμού της ΕΔΕ να είναι το αστικό πράσινο της Θεσσαλονίκης και η διαχείριση του αλλά ποιος μπορεί να αμφισβητήσει πως οι αναφορές των ειδικών έχουν εφαρμογή και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας; Πόλεις μικρές ή μεγαλύτερες.
Στο δελτίο τύπου της ΕΔΕ γίνεται αναφορά στο γεγονός πως στον τόπο μας, συχνότατα οι κλαδεύσεις των δέντρων αποτελούν τον απαράδεκτο κανόνα, αντί να αποτελούν την εξαίρεση. Δηλαδή, αντί η κλάδευση να αποτελεί μία εργασία με στόχο τον εστιασμένο δενδροκομικό (ή δασοκομικό προκειμένου για άλση) χειρισμό, αποτελεί τακτική, οριζόντια ρουτίνα με σκοπούς άσχετους μα την διατήρηση της υγείας και ομαλής ανάπτυξης των δέντρων.
Αλλού επισημαίνεται η "οριζόντια" εφαρμογή κλαδεύσεων, όπου τα συνεργεία και οι υπεύθυνοι παραβλέπουν τις ιδιαιτερότητες κάθε είδους. Αν τις αγνοούν τίθεται σοβαρό θέμα τεχνικής επάρκειας τους. Ομοίως επισημαίνεται και διακριτικά καυτηριάζεται, η άγνοια των αρμοδίων των δήμων περί της απαραίτητης για την αισθητική των πόλεων, κλάδευσης μορφής. Αντ' αυτής, οι υπηρεσίες και οι εργολάβοι τους κλαδεύουν βαθιά, με ένα απαράδεκτα συχνό κλάδεμα "ανανέωσης". Αυτό βέβαια οδηγεί στην υποβάθμιση της αισθητικής αξίας των δέντρων και τελικά στον αφανισμό τους.
Διαβάστε το Δελτίο Τύπου της ΕΔΕ, το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει εγχειρίδιο του ενδεικνυόμενου σχεδιασμού και της εφαρμογής διαχειριστικών ενεργειών επί του αστικού πρασίνου. Όσοι ζείτε στην Αττική, συγκρίνετε την εμπειρία σας από τη διαχείριση των δέντρων στο δικό σας μέρος και κατόπιν αξιολογείστε από τον κάθε δήμαρχο, αντιδήμαρχο, "παράγοντα", τεχνικό υπεύθυνο ή εργολάβο, σύμφωνα με τα πεπραγμένα τους επί του δικού σας αστικού πρασίνου. Εμείς, αν κρίνουμε από όσα συμβαίνουν στον δικό μας τόπο, αισθανόμαστε βαθιά ως απόλυτα απογοητευμένοι.
Ακολουθεί το δελτίο τύπου της ΕΔΕ σε pdf format.
Από το 2020, όταν δημότες υπέβαλλαν αίτημα ένταξης της βελανιδιάς της Ραφήνας, στον κατάλογο των διατηρητέων μνημείων της Φύσης, ένας λαβύρινθος διαδικασιών έχει καταπιεί και αυτήν ακόμα τη διαδικασία του χαρακτηρισμού, με αιχμή την αδυναμία (;) ή την ανικανότητα των φορέων να εξετάσουν και να ανταποκριθούν σε ένα απολύτως δίκαιο αίτημα. Ένα δέντρο 700 και πλέον ετών, το οποίο επιβιώνει ως εκ θαύματος στα όρια του πιο εχθρικού προς τα δέντρα και τη Φύση γενικότερα, δήμου, βρίσκεται εκτός της κρατικής μέριμνας λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών.
Τι και αν συντάχθηκε μελέτη από ειδικούς επιστήμονες (δασολόγο, χημικό και βιολόγο) σύμφωνα με τα οριζόμενα από την τότε ισχύουσα νομοθεσία, κανένας φορέας δεν προώθησε τη διαδικασία, ως όφειλε και πολύ περισσότερο δεν συνέδραμε προκειμένου να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες. Έτσι το θέμα παραμένει βαλτωμένο και φυσικά ο φόβος για κάποια "αναπτυξιακή παρέμβαση" από πλευράς δήμου, περιφέρειας ή υπουργείου στην περιοχή, παραμένει ενεργός. Ειδικά από πλευράς δήμου και ενδεχόμενων ενεργειών του, ο φόβος της καταστροφής του υπεραιωνόβιου δέντρου, είναι μεγαλύτερος.
Εκεί που όλα έδειχναν πως τίποτα δεν επρόκειτο να προχωρήσει, μία ελπίδα γεννήθηκε. Δημοσιεύτηκε η απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δασών και του Γενικού Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων για τη σύσταση και συγκρότηση επιτροπής για τον καθορισμό των εξειδικευμένων κριτηρίων βάσει των οποίων δύνανται να χαρακτηριστούν αιωνόβια – υπεραιωνόβια δέντρα ως μνημεία της φύσης
Η υπό σύσταση Επιτροπή θα αποτελείται από:
Δύο (2) εκπροσώπους του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) με τους αναπληρωτές τους, ένας (1) εκ των οποίων ορίζεται ως Πρόεδρος της επιτροπής,
έναν (1) εκπρόσωπο του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ), με τον αναπληρωτή του.
Γραμματέας της επιτροπής ορίζεται, με τον αναπληρωτή του, υπάλληλος της Δ/νσης Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος & Βιοποικιλότητας του ΥΠΕΝ.
Βέβαια η απόφαση που έχει όλες τις δυνατότητες να προωθήσει τον χαρακτηρισμό της Βελανιδιάς της Ραφήνας ως διατηητέο μνημείο της Φύσης, περιέχει τα απαισιόδοξα σημεία της.
1. Το αίτημα ένταξης κάθε δέντρου που εξετάζει η επιτροπή πρέπει να έχει υποβληθεί από δημόσιους φορείς και οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης. Για τη Βελανιδιά της Ραφήνας και οι δημόσιοι φορείς και ο οικείος ΟΤΑ έχουν αποδειχθεί, χρόνια τώρα ανεπαρκείς, επιδεικνύοντας χαρακτηριστική -έως ύποπτη- αδράνεια
2. Εφόσον αποφασίσει η επιτροπή για τα κριτήρια ένταξης, τα προωθεί μαζί με σχετική εισήγηση προς το αρμόδιο όργανο του ΥΠΕΝ για την έκδοση σχετικής απόφασης. Όμως επίσης, το "αρμόδιο όργανο του ΥΠΕΝ" για την περίπτωση της Βελανιδιάς της Ραφήνας, έχει επιδείξει την ίδια ανεπάρκεια με εκείνους που είναι επιφορτισμένοι με το καθήκον της υποβολής σχετικού αιτήματος.
Ο καιρός θα δείξει, αλλά πιστεύουμε πως επειδή πρόκειται για ολοκαίνουργια απόφαση των δύο γενικών γραμματέων, οι υπηρεσιακοί φορείς θα επιδείξουν ζέση για την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Απομένει να δούμε αν την ίδια ζέση θα επιδείξουν οι "δημόσιοι φορείς" (λέγε με δασαρχείο Πεντέλης) και ο οικείος ΟΤΑ (εδώ μάλλον γελάνε). Άλλωστε ο οικείος ΟΤΑ επέδειξε καταστροφική διάθεση, μόλις πρόσφατα, όταν υποστήριξε δράση καταστροφής του καμένου ανατολικού Πεντελικού με την εισβολή ορδών "εθελοντών αναδασωτών" μέσα στις φρεσκοκαμένες εκτάσεις, παραβιάζοντας κάθε επιστημονική οδηγία και κάθε αναδασωτική εμπειρία, στο όνομα της προεκλογικής του "προβολής".
Ακολουθεί η απόφαση των δύο γραμματέων, όπως δημοσιεύτηκε στη Διαύγεια με ΑΔΑ 9ΡΣ54653Π8-ΦΓΥ
Η Κίνηση για την Προστασία & Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας, έστειλε επιστολή - καταγγελία προς όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες, προκειμένου να πάρουν θέση και να παρέμβουν προκειμένου να σωθούν οικότοποι κοινοτικής σημασίας, τους οποίους η Ελλάδα έχει δεσμευθεί να προστατεύει απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αμμοθινικό, προστατευόμενο έλος Μαρικών Ραφήνας 3 Οκτωβρίου 2022
 |
 |
 |
 |
Η ίδια επιστολή στάλθηκε και σε όλες τις περιβαλλοντικές ΜΚΟ, από τις οποίες ζητείται η υποστήριξή τους.
Παράλληλα, η Κίνηση για την Προστασία & Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας καλεί τους ευαισθητοποιημένους στα περιβαλλοντικά ζητήματα πολίτες, αύριο 4/10/2022 στις 7πμ στον χώρο της καταστροφής (Ιάσωνος και Ναυσικάς στην παραλία Μαρίκες).
Παρακάτω διαθέσιμη η καταγγελία με τον πλήρη πίνακα αποδεκτών
Αναδημοσιεύουμε από το ιστολόγιο Δασαμάρι SOS την τεκμηρίωση του πολλαπλού εγκλήματος που τέλεσε ο δήμος της Ραφήνας στο ορεινό Πικέρμι και το ανατολικό Πεντελικό. Δίχως αιδώ, δίχως συνείδηση, παρά μόνο με την επίφαση των άμεσων μέτρων και με μία σύμβαση που υποστήριζε οικονομικά την κλιμάκωση των δενδροκτονιών. Μία σύμβαση και μία διάτρητη μελέτη η οποία αντί να προωθεί τον ενδελεχή έλεγχο του δενδρώδους κεφαλαίου, προωθούσε την ανεξέλεγκτη επέκταση των υλοτομιών και αντίστοιχα του ...εργολαβικού ανταλλάγματος. Και οι αρμόδιοι; Το "αρμόδιο" δασαρχείο Πεντέλης; Εν λευκώ παρέδωσε στα χέρια μαινόμενων ξυλοκόπων, νεκρά και ζωντανά δέντρα, προκειμένου να μετατραπούν σε "εκταμιεύσεις" και παρακαταθήκη καταστροφής για το μέλλον του βουνού και του τόπου.
Τα πειστήρια του εγκλήματος (από το ιστολόγιο Δασαμάρι SOS)
Πέρασαν δύο μήνες από τo έγκλημα της 19ης-20ής Ιουλίου, την πυρκαγιά που έκαψε για πολλοστή φορά το Πεντελικό βουνό και έφτασε μέχρι τη δασική έκταση Δασαμάρι. Το δασικό Δασαμάρι κάηκε απροστάτευτο, αφού αποτελούσε «γκρίζα» ζώνη για την πολιτική προστασία του Δήμου Ραφήνας. Για το έγκλημα αυτό ήδη έχει ξεκινήσει προκαταρκτική ανάκριση από εισαγγελείς ώστε να προσδιοριστούν οι ευθύνες...
Ενα δεύτερο έγκλημα ακολούθησε αμέσως μετά την πυρκαγιά, με τη γενικευμένη δενδροκτονία στα καμένα. Όπως έχουμε καταγγείλει, εργολάβοι του Δήμου Ραφήνας πετσόκοβαν ανεξέλεγκτα τα δέντρα είτε ήταν καμένα, είτε είχαν καψαλισμένο φλοιό ή φύλλωμα, είτε ήταν υγιή. Η αρμόδια δασική υπηρεσία όχι μόνο ήταν απούσα κατά τη δενδροκτονία, αλλά έδωσε και ε ν λ ε υ κ ώ ά δ ε ι α στο Δήμο Ραφήνας να προχωρήσει τα καταστροφικά σχέδιά του στο ορεινό Πικέρμι.
Ήδη, μετά από δύο μήνες, εντοπίζουμε κορμούς δέντρων καρατομημένων μέχρι το επίπεδο του εδάφους, οι οποίοι αναβλασταίνουν! Δέντρα πανύψηλα, με κορμό διαμέτρου πάνω από 40 εκατοστά, υγιή και ολοζώντανα, που καρατομήθηκαν με τιμολόγιο 200€ το δέντρο [ΑΔΑ 9ΙΚ6Ω16-ΖΒΘ], επειδή έτσι ήθελαν ένας εργολάβος και ο εντολέας του. Δέντρα που θα μπορούσαν να τους είχαν κλαδέψει μόνο τα καμένα κλαδιά και να έχουν αναβλαστήσει καθ' όλο το ύψος τους, τα ισοπέδωσαν για χάρη των «σεληνιακών» οραμάτων ενός ανεύθυνου και ανίκανου δημάρχου που επιβαρύνεται με δύο πυρκαγιές στή θητεία του.
Πόσες δεκαετίες θα χρειαστούν αυτοί οι ισοπεδωμένοι κορμοί για να ξαναγίνουν δέντρα;
 |
 |
Οι παραπάνω φωτογραφίες πιστοποιούν το δεύτερο έγκλημα που τελέστηκε στο ορεινό Πικέρμι μετά την πυρκαγιά. Αποτελούν ατράνταχτα πειστήρια ενός εγκλήματος μαζικής δενδροκτονίας, το οποίο τελείται ατιμωρητί έως σήμερα.
Πλημμέλημα... χαρακτήρισαν την εκατόμβη του Ματιού.
Πηγή: Δασαμάρι SOS
Έξω από την προστατευόμενη περιοχή των Μαρικών ζητούν να μετακινηθεί το αντλιοστάσιο αποχέτευσης της ΕΥΔΑΠ 350 κάτοικοι της περιοχής, με κείμενο που κατατέθηκε σήμερα 6/9/22 σε ΕΥΔΑΠ και Δήμο.
Το αίτημα κοινοποιήθηκε σε όλους τους δημοτικούς συμβούλους του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου, ζητώντας από αυτούς την ενεργητική στήριξη του αιτήματος των κατοίκων, προκειμένου να αποτραπεί η περιβαλλοντική υποβάθμιση της περιοχής.
Η ΕΥΔΑΠ επιμένει στην εγκατάσταση αντλιοστασίου ακαθάρτων μέσα στην προστατευόμενη περιοχή των Μαρικών, παρά τις αντιδράσεις κατοίκων και φορέων από την αρχή της χρονιάς οπότε οι μπουλντόζες της εταιρίας ΑΚΤΩΡ ξεκίνησαν την αποψίλωση για λογαριασμό της ΕΥΔΑΠ στην περιοχή του έργου. Οι εργασίες τότε είχαν σταματήσει εξαιτίας της άμεσης αντίδρασης κατοίκων και φορέων της περιοχής, αποψιλώνοντας ωστόσο 150τ.μ. υγροτοπικής ζώνης. Θυμίζουμε ότι ολόκληρη η περιοχή των Μαρικών προστατεύεται ως «Περιοχή Προοριζόμενη για την Προστασία Οικοτόπων και Ειδών» από την Ευρωπαϊκή και Εθνική νομοθεσία ( Οδηγίες 2000/60/ΕΚ, 92/43/ΕΟΚ, Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας κλπ).
Παραθέτουμε το κείμενο, κάτω από το οποίο υπογράφουν οι 350 κάτοικοι της περιοχής:
ΟΧΙ ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΔΑΠ
ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΖΩΝΗ ΣΤΙΣ ΜΑΡΙΚΕΣ
Την Τετάρτη 19/1/22 η εταιρία ΑΚΤΩΡ εκχέρσωσε με μπουλντόζες περίπου 150τ.μ. του παράκτιου υγροτόπου Μαρίκες για λογαριασμό της ΕΥΔΑΠ, στα πλαίσια της κατασκευής του έργου αποχέτευσης (ΚΕΛ).
Η περιοχή που αποψιλώθηκε είναι ενταγμένη στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60/ΕΚ ως περιοχή που προορίζεται για προστασία οικοτόπων και ειδών, ενώ παράλληλα περιλαμβάνει τύπους οικοτόπων κοινοτικής σημασίας της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και της βιοποικιλότητας.
Αντιλαμβανόμαστε την ύπαρξη περιβαλλοντικού οφέλους από την βιολογική επεξεργασία των αστικών λυμάτων. Ωστόσο το κράτος, οι δημόσιες υπηρεσίες, ο Δήμος και οι μελετητές όφειλαν να γνωρίζουν ότι η Ευρωπαϊκή και Εθνική νομοθεσία για την περιοχή Μαρίκες «απαγορεύει τη δόμηση, την άσκηση οχλουσών δραστηριοτήτων και κάθε δραστηριότητας που υποβαθμίζει την οικολογική κατάσταση του υγροτόπου».
Οι παρακάτω υπογράφοντες ζητάμε από κάθε αρμόδιο φορέα, να συμβάλλει στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του στην επανεξέταση της μελέτης ως προς τη χωροθέτηση του αντλιοστασίου στις Μαρίκες, βρίσκοντας μία εναλλακτική θέση ΕΚΤΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΖΩΝΗΣ.
Η ΕΥΔΑΠ και ο Δήμος, οφείλουν να σεβαστούν την περιβαλλοντική νομοθεσία και τη θέληση των κατοίκων, να σταματήσουν τα εκβιαστικά διλήμματα ότι δήθεν η περιοχή Νηρέας δε θα μπει στην αποχέτευση και να προχωρήσουν άμεσα στην αναθεώρηση της ΠΑΡΑΝΟΜΗΣ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ του αντλιοστασίου των Μαρικών, ακόμη κι αν οι εναλλακτικές θέσεις χωροθέτησης θα έχουν μεγαλύτερο κόστος κατασκευής από την υφιστάμενη.
Ακολουθεί το κείμενο όπως κατατέθηκε στην ΕΥΔΑΠ Α.Ε., σε pdf αρχείο για κάθε χρήση
Έχουμε πια χορτάσει από το σανό που ταΐζουν το πόπολο (δηλαδή όλους εμάς) οι διάφοροι ιθύνοντες υπουργείων, πολιτικά και διοικητικά στελέχη, όπως και οι διάφοροι κατά τόπους βλαχοδήμαρχοι, για την ανάπτυξη των "αναγκαίων υποδομών" που θα φέρουν τον "πολιτισμό και την ανάπτυξη" στη χώρα. Από τα οδικά συγκοινωνιακά έργα, τα σιδηροδρομικά, τα λιμάνια, τις τουριστικές υποδομές, τα κέντρα επεξεργασίας αποβλήτων μέχρι τις απαράδεκτες βιομηχανικού τύπου εγκαταστάσεις που εγκαθίστανται διάσπαρτες και χωρίς όρους στη χώρα, ακόμα και εντός οικιστικού ιστού, κοντά σε σχολεία, σπίτια, νοσοκομεία. Όλα δίχως μελέτες επιπτώσεων, αφού και αυτές που γίνονται, συντάσσονται πάντα με προσανατολισμό την προώθηση της "πρότασης" του επισπεύδοντος. Μελέτες που εξαρχής απορρίπτουν πάντα τη "μηδενική λύση" δηλαδή την απόρριψη του τεχνικά προτεινόμενου έργου, λόγω της διαφαινόμενης πρόκλησης σοβαρών επιπτώσεων στο φυσικό περιβάλλον και πάντα συγκρίνουν την "προτεινόμενη εγκατάσταση" με μία ανορθόδοξη ή μία ακόμα εξόφθαλμα απαράδεκτη, μόνο και μόνο για να καταλήξουν πως η δήθεν μελετώμενη πρόταση είναι "θείο δώρο". Και αν κάποιες επιπτώσεις είναι προφανείς σε όλους, φροντίζουν να μη τις αναφέρουν καν στη σχετική "Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων". Στις σχεδόν μόνιμες επικλήσεις των επισπευδόντων ανήκει και η "απειλή" προστίμων από την υπερεθνική Ευρωπαϊκή .Ένωση. Εδώ όμως βρίσκεται και ο τραγέλαφος, όπως θα δούμε παρακάτω, σε σχετικό δημοσίευμα του Αθηναϊκού - Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ)
Στην παραπομπή της Ελλάδας στο Δικαστήριο της EE για τη μη ορθή μεταφορά της οδηγίας για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε μεγάλα έργα υποδομής αποφάσισε την Παρασκευή (15/7) η Κομισιόν.
Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε αποστείλει στην Ελλάδα προειδοποιητική επιστολή τον Οκτώβριο του 2019 και, στη συνέχεια, αιτιολογημένη τον Δεκέμβριο του 2020. Παρά την κάποια πρόοδο, οι ελληνικές αρχές δεν έχουν αντιμετωπίσει πλήρως τις αιτιάσεις. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι παραβάσεις της Ελλάδας
Η οδηγία για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε μεγάλα έργα υποδομής υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να διενεργήσουν εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων για ορισμένα μεγάλα έργα υποδομής και σύμφωνα με την Επιτροπή, η ελληνική νομοθεσία δεν εφαρμόζει, για παράδειγμα, τις διατάξεις της οδηγίας για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε όλα τα έργα που εξυπηρετούν σκοπούς εθνικής άμυνας. Η οδηγία για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορίζει ότι η εν λόγω εξαίρεση μπορεί να χορηγείται μόνο σε κατά περίπτωση εξέταση του έργου και μόνο αν το κράτος-μέλος θεωρεί ότι η εφαρμογή της διαδικασίας για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων θα επηρέαζε αρνητικά τους σκοπούς άμυνας ή έκτακτων περιστατικών πολιτικής προστασίας.
Επιπλέον, σύμφωνα με την Επιτροπή, η ελληνική νομοθεσία δεν περιλαμβάνει ούτε νομική διάταξη που να υποχρεώνει τις ελληνικές αρχές να ενημερώνουν το κοινό για οποιαδήποτε απόφαση λαμβάνεται από άλλο κράτος μέλος σχετικά με έργα με διασυνοριακές επιπτώσεις στην ελληνική επικράτεια.
Τέλος, η ελληνική νομοθεσία δεν περιλαμβάνει ακόμη την υποχρέωση διενέργειας εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για ορισμένα έργα, όπως εγκαταστάσεις επανεπεξεργασίας ακτινοβολημένων πυρηνικών καυσίμων ή τελική διάθεση ραδιενεργών αποβλήτων ή εσωτερικές πλωτές οδοί και λιμένες που επιτρέπουν τη διέλευση πλοίων άνω των 1 350 τόνων, σύμφωνα με το δημοσίευμα του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Η καταστροφή της Χαμολιάς είχε έγκριση από "Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων"
Ποιος θα προστατέψει τελικά το φυσικό, αλλά και το ανθρωπογενές περιβάλλον;
Η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα, όσον αφορά την Ελλάδα, είναι: Μάλλον κανείς. Εφόσον όσοι ενδιαφέρονται για τη ζημιά που ετοιμάζονται να προκαλέσουν κάθε φορά, υπουργεία, δήμοι, οργανισμοί, μελετητές και εργολάβοι, είναι ελάχιστοι και μάλιστα φιμώνονται από την επίπλαστη αυθεντία αυτών που εξετάζουν -δήθεν επιστημονικά- τις επιπτώσεις των έργων στο περιβάλλον (φυσικό και ανθρωπογενές), οι ζημιές θα συνεχίσουν να γίνονται, εις βάρος του μέλλοντος του τόπου. Όσες φορές και να δικαστεί και να καταδικαστεί η χώρα για την αδιαφορία της στα μείζονα ζητήματα του περιβάλλοντος, πάντα οι αναπτυξιολάγνοι ψηφοθηρευτές θα κερδίζουν τον όχλο που δεν σκέπτεται παραπέρα από το που θα στείλει τα απόβλητα του ή που θα παρκάρει το αυτοκίνητο του. Και για τις διαρκείς καταδίκες της χώρας θα ευθύνονται πάντα "οι άλλοι", "οι ξένοι". οι "κουτόφραγκοι"
Ζούμε την αλλαγή και την εντροπική πορεία προς την υποβάθμιση του τόπου μας ως αδιάφοροι θεατές, αν όχι και θιασώτες, όπως είναι οι παρατρεχάμενοι του συστήματος της καταστροφής. Είμαστε αδιάφοροι (και θιασώτες της καταστροφής οι παρατρεχάμενοι) γιατί το τίμημα θα το πληρώσουν οι επόμενες γενιές, αφού στον δικό μας ορίζοντα ζωής, οι επιπτώσεις δεν θα έχουν κλιμακωθεί. Όπως στη βιομηχανική Γερμανία, που η κάλυψη τμημάτων και αποχέτευση αποβλήτων στα ποτάμια (με πρώτο τον Ρήνο) έμοιαζε ενδεδειγμένη λύση στα μεταπολεμικά χρόνια, αλλά μόλις 3 δεκαετίες μετά προκάλεσε την ανάπτυξη του μεγάλου πράσινου κινήματος, που απαίτησε και έχει μερικώς πετύχει την αντιστροφή των παρεμβάσεων αυτών, με μία αδιόρατη σχεδόν ελπίδα της φυσικής αποκατάστασης των πληγών που προκάλεσε η απερισκεψία και η βλακεία των προηγούμενων γενεών.
Στην Ελλάδα εμείς είμαστε οι "προηγούμενοι" και οι επόμενοι θα έχουν κάθε λόγο να μας καταριούνται για όλα αυτά που τους κλέβουμε σήμερα.
Ποιο πτώμα όμως νοιάζεται ή θα νοιαστεί στο μέλλον, αν θα τον καταριούνται οι επόμενες γενιές; Ποιο πτώμα νοιάζεται ή θα νοιαστεί ποτέ για την καταστροφή που προκάλεσε πριν καταλήξει πτώμα;
Οι πεποιθήσεις είναι μεγαλύτεροι αντίπαλοι της αλήθειας από τα ψέματα, υποστήριζε ο Friedrich Nitzsche και τον αφορισμό του αυτόν τον χρησιμοποιούν οι σύγχρονοι κάτοχοι και νομείς του πλούτου και της εξουσίας, για να κυβερνούν τον πλανήτη, εξασφαλίζοντας την απαραίτητη κοινωνική ανοχή, αν όχι και συναίνεση στα πιο αδιάφορα κοινωνικά στρώματα.
Καλλιεργώντας απατηλές πεποιθήσεις- αυταπάτες στις χειραγωγούμενες μάζες και εκμεταλλευόμενος την ακόρεστη πείνα του ανθρώπου για όλο και περισσότερα, ο εξελιγμένος καπιταλισμός προσεγγίζει το αποκορύφωμα του. Καταναλώνει πια αυτό που ορεγόταν εδώ και 400 χρόνια. Τον ίδιο τον πλανήτη.
Οι άνθρωποι μετατράπηκαν σε μάζες, δίχως συνείδηση αυτών που συμβαίνουν γύρω τους. Αδρανούν, βουτηγμένοι στο ψέμα που τους σερβίρουν οι εξουσίες, τοπικές και παγκόσμιες. Ο καπιταλισμός εξαγόρασε την οικολογία όταν την βρήκε γυμνή από πολιτικό περιεχόμενο και εκείνη έπεσε εύκολα στα νύχια του αρπακτικού που εκτός από το χρήμα, αυτή τη φορά χρησιμοποίησε αποτελεσματικότερα το ψέμα και την προπαγάνδα.
«Πράσινη ενέργεια», «Οικολογία και όχι πολιτική», «Πράσινα Βραβεία», «Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας», «Βιωσιμότητα», «Περιβαλλοντικό ισοζύγιο», «οικολογικό αποτύπωμα» όλες έννοιες και εκφράσεις που χρησιμοποιούνται πια για κρύψουν τη φρίκη πίσω τους. Τη φρίκη που δεν θα μείνει πολύ στο παρασκήνιο και οσονούπω θα αποτελεί τη ζωή που ετοιμάζουν οι εξουσίες για το μέλλον, με την ανοχή και την αδράνεια μας, αν όχι και την υποστήριξη μας.
Η Νέλλη Ψαρρού και ο Ιωάννης Λαζάρου, κινηματογραφιστές γνωστοί από την ερευνητική δουλειά τους (το ντοκιμαντέρ «Το Σχέδιο» για τις πυρκαγιές στη Β. Εύβοια είναι η τελευταία τους δουλειά) υποτίτλισαν και ανάρτησαν στο YouTube το ντοκιμαντέρ του 2019, των Jeff Gibbs, Ozzie Zehner και Michael Moore «Planet of the Humans» (Ο πλανήτης των ανθρώπων) το οποίο σας προτείνουμε και σας παρουσιάζουμε μέσα από την Attica Voice, σε μία εποχή που είναι άκρως επίκαιρο. Σε μία εποχή που τα ψέματα ξεχείλισαν και βάφτισαν «πρόοδο» την καταστροφή υγροτόπων και ρεμάτων και «προστασία» την τσιμεντοποίηση ποταμών, ειδικά στην ανατολική Αττική.
Η Πανελλήνια Ένωση Επαγγελματιών Γεωτεχνικών και Επιχειρήσεων Πρασίνου (ΠΕΕΓΕΠ) εξέδωσε προχθές 17/4/2022 δελτίο τύπου στο οποίο αναφέρεται στη βαναυσότητα των άκαιρων και κακότεχνων κλαδεύσεων αστικών δέντρων σε πολλές πόλεις της χώρας. Πρόκειται για ένα αισχρό φαινόμενο που έχει κλιμακωθεί αυτή την Άνοιξη.
Στην όλη σύγχρονη βαρβαρότητα διακεκριμένη θέση κατέχει ο συστηματικός αφανισμός των αστικών και περιαστικών δέντρων, τόσο από την κακώς αποκαλούμενη «αυτοδιοίκηση» αλλά και αυθαίρετα από κατοίκους στο πνεύμα μίας μαζικής υστερίας κατά των δέντρων, η οποία όχι μόνο είναι αδικαιολόγητη αλλά αφήνει πίσω της καμένη γη ως σκηνικό του μέλλοντος μας.
Η περίπτωση της Διώνης Πικερμίου, Ένα σύγχρονο μνημείο βαρβαρότητας
Πρόσφατα στη Διώνη του Πικερμίου συντελείται μια άνευ προηγουμένου δενδροκτονία. Με την ανοχή (ή τη συγκαλυμμένη προτροπή) της «αυτοδιοίκησης», ομάδες κάτοικων (σύλλογοι δενδροκτόνων;) υπό το πρόσχημα του καθαρισμού οικοπέδων καρατομούν όποιο δέντρο κρύβει τη θέα στη βίλα τους, όχι μόνο εντός οικοπέδων αλλά και εντός ρεμάτων. Μετά τις περσινές εκχερσώσεις των «Δρυάδων» του Χαρδαλιά (του γνωστού και ως «Nick Hard»), φέτος υπάρχει η δικαιολογία των σπασμένων κλαδιών (χιονοθλασίες) από τον χιονιά του χειμώνα και η άτυπη «κατευθυντήρια οδηγία είναι «σπασμένο κλαρί = δέντρο προς υλοτομία».
Την περασμένη εβδομάδα (10-17/4/22) εγινε μια εκκαθάριση νότια ενός μπαζωμένου ρέματος ίπι του οποίου λειτουργεί η «πιστοποιημένη»* παιδική χαρά της Πίνδου κι έτσι μαζί με την αυθαίρετη και παράνομη κοπή των δέντρων αποκαλύφθηκε, εμφανέστατα πλέον, και η κοίτη του παράνομα μπαζωμένου ρέματος.
Η τρέχουσα αυθαιρεσία κάνει ορατά όσα είχε καταγγείλει προ τριετίας η ανεξάρτητη πρωτοβουλία πολιτών Δασαμάρι SOS, για τη αυθαίρετη παιδική χαρά πάνω στο μπαζωμένο ρέμα αλλά και το περσινό μπάζωμα του ρέματος, βόρεια της παιδικής χαράς, για να δημιουργηθεί ...οικόπεδο με πολεοδομική άδεια της οποίας την ευθύνη φέρει αμιγώς η υπεύθυνη της τοπικής υπηρεσίας δόμησης (ΥΔΟΜ). Υπάρχει φωτογραφική τεκμηρίωση για όλα αυτά, απ' όπου και η φωτογραφία της επικεφαλίδας της ανάρτησης
Συνημμένο: Το δελτίο τύπου της ΠΕΕΓΕΠ για τις βάναυσες, άκαιρες, κακότεχνες κλαδεύσεις δέντρων
Παραπομπές
*Ιστορίες για αγρίους: Η πιστοποίηση που φέρουν τα όργανα ΔΕΝ πιστοποιεί και την παιδική χαρά, αλλά για τους αφελείς αυτό παραμένει άγνωστο. Ικανοποιούνται δε (οι αφελείς) από την προφορική πιστοποίηση που απένειμε στην παιδική χαρά η …δημοτική αρχή.
Κοινοποιούμε το trailer και τις διαδικτυακές προβολές Μαρτίου, του ντοκιμαντέρ της Νέλλης Ψαρρού και του Ιωάννη Λαζάρου, «ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ». Πρόκειται για μία δουλειά που θα προβληθεί σε δύο ομάδες διαδικτυακών προβολών και θα ολοκληρωθεί με τις προβολές του Απριλίου
Το θέμα του ντοκιμαντέρ; Το πως και το γιατί -τελικά- κάηκαν τα μοναδικά δάση της Βόρειας Εύβοιας. Είναι μία δουλειά που περιλαμβάνει οδοιπορικό 1500 Χιλιόμετρων στην Εύβοια , σε 15 χωριά, 40 συνεντεύξεις, 50 + ώρες βίντεο
Η Νέλλη Ψαρρού μας είναι γνωστή και από τα δυο προηγούμενα ντοκιμαντέρ της, Golfland? (αναφέρεται στην ανάπτυξη των θερέτρων γκολφ στην Ελλάδα και τον τουρισμό), και το Σταγώνες (για την ιδιωτικοποίηση του νερού στην Ελλάδα). Σας παροτρύνουμε να το παρακολουθήσετε και να το στηρίξετε, κοινοποιώντας το, αλλά και οικονομικά, για όσες και όσους θέλουν και μπορούν
ΒΟΡΕΙΑ ΕΥΒΟΙΑ: ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ (Μέρος 1ο: Πώς κάηκε η Βόρεια Εύβοια;)
Οι διαδικτυακές προβολές συνεχίζονται. Το πρώτο μέρος της συγκλονιστικής καταγραφής του πώς κάηκε όλη η Βόρεια Εύβοια στις φωτιές του Αυγούστου του 2021 θα προβάλλεται όλον τον Μάρτιο. Αμέσως μετά θα προβληθεί το δεύτερο μέρος του ντοκιμαντέρ, που αφορά το «Γιατί» κάηκε η Βόρεια Εύβοια, με ανάλυση των σχεδίων για την περιοχή αλλά και την προετοιμασία από την κυβέρνηση, τα ΜΜΕ και εταιρικούς ομίλους.
Σας προσκαλούμε σε μία ώρα γεμάτη μαρτυρίες και ντοκουμέντα που αποδεικνύουν τα περί «εντολής μη κατάσβεσης», και την ύπαρξη ενδεχόμενου δόλου. Στο τέλος κάθε προβολής θα ακολουθεί συζήτηση.
Στηριζόμαστε σε σας τόσο για την προώθηση του ντοκιμαντέρ στους συμπολίτες μας, όσο και για την οικονομική του στήριξη.
Μετά την ολοκλήρωση και των δύο μερών του ντοκιμαντέρ (αρχές Απριλίου), ολόκληρο πλέον θα το προβάλουμε σε όλα τα χωριά της Βορείου Ευβοίας αλλά και σε άλλα μέρη της Ελλάδας όπου θα προσκληθούμε. Σας καλούμε να οργανώσετε τέτοιες, δια ζώσης πλέον, προβολές από τα μέσα Απριλίου και μετά, προκειμένου να ενημερωθούν και οι συντοπίτες σας. Επικοινωνήστε μαζί μας για να οργανώσουμε μαζί το πρόγραμμα τέτοιων εκδηλώσεων.
Τα link για τη σύνδεσή σας είναι:
Στο You Tube: https://www.youtube.com/channel/UCncOPU8x6_AoFNbgO0mGxgQ
Στο ΖΟΟΜ: https://zoom.us/j/5154332348
Η προβολή θα γίνεται ταυτοχρόνως στο YouTube και στο ΖΟΟΜ. Εντούτοις, σας προτείνουμε να συνδεθείτε στο YouTube (εξασφαλίζει καλύτερη ποιότητα προβολής σε ήχο και εικόνα), και στη συνέχεια να συνδεθείτε στο ΖΟΟΜ για να συμμετάσχετε στη συζήτηση που θα ακολουθήσει.
Δείτε περισσότερες πληροφορίες για το ντοκιμαντέρ, τα τρέιλερ που έχουμε ετοιμάσει, καθώς και τρόπους για την οικονομική σας συνεισφορά, στην ιστοσελίδα μας www.tosxedio.com
ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΜΑΡΤΙΟΥ
Πέμπτη 10 Μαρτίου, στις 9μμ
Κυριακή 13 Μαρτίου, στις 7μμ
Τετάρτη 16 Μαρτίου, στις 9μμ
Κυριακή 20 Μαρτίου, στις 7μμ
Τετάρτη 23 Μαρτίου, στις 9μμ
Κυριακή 27 Μαρτίου, στις 8μμ
Τετάρτη 30 Μαρτίου, στις 9μμ
Κοινοποιήστε Αφειδώς
Νέλλη Ψαρρού, Ιωάννης Λαζάρου
Τις τελευταίες μέρες ζήσαμε ακόμα μία επίθεση του ανθρώπου απέναντι στον φυσικό πλούτο της χώρας. Ακόμα και αν –για τα νεοελληνικά δεδομένα- θεωρήθηκε παρέμβαση μικρής κλίμακας, η εκχέρσωση 150 τετραγωνικών μέτρων (από τα 23 στρέματα) υγροτόπου στις Μαρίκες της Ραφήνας, απλά επιβεβαίωνε την απύθμενη άγνοια και την αμέτρητη αδιαφορία των νεοελλήνων για την έννοια του «οικοσυστήματος» και του τι σημαίνει αυτό για την ίδια την ανθρώπινη ζωή, όπως και για όλη τη ζωή που ακόμα διαθέτει ο πλανήτης Γη. Την άγνοια και αδιαφορία των νεοελλήνων ως ατόμων αλλά και ως ομάδων ατόμων, όπως ομάδες μελετητών, ειδικών, οργανισμών και κυρίως διοικητικών. Κυβερνητικών και –όπως άστοχα και ειρωνικά αποκαλούνται- «αυτοδιοικητικών».
Ο ελληνικός εκσυγχρονισμός. Μία κερδοφόρα –για λίγους- αυταπάτη
Είναι σταθερά αποδεκτή η ανάγκη εκπολιτισμού της ανατολικής Αττικής. Όχι εκσυγχρονισμού, γιατί αυτή η λέξη κουβαλάει βαρύ, αρνητικό νόημα και πρόσημο στη χώρα μας. Και όχι άδικα. Εκσυγχρονιστικά θεωρήθηκαν τα έργα κάλυψης του Ιλισού από τον Μεταξά. Εκσυγχρονιστικά θεωρήθηκαν τα έργα αποξήρανσης λιμνών και υγροτόπων, στην αναζήτηση καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Εκσυγχρονιστής θεωρήθηκε ο Καραμανλής με το ξήλωμα της ευρωπαϊκού χαρακτήρα συγκοινωνιακής υποδομής σταθερής τροχιάς. Εκείνης του τραμ της Αθήνας. Και βέβαια εκσυγχρονιστής βαφτίστηκε και με το έγκλημα της ολέθριας αντιπαροχής. Εκσυγχρονιστής βαφτίστηκε ο Σημίτης, ο άνθρωπος που έσπρωξε τη χώρα στο οικονομικό βάραθρο της Ευρώπης και του κόσμου. Εκσυγχρονιστές είπανε και όλους εκείνους που ευαγγελίζονταν ή και τελικά υλοποίησαν σε μεγάλο βαθμό την πιο ακραία υπερεκμετάλλευση φυσικού πόρου στην Ελλάδα. Εκείνη της εκτροπής του πλουσιότερου σε νερό, ελληνικού ποταμού. Του Αχελώου. Εκσυγχρονισμός θεωρήθηκε η άτσαλη και με βιαστικές και πρόχειρες μελέτες, ανάπτυξη του δικτύου εθνικής οδοποιίας. Οδοποιία που δεν τήρησε βασικές αρχές, όπως εκείνες του βιοκλιματικού σχεδιασμού (αυτό το καταλαβαίνει όποιος π.χ. περάσει τον αυχένα της Μαλακάσας χειμώνα ξημερώματα ή κινηθεί στην Εγνατία από Θεσσαλονίκη για Αλεξανδρούπολη πρωινή ώρα και άλλα πολλά).
Με όλα αυτά –και άλλα πολλά- καταλαβαίνουμε πως ενώ χρειαζόμασταν πρωτίστως να εκπολιτιστούμε, πηδήξαμε μία τάξη με μέσο και περάσαμε στον «εκσυγχρονισμό». Τη μετατροπή του χωριού και της γειτονιάς σε αστικές παραγκουπόλεις.
Ακόμα και τα εντυπωσιακότερα αρχιτεκτονήματα, οι εντυπωσιακότερες υπερδομές, οφείλουν να διαθέτουν θεμέλια. Αόρατα και καθόλου εντυπωσιακά, αλλά δίχως αυτά η υπερδομή καταρρέει. Κάπως έτσι είναι και οι αναπτυξιολάγνοι νεοέλληνες, οι οποίοι σχεδιάζουν και κατασκευάζουν θηριώδη ανάπτυξη και τερατώδη εκσυγχρονισμό, χωρίς να έχουν αποκτήσει πρώτα το πολιτισμικό επίπεδο που θα καταστήσει τα «επιτεύγματα» αυτά χρήσιμα, λειτουργικά, καλαίσθητα -αν θέλετε- και κυρίως θα τα εντάξει αρμονικά στο περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούνε και οι δημιουργοί τους. Και αν για τα παραδείγματα των προαναφερθέντων «εκσυγχρονιστών» σήμερα υπάρχει και μία χαζοχαρούμενη τάση απαλλαγής από τις βαρύτατες ευθύνες τους, γιατί «δεν ήξεραν» (ας γελάσουμε διακριτικά) για τους σημερινούς δεν υπάρχει και ούτε πρέπει να υπάρξει, κανένα άλλοθι, κανένα απαλλακτικό στοιχείο. Γιατί ακόμα και αν δεν ξέρουν, δεν κοιτούν να παραδειγματιστούν από αυτούς που έπαθαν και έμαθαν τελικά, μετά από χρόνια.
Η καταστροφή του υγροτόπου στις Μαρίκες της Ραφήνας
Επανερχόμαστε στην καταστροφή που προκάλεσε το υπουργείο υποδομών μαζί με την ΕΥΔΑΠ, την εταιρεία διαχείρισης του υδατικού αποθέματος της Αττικής και κατά τον νόμο υπεύθυνη για την τήρηση της οδηγίας 60 της Ε.Ε. -τουλάχιστον για τα επιφανειακά νερά- στον υγρότοπο των Μαρικών. Έναν υγρότοπο Α προτεραιότητας ενταγμένο στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών της Οδηγίας 2000/60 Ε.Ε.
Δεν πρόκειται δηλαδή για μία απλή ζημιά, αλλά για παράβαση ενωσιακής οδηγίας, ενσωματωμένης στο εθνικό και ενωσιακό Δίκαιο. Είναι ξεκάθαρα κολάσιμη παρανομία.
Θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί;
Η απάντηση είναι ΝΑΙ. Θα μπορούσε ένα είχε αποφευχθεί στη φάση της διαβούλευσης, αν η διαβούλευση ήταν σοβαρή και όχι προσχηματική, όπως είναι και η πλειονότητα των παρωδιών που αποκαλούνται «ανοιχτές δημόσιες διαβουλεύσεις» στην Ελλάδα. Δυστυχώς όμως μία διοίκηση αδιάφορη, ευθυγραμμισμένη με την εξυπηρέτηση της «οικονομίας» του έργου (διάβαζε εξοικονόμηση της ΕΥΔΑΠ και κερδοφορία του εργολάβου), ετσιθελικά και άτσαλα ως συνήθως, σε σύμπραξη με μία άσχετη αυτοδιοίκηση με νοοτροπία βλαχοδημάρχου, εξαφάνισαν κάθε αντίρρηση και προώθησαν την αθλιότερη πρόταση. Τόσο στο επίπεδο της «διαβούλευσης» επί της μελέτης, όσο και στο επίπεδο της «διαβούλευσης» επί των θέσεων των περιφερειακών αντλιοστασίων. Παρεμφερές θέμα αναμένουμε να προκύψει και για τη θέση του Κέντρου Επεξεργασίας, στην πρώτη πλημμύρα του Μεγάλου Ρέματος. Του ρέματος – υγροτόπου επίσης- που το βάφτισαν «φυσικό αποδέκτη» και που πήγαν και του φόρεσαν την κατασκευή πάνω του. Αλλά και εκεί μίλησε ο νόμος της επιβεβλημένης σιωπής στην προσχηματική αν όχι εικονική «διαβούλευση».
Γιατί όμως οι καταστροφές που σχεδιάζουν είναι μεγάλες;
Τον Ιούλιο του 2008 επτακόσιοι επιστήμονες από όλο τον κόσμο συναντήθηκαν στο Διεθνές Συνέδριο για τους Υγρότοπους INTECOL, στην Τσουιάμπα της Βραζιλίας. Δηλαδή στις όχθες του τεράστιου υγρότοπου Παντανάλ. Στόχος τους ήταν η εξεύρεση τρόπων προστασίας αυτών των εκτάσεων που κινδύνευαν να αφανιστούν. Πολλές από αυτές τις εκτάσεις, κυρίως σε χώρες της Αφρικής, της ΝΑ Ασίας και της Λατινικής Αμερικής, με την αποτρόπαια μέριμνα διεθνών οργανισμών - εξυπηρετητών των πολυεθνικών των πετροχημικών, λιπασμάτων, γεωργικών φαρμάκων, πολλαπλασιαστικού υλικού, έχουν πια εξαφανιστεί. Η εξαφάνιση τους αυτή σχετίζεται άμεσα με τη ραγδαία αύξηση της εμφάνισης ακραίων μετεωρολογικών φαινομένων, αλλά οι σχετικές μελέτες είτε δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ είτε τα πορίσματα τους βρίσκονται ακόμα «υπό επεξεργασία». Και έχουμε τελικά μία εικόνα που παραμένει θολή, αλλά βολική για την παγκόσμια υπερεκμεταλλευτική οικονομία.
Για να αποφευχθούν τυχόν βολικές παρεξηγήσεις, πρέπει να σημειωθεί ότι υγρότοποι δεν είναι αποκλειστικά οι βάλτοι και τα έλη, αλλά και οι περιοχές τύρφης, τα δέλτα των ποταμών, τα δάση μανγκρόβιας, οι τούνδρες, οι λίμνες και άλλοι υδάτινοι αλλά και παρυδάτιοι σχηματισμοί, όπως αμμοθίνες και παραθαλάσσια δάση. Μέσα σε αυτά και το παράκτιο έλος – αμμοθινικό οικοσύστημα των Μαρικών της Ραφήνας (του Σχινιά, της Βραυρώνας, των Λεγραινών ή Λεγρενών κλπ)
Συνολικά αυτές οι περιοχές καλύπτουν περίπου το 6% της ξηράς στον πλανήτη μας. Εκεί αποθηκεύεται το 20% των ανθρακούχων αερίων, ενώ παράγουν ως οικοσυστημικοί πράγοντες το 25% των τροφίμων όλου του κόσμου, βοηθούν στον καθαρισμό των υδάτων, γεμίζουν εκ νέου με νερό τους υδροφόρους ορίζοντες και δρουν ως ασπίδες προστασίας από τις τρομερές παράκτιες καταιγίδες, ειδικά σε χώρες με ακτή σε ωκεανούς ή ανοιχτές θάλασσες.
Στο συνέδριο του 2008 διατυπώθηκε η θέση που εντάχθηκε μετά στα συμπεράσματα, πως αν για κάποιο λόγο, οι υγρότοποι του κόσμου απελευθέρωναν το φορτίο τους σε διοξείδιο του άνθρακα, θα ενισχυόταν δραματικά το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Φυσικά θα ακολουθούσε και η αύξηση της συχνότητας των ακραίων φαινομένων που συνδέονται με το –τότε αποκαλούμενο- φαινόμενο.
Οι Μαρίκες, ως υγρότοπος Α προτεραιότητας, σημασία που απέκτησε με λαβή και τα συμπεράσματα του συνεδρίου του 2008 και στο ποσοστό που τους αναλογεί, μαζί με το παγκόσμιο δίκτυο υγροτόπων, διαθέτουν μέρος, σημαντικό για τα ελληνικά δεδομένα, των 771 δισεκατομμυρίων τόνων αερίων που ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Κρατούν αιχμάλωτο, δηλαδή, μέρος από το ένα πέμπτο της συνολικής ποσότητας διοξειδίου του άνθρακα που υπάρχει στη Γη. Ποσότητα ίση με αυτή που υπάρχει σήμερα στην ατμόσφαιρα.
Η άποψη της ΕΥΔΑΠ για τα συμπεράσματα του συνεδρίου για την προστασία των υγροτόπων εκφράστηκαν με έργα - Μαρίκες Ιανουάριος 2022
Σύμφωνα λοιπόν με το διεθνές συνέδριο για τη σχέση των υγροτόπων με τη μεταβολή των κλιματικών συνθηκών, κάθε υγρότοπος αποτελεί ρυθμιστικό παράγοντα όχι μόνο για τον τόπο του αλλά και για τη γη ολόκληρη. Ψιλά γράμματα θα πει ένας αναπτυξιολάγνος ψηφοθήρας βλαχοδήμαρχος ή ένας ψηφοθήρας κυβερνητικός, που ερεθίζονται όταν βλέπουν έναν ελαστιχοφόρο και εκσπερματίζουν όταν βλέπουν έναν ερπυστριοφόρο εκσκαφέα, να αντικαθιστούν έναν υγρότοπο με μία «αναπτυξιακή» υποδομή.
Αλλά είπαμε. Πριν εκπολιτιστούμε κάποιοι μας έπεισαν να εκσυγχρονιστούμε. Χτίζουμε πάνω στην άμμο ένα μέλλον που θα καταρρεύσει πάνω στα κεφάλια των παιδιών μας.
Αλλά τελικά ποιος νοιάζεται γι’ αυτά. Η ζωή είναι μικρή για να είναι μίζερη, οπότε όσο το ταχύτερο της δώσουμε τη χαριστική βολή, τόσο το καλύτερο.
Δεν θα μας κλάψει και κανένας πολιτισμός άλλωστε.
Αναδημοσιεύουμε άρθρο του Γ. Λιάλιου από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της 6ης Ιανουαρίου 2022, το οποίο αναφέρεται στην έναρξη της απορρόφησης των οργανισμών διαχείρησης προστατευόμενων περιοχών από τον νεοσύστατο (και απόλυτα εξαρτημένο από την κεντρική εξουσίαν-διάβαζε: κομματικός) ΟΦΥΠΕΚΑ με τις 24 αοκεντρωμένες μονάδες του (επίσης κυβενρητικά -διάβαζε: κομματικά εξαρτημένες).
Ο ιδρυτικός νόμος του υπεροργανισμού είναι ο νόμος Χατζηδάκη (4685/20), ήτοι ο χειρότερος νόμος που ίσχυσε για το περιβάλλον στη χώρα. από ιδρύσεως της, με ξεκάθαρη κατεύθυνση την παραχώρηση του φυσικου πλούτου της χώρας σε οποιονδήποτε, αρκεί να φέρει τον χαρακτηρισμό "επενδυτής".
Δεν κοροϊδευόμαστε. Οι ανεξάρτητοι Φορείς Διαχείρισης έπρεπε να εξαφανιστούν και ο σαρωτής συνταξιοδοτικού και εργασιακών δικαιωμάτων, ο ένας (από τους διακεκριμένους παρατρεχάμενους της οικογένειας) ολετηρας της χώρας, ανάλαβε και αυτή τη βρώμικη δουλειά. Σκεφτείτε μόνο πως στην πολύπαθη Αττική, ο Φορέας του Σχινιά διαχειριζόταν και προστάτευε 12 περιοχές Natura, μεταξύ των οποίων οι υγρότοποι Σχινιά, Βραυρώνας και Λεγραινών, το Σούνιο, η λίμνη της Βουλιαγμένης αλλά και ο Υμηττός. Επενδυτικά σχέδια φαίνονται στον ορίζοντα και δεν επιτρέπεται να στεναχωρήσουμε τους επενδυτές για τίποτα αγριόχορτα, πουλιά ή φύκια.....
Νέα σελίδα για τις περιοχές Natura
(του Γιώργου Λιάλιου από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)
Παρελθόν αποτελούν οι πρώτοι 10 από τους 36 φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών. Λίγο πριν η Ελλάδα καθίσει για δεύτερη φορά στο εδώλιο του Ευρωδικαστηρίου για πλημμελή προστασία της βιοποικιλότητας, ξεκίνησε η μετάβαση στο νέο σύστημα διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών, το οποίο βασίζεται σε μια κεντρική δομή και 24 αποκεντρωμένες μονάδες, υπό τη σκέπη του υπουργείου Περιβάλλοντος. Μένει πλέον να αποδειχθεί στην πράξη αν το νέο σύστημα θα αποδειχθεί καλύτερο, κάτι που εξαρτάται βέβαια και από την πρόθεση του υπουργείου Περιβάλλοντος να το στηρίξει.
Σύμφωνα με το νέο σύστημα, οι προστατευόμενες περιοχές θα «μοιραστούν» σε 24 αποκεντρωμένες μονάδες – για παράδειγμα, για όλη την Αττική υπεύθυνη θα είναι η Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Πάρνηθας, Σχινιά και Προστατευόμενων Περιοχών Σαρωνικού Κόλπου.
Είναι όμως έτοιμος ο ΟΦΥΠΕΚΑ να λειτουργήσει πραγματικά; «Οι 330 εργαζόμενοι στους φορείς βρίσκονταν σε εργασιακή ομηρία για πολλά χρόνια. Τώρα μετακινήθηκαν όλοι στον ΟΦΥΠΕΚΑ με τη σχέση εργασίας που είχαν και είμαστε έτοιμοι να προκηρύξουμε μέσω ΑΣΕΠ την πρόσληψή τους, καθώς το οργανόγραμμα του ΟΦΥΠΕΚΑ προβλέπει 366 θέσεις. Οπότε σε επίπεδο προσωπικού βρισκόμαστε από την πρώτη στιγμή σε καλό επίπεδο», εξηγεί ο κ. Τριάντης. «Ομως το βασικότερο είναι ότι, με τη νέα δομή, όλο το γραφειοκρατικό κομμάτι θα έρθει στην κεντρική υπηρεσία του ΟΦΥΠΕΚΑ –που είναι ήδη στελεχωμένη με 20 άτομα– και τα στελέχη των 24 αποκεντρωμένων μονάδων θα μπορούν να εστιάσουν στη μελέτη και προστασία των περιοχών τους, δηλαδή στο πραγματικό τους αντικείμενο».
Σε ερώτηση της «Κ» για τους 8 φορείς διαχείρισης (ανάμεσα σε αυτούς οι Κυκλάδες και η ανατολική Κρήτη) που ιδρύθηκαν το 2018 και δεν απέκτησαν ποτέ προσωπικό (έμειναν μόνο με διοικητικά συμβούλια), ο κ. Τριάντης διευκρινίζει ότι σε πρώτη φάση θα καλυφθούν από την κεντρική υπηρεσία, μέχρι να στελεχωθούν.
Eνα από τα βασικά ζητήματα κριτικής στο νέο σύστημα είναι τα περιθώρια ανεξαρτησίας του, καθώς οι 24 μονάδες είναι πλέον υπηρεσίες ενός οργανισμού του υπουργείου Περιβάλλοντος (οι φορείς διαχείρισης ήταν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου) και δύσκολα οι υπάλληλοι θα δημοσιοποιήσουν τη διαφωνία τους, λ.χ. με κάποιο έργο.
«Οι φορείς έκαναν περίπου 7.500 γνωμοδοτήσεις ετησίως για έργα σε περιοχές Natura. Οι εισηγήσεις αυτές θα γίνονται εις το εξής από την αποκεντρωμένη μονάδα προς τη διοίκηση του ΟΦΥΠΕΚΑ και κατά τη γνώμη μου θα είναι πολύ πιο ισχυρές. Ο ΟΦΥΠΕΚΑ είναι ένας ενιαίος οργανισμός, θεσμικά κατοχυρωμένος και περισσότερο ενισχυμένος. Δεν μπορώ να σκεφτώ πώς στο πλαίσιο μιας αδειοδότησης ενός έργου θα μπορεί να αγνοηθεί τυχόν αρνητική γνωμοδότηση του ΟΦΥΠΕΚΑ».
Ο πρώτος φορέας διαχείρισης προστατευόμενης περιοχής στη χώρα μας ιδρύθηκε στη Ζάκυνθο το 2000 και ακολούθησε, το 2002, ο φορέας Σχινιά – Μαραθώνα. Και στις δύο περιπτώσεις κοινό χαρακτηριστικό ήταν… η προσπάθεια του τότε ΥΠΕΧΩΔΕ να αποφύγει η Ελλάδα καταδίκες από το Ευρωδικαστήριο για την κατάσταση που επικρατούσε στις δύο περιοχές Natura. Ακολούθησε το 2002 η «μαζική» ίδρυση 25 φορέων, ενώ τα επόμενα χρόνια προστέθηκαν και άλλοι, οι τελευταίοι 8 το 2018.
Το σύστημα των φορέων διαχείρισης των περιοχών Natura είχε αρκετά προβλήματα. Κατ’ αρχάς, μέχρι το 2018 οι φορείς κάλυπταν μόλις το 25% των προστατευόμενων περιοχών της χώρας, ενώ το 2018 η αρμοδιότητά τους επεκτάθηκε «στα χαρτιά» στο 100% των περιοχών Natura, χωρίς να υποστηριχθεί αντίστοιχα με προσωπικό και πόρους. Οι φορείς διαχείρισης υποχρηματοδοτούνταν διαχρονικά και από διαφορετικές πηγές –κυρίως από τα κοινοτικά πλαίσια στήριξης– και όχι από τον προϋπολογισμό του υπουργείου Περιβάλλοντος, με αποτέλεσμα ανά διαστήματα να υπάρξει πρόβλημα ακόμη και στη μισθοδοσία των εργαζομένων τους. Επίσης, ως εποπτευόμενοι από το υπουργείο Περιβάλλοντος οργανισμοί, στους οποίους ο εκάστοτε υπουργός διόριζε το διοικητικό συμβούλιο, είχαν κάποιες φορές ως επικεφαλής τοπικούς «κομματάρχες», άσχετους με το αντικείμενο ή «χρωματισμένους» πολιτικά.
Από την άλλη πλευρά, οι φορείς διαχείρισης ουσιαστικά σήκωσαν όλο το βάρος της προστασίας των πολύτιμων ειδών και οικοτόπων στην Ελλάδα την τελευταία 15ετία. Εδωσαν πολλάκις μάχες σε τοπικό επίπεδο (άλλοτε επιτυχημένα και άλλοτε όχι) και κατάφεραν με το πέρασμα των ετών να γίνουν μια «υπολογίσιμη δύναμη» για την προστασία του περιβάλλοντος, παρά τη διαχρονική απαξίωσή τους από το υπουργείο Περιβάλλοντος. Πολλοί δε από τους προέδρους των φορέων διαχείρισης άφησαν σημαντικό έργο: χαρακτηριστικό παράδειγμα ο αείμνηστος καθηγητής του ΑΠΘ Θεμιστοκλής Κουιμτζής, πρόεδρος του φορέα Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα – Κίτρους το 2006-2019.
ΥΓ Αρχίζει η ανάπτυξη από
το εθνικό πάρκο Σχινιά και τον υγρότοπο του,
τη Βραυρώνα και τον δολοφονημένο Ερασίνο
το Σούνιο και τη νησίδα Πατρόκλου
τη Λίμνη της Βουλιαγμένης
τις νησίδες Πρασονήσι, Λαγουβάρδος και Δραγονέρα - Αντιδραγονέρα στα Αντικύθηρα
το αισθητικό δάσος Καισαριανής
τον Υμηττό
τον υγρότοπο των Λεγραινών και ως το Σούνιο
και πολλά άλλα (όπως οι νησίδες του Μυρτωου πελάγους) που θα αποτελούν πια το παρελθόν του φυσικού περιβάλλοντος της Αττικής
Κάπως έτσι περιγράφει ο Άγγλος συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας (και όχι μόνο), Arthur Clark, στο μυθιστόρημα του Childhood’s End (ελληνικός τίτλος «Οι Επικυρίαρχοι») τη δραματική στιγμή της αλληγορικής συνειδητοποίησης του τέλους του κόσμου. Όχι του τέλους του κόσμου «όπως τον ξέραμε» όπως επιμένει ένα μονότονα επαναλαμβανόμενο κλισέ των καιρών μας, αλλά του οριστικού τέλους του κόσμου. Όπως τον ξέραμε και όπως δεν θα έχουμε προλάβει να τον μάθουμε, αφού ποτέ δεν το θελήσαμε αυτό.
Ο τελευταίος άνθρωπος είναι αντιμέτωπος με το τέλος του αγώνα του, τις δικές του τελευταίες στιγμές, αφού πρώτα έχει προκαλέσει τον αφανισμό εκείνου του μέρους του πλανήτη που αποτελούσε το σπίτι του. Αφού αντικατέστησε το σπίτι του με έναν δικό του τεχνητό «τόπο» ο οποίος ως θνητή ανθρώπινη επινόηση, ακολούθησε τη μοίρα της εξαφάνισης. Τώρα και ο ίδιος ο εφευρέτης άνθρωπος, προ του δικού του τέλους, καταλαβαίνει το λάθος του. Γνώση άχρηστη πια.
Αυτές οι σκέψεις πλημμυρίζουν τον νου και την ψυχή όποιου στέκεται μπροστά στο τελευταίο δέντρο που έμεινε ανέγγιχτο από το χέρι του «ανθρώπου κατασκευαστή» του δυσοίωνου μέλλοντος. Του τελευταίου δέντρου που περιμένει πια τη μαύρη μοίρα του, σε έναν κόσμο που μισεί το χώμα και τα λασπωμένα δέντρα του και αγαπά τα στρωμένα καθαρά τσιμέντα.
Θα μπορούσε κάποιος να χαρακτηρίσει την επιλογή αυτή και ως κριτήριο πολιτισμού. Η επιλογή πολιτισμού τελικά θα χαρακτηρίσει και αυτόν τον κάποιο.
Ο καθένας μας είναι ο τελευταίος άνθρωπος του Clark. Ο καθένας μας μπορεί να νιώσει όπως ο τελευταίος άνθρωπος του Clark, αρκεί να σταθεί μπροστά σε ένα δέντρο που κόβεται, ένα ποτάμι που εγκιβωτίζεται, σε μία πόλη που αυξάνει, σε μία οικογένεια που πεινάει, σε ένα παιδί που πεθαίνει.
Ο καθένας μας λοιπόν μπορεί να γίνει ο τελευταίος άνθρωπος, αρκεί πρώτα να έχει υπάρξει ως άνθρωπος. Αυτοί που δεν ήταν ποτέ τους άνθρωποι δεν θα καταλάβουν τίποτα, είτε είναι μπροστά στο ποτάμι που χτίζεται είτε είναι μπροστά στο τέλος της ανθρωπότητας. Η αλαζονεία τους τους κάνει να πιστεύουν πως οι ίδιοι θα παραμείνουν άθικτοι από το μακελειό. Πιο πλούσιοι και πιο μακάριοι. Αποτελούν την επιτομή της ανοησίας
Έχουμε εξελιχθεί άραγε τόσο πολύ, που μας είναι δύσκολο να καταλάβουμε εκείνο που οι ανεκπαίδευτοι και τραχείς Ινδιάνοι της Αμερικής προσπαθούσαν να μεταφέρουν στους Ευρωπαίους εισβολείς, πως «Μόνο όταν θα έχετε κόψει και το τελευταίο δέντρο. Μόνο όταν θα έχετε δηλητηριάσει και το τελευταίο ποτάμι. Μόνο όταν θα έχετε ψαρέψει και το τελευταίο ψάρι. Μόνο τότε θα καταλάβετε ότι τα λεφτά δεν τρώγονται»
Είναι βέβαιο πως αδυνατούμε γιατί και γι’ αυτό θα πρέπει να έχουμε υπάρξει κάποτε ως άνθρωποι.
Ο ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) εκτός από το να παρακολουθεί και να ενημερώνει για την πορεία της COVID-19 στον κόσμο και να εκδίδει οδηγίες που στη συνέχεια τος αναθεωρεί, έχει κατά καιρούς εκδώσει και χρήσιμες νόρμες. Οδηγίες και συμβουλές που μπορούν να χαρακτηρίσουν, να προσδιορίσουν και να καθορίσουν ουσιαστικά την ποιότητα ζωής σε μία πόλη. Μία πολύ καλή, διαρκώς αναθεωρούμενη με νέα στοιχεία, έρευνα για την ανά τον κόσμο ποιότητα ζωής στις πόλεις, εξετάζει τη μεταβολή της αναλογίας των χώρων πρασίνου που αντιστοιχούν σε κάθε κάτοικο. Οι αστικοί χώροι πρασίνου βέβαια δεν πρέπει να συγχέονται με τα περιαστικά δάση, τα οποία έχουν άλλη δομή, άλλες εσωτερικές λειτουργίες και φυσικά άλλη επίδραση στην καθημερινότητα και τη βιωσιμότητα των πόλεων. Άλλο δάσος (αστικό, περιαστικό) και άλλο χώρος πρασίνου (άλση, πράσινο δρόμων πλατειών, οικιών κλπ). Υπάρχει ξεκάθαρη μορφολογική και φυσιολογική διαφορά.
Ας επιστρέψουμε όμως στην κρίσιμη έρευνα του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας, τα συμπεράσματα της που αφορούν ειδικότερα στην Αθήνα και το πόσο τα λαμβάνει υπόψιν, η κάθε ελληνική κυβέρνηση (και διοίκηση γενικότερα).
Η γοητευτική Αθήνα σήμερα
Η κατάταξη των πόλεων ως προς το αστικό πράσινο ανά κάτοικο
Ο πίνακας που ακολουθεί είναι του 2018 και περιγράφει με σαφήνεια γιατί η Αθήνα είναι μία πόλη ανθυγιεινή, μία πρωτεύουσα αβίωτη.
Πρωτεύουσα τ.μ. πράσινο/ κάτοικο
Βόννη 35
Άμστερνταμ 27
Pότερνταμ 24
Βαρσοβία 18
Λονδίνο 9
Ρώμη 9
Παρίσι 9
Αθήνα 2
Θεσσαλονίκη 1,6
Στοιχεία του 2018 - Πηγή
Σημείωση: Η Αθήνα το 1980 διέθετε 2,5 στρ. πρασίνου ανά κάτοικο, όπως και η Θεσσαλονίκη
Σήμερα (2021) οι αριθμοί είναι ακόμα χειρότεροι και με τις παρεμβάσεις που έχουν προγραμματιστεί (με ορόσημο την κατασκευή της γραμμής 4 του μετρό), αναμένεται να χειροτερέψουν. Τα «όργανα» μάλιστα άρχισαν ήδη με την «ανακάλυψη» του δήθεν οργανωμένου και σοβαρού ελληνικού υπουργείου Μεταφορών, πως το πάρκο Ριζάρη (δίπλα στο Πολεμικό Μουσείο) θα γίνει …..εργοτάξιο.
Ένας σημαντικότατος πνεύμονας, μέσα στο κέντρο της Αθήνας, σε μία εjαιρετικά επιβαρυμένη περιοχή, πρόκειται να μετατραπεί σε εργοταξιακή αλάνα.
Δεν απορεί κανείς για το απαράδεκτο γεγονός πως οι μελέτες δεν διέθεταν καμία σχετική πρόνοια για την προστασία του. Άλλωστε οι μελέτες εκπονούνται με χρηματοοικονομικά κριτήριοα και με βασικότερο όλων τη μείωση των δαπανών κατασκευής. Αν λοιπόν το κόστος αυτό αυξάνεται με μέτρα προστασίας του αστικού πρασίνου, τόσο το χειρότερο για το ……αστικό πράσινο. Κατ’ επέκταση, τόσο το χειρότερο και για τους κατοίκους, αλλά αυτοί βλέπουν μόνο το μετρό (το τυρί). Την φάκα που κρύβεται στον παραπάνω πίνακα δεν την βλέπουν. Υπάρχουν βέβαια και οι ολιγόνοες που πιστεύουν πως η «βλάβη θα αποκατασταθεί» παραβλέποντας το ότι απομακρύνοντας μία αιωνόβια, διαμορφμένη και ισορροπημένη φυτοκοινωνία ενός πάρκου έστω, δημιουργείται μία βλάβη που για να αποκατασταθεί, θα χρειαστεί αντίστοιχο χρονικό διάστημα. Και η Αθήνα δεν την έχει αυτή την πολυτέλεια της αναμονής.
Το πάρκο Ριζάρη
Το πάρκο είναι ένα κληροδότημα 115 στρεμμάτων περίπου του Φιλικού Γ. Ριζάρη, προς την Αθήνα. Και ως κληροδότημα, ο δήμος και οι ελληνικές κυβερνήσεις όφειλα να σεβαστούν τους όρους και τις υποχρεώσεις που έθεσε ο κληροδότης στη διαθήκη του, περιγράφοντας το κληροδότημα «Τερπνότατον προς διασκέδασιν των μαθητών περιβόλιον, προς διατήρησιν του οποίου διατάττω να ληφθώσιν όλα τα αναγκαία μέτρα»
Στην Ελλάδα της ανεντιμότητας, της τσιμεντολαγνείας, της αντιπαροχής και της ανάπτυξης, ο όρος του κληροδότη κατεγράφη εκεί που καταγράφονται όλα όσα συντελούν στην αληθινή αναβάθμιση της ζωής και από τα 115 στρέμματα του κληροδοτήματος έμειναν μόνο 7. Και οι βιαστικοί και «έγκυροι» μελετητές της γραμμής 4 του μετρό, φρόντισαν να σχεδιάσουν τον αφανισμό και αυτών των τελευταίων 7 στρεμάτων.
Τώρα, αφού οι σχετικές μελέτες έχουν εγκριθεί ελαφρά τη καρδία, ανακάλυψαν το πρόβλημα και υπουργός, υφυπουργός, δήμαρχος και συγκεκριμένοι ….εφοπλιστές, λένε πως θα το λύσουν με τον ανασχεδιασμό του σταθμού «Ευαγγελισμός» από την Αττικό Μετρό. (Πάντα στην Ελλάδα η προχειρότητα με την οποία αντιμετωπίζονται οι μελέτες πριν τη δημοπράτηση, οδηγεί σε τροποποιήσεις τους μετά τη ανάθεση, δηλαδή πηγές αύξησης της τελικής δαπάνης)
Οι σοβαροί λόγοι που επιβάλλουν τη διατήρηση των χώρων πρασίνου
Οι πόλεις της Ευρώπης θα μπορούσαν να αποτρέψουν έως 43.000 πρόωρους θανάτους ετησίως, αν σέβονταν και ικανοποιούσαν τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας σχετικά με το αστικό πράσινο.
Η ύπαρξη και διατήρηση επαρκών χώρων πρασίνου κοντά στους κατοίκους των πόλεων, σύμφωνα με τις μελέτες προστατεύει την ανθρώπινη υγεία. Τη σωματική και την ψυχική. Η Αθήνα θεωρείται μια από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με τη μεγαλύτερη αναλογία θανάτων σχετιζόμενων με την έλλειψη προσβάσιμου πράσινου, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας. Αλλά και άλλες ελληνικές πόλεις (Θεσσαλονίκη, Σέρρες, Καβάλα, Βόλος κ.α.) θεωρούνται ανάμεσα σε αυτές με σημαντικό πρόβλημα.
Η ειρωνεία είναι πως μικρότερες πόλεις δίπλα στην Αθήνα αντί να παραδειγματιστούν από το χείριστο παράδειγμα που δίνει η πρωτεύουσα, θέλουν ως «επαρχιώτες εσωτερικοί μετανάστες του 1960» να της μοιάσουν. Έτσι έχουμε τα χειρότερα παραδείγματα μείωσης του αστικού πρασίνου σε πόλεις όπως η Ραφήνα, το Λαύριο, τα Μέγαρα, η Ελευσίνα και αντίστοιχα την αύξηση των σκληρών, σκυροδετημένων και ασφαλτοστρωμένων επιφανειών. Και αν αυτό θέλει ο μανταμσουσουδισμός των κατοίκων, αυτό θα πράξει ο κάθε δημαρχούλης που έχει τον Π.Ο.Υ. και τις συστάσεις του, ομοίως κατατεθειμένες στα …αρχεία του.
Η Ραφηνιώτικη πρόταση περιποίησης του αστικού πρασίνου
Μακάβριες στατιστικές στον «πολιτισμένο» κόσμο, φτιαγμένες από αναπτυξιακό τσιμέντο
Σύμφωνα με τους ερευνητές, ανάμεσα στις πόλεις με τη μεγαλύτερη θνησιμότητα λόγω ανεπαρκούς πρόσβασης στο πράσινο είναι αρκετές πόλεις της Ελλάδας, της Ιταλίας, της ανατολικής Ευρώπης και της Βαλτικής, καθώς και πολλές πρωτεύουσες της Ευρώπης. Ειδικότερα, οι πρωτεύουσες με το μεγαλύτερο πρόβλημα θεωρούνται η Αθήνα, οι Βρυξέλλες, η Βουδαπέστη, η Κοπεγχάγη και η Ρίγα.
Το 88% των κατοίκων της Αθήνας δεν έχει επαρκή πρόσβαση σε κοντινό πράσινο
Σχεδόν το 88% του πληθυσμού της Αθήνας (της μητροπολιτικής περιοχής) και της Θεσσαλονίκης εκτιμάται ότι δεν πληροί τον ελάχιστο στόχο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την πρόσβαση των κατοίκων σε κοντινό πράσινο, ούτως ώστε να αποφεύγονταν 1.431 θάνατοι το χρόνο στην πρωτεύουσα και 245 στη συμπρωτεύουσα.
Από την άλλη, σε συγκριτικά καλύτερη θέση από τις ελληνικές πόλεις εκτιμάται ότι βρίσκονται η Λάρισα, τα Ιωάννινα, τα Χανιά, η Πάτρα, τα Τρίκαλα και η Καλαμάτα.
Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Υγείας (ISGlobal) της Βαρκελώνης, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «The Lancet Planetary Health», ανέλυσαν στοιχεία του 2015 για περισσότερες από 1.000 πόλεις σε 31 ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες αξιολογήθηκαν και ταξινομήθηκαν με βασικό κριτήριο έναν δείκτη πρασίνου και τη συσχέτισή του με τον δείκτη θνησιμότητας σε κάθε πόλη. Όσο χαμηλότερα βρίσκεται μια πόλη στη διεθνή κατάταξη, τόσο πιο μειωμένη θνησιμότητα θεωρείται ότι έχει, λόγω ανεπαρκούς πρόσβασης όλων των κατοίκων της σε κοντινό πράσινο.
Οι πόλεις με τη μεγαλύτερη θνησιμότητα
Οι ερευνητές τόνισαν ότι οι χώροι πρασίνου σχετίζονται με πολλαπλά οφέλη για την σωματική, ψυχική και νοητική υγεία και, κατ’ επέκταση, με μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής. Το πράσινο επίσης αντισταθμίζει σε ένα βαθμό τη ρύπανση του αέρα, τη ζέστη και την ηχορύπανση, απορροφά διοξείδιο του άνθρακα μετριάζοντας την κλιματική αλλαγή και διευκολύνει τη σωματική άσκηση, την ψυχαγωγία και τις κοινωνικές συναναστροφές.
Νόρμα ΠΟΥ: Πέντε στρέμματα πράσινο έως 300 μέτρα από κάθε σπίτι
Ο ΠΟΥ συνιστά, με βάση επιστημονικές μελέτες, την καθολική πρόσβαση των κατοίκων των πόλεων σε χώρους πρασίνου, θέτοντας ως ελάχιστο όριο την ύπαρξη πράσινου χώρου έκτασης τουλάχιστον μισού εκταρίου (πέντε στρεμμάτων) σε ευθεία γραμμή έως 300 μέτρων από κάθε σπίτι.
Η νέα μελέτη χρησιμοποίησε τον δείκτη Normalised Difference Vegetation Index (NVDI) που συνυπολογίζει- με τη βοήθεια δορυφορικών φωτογραφιών – όλα τα είδη πρασίνου σε μια πόλη, όπως δέντρα στους δρόμους και στις πλατείες, στους ιδιωτικούς κήπους, στα πάρκα κ.α.
Στη συνέχεια έγινε εκτίμηση πόσοι θάνατοι από φυσικές αιτίες θα είχαν αποφευχθεί σε κάθε πόλη, αν αυτή είχε καταφέρει να συμμορφωθεί με το ανωτέρω ελάχιστο όριο του ΠΟΥ. Το συμπέρασμα ήταν ότι σχεδόν τα δύο τρίτα (62%) του πληθυσμού των ευρωπαϊκών πόλεων ζουν σε περιοχές με λιγότερο πράσινο από το συνιστώμενο, πράγμα που αντιστοιχεί σε σχεδόν 43.000 πρόωρους θανάτους (το 2,3% των συνολικών θανάτων από φυσικά αίτια).
Ανισοκατανομή πρασίνου και θνησιμότητα έως 5,5%
Οι χώροι πρασίνου είναι πολύ άνισα κατανεμημένοι στις ευρωπαϊκές πόλεις, με τη θνησιμότητα που αποδίδεται στην ανεπαρκή πρόσβαση στο πράσινο, να κυμαίνεται από το 0% έως το 5,5% όλων των φυσικών θανάτων, ανάλογα με την πόλη. Όμως η ανισότητα δεν υπάρχει μόνο ανάμεσα στις πόλεις αλλά και ανάμεσα σε διαφορετικές περιοχές της ίδιας πόλης, κάτι που θέτει ορισμένους ανθρώπους σε μειονεκτική θέση, ανάλογα με την πόλη ή τη γειτονιά που ζουν. Αυτό το γνωρίζουμε καλά, αν συγκρίνουμε π.χ. το Γαλάτσι με το διπλανό του Π. Ψυχικό, όσον αφορά στην Αθήνα.
Εκεί η ανισότητα στα ποσοστά θανάτων λόγω έλλειψης πρόσβασης σε χώρους πρασίνου δεν είναι τόσο ορατή, αφού τελικά σε τέτοιες γειτνιάσεις, η επιβάρυνση της «φτωχής» πλευράς επιβαρύνει σε κάποιο ποσοστό, την καθαρότητα της «πλούσιας». Θα μπορούσε αυτό να γίνει αφορμή προσέγγισης των δύο κόσμων για την επίλυση ενός φοβερού, κοινού προβλήματος; Η παγκόσμια καπιταλιστική εμπειρία μας επαναφέρει στην τάξη, θυμίζοντας μας πως αυτά γίνονται μόνο στα παραμύθια δίχως δράκο.
Οι καμένοι δεν φοβούνται πια τον θάνατο
Και ποια είναι τα μέτρα που παίρνει η η Ελλάδα, Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Πάτρα, η Λάρισα, τα Γιάννενα, το Ηράκλειο για τη βελτίωση της κατάστασης, τη διαφύλαξη της υγείας των πολιτών;
Η απάντηση είναι αυτή που σκεφτήκατε. Τίποτα. (ποια μέτρα;;)
Αφού λοιπόν δεν λειτούργησε ως προειδοποίηση το φετινό καλοκαίρι που καταγράφηκαν περίπου 440 δασικές πυρκαγιές, οι οποίες έκαναν στάχτη σχεδόν 1.300.000 στρέμματα πρασίνου και δάσους, αλλά αντίθετα προωθείται η αποδάσωση και η επέκταση σκληρών τσιμεντένιων επιφανειών σε πόλεις και ύπαιθρο, αντιλαμβανόμαστε πως δεν έχουμε δικαίωμα ούτε τους φόβους μας να εκφράσουμε. Αυτούς διαλέγουμε αυτά θα μας δώσουν. Αλλιώς αυτοί οι εγκληματίες θα ήταν ήδη στη φυλακή, αντί να αυτοθαυμάζονται σε εξουσιαστικούς θώκους
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι θα βρεθούμε αντιμέτωποι με θερμοκρασίες-ρεκόρ, Κάποιοι θεωρούν ότι στην Αθήνα έχουμε την πολυτέλεια να αντικαθιστούμε το πράσινο και τα δέντρα με τσιμεντόπλακες, μέχρι να φτάσουμε και στο αποτρόπαιο μηδέν έντασης πρασίνου ανά κάτοικο.
Οι «εφευρετικοί δήμαρχοι» και τα όμοια δέντρα»
Ο εφευρετικός δήμαρχος της Αθήνας, των μεγάλων περιπάτων και της χλοοσκέπαστης και εμπλουρτισμένης με καραφατμέ Ομόνοιας, έφερε ιονιστές που ο καθένας «αντικαθιστά» 70 δέντρα!!!! (ασχολίαστο)
Ο «εφευρετικός» αλλά μέχρι σήμερα πάντα αποτυχημένος, Μπακογιάννης, έχει και ιδέες για τη διάσωση του πάρκου, ενόψει της υλοτόμησης 2.500 δέντρων (έναντι 1200 που έλεγαν οι …έγκυροι μελετητές) χωρίς πρόβλεψη μεταφύτευσης. Και δηλώνει: «Να μην χαθεί ούτε ένα δέντρο. Σήμερα και αύριο και για όσο χρόνο διαρκούν τα έργα, όσα δέντρα βγουν από τη θέση τους να μεταφυτευτούν τώρα στα σημεία που θα υποδειχθούν από τον Δήμο. Τα δέντρα που δεν θα είναι δυνατή η μεταφύτευση ή καταστραφούν, να προβλεφθεί ρητά η αντικατάστασή τους με όμοια δέντρα τα οποία επίσης θα τοποθετηθούν όπου υποδείξει ο Δήμος. Τα έξοδα αγοράς και μεταφύτευσης να βαρύνουν την Αττικό Μετρό. Η διατήρηση του πράσινου ισοζυγίου στην Αθήνα είναι αδιαπραγμάτευτη για τη Δημοτική αρχή» (Κ. Μπακογιάννης στο capital.gr)
Κορυφαίος χαρακτηριισμός: ….«Όμοια Δέντρα». Μόνο ένας Μπακογιάννης θα αντιστοιχούσε τα δέντρα με τούβλα ή πλάκες, ώστε να διαπιστώνει «ομοιότητες» μεταξύ τους.
Τι διδάσκει η εμπειρία αυτών των «αποκαταστάσεων»
Η εμπειρία ετών σε σχετικές επιχειρήσεις «διάσωσης» ή «αποκατάστασης» είναι απογοητευτική, όπως σημειώνει και το Παρατηρητήριο Αστικού Πρασίνου, αλλά και η προσδοκώμενη αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος δεν αναμένεται για τα επόμενα 50 τουλάχιστον, χρόνια.
Άλλοι δήμαρχοι, που δεν φέρνουν ιονιστές να αντικαταστήσουν τα δέντρα που κόβουν ή τα πετσοκόβουν στα πεζοδρόμια και τα πάρκα (Ραφήνα), κοροϊδεύουν την κοινωνία εξίσου, όταν συγκρίνουν τη φύτευση 3000 δέντρων γλάστρας με την Απομάκρυνση 1500 ώριμων ενδημικών ειδών, ισορροπημένου οικοτόπου.
Αλλά είπαμε. Αυτοί είμαστε, αυτούς εκλέγουμε, αυτό το μέλλον μας ταιριάζει.
Σε εμάς και τα παιδιά μας, που διαλέξαμε το μέλλον τους χωρίς αυτά.
Αν γίνουμε κάποτε άλλοι, μπορεί και να ελπίσουμε
(πηγές: in.gr. newsbreak.gr, dasarxeio.com, tanea.gr, https://etheses.whiterose.ac.uk/, The impacts of climate change on designing sustainable urban landscapes, WHO Urban Landscapes)
Kι αυτή η Αττική η γη, η πάνσοφη κι ωραία το καύχημα, το κόσμημα, τ΄ άνθος όλου του κόσμου
μέλλει κι αυτή να ερημωθεί κι η στάθμη της να πέσει από τ' άγρια κύματα κι από τη συμφορά
(Νοστράδαμου Προφητείες αποδ. Alan Wistful μτφ Π. Νικολαϊδης V.31)
atticavoice@gmail.com
