Ήδη από το 1987, ο καθηγητής του ΑΠΘ Δημήτρης Καϊλίδης (1924-2017) στο τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος ξεκινούσε τις παραδόσεις του στο μάθημα των Δασικών Πυρκαγιών με μία φράση που το κεντρικό της νόημα συνοψιζόταν στο εξής: «Ο νούμερο 1 εμπρηστής στην Ελλάδα είναι η ΔΕΗ». Ήταν ένας αφορισμός που δίπλα στους γνωστούς – άγνωστους εμπρηστές των περασμένων δεκαετιών και σε ακόμα υψηλότερο βάθρο, τοποθετούσε τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού με τα ασυντήρητα και ανεξέλεγκτα -σε μεγάλο βαθμό- δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Με αυτόν τον τρόπο άνοιγε το οπτικό μας πεδίο για να αντιληφθούμε πως οι δασικές πυρκαγιές δεν ξεκινάνε μόνο από κακόβουλους εμπρηστές ή απερίσκεπτους και ανόητους, ή ακόμα και «ξένους πράκτορες» -διαδεδομένη αντίληψη για χρόνια. Η ανεπάρκεια των φορέων και της ΔΕΚΟ που είχε στην αρμοδιότητας της την παραγωγή και μεταφορά του ηλεκτρικού ρεύματος, ήταν αιτία για το μεγαλύτερο κλάσμα των δασικών πυρκαγιών. Από τότε βέβαια προέκυψαν κι άλλοι λόγοι που καθιστούσαν τις δασικές πυρκαγιές «χρήσιμες» για συγκεκριμένες δραστηριότητες. Λόγοι που δεν είχαν να κάνουν με την αξία ή την εκμετάλλευση της γης αλλά αυτό είναι άλλο θέμα.
Από τότε πέρασαν 40 χρόνια σχεδόν και φυσικά τίποτα δεν άλλαξε, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά στην ευθύνη των διαχειριστών των δικτύων μεταφοράς του ηλεκτρικού ρεύματος και κυρίως αυτών που τους διοικούν. Είτε αυτοί ήταν υπό δημόσιο έλεγχο είτε -με τη σημερινή τους μορφή- λειτουργούν ως Ανώνυμες Εταιρείες.
Με τα παραπάνω αλλά και με άλλα περισσότερα, ασχολείται η Άντα Ψαρρά στο άρθρο της στο ηλεκτρονικό περιοδικό «Χωρίς εφημερίδα» της 11ης Αυγούστου 2025 με τίτλο «Η καρακάξα της ΔΕΗ και η καμένη χώρα» το οποίο και αναδημοσιεύουμε. Οι υπογραμμίσεις είναι δικές μας.
Η καρακάξα της ΔΕΗ και η καμένη χώρα
Γιατί δεν σταμάτησαν τις πυρκαγιές οι σκληροί νόμοι Φλωρίδη;
της Άντας Ψαρρά
Χωρίς εφημερίδα [11.8.2025]
Ευτυχώς ο προνοητικός υπουργός Δικαιοσύνης του «επιτελικού κράτους» φρόντισε με νομοθετικές ρυθμίσεις να περιοριστεί η μάστιγα των πυρκαγιών. Ο Γιώργος Φλωρίδης, αλλάζοντας τα φώτα στους Ποινικούς Κώδικες, σε πείσμα ολόκληρου του νομικού κόσμου αλλά με τη σύμφωνη γνώμη των ΜΜΕ της …Ομάδας Αλήθειας πάταξε το καταστροφικό αυτό φαινόμενο, με τη φοβέρα της χωρίς αναστολή κάθειρξης, των μεγάλων προστίμων και της δήμευσης περιουσιών των εμπρηστών, είτε με δόλο είτε εξ αμελείας. Από τη δική του μεριά ο υπουργός Κλιματικής Αλλαγής Βασίλης Κικίλιας, με όπλο το δια πάσα χρήση 112 και την εξαγγελία για διπλασιασμό των «Ράμπο ειδικών προσόντων» της ΕΛ.ΑΣ. που θα συμβάλλουν στον εντοπισμό και στη σύλληψη όσων προξενούν πυρκαγιές, έβαλε το δικό του λιθαράκι στην αντιμετώπιση της καταστροφής.
Όλα αυτά το 2023, στον απόηχο της απώλειας ανθρώπινων ζωών, μισού και πλέον εκατομμυρίου στρεμμάτων καμένης γης, χιλιάδων καμένων ζώων και εκατοντάδων καμένων σπιτιών μέσα σε μόλις ένα μήνα.
Στη συνέχεια, όλα αυτά νομοθετήθηκαν με συνεχείς αλλαγές στους Ποινικούς Κώδικες, καταλήγοντας το 2024 στο εκτρωματικό Νομοσχέδιο της κυβέρνησης με κεντρικό άξονα την επιχείρηση ποινικού λαϊκισμού, προς τέρψη της εμμονής του κοινού περί δικαίου αισθήματος. Περί πρόληψης, συμπλήρωσης των χιλιάδων κενών στην Πυροσβεστική και στις Δασικές Υπηρεσίες ούτε λόγος, παρά μόνο το φόβητρο των προστίμων για τα ακαθάριστα οικόπεδα.
Φτάσαμε στη συνέχεια με όλο αυτό το νομικό οπλοστάσιο Φλωρίδη στις τεράστιες πυρκαγιές του 2024. Η έρευνα της Δήμητρας Τριανταφύλλου στην εφημερίδα «Καθημερινή» με στοιχεία της έκθεσης του WWF και της πυρομετεωρολογικής ομάδας FLAME της Μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατέγραψε καμένες εκτάσεις 450.000 στρεμμάτων, με τα μισά από αυτά να ανήκουν σε περιοχές Natura, ενώ κάποια δάση πολύ δύσκολα θα μπορέσουν να αναγεννηθούν. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της δημοσιογράφου η αύξηση των πυρκαγιών προσέγγισε το 42%, ενώ οι περισσότερες καμένες εκτάσεις καταγράφηκαν στην περιφέρεια Αττικής («Γιατί οι πυρκαγιές γίνονται όλο και πιο επιθετικές», 26.6.2025).
Προφανώς η ξηρασία, οι καύσωνες και η κλιματική αλλαγή είναι βασικοί συντελεστές της καταστροφής, αλλά δυστυχώς όταν η πρόληψη είναι περίπου ανύπαρκτη και βασικό όπλο της κυβέρνησης είναι η ατομική ευθύνη, ο τιμωρητικός νόμος και το 112 λίγα πράγματα μπορούν να γίνουν, όσα drown κι αν τοποθετηθούν σε επίφοβα μέρη. Το είδαμε το 2024 που κόντεψε ξανά να καεί η Αθήνα το βλέπουμε και τώρα. Ο πρωθυπουργός σαν πεταλούδα πετάει κατά το δοκούν από την κλιματική αλλαγή στην ανευθυνότητα των πολιτών, όπως συνηθίζει να κάνει σε κάθε δύσκολη συγκυρία. Ο υπουργός Γιώργος Φλωρίδης δεν μπαίνει καν στον κόπο να καταγράψει το πόσο πολύ βοήθησε ο στρεβλός του νόμος, προτιμώντας να γεμίζει τις φυλακές, ενώ ο Βασίλης Κικίλιας ήδη από το 2024 στον φιλόξενο «Σκάι» παραδεχόταν μεν την αύξηση του αριθμού των πυρκαγιών, αλλά τόνιζε ότι χειροτέρεψαν δραματικά οι κλιματικές συνθήκες.
Κάπως έτσι «καθάρισαν» με το 2024 και φτάσαμε αισίως στις φετινές πυρκαγιές που έκαψαν τη μισή Χίο, τη ΝΑ Αττική, τα μισά Κύθηρα, τον πολύτιμο Φενεό Κορίνθου, τη Μεσσηνία, την Ηλεία κλπ. Δεκάδες σπίτια, χιλιάδες στρέμματα εκατοντάδες ζώα τραυματισμούς και ένας θάνατος μέχρι τώρα σκιαγραφούν τη φρίκη.
Μη ξεχνάμε όμως και τις συλλήψεις και κατηγορίες που επισείουν ποινές φυλάκισης από τους ράμπο που ερευνούν τα αίτια των πυρκαγιών. Όλα κι όλα! Έχουμε και λέμε: μια Γεωργιανή οικιακή βοηθός ύποπτη για την πυρκαγιά στα Λεπτόποδα Χίου κι ένας εθελοντής πυροσβέστης που υπέδειξαν κάτοικοι ως υπαίτιο της αρχικής εστίας στη Χίο. Στο Φενεό Κορίνθου συνελήφθησαν ως ύποπτοι και παραπέμφθηκαν 2 άτομα που έκαναν ηλεκτροσυγκόλληση. Πρόστιμο 11.800 ευρώ. Ένας μελισσοκόμος στου Ζωγράφου, ένας αλλοδαπός (!) για εκτέλεση θερμών εργασιών με ηλεκτρικό τροχό κοπής ξύλου και ηλεκτρικό τροχό κοπής μετάλλου πλησίον δασικής έκτασης στην Πεντέλη Αττικής, μία γυναίκα ως υπαίτια πρόκλησης τριών πυρκαγιών με αναπτήρα σε αγροτική και σε δασική έκταση στο πρανές της Ε.Ο. Πύργου – Τριπόλεως. Πρόστιμο 2.953. Μια γυναίκα ως υπαίτια πρόκλησης δυο πυρκαγιών σε δασική έκταση από πρόθεση και κατ’ εξακολούθηση στην Ευβοια. Ενας ανδρας για την πυρκαγιά στο Κουμίντρι Μεγάρων Αττικής. Πρόστιμο 4.125 ευρώ.
Να όμως που εκτός από τους ατομικά ανεύθυνους εμπρηστές υπάρχουν και οι «αόρατοι» εμπρηστές και φυσικά δεν αναφερόμαστε εδώ στους εχθρούς της πατρίδας που τόσο βολικά ευθύνονται κατά καιρούς για πρόκληση πυρκαγιών. Θυμίζουμε τα λόγια του πρώην υπουργού Επικρατείας Μάκη Βορίδη το 2023: «Ξέρω ότι έχουν υπάρξει ορισμένες συλλήψεις αυτή την περίοδο και φαίνεται ότι αυτό αφορά και στη Ρόδο. Τώρα το αν είναι π.χ. Τούρκοι πράκτορες που βάζουν φωτιές ή είναι κτηνοτρόφοι ή κάποιος που είναι μανιακός και παράφρων εμπρηστής, γιατί του αρέσει να βλέπει φωτιές, αυτό δεν μπορώ να το αξιολογήσω. Ξέρω ότι απασχολεί την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών. Αλλά κακά τα ψέματα, σε τόσο μεγάλες δασικές εκτάσεις η αστυνόμευσή τους είναι πολύ δύσκολη» (Δημήτρης Ψαρράς, «Βάζει ο Μάκης τη στολή του!», «Εφημερίδα των Συντακτών», 29.7.2023).
Αλλά ακόμα και στην κυριακάτικη «Καθημερινή» (10.8.2025), μετά την πυρκαγιά της Κερατέας, αφήνονται ανάλογα υπονοούμενα αδιευκρίνιστων σκοτεινών αιτιών πυρκαγιών.
Κι αν τα πρόστιμα στους άμυαλους πολίτες δεν φτάνουν καν για να αποκαταστήσουν ένα καμένο μαντρί, εντούτοις δύο εξαιρετικά πλούσιες και κερδοφόρες εταιρείες, προικισμένες με πολύ χρήμα ντόπιο και ευρωπαϊκό θα μπορούσαν να αποκαταστήσουν πολλά από τα καμένα σπίτια και τις χαμένες περιουσίες των θυμάτων. Κι όταν λέμε «αποκαταστήσουν», προφανώς εννοούμε αποζημιώσουν, μια και παρά την ανεξήγητη (;) ομερτά ο συνήθης ύποπτος για την πρόκληση των μεγαπυρκαγιών δεν είναι άλλος από τις κολώνες, τα καλώδια και εν γένει το απαρχαιωμένο δίκτυο που όλο και εκσυγχρονίζεται… κι όλο το ίδιο μένει.
Ο πλέον συχνός εμπρηστής λοιπόν, όπως αυτό προκύπτει, δεν είναι άλλος από τις μεγάλες ευαγείς Ανώνυμες Εταιρείες που τόσο γενναιόδωρα μας παρέχουν ενέργεια (ΔΕΗ – ΔΕΔΔΗΕ*). Κι ενώ τόσο συχνά εμφανίζονται αρχικά ως βασική αιτία πρόκλησης πυρκαγιάς, τόσο απότομα στη συνέχεια εξαφανίζονται, έως ότου βρεθεί κάποιος ταλαίπωρος ύποπτος.
Τι κι αν δίνονται μαρτυρίες για τις απαρχαιωμένες κολώνες και τα καλώδια που υψώνονται στα δάση, τι κι αν υπάρχουν μαρτυρίες για βραχυκυκλώματα! Σε χρόνο ρεκόρ όλα εξαφανίζονται. Παράδειγμα, η πυρκαγιά στο Γραμματικό που αποδόθηκε από την κυβερνητική ΕΡΤ σε «βραχυκύκλωμα από καρακάξα» σε καλώδιο της ΔΕΗ, η τελευταία καταστροφική πυρκαγιά στην ΝΑ Αττική. Στο Βασιλίτσι Μεσσηνίας, σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (ΔΑΕΕ), εξετάζεται ως πιθανή αιτία η φωτιά να έχει προκληθεί από βραχυκύκλωμα σε κολώνα ηλεκτροδότησης. Ακόμα και η πρόσφατη πυρκαγιά στην Κερατέα, πριν βρεθεί το συνηθισμένο γκαζάκι, αποδόθηκε από κατοίκους σε βραχυκύκλωμα από κομμένο καλώδια της ΔΕΗ. Μάλιστα οι αρχές προχώρησαν στη σύλληψη υπαλλήλων του τοπικού ΔΕΔΔΗΕ για κακή συντήρηση του δικτύου αλλά αμέσως μετά αφέθηκαν ελεύθεροι και δεν μάθαμε (ακόμα) ούτε το γιατί ούτε το πώς. Ήταν κακοί υπάλληλοι που δεν θα πάρουν τη σφραγίδα της αξιολόγησης του επιτελικού κράτους, ήταν τα μισοτελειωμένα έργα παρόλο το ζεστό χρήμα ήταν οι γνωστές εργολαβίες; Το σημερινό ρεπορτάζ του Άρη Χατζηγεωργίου στην «Εφημερίδα των Συντακτών» πολύ αναλυτικά καταγράφει αυτά τα σκοτεινά και παράξενα που ακολουθούν τη διερεύνηση των αιτιών μιας πυρκαγιάς. («Στο απυρόβλητο ο ΔΕΔΔΗΕ μέχρι να… καούν τα κάρβουνα», 11.8.2025) Αντίθετα, όπως είπε πρόσφατα με υπονοούμενα ο Βασίλης Κικίλιας, για τις πυρκαγιές φταίνε οι ανεύθυνοι πολίτες που δεν ακούνε τις οδηγίες.
Οι ευθύνες των κερδοφόρων αυτών εταιρειών με τις μεγάλες προίκες, του ανοχύρωτου κράτους και των υπεύθυνων υπουργών προφανώς δεν αποτελούν φυσικά πρόβλημα ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης ετοιμάζει στα Χανιά τα καθρεφτάκια και τις χάντρες για τους πολίτες. Ο νόμος Φλωρίδη στέλνει στα μπουντρούμια έναν φτωχό ρομά που κλέβει ένα καλώδιο ή έναν ηλικιωμένο που πήγε να κάψει το χωράφι του αλλά… όλα κι όλα, δεν θα τα βάλουμε και με τον ΔΕΔΔΗΕ!
Όσο για τη συνέχεια, οι εποχικοί πυροσβέστες το χειμώνα θα είναι άνεργοι, η αγορά των πυροσβεστικών είτε γίνεται με το σταγονόμετρο είτε καθόλου, η δασική υπηρεσία στέκει αποδεκατισμένη, οι προμηθευτές και πάροχοι ενέργειας θα θησαυρίζουν, η αναδάσωση ήδη έχει γίνει ανέκδοτο, οι άμυαλοι πολίτες θα πληρώνουν πρόστιμα, οι αποζημιώσεις στους πυρόπληκτους θα καθυστερούν και δεν θα φτάνουν κι έτσι η ζωή στα καμένα θα συνεχίζεται.
Ευτυχώς δηλαδή που υπάρχει η«τυφλή» δικαιοσύνη, ο αποκρουστικός νόμος Φλωρίδη και φυσικά η κλιματική αλλαγή!
--------------------------
Προσθήκη atticavoice.gr: Όπως βλέπετε στο βίντεο από τον ιστότοπο agriniolike.gr καλώδια του δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ (στο Καινούργιο Αιτωλοακαρνανίας) παράγουν σπινθήρες. Οι άνθρωποι που αντιλήφθηκαν το γεγονός, ειδοποίησαν τον ΔΕΔΔΗΕ. Το θέμα όμως είναι το τι γίνεται όταν δεν υπάρχουν μάρτυρες ανάλογου γεγονότος. Η συντήρηση των δικτύων είναι κάτι που κοστίζει και μάλλον περισσότερο από τη διάνοιξη ψιλών αντιπυρικών ζωνών κατά μήκος των γραμμών μεταφοράς. Γι' αυτό άλλωστε και ο νόμος περί πολιτικής προστασίας του 2023 προβλέπει τέτοιες "διανοίξεις" αντί να επιβάλλει την υποχρεωτική συντήρηση, σε ετήσια βάση (προληπτική και επιδιορθωτική)
*Σημείωση atticavoice.gr: Δίκτυα μεταφοράς διαχειρίζεται και ο ΑΔΜΗΕ αλλά με τη σαλαμοποίηση της ΔΕΗ η κατάσταση λίγο απέχει από το χάος
πηγή