Με ένα εκτενές άρθρο της, η Εφημερίδα των Συντακτών, στις 31/10/22, επανέρχεται στο θέμα της σχεδιαζόμενης κατασκευής αντλιοστασίου λυμάτων στην προστατευόμενη ζώνη του παράκτιου έλους/αμμοθινικού οικοσυστήματος στην παραλία Μαρίκες της Ραφήνας, ένα ζήτημα ιδιαίτερου οικολογικού ενδιαφέροντος που ξεπερνά τα στενά όρια της περιοχής και έχει προκαλέσει πλήθος αντιδράσεων από πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις.

Στο άρθρο αυτό καταγράφονται

α) οι αντιδράσεις τόσο των κατοίκων όσο και των περιβαλλοντικών οργανώσεων

β) η κωλυσιεργία του ΥΠΕΝ για την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος προστασίας, καθώς οι Μαρίκες περιλαμβάνονται στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών    Αττικής ως «περιοχή που προορίζεται για την προστασία οικοτόπων και ειδών», είναι χαρακτηρισμένος υγρότοπος Α’ Προτεραιότητας και όφειλε να έχει εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα Προστασίας το αργότερο έως το 2019.

γ) η συγκέντρωση 350 υπογραφών από κατοίκους της περιοχής, οι οποίοι ζητούν να μετακινηθεί το αντλιοστάσιο αποχέτευσης έξω από την προστατευόμενη περιοχή των Μαρικών.

δ) η ερώτηση που κατέθεσε προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα η ανεξάρτητη βουλευτίνα Αγγελική Αδαμοπούλου ρωτώντας τον υπουργό Περιβάλλοντος αν προτίθεται να ανακαλέσει το έγγραφο του ΥΠΕΝ που περιέχει τη μισή αλήθεια σχετικά με την προστασία του παράκτιου έλους Μαρικών. Επίσης, ρωτά τον υπουργό αν προτίθεται να παρέμβει για να αποτρέψει τις εργασίες που ξεκίνησαν ξανά μέσα στον υγρότοπο και οι οποίες αντιτίθενται στην ευρωπαϊκή Οδηγία για τη βιοποικιλότητα

Τέλος, το άρθρο καταλήγει με την απάντηση της ΕΥΔΑΠ, στην προσπάθεια της επιχείρησης να υπερασπιστεί την επιλογή της για την κατασκευή του αντλιοστασίου στη θέση αυτή.

Παρακάτω, αναδημοσιεύουμε το πλήρες άρθρο της Εφημερίδας, μαζί με την απάντηση της ΕΥΔΑΠ, η οποία αποτελεί μέρος του άρθρου. Είναι πάντως χαρακτηριστικό, πως τοπικό μέσο της περιοχής, και συγκεκριμένα το irafina.gr, ενάντια στη δημοσιογραφική δεοντολογία, επέλεξε να απομονώσει την απάντηση της ΕΥΔΑΠ και να την αναπαράξει ως ξεχωριστό άρθρο στην ιστοσελίδα του, χωρίς να αναφέρει ότι πρόκειται για ένα μέρος πολύ ευρύτερου άρθρου και χωρίς καν ενεργό σύνδεσμο (link) στο συγκεκριμένο άρθρο!

Ακολουθεί το άρθρο που αποδεικνύει την ιδιαίτερη σημασία που έχει η απειλούμενη περιοχή των Μαρικών. Μια περιοχή που ο δήμαρχός της σχεδόν πανηγυρίζει για το γεγονός πως ακόμη δεν έχει ενταχθεί σε καθεστώς προστασίας, όπως θα όφειλε

Αντιδράσεις για το έργο της ΕΥΔΑΠ. Το υπουργείο υποστηρίζει ότι η παραλία δεν εμπίπτει στα όρια των προστατευόμενων περιοχών, γεγονός που αμφισβητούν τέσσερις περιβαλλοντικές οργανώσεις.

Συνεχίζονται οι αντιδράσεις για την πρόθεση της ΕΥΔΑΠ να κατασκευάσει αντλιοστάσιο ακαθάρτων στον παράκτιο υγρότοπο Μαρίκες στην περιοχή Νηρέας Ραφήνας, με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις να υποστηρίζουν ότι το έργο είναι παράνομο.

Η χωροθέτηση του αντλιοστασίου πραγματοποιείται σε μη προστατευόμενη περιοχή και η λειτουργία του αντλιοστασίου και γενικότερα του αποχετευτικού δικτύου στην περιοχή θα εξυγιάνει τον ευαίσθητο υπόγειο υδροφορέα, υποστηρίζει η ΕΥΔΑΠ σε τοποθέτησή της προς την «Εφ.Συν.». Το θέμα έφτασε και στη Βουλή.

Η υπόθεση πήρε νέα τροπή έπειτα από απαντητικό έγγραφο του καθ’ ύλην αρμόδιου για την προστασία των υγροτόπων υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας προς τον Δήμο Ραφήνας - Πικερμίου στο οποίο αναφέρεται ότι «…η περιοχή παραλία Μαρίκες δεν εμπίπτει στα όρια των προστατευόμενων περιοχών που εντάσσονται στο πλαίσιο αρμοδιοτήτων της υπηρεσίας τους».

Ωστόσο, η απάντηση του ΥΠΕΝ είναι βάσιμη μόνον κατά το μέρος που αφορά τη μη έκδοση μέχρι σήμερα του προβλεπόμενου προεδρικού διατάγματος για την οριοθέτηση του οικοσυστήματος των Μαρικών ως προστατευόμενης περιοχής. Κάτι που, όμως, αποτελεί παράλειψη του ίδιου του υπουργείου («Το υπουργείο Περιβάλλοντος “νομιμοποιεί” τις παραλείψεις του για τις Μαρίκες», «Εφ.Συν.», 16/10/2022).

Σε νέα επιστολή τους προς τη Διεύθυνση Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας του ΥΠΕΝ τέσσερις περιβαλλοντικές οργανώσεις εφιστούν την προσοχή στο ότι το παράκτιο έλος Μαρικών έχει συμπεριληφθεί στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών, έχει συμπεριληφθεί στην «Επικαιροποιημένη Εκθεση Επιστημονικής Τεκμηρίωσης Οριοθέτησης των υγροτόπων της Αττικής 2021» του Ελληνικού Κέντρου Βιοτόπων-Υγροτόπων και έχει καταγεγραμμένους από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών 5 τύπους φυσικών οικοτόπων.

«Μολονότι για το παράκτιο έλος Μαρικών (υγρότοπος Α’ Προτεραιότητας) δεν έχουν ακόμη προχωρήσει οι διαδικασίες έκδοσης προεδρικού διατάγματος προστασίας κατά παράβαση των δεσμεύσεων της χώρας μας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η περιοχή προστατεύεται και ισχύουν οι απαγορεύσεις που ορίζονται στο Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας (νόμος 4277/2014) και αφορούν τη δόμηση, επιχωμάτωση, άσκηση οχλουσών δραστηριοτήτων και κάθε ενέργεια που υποβαθμίζει την οικολογική κατάσταση του υγροτόπου», αναφέρουν οι οργανώσεις.

Παράλληλα ζητούν από το υπουργείο να ανακαλέσει το επίμαχο έγγραφο και να διευκρινίσει στον Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου το καθεστώς προστασίας του παράκτιου έλους Μαρικών και τις απαγορεύσεις που ισχύουν μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος προστασίας του, «δεδομένου ότι ο υγρότοπος απειλείται άμεσα με συρρίκνωση και υποβάθμιση εξαιτίας απόφασης κατασκευής αντλιοστασίου στο πλαίσιο έργου αποχέτευσης της ΕΥΔΑΠ». Την επιστολή υπογράφουν ο Σύλλογος Προστασίας και Περίθαλψης Αγριας Ζωής-ΑΝΙΜΑ, η Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας, η Μη Κυβερνητική Οργάνωση ΟΖΟΝ και ο Σύλλογος Πολιτών Υπέρ των Ρεμάτων ΡΟΗ.

Εν τω μεταξύ, 350 κάτοικοι της περιοχής κατέθεσαν κείμενο στην ΕΥΔΑΠ και στον δήμο ζητώντας να μετακινηθεί το αντλιοστάσιο αποχέτευσης έξω από την προστατευόμενη περιοχή των Μαρικών.

«Η ΕΥΔΑΠ και ο δήμος οφείλουν να σεβαστούν την περιβαλλοντική νομοθεσία και τη θέληση των κατοίκων, να σταματήσουν τα εκβιαστικά διλήμματα ότι δήθεν η περιοχή Νηρέας δεν θα μπει στην αποχέτευση και να προχωρήσουν άμεσα στην αναθεώρηση της παράνομης χωροθέτησης του αντλιοστασίου των Μαρικών, ακόμη κι αν οι εναλλακτικές θέσεις χωροθέτησης θα έχουν μεγαλύτερο κόστος κατασκευής από την υφιστάμενη», αναφέρουν.

Το θέμα έφτασε στη Βουλή με ερώτηση που κατέθεσε προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα η ανεξάρτητη βουλευτίνα Αγγελική Αδαμοπούλου ρωτώντας τον υπουργό Περιβάλλοντος αν προτίθεται να ανακαλέσει το έγγραφο του ΥΠΕΝ που περιέχει τη μισή αλήθεια σχετικά με την προστασία του παράκτιου έλους Μαρικών. Επίσης, ρωτά τον υπουργό αν προτίθεται να παρέμβει για να αποτρέψει τις εργασίες που ξεκίνησαν ξανά μέσα στον υγρότοπο και οι οποίες αντιτίθενται στην ευρωπαϊκή Οδηγία για τη βιοποικιλότητα.

Tι απαντάει η ΕΥΔΑΠ με επιστολή της στην «Εφ.Συν.»

«Η ΕΥΔΑΠ υλοποιεί το έργο “Συλλογή, επεξεργασία λυμάτων των Δήμων Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος Ανατολικής Αττικής και επαναχρησιμοποίηση-διάθεση επεξεργασμένων εκροών”. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό έργο περιβαλλοντικής υποδομής με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας των πολιτών και αφορά την αποχέτευση των Δήμων Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδας.

Βάσει της υποβληθείσας Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) και μετά τη διαδικασία ενημέρωσης φορέων και κοινού και τη διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης –διαδικασίες που διήρκεσαν πάνω από ένα έτος– εκδόθηκε η Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων (ΑΕΠΟ), συνοδευόμενη από θετικές γνωμοδοτήσεις επί αυτής 25 αρμόδιων φορέων.

Μάλιστα το έργο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή λαμβάνοντας και σχετική θετική αξιολόγηση από το σώμα των JASPER (Joint Assistance to Support Projects in European Regions).

Η χωροθέτηση του αντλιοστασίου πραγματοποιείται σε μη προστατευόμενη περιοχή, σε μεγάλη απόσταση από την ακτή και σίγουρα εκτός της ζώνης προστασίας του αμμοθινικού οικοσυστήματος. Μάλιστα, η λειτουργία του αντλιοστασίου και γενικότερα του αποχετευτικού δικτύου στην περιοχή θα εξυγιάνει τον ευαίσθητο υπόγειο υδροφορέα και θα τον απαλλάξει από τη ρύπανση που μέχρι και σήμερα συνεχίζει να υφίσταται από τους απορροφητικούς βόθρους των οικιών, αναβαθμίζοντας περιβαλλοντικά την ευρύτερη περιοχή.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι πέραν των νόμιμων γνωμοδοτήσεων και αδειών απ’ όλους τους αρμόδιους φορείς και τις θετικές αξιολογήσεις από την Ε.Ε., η ΕΥΔΑΠ βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς στην τοπική κοινωνία προκειμένου να επιτευχθεί το μέγιστο αποτέλεσμα με τη χαμηλότερη δυνατή όχληση. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι σήμερα, μετά από μια μακρά περίοδο συνεργασιών και διαβουλεύσεων, το έργο χαίρει της καθολικής αποδοχής από την τοπική κοινωνία.

Ως ΕΥΔΑΠ, με αίσθημα ευθύνης αλλά και περιβαλλοντική ευαισθησία, οφείλουμε να εργαστούμε προκειμένου να απαλλαγεί η χώρα μας από τα πρόστιμα που μας έχουν επιβληθεί, να διαφυλάξουμε τους πολύτιμους περιβαλλοντικούς πόρους, αναβαθμίζοντας παράλληλα την καθημερινότητα των πολιτών».

Πηγή: https://www.efsyn.gr/ellada/periballon/365136_aprostateytos-o-paraktios-ygrotopos-stis-marikes

Αναδημοσιεύουμε άρθρο της Εφημεριδας των Συντακτών της 11ης Οκτωβρίου 2022, για τα όσα τραγικά συμβαίνουν στις Μαρίκες, την γνωστή παραλία της Ραφήνας η οποία περιλαμβάνει και έναν μοναδικό υγρότοπο, προστατευόμενο τόσο από εθνικούς όσο και από την ευρωπαϊκούς κανονισμούς. Το άρθρο της Εφημερίδας των Συντακτών, πέρα από τη σοβαρότητα του ίδιου, του συντάκτη όπως και του μέσου το οποίο το φιλοξενεί (η σύγκριση με "άλλα μέσα" είναι αναπόφευκτη)  απηχεί και την αγωνία που διακατέχει τους λαούς του πλανήτη σε ό,τι αφορά στην κλιματική αλλαγή, τις συνέπειες της, αλλά και το γεγονός πως ακόμα υπάρχουν άνθρωποι που συμπεριφέρονται σαν να μην τους απασχολεί το ζήτημα. Βέβαια πρόκειται για τους ίδιους που στον δημόσιο λόγο τους δηλώνουν πως "ανησυχούν."...(!)

Μη ξεχνάτε. Η οικολογία και η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος δεν είναι μόδα. Η σοβαρή οικολογική προσέγγιση των γεγονότων είναι πρωτίστως πολιτική ανάγκη  και κοινωνική επιταγή. Τη ζημιά που κάνουν στο περιβάλλον σήμερα μας την σερβίρουν σαν "αναγκαίο βήμα για την πρόοδο", λες και πρόοδος και προστασία της Φύσης δεν συμβαδίζουν. Αυτά είναι για τους αφελείς που δεν καταλαβαίνουν πως τώρα γεννιέται το τσουνάμι που θα μας πνίξει αύριο. Τότε δηλαδή που θα είναι αργά, ακόμα και για να μετανιώσουμε.

Κρανίου τόπο άφησαν τις Μαρίκες στη Ραφήνα

Τάσος Σαραντής

Ξαναμπήκαν μπουλντόζες στον προστατευόμενο παράκτιο υγρότοπο για λογαριασμό της ΕΥΔΑΠ. ● Οι βίαιες παρεμβάσεις πραγματοποιούνται σε περιοχή που είναι ενταγμένη στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών Αττικής. ● Τα έργα καταγγέλλουν επτά περιβαλλοντικές οργανώσεις.

Για δεύτερη φορά, μπουλντόζες της εταιρείας ΑΚΤΩΡ μπήκαν την περασμένη Δευτέρα μέσα στον προστατευόμενο παράκτιο υγρότοπο Μαρίκες στην περιοχή Νηρέας Ραφήνας για λογαριασμό της ΕΥΔΑΠ, ανοίγοντας τον δρόμο για την κατασκευή του έργου αποχέτευσης «Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδας» με σκοπό την κατασκευή αντλιοστασίου ακαθάρτων.

Αυτή τη φορά άφησαν πίσω τους κρανίου τόπο, ολοκληρώνοντας το πλήγμα που επέφεραν στην προστατευόμενη περιοχή τον περασμένο Ιανουάριο, οπότε εκχέρσωσαν περίπου 150 τ.μ. του υγροτόπου («Αντλιοστάσια αποχέτευσης σε υγροτόπους και ρέματα», «Εφ.Συν.», 19/5/2022). Και στις δύο περιπτώσεις οι εργασίες σταμάτησαν προσωρινά έπειτα από έντονες διαμαρτυρίες κατοίκων.

Οι βίαιες παρεμβάσεις της ΕΥΔΑΠ πραγματοποιούνται σε μια περιοχή που είναι ενταγμένη στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών Αττικής, προστατεύεται από δύο Ευρωπαϊκές Οδηγίες (για τα ύδατα και για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων) λόγω ύπαρξης 5 οικοτόπων Κοινοτικής Σημασίας και βρίσκεται σε διαδικασία οριοθέτησης που έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί με έκδοση προεδρικού διατάγματος μέχρι το 2019, μετά την έκδοση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών και σύμφωνα με το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας.

Ο υγρότοπος Μαρίκες πριν από την εκχέρσωση

Είναι τουλάχιστον αξιοσημείωτο το γεγονός ότι η ΕΥΔΑΠ εμμένει στη νομιμότητα της εν λόγω κατασκευής με το επιχείρημα ότι για έργα κοινής ωφέλειας δεν απαιτείται άδεια δόμησης και βασιζόμενη σε μη υλοποιημένο σχέδιο πόλης του 1970, το οποίο όφειλε να έχει τροποποιηθεί μετά την ένταξη της περιοχής στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών ή τουλάχιστον να έχει ληφθεί μέριμνα για μη επιδείνωση της οικολογικής της κατάστασης μέχρι την ολοκλήρωση της οριοθέτησής της.

Επιστολές
Αλγεινή εντύπωση προκαλεί και το ότι η ΕΥΔΑΠ επιμένει να παραβλέπει την αναγκαιότητα της απαγόρευσης των εργασιών στις Μαρίκες, που εξέφρασαν με επιστολές τους το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων και το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών.

Τον κίνδυνο καταστροφής που αντιμετωπίζουν οι Μαρίκες από τους σχεδιασμούς της ΕΥΔΑΠ καταγγέλλει η Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας με επιστολή της προς τις αρμόδιες υπηρεσίες και ζητά την άμεση παρέμβασή τους προκειμένου να σταματήσει η καταστροφή των υγροτόπων, γεγονός που απειλεί τη χώρα μας με υπέρογκα πρόστιμα από την Ευρωπαϊκή Ενωση και θέτει σε κίνδυνο το περιβάλλον, την υγεία και την ποιότητα ζωής των πολιτών.

«Το έργο κατασκευής αντλιοστασίου αποχέτευσης της ΕΥΔΑΠ στον προστατευόμενο υγρότοπο “Παράκτιο Ελος Μαρίκες/Αμμοθινικό οικοσύστημα” στη Ραφήνα χρειάζεται να σταματήσει άμεσα με παρέμβαση όλων των αρμόδιων υπηρεσιών, προκειμένου να αποφευχθεί η συρρίκνωση ενός από τους ελάχιστους πλέον υγροτόπους της Αττικής και η καταστροφή οικοτόπων κοινοτικής σημασίας που καταγράφονται στην περιοχή», αναφέρουν σε κοινή ανακοίνωσή τους 7 περιβαλλοντικές οργανώσεις.

Ο υγρότοπος Μαρίκες μετά την εκχέρσωση

 «Η συρρίκνωση και υποβάθμιση του υγροτόπου των Μαρικών έρχεται σε συνέχεια παρεμβάσεων που ήδη έχουν συρρικνώσει ή/και υποβαθμίσει γειτονικούς υγροτόπους της Ανατολικής Αττικής (Αρτέμιδας, Ερασίνου, Μπρέξιζας), ενώ το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται κατασκευή αντλιοστασίων αποχέτευσης της ΕΥΔΑΠ μέσα στα θεσμοθετημένα όρια των προστατευόμενων υγροτόπων εκβολής ρέματος Ραφήνας και υγροτόπου Αρτέμιδας. Επιπλέον, το εν εξελίξει έργο εγκιβωτισμού του ρέματος Ερασίνου και το προγραμματιζόμενο έργο εγκιβωτισμού του ρέματος Ραφήνας πρόκειται να εξαφανίσουν φυσικές ζώνες πλημμύρας που αποτελούν ευρείες υγροτοπικές εκτάσεις, ενώ ακόμα δεν έχει γίνει αποκατάσταση και οριοθέτηση του σημαντικού υγροτόπου Λουτρός Σπάτων», καταγγέλλουν.

Σταθμοί για τα πουλιά
Υπενθυμίζουν ότι οι υγρότοποι της Ανατολικής Αττικής είναι σημαντικοί για τη φύση και τον άνθρωπο αφού αποτελούν απαραίτητους σταθμούς για τα μεταναστευτικά πουλιά, οικοτόπους διαβίωσης πολλών ειδών, προστατεύουν την ακτογραμμή από τη διάβρωση, παρέχουν φυσική αντιπλημμυρική προστασία και συντελούν πολλαπλά στην ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής.

Λόγοι για τους οποίους ζητούν την άμεση παύση του έργου της ΕΥΔΑΠ στις Μαρίκες και την επανεξέταση των θέσεων των αντλιοστασίων της με γνώμονα τη διατήρηση των υγροτόπων της περιοχής μέχρι την οριστική τους οριοθέτηση. Την καταγγελία υπογράφουν οι οργανώσεις ΑΝΙΜΑ, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Καλλιστώ, ΟΖΟΝ, Ροή - Σύλλογος Πολιτών υπέρ των ρεμάτων.

 πηγή

Η τεχνολογική πρόοδος έρχεται να λύσει πολλά προβλήματα σήμερα. Προβλήματα περιβαλλοντικά, κοινωνικά, οικονομικά. Για παράδειγμα, το κολοσσιαίο περιβαλλοντικό πρόβλημα της διαχείρισης αποβλήτων σε έναν τόπο ή και υπερτοπικά, έχει αναπτυχθεί μία πλήρης τεχνολογία η οποία προβλέπει διαδικασίες και εγκαταστάσεις που αμβλύνου το αποτύπωμα της ανθρώπινης δραστηριότητας πάνω στη γη. Για τα στερεά απόβλητα (αστικά – οικιακά  απορρίμματα, υλικά κατεδαφίσεων, οργανικά υπολείμματα, παραπροϊόντα βιομηχανικής δραστηριότητας και άλλα) έχουν αναπτυχθεί λογικές και τεχνολογίες που επιτρέπουν τον διαχωρισμό τους και -ανάλογα με τη δυνατότητα- την ανακύκλωση ή την επαναχρησιμοποίηση μεγάλου μέρους τους,. Αυτό που απομένει προορίζεται για ταφή και παράδοση του στον φυσικό κύκλο της αποσύνθεσης, πάντα μακριά από τις κατοικίες των ανθρώπων ή αυτών που εξακολουθούν να θεωρούνται ακόμα άνθρωποι από την βαθιά, ηθικά κατακερματισμένη κοινωνία μας. Αυτά συμβαίνουν στις λεγόμενες «πολιτισμένες χώρες» και όσο πιο «πολιτισμένη» είναι μία χώρα, τόσο μικρότερο ποσοστό απορριμμάτων διοχετεύει στη διαδικασία της ταφής, ενώ όσο πιο απολίτιστη, το ποσοστό αυτό μεγαλώνει. Οι τριτοκοσμικές χώρες μάλιστα αυξάνουν το ποσοστό ταφής απορριμμάτων με εισαγωγές των υπολειμμάτων των «πολιτισμένων» χωρών, οι οποίες δεν έχουν κανένα πρόβλημα στην ανήθικη αυτή συνδιαλλαγή.

Τα υγρά απόβλητα ακολουθούν μία, σχεδόν ίδια διαδικασία. Με τις Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) επεξεργάζονται τα λύματα (υγρά απόβλητα) των σύγχρονων πόλεων και -αφού τα επεξεργαστούν- τα διοχετεύουν ξανά στο περιβάλλον, σε φυσικούς αποδέκτες όπως η θάλασσα, προκειμένου να αναλάβει τα υπόλοιπα η μητέρα Φύση.

Μέχρι εδώ έχουμε τη θεωρία, που θεωρείται καλή και αγία. Και από την θεωρία περνάμε στην πράξη. Την πράξη η οποία έχει πολλές και σκοτεινές πτυχές. Μία σκοτεινή πτυχή βιώνουμε  τον τελευταίο καιρό στην ανατολική Αττική και πιο συγκεκριμένα στη Ραφήνα, με το αντλιοστάσιο λυμάτων που η ΕΥΔΑΠ επέλεξε να εγκαταστήσει εντός προστατευόμενου υγροτόπου (λες και έχουμε πολλούς), δηλαδή στο παραθαλάσσιο έλος των Μαρικών και στο αμμοθινικό τους σύστημα, στην παραλία Μαρίκες.

Κατά παράλογο τόπο η ΕΥΔΑΠ έδειξε έκπληξη όταν κάτοικοι εναντιώθηκαν στην καταστροφή που ετοίμαζε. Η ΕΥΔΑΠ μάλλον είχε συνηθίσει στην αδιαφορία των κατοίκων, όπου πήγαινε και εγκαθιστούσε ό,τι ήθελε, με άλλοθι μία βολική για τον σχεδιασμό της, Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Τώρα που είδε την αντίδραση, ανακάλυψε πως  οι ¨ενοχλητικοί» ευαισθητοποιημένοι για το περιβάλλον άνθρωποι έχουν αυξηθεί και γι’ αυτό οργάνωσε ολόκληρο τμήμα δημοσίων σχέσεων (συνεννόησης με τις τοπικές κοινωνίες το λένε) για να περάσει τα σχέδια της «με το μαλακό».

Δεν θα μπούμε περισσότερο σε ό,τι διαδραματίζεται αυτές τις μέρες στις Μαρίκες (ή που θα συμβεί και αλλού) αλλά θα επισκεφτούμε ένα αντίστοιχο παραλιακό αντλιοστάσιο λυμάτων και μάλιστα σε μία τουριστική περιοχή, για να δώσουμε μία σχετική εικόνα του τι σχεδιάζει η ΕΥΔΑΠ για τις Μαρίκες. Θα πάμε μέχρι την Χαλκιδική και την παραλία της Σίβηρης, μίας πολύ όμορφης περιοχής, που γνωρίζει κάθε καλοκαίρι μεγάλη αύξηση οικιστών, παραθεριστών και επισκεπτών.

Εντοπισμός του αντλιοστασίου λυμάτων στον ορθοφωτοχάρτη

Επιλέξαμε τη Σίβηρη, όχι μόνο γιατί είναι όμορφη, αλλά περισσότερο γιατί πληθυσμιακά βρίσκεται κοντά στη Ραφήνα, το πληθυσμιακό ισοδύναμο που εξυπηρετεί το αντλιοστάσιο λυμάτων είναι περίπου ίδιο, αλλά και στην παραλία της εκβάλλουν ρέματα συνεχούς και περιοδικής ροής. Επιπλέον, από το 2000  περίπου, στην παραλία της έχει εγκατασταθεί και ένα αντλιοστάσιο λυμάτων και μάλιστα δίπλα σε ρέμα συνεχούς ροής, το ρέμα Ποτόκι (potok = ρυάκι στα σλάβικα)

Η Σίβηρη όπως φαίνεται από τον μώλο της. Το ζωγραφισμένο κτήριο είναι το αντλιοστάσιο λυμάτων και αριστερά του η εκβολή του ρέματος Ποτόκι

Ο περαστικός από την παραλία της Σίβηρης, περνώντας δίπλα από το αντλιοστάσιο, ξεχνάει την εικόνα της θάλασσας, την ομορφιά του ρέματος, ακόμα και την πείνα του αν πηγαίνει να φάει σε μία από τις ωραίες ψαροταβέρνες. Τα ξεχνάει γιατί η οσμή είναι από τις κυρίαρχες αισθήσεις του ανθρώπου και το αντλιοστάσιο φροντίζει να την ερεθίσει ικανά.

Το αντλιοστάσιο λυμάτων, όπως φαίνεται από Νότο προς Βορρά. Αριστερά η παραλία και κάτι που μοιάζει με γαλάζια σημαία

Είναι αντλιοστάσιο καλοσυντηρημένο, εξωτερικά έχει επιχειρηθεί ο εξωραϊσμός του (το βλέπετε και στις φωτογραφίες ζωγραφισμένο) και λόγω του τουρισμού και των επιχειρήσεων εστίασης που λειτουργούν στην παραλία, σχετικά προσεγμένο. Οι οσμές όμως που αναδίδει, ειδικά νωρίς το πρωί, εκμηδενίζουν τα όρια αντοχής (και ανοχής) του ανθρώπου.

Επιπλέον είναι χτισμένο μέσα στην εκβολή του ρέματος συνεχούς ροής.

Το αντλιοστάσιο λυμάτων, χτισμένο πάνω στην εκβολή ου ρέματος Ποτόκι (μπροστά) 

Το ρέμα Ποτόκι από τη γέφυρα

Δεν θα σχολιάσουμε άλλο τίποτα. Δυστυχώς δεν μπορούμε να σας μεταδώσουμε τη μυρωδιά μέσω διαδικτύου. Απλά παραθέτουμε φωτογραφίες για να καταλάβουν και οι κάτοικοι της Ραφήνας και ειδικά των Μαρικών, τι σημαίνει παραθαλάσσιο αντλιοστάσιο λυμάτων. Ακόμα και αν δεν δίνουν δεκάρα για τον πολύτιμο και αναντικατάστατο υγρότοπο (τα παιδιά κάποτε θα το καταλάβουν και θα μας καταριούνται) , θα σκεφτούν κάτι παραπάνω για το αύριο που φέρνει η ΕΥΔΑΠ στον τόπο.

Σημειώνουμε για όσους βρίσκονται σε σύγχυση, πως άλλο η Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) δηλαδή το συνολικό έργο και άλλο ένα αντλιοστάσιο, δηλαδή ένα «δάχτυλό» του το οποίο μπορεί να γίνει και άλλου, έστω και με λίγο αυξημένο κόστος κατασκευής ή λειτουργίας.

Τελικά, ας αποφασίσουν οι κάτοικοι, αντί να αποφασίζει η ΕΥΔΑΠ και τα Golden Boys της, αλλά ας ξέρουν πρώτα σε τι αναφερόμαστε και να μάθουμε πια να μιλάμε μία κοινή, κατανοητή σε όλους γλώσσα. Για το καλό του παρόντος αλλά και του μέλλοντος

Η Κίνηση για την Προστασία & Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας, έστειλε επιστολή - καταγγελία προς όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες, προκειμένου να πάρουν θέση και να παρέμβουν προκειμένου να σωθούν οικότοποι κοινοτικής σημασίας, τους οποίους η Ελλάδα έχει δεσμευθεί να προστατεύει απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αμμοθινικό, προστατευόμενο έλος Μαρικών Ραφήνας 3 Οκτωβρίου 2022

Η ίδια επιστολή στάλθηκε και σε όλες τις περιβαλλοντικές ΜΚΟ, από τις οποίες ζητείται η υποστήριξή τους.

Παράλληλα, η  Κίνηση για την Προστασία & Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας καλεί τους ευαισθητοποιημένους στα περιβαλλοντικά ζητήματα πολίτες, αύριο 4/10/2022 στις 7πμ στον χώρο της καταστροφής  (Ιάσωνος και Ναυσικάς στην παραλία Μαρίκες).

Παρακάτω διαθέσιμη η καταγγελία με τον πλήρη πίνακα αποδεκτών

Έξω από την προστατευόμενη περιοχή των Μαρικών ζητούν να μετακινηθεί  το αντλιοστάσιο αποχέτευσης της ΕΥΔΑΠ  350 κάτοικοι της περιοχής, με κείμενο που κατατέθηκε σήμερα 6/9/22 σε ΕΥΔΑΠ και Δήμο.

Το αίτημα κοινοποιήθηκε σε όλους τους δημοτικούς συμβούλους του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου, ζητώντας από αυτούς την ενεργητική στήριξη του αιτήματος των κατοίκων, προκειμένου να αποτραπεί η περιβαλλοντική  υποβάθμιση της περιοχής.

Η ΕΥΔΑΠ επιμένει στην εγκατάσταση  αντλιοστασίου  ακαθάρτων μέσα στην προστατευόμενη περιοχή των Μαρικών, παρά τις αντιδράσεις κατοίκων και φορέων από την αρχή της χρονιάς  οπότε οι μπουλντόζες  της εταιρίας  ΑΚΤΩΡ ξεκίνησαν την αποψίλωση για λογαριασμό της ΕΥΔΑΠ στην περιοχή του έργου.  Οι εργασίες τότε είχαν σταματήσει εξαιτίας της άμεσης αντίδρασης  κατοίκων και φορέων της περιοχής, αποψιλώνοντας ωστόσο 150τ.μ. υγροτοπικής ζώνης. Θυμίζουμε ότι ολόκληρη η περιοχή των Μαρικών προστατεύεται ως «Περιοχή Προοριζόμενη για την Προστασία Οικοτόπων και Ειδών»  από την  Ευρωπαϊκή και Εθνική νομοθεσία ( Οδηγίες 2000/60/ΕΚ,  92/43/ΕΟΚ, Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας κλπ).

Παραθέτουμε το κείμενο, κάτω από το οποίο υπογράφουν οι 350 κάτοικοι της περιοχής:

ΟΧΙ ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΔΑΠ

ΜΕΣΑ  ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΖΩΝΗ ΣΤΙΣ ΜΑΡΙΚΕΣ

Την Τετάρτη  19/1/22 η εταιρία ΑΚΤΩΡ εκχέρσωσε με μπουλντόζες περίπου 150τ.μ. του παράκτιου υγροτόπου Μαρίκες  για λογαριασμό της ΕΥΔΑΠ, στα πλαίσια της κατασκευής του έργου αποχέτευσης (ΚΕΛ).

Η περιοχή που αποψιλώθηκε είναι ενταγμένη στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60/ΕΚ ως περιοχή που προορίζεται για προστασία οικοτόπων και ειδών, ενώ παράλληλα  περιλαμβάνει τύπους οικοτόπων κοινοτικής σημασίας  της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και της βιοποικιλότητας.

Αντιλαμβανόμαστε την ύπαρξη  περιβαλλοντικού οφέλους από την βιολογική επεξεργασία  των αστικών λυμάτων.  Ωστόσο το κράτος, οι δημόσιες υπηρεσίες, ο Δήμος και οι μελετητές  όφειλαν να γνωρίζουν ότι  η  Ευρωπαϊκή και Εθνική νομοθεσία για την περιοχή Μαρίκες  «απαγορεύει τη  δόμηση, την άσκηση   οχλουσών  δραστηριοτήτων και κάθε δραστηριότητας  που υποβαθμίζει  την οικολογική κατάσταση του υγροτόπου».  

 Οι παρακάτω υπογράφοντες ζητάμε από κάθε αρμόδιο φορέα,  να συμβάλλει στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του στην επανεξέταση της μελέτης ως προς τη χωροθέτηση του αντλιοστασίου στις Μαρίκες,  βρίσκοντας μία εναλλακτική θέση ΕΚΤΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΖΩΝΗΣ.

Η ΕΥΔΑΠ και ο Δήμος, οφείλουν να σεβαστούν  την περιβαλλοντική νομοθεσία  και τη θέληση των κατοίκων,  να σταματήσουν τα εκβιαστικά διλήμματα ότι δήθεν η περιοχή Νηρέας δε θα μπει στην αποχέτευση και να προχωρήσουν άμεσα στην αναθεώρηση της  ΠΑΡΑΝΟΜΗΣ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ του αντλιοστασίου των Μαρικών, ακόμη κι αν οι εναλλακτικές θέσεις χωροθέτησης  θα έχουν μεγαλύτερο κόστος κατασκευής από την υφιστάμενη.

Ακολουθεί το κείμενο όπως κατατέθηκε στην ΕΥΔΑΠ Α.Ε., σε pdf αρχείο για κάθε χρήση