Μετά τη συμφορά και του φετινού καλοκαιριού μετράμε κοντά 3.000.000 στρέμματα καμένης γης, ως επί το πλείστο δασικής, μέσα στα μόλις 3 τελευταία χρόνια. Και αν θέλουμε να αποδώσουμε ευθύνες για την κακή μας μοίρα, έχουμε τον εύκολο εχθρό, άυλο και απροσδιόριστο αλλά και -για τους ίδιους λόγους- τρομακτικό, που αποκαλούμε κλιματική αλλαγή ή «κλιματική κρίση» ή ακόμα και «κακοτυχία», «συγκυρία». Έχουμε εσχάτως  και το ακόμα πιο συνωμοσιολογικό, αυτό του, υβριδικού πολέμου και άλλα εξίσου γελοία. Γιατί μόνο γελοίες μπορεί να είναι οι δικαιολογίες αυτές όταν ό,τι ζούμε γίνεται μέσα σε ένα περιβάλλον κακοδιοίκησης, κακοδιαχείρησης, προτεραιοποίησης των καλούμενων «στρατηγικών επιλογών για την οικονομία» και εν γένει σε ένα τοπίο που ακόμα και το φυσικό περιβάλλον ρευστοποιείται, για να γίνει καύσιμο μίας θνησιγενούς οικονομικής δραστηριότητας.

Δεν είναι μόνο τα καμένα δάση τα θύματα της ρευστοποίησης. Είναι και οι κατακρεουργημένες παραλίες, το ολοένα και πιο τσιμεντένιο αστικό τοπίο, οι σκληρές διευθετήσεις ρεμάτων και γενικότερα η μονότονη επιλογή των «γκρίζων λύσεων» της ανθρώπινης δραστηριότητας. Είναι μία κεντρική στρατηγική του ελληνικού κράτους το οποίο  δεν ντρέπεται να παριστάνει τη «βαρυπενθούσα χήρα» σε κάθε καταστροφή και είκοσι τέσσερεις ώρες μετά και πίσω από τους προβολείς, να εγκρίνει καταστροφικές επεμβάσεις στο φυσικό περιβάλλον. Το ίδιο περιβάλλον για το οποίο «σκούπιζε τα δάκρυα του» ο κροκόδειλος της εξουσίας. Νομοθετικής, εκτελεστικής αλλά και δικαστικής όπως έχει επανειλημμένα αποδειχθεί τα τελευταία χρόνια. Εξουσία που όχι μόνο εγκρίνει και προωθεί την καταστροφή αλλά παράλληλα τη διαφημίζει,  την παρουσιάζει  ως «ανάπτυξη» και καμαρώνει χωρίς αιδώ,  αποδεικνύοντας πως πέρα από το όριο του τραγικού, αρχίζει το γελοίο.

Παράλληλα με τον «ενεργητικό βιασμό του φυσικού περιβάλλοντος, το ίδιο αυτό εξουσιαστικό σύμπλεγμα, φροντίζει να εξαφανίσει ό,τι προστατευτικό είχε απομείνει από την παλαιότερη νομοθεσία, με κύριους στόχους την προστατευτική νομοθεσία για τα δάση αλλά και το φυσικό περιβάλλον, που περιεχόταν σε νόμους όπως ο 998/79. Γενικά ο κροκόδειλος της εξουσίας που κλαίει μπροστά στις κάμερες (ή τάχα οργίζεται όπως πρόσφατα ο «υπουργός Κικίλιας») έχει ήδη ανοίξει το στόμα του και ετοιμάζεται να κατασπαράξει ό,τι απέμεινε από το Σύνταγμα του 1975 και τους νόμους για την προστασία της Φύσης που απέρρευσαν από αυτό. Και το κάνει χοντροκομμένα και με τον άθλιο τρόπο που χαρακτηρίζει τους κροκόδειλους. Από τη μία η εξυπηρέτηση πελατειακών σχέσεων με αυθαιρετούχους, καταπατητές, ιδιοκτήτες ξενοδοχείων, εργοστασίων ή βιομηχανικών ΑΠΕ και άλλα αδηφάγα και από την άλλη οι σχεδιασμοί «στο γόνατο» και πάντα στην υπηρεσία των «επενδυτών» δεν αφήνουν περιθώρια για να ελπίσουμε πως θα υπάρξει ποτέ αποκατάσταση της καταστροφής. Αντίθετα, η καταστροφή που έχει ξεκινήσει ήδη 30 χρόνια πριν, βρίσκεται σε εξέλιξη και μάλιστα τώρα αρχίζει η απόλυτη κορύφωση της. Τα τρία τελευταία χρόνια το κάνουν ξεκάθαρο αυτό.

Το κράτος -κροκόδειλος κλαίει σε εθνικό δίκτυο. Κλαίει και υπόσχεται πως θα αποκαταστήσει τις καταστροφές. Το έχει ξανακάνει. Ποιος δεν θυμάται το 2007 όταν ο Καραμανλής επαναλάμβανε μονότονα το «Όπου δάσος πάλι δάσος». Ποιος δεν θυμάται και το ότι πέρα από κάτι «κηποτεχνικά» που έγιναν στην αρχαία Ολυμπία και κάτι μικροαναδασώσεις σε παλαιότερα καμένα, τίποτα άλλο και ουσιαστικό  δεν έγινε. Αλλά ούτε και οι προσχηματικές αναδασώσεις είναι το θέμα αφού συνήθως αυτές γίνονται βεβιασμένα και για διαφημιστικούς λόγους. Όπως πέρυσι ο δήμαρχος της Ραφήνας πήγε και έκανε «δενδροφυτεύσεις» και «σβωλορίψεις»(!!!!) στα φρεσκοκαμένα του ανατολικού Πεντελικού, προκαλώντας ανεπανόρθωτη ζημιά στα καμένα εδάφη και προωθώντας έτσι την περαιτέρω διάβρωση τους. Το θέμα λοιπόν είναι η φυσική αναδάσωση, η βλάστηση των σπόρων που βρίσκονται στο έδαφος και η αναβλάστηση των ζωντανών  πρέμνων ή των ριζών, για τα είδη που έχουν αυτή την ικανότητα. Ακολουθεί υποχρεωτικά η απόλυτη προστασία τους από τον άνθρωπο και τις εντεταλμένες γι’ αυτό υπηρεσίες του.  Αλλά ακόμα και αν το καμένο δάσος ξαναγεννηθεί, πως θα προστατευτεί από υπηρεσίες που είναι μεν εντεταλμένες αλλά όχι στελεχωμένες;

Γι’ αυτό γίνεται αμέσως αντιληπτό πως ό,τι κάηκε χάθηκε ανεπιστρεπτί. Με δασική υπηρεσία «φάντασμα» που δεν έχει ούτε ανθρώπους ούτε μέσα για να προστατέψει το δάσος που αναγεννιέται, δεν πρόκειται να ξαναϋπάρξει δάσος. Οι πιέσεις είναι αφόρητες. Είτε παράνομες, από καταπατητές, εκχερσωτές που λειτουργούν ως άτομα ή ως οικοδομικοί συνεταιρισμοί, είτε «νόμιμες» όπως απεδείχθη από τις «οικιστικές πυκνώσεις» (sic) και κυρίως με το «νέο δάσος» του Μπένου στην Εύβοια που αποσκοπούσε σε εγκατάσταση νέων χρήσεων με τη συνέργεια ανυστερόβουλων(;;; ) «μεγάλων χορηγών». Αλλά και σε μικρότερη κλίμακα, με την προώθηση «Ειδικών Πολεοδομικών» στην Αττική. Στο Μάτι και σε γειτονικές του περιοχές. Και όλα αυτά με την έγκριση ή την ανοχή μίας δασικής υπηρεσίας «μαριονέτα», εξαρτημένης, υποστελεχωμένης και γι’ αυτό ανίκανης πια να δράσει και να υπερασπιστεί το καμένο δάσος. Παρηκμασμένης και οδηγούμενης σταθερά στην απαξίωση* και τον θάνατο (την κατάργηση, για να μη γινόμαστε μακάβριοι).

Η ελληνική κυβέρνηση έχει κάνει τις επιλογές της και μέσα σε αυτές δεν βρίσκεται ούτε το δάσος ούτε το φυσικό περιβάλλον γενικότερα. Αυτά είναι τα αναλώσιμα για μία αδιέξοδη πορεία προς την καταστροφή των πολλών στο όνομα του κέρδους των ολίγων και εκλεκτών της. Κάθε μέρα το αποδεικνύει άλλωστε στην πράξη και όσα λόγια και αν εκφωνήσει από το auto-cue ο κυβερνητικός κροκόδειλος, θα είναι για να πείσει τους ευκολόπιστους πως «το δάσος ξαναγίνεται».

Όπως ξαναδασώθηκε η Πεντέλη, ο Υμηττός και τόσα άλλα -κάποτε υπέροχα- βουνά.

_

*Ενδεικτική ήταν η έλλειψη κάθε αντίδρασης το 2018, όταν μετά την φονική πυρκαγιά στο Μάτι, τη Νταού,τον Βουτζά, το Κόκκινο Λιμανάκι, αλαλάζοντα πλήθη είχαν ξεχυθεί με πριόνια εξαπολύοντας πογκρόμ κατά των πεύκων. Λες και τα δέντρα ήταν υπεύθυνα για την καταστροφή. Έκοβαν ζωντανά και καμένα αδιακρίτως χωρίς καμία επίπληξη έστω. Σήμερα η έρημος που απλώνεται στην περιοχή είναι αδιάψευστος μάρτυρας πως το φυσικό περιβάλλον απειλείται κυρίως από τον άνθρωπο που ακόμα και μετά την πυρκαγιά και την ολοκλήρωση της καταστροφής που προκαλεί, θα έρθει ο ανθρωπος να ολοκληρώσει το έγκλημα

Το άρθρο που αναδημοσιεύουμε είναι από την εφημερίδα "Η εποχή" της 19/3/2023. Αναδεικνύει το πνεύμα που διακατέχει τη νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση που έκαψε 500.000 στρέμματα δάσους και δασικών εκτάσεων στην Εύβοια και δίχως καμία ενοχή, συνεχίζει το έγκλημα της συστηματικής αποδάσωσης παράλληλα με την αποστέρηση του δημόσιου χαρακτήρα δασών σε πλήθος περιοχών. Καταπατητές, αγύρτες αλλά και ΟΤΑ του ίδιου φυράματος, γίνονται παραχωρησιούχοι (και με μία νεοφιλελεύθερου τύπου χρησικτησία) de facto κύριοι δημοσίων δασικών εκτάσεων.

Μπορεί ο δήμος Γαλατσίου (με ονομαστική αναφορά) να αποσπά δημόσια δασική έκταση αλλά σε φωτογραφία που συνοδεύει σχετική ανάρτηση, στο dasarxeio.com με αναφορά στην αλλαγή χρήσης ΕΚΧΕΡΣΩΜΕΝΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ, παρουσιάζεται η εκχέρσωση δασικής έκτασης στη Διώνη Πικερμίου, από τον ίδιο τον δήμο Ραφήνας. Μία εκχέρσωση που έρχεται από την Πρωτοχρονιά του 2021 και ακόμα περιμένει να πάρει τον δρόμο της. Με το νέο νομοθετικό τερατούργημα αναμένεται να μπει στο αρχείο και επίσημα. Έτσι βεβαιώνεται άλλη μια φορά πως στην δασοπροστασία ο κανόνας είναι το γνωστό και αποκρουστικό  "Πάμε κι όπου βγει"

Πάμε… στην αντιπυρική περίοδο και όπου βγει

Σε λίγες μέρες και για άλλη μια φορά θα θυμηθούμε ότι η 21η Μάρτη είναι η παγκόσμια ημέρα των δασών (όπως έχει επικρατήσει τώρα τελευταία) ή της δασοπονίας (όπως λεγόταν από την καθιέρωσή της, το 1971 έως σήμερα. Σε λίγες ημέρες, οι αρμόδιοι υπουργοί για τα δάση θα βγουν και θα κάνουν πάλι δηλώσεις για τη σημασία τους, τη συμβολή τους στο ΑΕΠ, και κυρίως στην κλιματική αλλαγή. Ταυτόχρονα, σε λίγες μέρες (1η Απρίλη) σε πολλές περιοχές της χώρας λόγω της επικρατούσας βλάστησης θα ξεκινήσει ανεπισήμως η φετινή αντιπυρική περίοδο (επισήμως ξεκινάει την 1η Μάη κάθε χρόνο).

Για άλλη μια φορά θα ακούσουμε πόσο έτοιμοι θα είμαστε, πόσο καλά οργανωμένες θα είναι οι εμπλεκόμενες Υπηρεσίες, πόσα χρήματα θα διατεθούν (εννοείται το μεγαλύτερο μερίδιο θα είναι για την αεροπυρόσβεση) και πόσο γενικά πόσο καλά σχεδιασμένα είναι όλα, ώστε για άλλη μια φορά να έχουμε μια επιτυχημένη αντιπυρική περίοδο! Ως επιτυχημένη αντιπυρική περίοδο θεωρείται εκείνη που στο τέλος της, θα έχει μηδενικές απώλειες τόσο σε δασικές εκτάσεις όσο και σε περιουσίες. Έστω και μία από τις προαναφερόμενες συνθήκες να μην ισχύσει τότε μιλάμε για αποτυχία.

• Πόση τύχη πια;

Η επικρατούσα νοοτροπία στην χώρα μας αποδεικνύεται καθημερινά ότι δεν είναι η πρόληψη. Ζούμε από τύχη. Επιβιώνουμε από τύχη. Πόσο όμως θα γίνεται αυτό ακόμη; Πόσο η θεά Τύχη θα είναι μαζί μας;

Η φετινή χρονιά λόγω και των ήπιων καιρικών συνθηκών που επικράτησαν κατά την χειμερινή περίοδο (υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες, περιορισμένες βροχοπτώσεις), αλλά και της εκλογικής περιόδου που διάγουμε δεν διαφαίνεται ότι θα είναι ήρεμη. Μέσα Μάρτη και ήδη από το τριήμερο της Αποκριάς έκαναν την εμφάνισή τους οι πρώτες πυρκαγιές σε Κρήτη, Αχαΐα, Εύβοια, ακόμη και σε πολύ ορεινά μέρη με φυόμενη βλάστηση αποτελούμενη από έλατα (Τυμφρηστός), στην κατάσβεση των οποίων χρησιμοποιήθηκαν και  εναέρια μέσα.

Καμία συζήτηση, όμως, για την οργάνωση της φετινής αντιπυρικής περιόδου δεν έχει ανοίξει ακόμη. Υπό το βάρος δε του τραγικού δυστυχήματος των Τεμπών, είναι σίγουρο ότι επί του παρόντος δεν αποτελεί προτεραιότητα.

• Κονδύλια για καταστολή, αντί πρόληψης

Οι Δασικές Υπηρεσίες παρόλο που πλέον υπάγονται όλες στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για την αποτελεσματική οργάνωση και αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών (όπως είχε δηλώσει ο πρωθυπουργός τον Αύγουστο του 2021) διάγουν τη χειρότερη περίοδό τους. Υπηρεσιακά οχήματα ακινητοποιημένα λόγω βλαβών και παλαιότητας, μη επάρκεια πόρων για την κάλυψη έστω και των απλών λειτουργικών τους δαπανών, τεράστιος όγκος απλήρωτων δαπανών για προμήθειες και λοιπές ανάγκες από το προηγούμενο έτος, έλλειψη χρηματοδότησης, υποστελέχωση, η οποία καθημερινά αυξάνεται.

Από την άλλη, το Πυροσβεστικό Σώμα, διαμαρτύρεται επίσης για την έλλειψη προσωπικού, την έλλειψη μέσων, τις ατέλειωτες ώρες δουλειάς, την μη χορήγηση ημερών ανάπαυσης. Κατά την κρατούσα άποψη (η οποία απέχει μακράν από την επιστήμη) και η φετινή αντιπυρική περίοδος θα κινηθεί στο πλαίσιο της «καταστολής» και όχι της λήψης προληπτικών μέτρων. Είναι πιο εύκολο, εξάλλου, να καταστείλεις παρά να προλαμβάνεις.

Τεράστια ποσά θα δοθούν για τη μη κατάλληλη και αποτυχημένη, για τη χώρα μας, αεροπυρόσβεση. Τεράστια ποσά, όπως κάθε χρόνο άλλωστε, θα δοθούν στους Δήμους για θεωρητικά «προληπτικά» έργα, για τα οποία κανείς δεν ασκεί διαχειριστικό έλεγχο και αν όντως διατίθενται για το σκοπό για τον οποίο δίνονται. Οι Δασικές Υπηρεσίες θα πάρουν τα ελάχιστα για να εκτελέσουν έργα όπως η συντήρηση δασικών οδών, αντιπυρικών λωρίδων κ.λ.π. αλλά θα εισπράξουν και όλη την κατακραυγή όταν οι φωτιές θα καίνε ανεξέλεγκτα τα πάντα, αφού τα έγκριτα ΜΜΕ θα ουρλιάζουν για την έλλειψη αντιπυρικών ζωνών (λες και στις φωτιές της Αττικής, δεν πηγαινοερχόταν η φωτιά στην εθνική οδό. Υπάρχει άραγε μεγαλύτερη σε πλάτος αντιπυρική ζώνη από την εθνική οδό;)

Μέσα σε όλα αυτά και φέτος θα δοθούν τεράστια ποσά στο ΤΑΙΠΕΔ προκειμένου να κάνει τις απαραίτητες ενέργειες (προσκλήσεις για απευθείας αναθέσεις και σύνταξη συμβάσεων) για έργα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Πιστώσεις οι οποίες θα μπορούσαν να διατεθούν για την κάλυψη μέρους λειτουργικών δαπανών των Δασικών Υπηρεσιών οι οποίες θα είναι επιφορτισμένες με την παρακολούθηση, επίβλεψη και παραλαβή αυτών των έργων. Και επειδή μιλάμε για Δημόσιο δεν χρειάζεται να λάβει επιπλέον υποστήριξη .

Για άλλη μια φορά οι ιδιώτες θα εισπράξουν την μερίδα του λέοντος και το δημόσιο για να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του θα στηριχθεί στο φιλότιμο αυτών των δημοσίων υπαλλήλων.

• Χωρίς ολοκληρωμένη και σαφή πρόταση

Η φιλοσοφία της παρούσας κυβέρνησης είναι «ό,τι δεν είναι δημόσιο, ιδιωτικοποιείται» και αφού δεν μπορούν λόγω του Συντάγματος να δώσουν μπιρ παρά τα δάση και τις δασικές εκτάσεις σε ιδιώτες, φροντίζουν να δίνουν  ό,τι μπορούν. Χαρακτηριστικό το τελευταίο νομοσχέδιο των διακοσίων εξήντα τεσσάρων άρθρων (!), όπου μεταξύ άλλων προβλέπεται ότι οι εκχερσωμένες δημόσιες δασικές εκτάσεις (αυτές που ανήκουν σε όλους μας) θα συνεχίζουν να είναι υπό την εκμετάλλευση των καταπατητών τους, οι οποίοι επιβραβεύονται μάλιστα τη συνέχιση της επιδότησης από το ΟΣΔΕ ή ότι προστίθενται κατηγορίες σύνθετων τουριστικών εγκαταστάσεων ακόμη και σε απόσταση τριάντα μέτρων από τον αιγιαλό ή ότι παραχωρείται για χρήση στο Δήμο Γαλατσίου αναδασωτέα έκτασης (γύρευε για ποιο λόγο) και τόσα άλλα…

Στον αντίποδα, η αντιπολίτευση δεν φαίνεται να έχει διαμορφώσει μια ολοκληρωμένη και σαφή πρόταση για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών με όρους περιβαλλοντικούς και κυρίως εντός της δασοπονικής επιστήμης, παρόλο που διαθέτει ένα ισχυρό εργαλείο, το οποίο επί δικής της διακυβέρνησης συντάχθηκε, το πόρισμα Goldamer. Διακατέχεται από μία φοβική διάθεση έναντι της όποιας αλλαγής στο κατά γενική παραδοχή αποτυχημένο μοντέλο της (αερο)δασοπυρόσβεσης της χώρας μας. Η δασοπονική επιστήμη προχωρά συνεχώς και αναπτύσσει διάφορα εργαλεία, όπως αυτό της ελεγχόμενης καύσης. Εργαλεία, τα οποία στα χέρια των επιστημόνων του δάσους (δασολόγων – δασοπόνων) που σε συνεργασία με τους καταξιωμένους εγχώριους ειδικούς για τις δασικές πυρκαγιές θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα τις πυρκαγιές. Οι Τομείς Περιβάλλοντος και Πολιτικής Προστασίας θα πρέπει να ξεπεράσουν την όποια εμμονή, χωρίς φόβο αλλά κυρίως με «ευήκοα ώτα» να ακούσουν τους ειδικούς, να τολμήσουν και εν όψει των εκλογών να προτείνουν.

Πόσα ακόμη πρέπει να συμβούν σε αυτή την δύσμοιρη χώρα για να μάθουν οι ιθύνοντες να ακούν αυτούς που έχουν τη γνώση; Πόσες περιουσίες θα χαθούν; Πόσους νεκρούς θα θρηνήσουμε; Πόσα πιο ακραία φυσικά φαινόμενα απόρροια της κλιματικής αλλαγής θα πρέπει να ζήσουμε;

Μπορεί ακόμη το θέμα των δασικών πυρκαγιών να μην «πουλάει», αλλά ο καιρός δεν αργεί και τότε πάλι θα χυθούν κροκοδείλια δάκρυα. Πάμε λοιπόν και φέτος για την επερχόμενη αντιπυρική και όπου βγει.

Ο πυροσβέστης της ξαπλώστρας

Πηγή

Αναδημοσιεύουμε από την εφημερίδα «Η εποχή» άρθρο της Αλεξάνδρας Λαοπόδη, η οποία καταγράφει τις προθέσεις και τις ενέργειες της κυβέρνησης και της διοίκησης  επί της πυρο-δασοπροστασίας, μετά από το χαστούκι που έφαγαν μαζί με την πυροσβεστική υπηρεσία, την τελευταία αντιπυρική περίοδο. Ένα χαστούκι που άφησε 1,5 εκατομμύρια στρέμματα καμένης γης και απέδωσε υπερκέρδη στα ελληνικά χυδαία και θανατολάγνα ΜΜΕ, προκειμένου να αμβλύνουν την αποτρόπαια εικόνα ενός αδιάφορου κράτους. Ενός κράτους - δημίου που αποζητά την καταστροφή, γιατί είναι στο κύτταρο του κτηνώδους νεοφιλελεύθερου η εκμετάλλευση της καταστροφής και του θανάτου. Και ας προσποιείται πως κόπτεται για το καμένο δάσος.  Στην πραγματικότητα κλαίει σαν τη φώκια τον πνιγμένο, που με τα ψεύτικα δάκρυα της απλά μαλακώνει τη νεκρή σάρκα για να την καταβροχθίσει.

Τα μέχρι σήμερα πεπραγμένα και οι δημοσιοποιημένες προθέσεις της κυβέρνησης - δημίου, για ακόμα μεγαλύτερη μεγέθυνση των μηχανισμών καταστολής (εκεί που είναι το χρήμα) και παράλληλου εκμηδενισμού της πρόληψης (με τη μηδενική απόδοση σε χρήμα),  μας προετοιμάζουν για ακόμα μεγαλύτερες και μη  αναστρέψιμες καταστροφές.

Αντιπυρικός σχεδιασμός: Αυξάνεται η ανισορροπία μεταξύ πρόληψης και καταστολής

H λήξη της φετινής αντιπυρικής περιόδου βρίσκει τη χώρα μας με 1,5 εκατ. στρέμματα δάσους να έχουν γίνει στάχτη. Πρόκειται για τον δεύτερο χειρότερο απολογισμό των είκοσι τελευταίων ετών. Η κατάληξη αυτή στα μάτια πολλών φαντάζει λίγο-πολύ προδιαγεγραμμένη, καθώς χάρη στην ξηρασία, στις υψηλές θερμοκρασίες και στη συστηματική απαξίωση των δασικών υπηρεσιών, τα δάση μας είχαν μετατραπεί σε «μπαρουταποθήκη». Η «μπαρουταποθήκη», τελικά, εκτινάχθηκε, προκαλώντας οργή και πολιτικό κρότο.

Οι προβλέψεις για το μέλλον είναι δε, ακόμα πιο δυσοίωνες, καθώς σύμφωνα με την έκθεση του IPCC, αν η θερμοκρασία του πλανήτη αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου, οι καμένες εκτάσεις στην περιοχή της Μεσογείου, θα αυξηθούν κατά 87%. Ο συντονιστής του προγράμματος για τις δασικές πυρκαγιές του WWF, Ηλίας Τζηρίτης εξηγεί μιλώντας στην «Εποχή» ότι την έναρξη των πυρκαγιών δεν την προκαλεί ίδια η κλιματική αλλαγή αλλά ότι αυτή «βοηθά στο να έχουμε πυρκαγιές που ανήκουν στην κατηγορία των μεγαπυρκαγιών. Οι μεγαπυρκαγιές είναι πυρκαγιές που ξεφεύγουν από τον έλεγχο των κατασταλτικών μηχανισμών. Που δεν μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε και θα σταματήσουν μόνο όταν κάψουν αυτά που θέλουν να κάψουν».

Και προσθέτει ότι «Έχει υπολογιστεί ότι παγκοσμίως η αντιπυρική περίοδος έχει επιμηκυνθεί κατά 10%. Η κλιματική αλλαγή, λοιπόν, θα επηρεάσει και επηρεάζει ήδη το μήκος της αντιπυρικής περιόδου, αλλά και τις μέρες υψηλού κινδύνου στην αντιπυρική περίοδο. Έχουμε δηλαδή περισσότερες μέρες υψηλού κινδύνου».

Μπροστά στα νέα δεδομένα απαιτείται η αναμόρφωση του μηχανισμού της πολιτικής προστασίας, ώστε να δοθεί προτεραιότητα στην πρόληψη έναντι της καταστολής. «Η επιστημονική κοινότητα συμφωνεί ότι η πρόληψη είναι πιο αποδοτική. Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι το κόστος της πρόληψης για τις δασικές πυρκαγιές μπορεί να είναι στο 10% αυτού της καταστολής. Επομένως, η πρόληψη είναι το νούμερο ένα» σημειώνει ο Μιχάλης Διακάκης, επιστημονικός συνεργάτης ερευνητής στο ΕΚΠΑ, με ειδίκευση στις φυσικές καταστροφές.

Η πρόληψη είναι μια πολυεπίπεδη διαδικασία που ξεκινά από τις δασικές υπηρεσίες και καταλήγει στην ενημέρωση και προσαρμογή των πολιτών. Το πρώτο βήμα για να γίνει πιο αποτελεσματική είναι η ενίσχυση της δασικής υπηρεσίας, η οποία έχει απαξιωθεί. «Από το 2002 και μετά έχει μειωθεί κατά 80% ο προϋπολογισμός της δασικής υπηρεσίας και το προσωπικό της κατά 53%. Υπό αυτές τις συνθήκες δεν μπορεί να εκτελέσει το έργο της πρόληψης» τονίζει ο Ηλίας Τζηρίτης.

Όμως και με την ενίσχυση της υπηρεσίας, οι δασικές πυρκαγιές δεν θα εξαφανιστούν, για το λόγο αυτό είναι απαραίτητος ο αντιπυρικός σχεδιασμός. «Κανονικά θα πρέπει να υπάρχει αντιπυρικός σχεδιασμός σε τοπικό επίπεδο, ο οποίος να θέτει τα σενάρια, τα ρίσκα που υπάρχουν, και τα μέτρα για να αμβλυνθούν. Πρέπει να δούμε πού μπορεί να αναπτυχθούν πυρκαγιές και το πυρκαλογικό ιστορικό της περιοχής» αναφέρει ο συντονιστής του προγράμματος για τις δασικές πυρκαγιές του WWF. Αλλά και οι πολίτες που ζουν στα όρια του δάσους θα πρέπει να βρίσκονται σε επαγρύπνηση και να προσαρμόσουν τις περιουσίες του στον κίνδυνο. «Ο κόσμος θα πρέπει να εκπαιδευτεί, ώστε να φτιάχνει το σπίτι του, να κανονίζει την καθημερινότητα του, έτσι ώστε να μην είναι τρωτός σε αυτού του είδους τις φυσικές καταστροφές. Για παράδειγμα δεν θα πρέπει να χτίζει δίπλα σε ψιλή βλάστηση σε δασική έκταση με υλικά εύφλεκτα. Θα πρέπει να ζει με ένα τρόπο προσαρμοσμένο στο ότι η περιοχή που βρίσκεται κινδυνεύει» σημειώνει ο Μιχάλης Διακάκης.

Ο χρόνος για την έναρξη της νέας αντιπυρικής περιόδου μετρά αντίστροφα - απομένουν μόλις πέντε μήνες. Σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει στον Τύπο, το νεοσύστατο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας για τη νέα αντιπυρική περίοδο επεξεργάζεται σχέδιο για την εγκατάσταση σώματος ευρωπαίων δασοκομάντος στην Ελλάδα.

«Στο παρελθόν είχαμε και εμείς δασοκομάντο. Αυτά τα παιδιά προσλαμβάνονταν στη δασική υπηρεσία και εκπαιδεύονταν. Συνήθως είχαν υπάρξει φαντάροι στις ειδικές δυνάμεις. Θα πρέπει να διατηρούμε τέτοια σώματα, όπως έχουμε και τα πεζοπόρα που είναι πιο εξειδικευμένα. Στην Πάρνηθα αν δεν ήταν τα πεζοπόρα, τα δικά μας, αλλά και τα ξένα, η πυρκαγιά θα είχε κάψει και το υπόλοιπο ελατοδάσος.» αναφέρει ο Γιώργος Καρέτσος, δασολόγος, ερευνητής στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων.

Ωστόσο, η επιλογή του υπουργείου να επενδύσει στην ίδρυση του συγκεκριμένου σώματος και όχι στη στελέχωση των δασικών υπηρεσιών, δείχνει ότι στρατηγικά συνεχίζει να είναι προσηλωμένο στην καταστολή παρά τις συστάσεις της επιστημονικής κοινότητας. «Είδαμε ότι η αύξηση των πόρων για την καταστολή διαχρονικά δεν έχει οδηγήσει πουθενά. Το πυροσβεστικό ξεκίνησε με ένα προϋπολογισμό 200 εκατ ευρώ και αυτή τη στιγμή είναι στα 450 εκατ.» τονίζει ο Ηλίας Τζιρίτης και προσθέτει ότι «Υπάρχει και το σχέδιο “Ασπίδα” από την Πολιτική Προστασία, το οποίο προβλέπει 1,8 εκατ ευρώ για τα επόμενα έτη που θα πάνε κατά κύριο λόγο στην καταστολή. Αυξάνουμε άρα την ανισορροπία μεταξύ πρόληψης και καταστολής.»

Πηγή: Η εποχή