Άλλη μία SLAPP αγωγή κατέπεσε. Με ιδιαίτερο πάταγο μάλιστα αφού προερχόταν από τον πρωθυπουργικό ανιψιό (αυτόν που την πλήρωσε δίκαια ή άδικα για το μέγα σκάνδαλο των υποκλοπών) Γρηγόρη Δημητριάδη. Έχει γίνει σύνηθες στον καιρό μας το να ασκούνται πιέσεις μέσω αγωγών SLAPP προκειμένου να φιμωθούν, πολίτες, μέσα, ακόμα και καλλιτέχνες. Αλλά επιπλέον οι SLAPP μηνύσεις και αγωγές έχουν γίνει και πεδίο δόξης λαμπρόν για ανασφαλείς, ψυχολογικά ασταθείς ή απλά δικομανείς ανθρώπους. Ευτυχώς η δικαστική εξουσία διαθέτει ακόμα σοβαρούς λειτουργούς που όταν διαπιστώνουν το άδικο ή το παράλογο του μηνυτή, απλά αρχειοθετούν αυτές τις υποθέσεις. Όταν δε, η περίπτωση είναι σαν αυτή του Δημητριάδη που στράφηκε κατά της Εφημερίδας των Συντακτών και των Reporters United, μία κραυγαλέα άδικη SLAPP αγωγή, τότε αυτή απορρίπτεται απλά.

Για να θυμηθούμε την υπόθεση, αναφέρουμε συνοπτικά: Την ημέρα της παραίτησής του από Γενικός Γραμματέας του Πρωθυπουργού με αρμοδιότητα τον έλεγχο της ΕΥΠ και άλλα, ο κ. Δημητριάδης κατέθεσε αγωγή σε βάρος του Reporters United, της ΕφΣυν (1,2,3) και των δημοσιογράφων Νικόλα Λεοντόπουλου, Θοδωρή Χονδρόγιαννου και Θανάση Κουκάκη, στρεφόμενος κατά των αποκαλύψεων της δημοσιογραφικής έρευνας και απαιτώντας από όλους τους εναγομένους ένα ποσό που συνολικά ξεπερνούσε το μισό εκατομμυριο ευρώ (150.000 ευρώ από το Reporters United, 250.000 ευρώ από την ΕφΣυν και 150.000 ευρώ από τον Θανάση Κουκάκη). 

Τελικά τον Οκτώβριο του 2024 το Πολυμελές Πρωτοδικείο απέρριψε την αγωγή που είχε καταθέσει ο πρώην Διευθυντής του γραφείου του Πρωθυπουργού, Γρηγόρης Δημητριάδης με την πλειοψηφία των δικαστών να κρίνουν πως οι συντάκτες των επίμαχων δημοσιευμάτων κινήθηκαν αποκλειστικά με γνώμονα το δικαιολογημένο δημοσιογραφικό ενδιαφέρον.

Τώρα έρχεται και η δεύτερη απόρριψη για τον Δημητριάδη. Όμως το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών έκρινε πως οι εναγόμενοι της εφημερίδας έδειξαν «αμέλεια, που κρίνεται βαριά». Δηλαδή τους καταλογίστηκε αμέλεια για έναν τίτλο και όχι για το περιεχόμενο του δημοσιεύματος και φυσικά δεν ανίχνευσε πρόθεση να πληγούν  «η τιμή και η υπόληψη του ενάγοντος». Στο πλαίσιο αυτό επιδικάστηκε σε βάρος της εφημερίδας  το ποσό των τριών χιλιάδων ευρώ (3.000 ευρώ) και δικαστικά έξοδα 450 ευρώ. .

Σαν να μην έφτανε η απόρριψη των παραπάνω αξιώσεών του από το δικαστήριο, με την απόφαση ο κ. Δημητριάδης καταδικάστηκε να καταβάλει και για δικαστικά έξοδα ποσό 4.750 ευρώ. Και απερρίφθη η αγωγή του και πληρώνει τα δικαστικά έξοδα. Αυτά καταλαβαίνουν οι κανονικοί άνθρωποι γιατί οι "πετσωμένοι" δημοσιοκάφροι και οι αναγνώστες τους διαβάζουν κάτι τέτοιο 

"Δικαστική δικαίωση για τον Γρηγόρη Δημητριάδη για δυσφημιστικό δημοσίευμα" (Πρώτο Θέμα 8/4/2025)

και αναφέρει το πρώτο ψέμα θέμα:

Αν η αλήθεια δε συμφωνεί με το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ και τους φίλους του, τόσο το χειρότερο για την αλήθεια

"Το Δικαστήριο επιδίκασε χρηματική αποζημίωση υπέρ του κ. Δημητριάδη για την ηθική βλάβη που υπέστη, εξαιτίας δυσφημιστικού τίτλου που δημοσιεύτηκε στην ΕΦΣΥΝ στις 8 Νοεμβρίου 2023, με τίτλο: «Νέο εξώδικο του Γρ. Δημητριάδη κατά της έρευνας για τις υποκλοπές».

Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, ο τίτλος – σε συνδυασμό με το περιεχόμενο του άρθρου – δημιούργησε στον μέσο αναγνώστη την εσφαλμένη εντύπωση ότι η εξώδικη διαμαρτυρία του κ. Δημητριάδη προς τους δημοσιογράφους αποσκοπούσε στην καταστολή της ελευθερίας του Τύπου.

Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Εφημερίδα των Συντακτών επέδειξε «βαριά αμέλεια» και παραβίασε τις θεμελιώδεις υποχρεώσεις της ως προς τη δημοσιογραφική δεοντολογία. Η απόφαση αναφέρει ότι η εφημερίδα γνώριζε τον προσβλητικό χαρακτήρα του τίτλου ως προς την προσωπικότητα του ενάγοντος, εντούτοις προχώρησε στη δημοσίευσή του.

Επιπλέον, σημειώνεται πως, παρά την εξώδικη διαμαρτυρία του κ. Δημητριάδη, οι συντάκτες και η εφημερίδα δεν προχώρησαν ποτέ σε ανάκληση του επίμαχου τίτλου, ούτε σε αποκατάσταση της προσβολής.

Η δικαστική απόφαση αποτελεί σημαντικό νομικό προηγούμενο για τα όρια της δημοσιογραφικής ευθύνης και τη στάθμιση μεταξύ ελευθερίας του Τύπου και προστασίας της προσωπικότητας."

Δηλαδή για την ουσία του δημοσιεύματος ....μούγκα. Για το ότι καταδικάστηκε ως SLAPP η αγωγή Δημητριάδη επίσης μούγκα. Δηλαδή το δικαστήριο έκανε δεκτό ότι ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ τίτλος που έθιξε την τιμή και την υπόληψη του Δημητριάδη ήταν το «Νέο εξώδικο του Γρ. Δημητριάδη κατά της έρευνας για τις υποκλοπές», σε συνδυασμό με αναφορά σε δηλώσεις διεθνών δημοσιογραφικών οργανισμών που άφηναν να εννοηθεί ότι επιχείρησε να παρέμβει στην ελευθερία του Τύπου.

Το in.gr τα λέει κάπως κομψά και μάλιστα παρατηρέι πως "Τα ποσά που θα πληρώσει Γρηγόρης Δημητριάδης Ενδεικτικό είναι ότι ο ενάγων θα επιβαρυνθεί με μεγαλύτερο ποσό για τα δικαστικά έξοδα των εναγόμενων δημοσιογράφων (αφού έκανε δεκτές τις αγωγές μόνο κατά το νόμο υπεύθυνων των εκδόσεων και όχι των ρεπόρτερ) από όσο θα του καταβάλλει έκαστος εξ αυτών ως αποζημίωση."

Εν κατακλείδι το δικαστήριο δεν βρήκε ούτε μία επιλήψιμη λέξη στη διεθνή έρευνα των Predator Files, με την οποία το Reporters United και διεθνούς κύρους ΜΜΕ (όπως Mediapart και DER SPIEGEL) τεκμηρίωσαν ότι ο αριθμός του ανιψιού του πρωθυπουργού χρησιμοποιήθηκε για στοχοποιήσεις Predator.

ΥΓ Στη γραμμή του Καραμήτσιου εντύπου κινούνται και λοιπά, διαβόητα για τη συμμετοχή τους στη λίστα Πέτσα (μάλλον τυχαίο!) μέσα, όπως το iefimerida ή το NewsIT 

Το ξέραμε πριν ακόμα κυκλοφορήσουν οι έρευνες του Ινστιτούτου Reuters, του πανεπιστημίου της Οξφόρδης (βλ. διαΝΕΟσις) ή των Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα) πως ο Τύπος στην Ελλάδα βρίσκεται στην πιο άθλια περίοδο του. Και όχι μόνο σε ό,τι αφορά την αξιοπιστία του αλλά ακόμα και σε ό,τι αφορά στην ποιότητα του λόγου που χρησιμοποιεί ή την επιλογή των θεμάτων με τα οποία καταπιάνεται. Με λίγα λόγια στην Ελλάδα ΔΕΝ υπάρχει ενημέρωση. Υπάρχει άφθονη προπαγάνδα και μάλιστα στην υπηρεσία της μίας μόνο άποψης. Εκείνης που πληρώνει είτε γιατί έχει τους δικούς της πόρους είτε γιατί διαχειρίζεται δημόσιους ή δημοτικούς πόρους, δηλαδή κοινούς πόρους όλων των πολιτών που ακούσια χρηματοδοτούν την αποχαύνωση τους (βλ. Λίστα Πέτσα, διαφημιστική προβολή δήμων κλπ). Αν ένας επισκέπτης από άλλη χώρα ή από άλλο πλανήτη (!) έπεφτε στην Ελλάδα και διάβαζε έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο για μία μόνο μέρα, θα καταλάβαινε πως "κάτι είναι σάπιο στο βασίλειο της Δανιμαρκίας" κατά την Σαιξπηρική. Τη δεύτερη μέρα ανάγνωσης, ο υποθετικός επισκέπτης μας θα αναχωρούσε αηδιασμένος.

Αφορμές για την παρούσα ανάρτηση ήταν δύο δημοσιεύματα (μπορεί και παραπάνω). Κυρίως ήταν ένα που αποδίδεται στην ΕΣΗΕΑ που καλεί σε στήριξη του έντυπου Τύπου, δημοσίευμα που αναπαράχθηκε με πάθος κυρίως από μικρά τοπικά free press και ιστοτόπους. Ήταν όμως και το δημοσίευμα της διαΝΕΟσις που αναφέρεται πιο πάνω. Μαζί μπορούμε να πούμε πως αποτέλεσαν αφορμές και οι έρευνες των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα που κατέτασσαν την Ελλάδα στις θέσεις 108 πέρυσι και 107 φέτος ως προς την ελευθερία του Τύπου στη χώρα. Το ερώτημα που τίθεται αυτόματα είναι ένα: Με τι μούτρα μπορούν να ζητάνε οι υπηρέτες της αποδεδειγμένα ελεγχόμενης ενημέρωσης, να τους εμπιστευτούμε; Και αν τα μεγάλα ΜΜΕ το κάνουν με θράσος μία φορά, τα τοπικά ΜΜΕ διαθέτουν αυτό το θράσος επί 100 αφού λειτουργούν ως διαφημιστικά φυλλάδια όπως τα γνωστά που μοιράζουν τα σούπερ μάρκετ ή τα πολυκαταστήματα

Αναδημοσιεύουμε από την Εφημερίδα των Συντακτών της 14/6/2023 άρθρο με τίτλο "Κατρακυλά η εμπιστοσύνη των Ελλήνων προς τα ΜΜΕ" προς περαιτέρω επίρρωση των παραπάνω.

Κατρακυλά η εμπιστοσύνη των Ελλήνων προς τα ΜΜΕ

Η μεγαλύτερη μείωση εμπιστοσύνης σημειώθηκε ανάμεσα στους ερωτηθέντες που αυτοπροσδιορίζονται ως δεξιοί που μπορεί να οφείλεται εν μέρει στη συζήτηση σχετικά με την ελευθερία του Τύπου ή με την κάλυψη της υπόθεσης των υποκλοπών η οποία αφορούσε και δημοσιογράφους.
Ενδιαφέροντα στοιχεία παρουσιάζει η ετήσια έκθεση για την Ενημέρωση στο Διαδίκτυο (Digital News Report) του Ινστιτούτου Reuters για τη Μελέτη της Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης που δημοσιεύει η διαΝΕΟσις.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση, μεταξύ 46 χωρών, σε ό,τι αφορά στην εμπιστοσύνη των πολιτών προς τα ΜΜΕ, ενώ την ίδια στιγμή το 57% του δείγματος απαντά πως αποφεύγει ενεργά μερικές φορές ή συχνά την ενημέρωση.

Ανάμεσα στις 46 χώρες του δείγματος, η Ελλάδα έχει το χαμηλότερο ποσοστό ερωτηθέντων που απαντούν πως εμπιστεύονται «τις περισσότερες ειδήσεις τις περισσότερες φορές» (19%). Σε σχέση με τη μέτρηση του 2022, υπάρχει μείωση 8 ποσοστιαίων μονάδων.

Τα χαμηλότερα ποσοστά εμπιστοσύνης παρατηρούνται διαχρονικά στους ερωτηθέντες οι οποίοι αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί ή σε αυτούς που δεν θέλουν ή δεν γνωρίζουν πώς να τοποθετηθούν στον πολιτικό άξονα (αριστερά/δεξιά) -κατά κανόνα πολίτες με χαμηλό ενδιαφέρον για την πολιτική.

Η μεγαλύτερη όμως μείωση σημειώθηκε ανάμεσα στους ερωτηθέντες που αυτοπροσδιορίζονται ως δεξιοί (από 42% το 2022 σε 28% το 2023). H μείωση στην εμπιστοσύνη μπορεί να οφείλεται εν μέρει στη συζήτηση σχετικά με την ελευθερία του Τύπου με αφορμή την έκθεση των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα ή με την κάλυψη της υπόθεσης των υποκλοπών η οποία αφορούσε και δημοσιογράφους.

Αποφυγή ενημέρωσης
Αρκετά υψηλά είναι και τα ποσοστά αποφυγής ενημέρωσης. Το 57% του δείγματος στην Ελλάδα απαντά πως αποφεύγει ενεργά μερικές φορές ή συχνά την ενημέρωση, το μεγαλύτερο ποσοστό στο δείγμα 46 χωρών μαζί με τη Βουλγαρία.

Στη φετινή έρευνα ρωτήθηκαν αυτοί που αποφεύγουν τις ειδήσεις: α) ποια θέματα συνήθως αποφεύγουν και β) τι είδους ειδήσεις.

Τα θέματα με τα μεγαλύτερα ποσοστά αποφυγής έχουν να κάνουν με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία (38%) και τα αθλητικά (35%). Ακολουθούν ειδήσεις που σχετίζονται με το αστυνομικό ρεπορτάζ και εγκλήματα (34%), τη στιγμή που έχει αυξηθεί ο χώρος που αφιερώνεται σε αυτές τις ειδήσεις στα ελληνικά μέσα ενημέρωσης. Τα θέματα με τη λιγότερη ενεργή αποφυγή σχετίζονται με την επιστήμη και την τεχνολογία (7%) και τις τοπικές ειδήσεις (7%). Τα ευρήματα δεν σημαίνουν πως αυτά τα θέματα είναι απαραίτητα και τα πιο δημοφιλή, αλλά πως είναι λιγότερο πιθανό να τα αποφεύγει ενεργά το κοινό.

Το μέρος του δείγματος που αποφεύγει ενεργά την ενημέρωση ενδιαφέρεται λιγότερο για τις ειδήσεις σχετικά με τις εξελίξεις της ημέρας (47%) και περισσότερο για θετικές ειδήσεις (64%), ειδήσεις για ανθρώπους σαν και εκείνους (59%), και δημοσιογραφία που προτείνει λύσεις σε προβλήματα (58%) (solutions journalism), η οποία δεν έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερα στην Ελλάδα.

Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης
Η αδιαμεσολάβητη ενημέρωση απευθείας από τις ιστοσελίδες και τις εφαρμογές μέσων ενημέρωσης έχει μειωθεί πολύ τα τελευταία χρόνια, ενώ έχει αυξηθεί η ενημέρωση μέσω ψηφιακών πλατφορμών, όπως τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και οι μηχανές αναζήτησης. Μόλις το 20% των χρηστών του διαδικτύου άνω των 35 ετών προτιμούν να ενημερώνονται διαδικτυακά απευθείας από τα μέσα ενημέρωσης (με επίσκεψη στην κεντρική τους σελίδα ή στην εφαρμογή τους), ενώ στους νεότερους χρήστες (18-35 ετών) αυτό το ποσοστό έχει μειωθεί στο 8% από το 24% του 2016.

Τα στοιχεία βασίζονται σε μια μεγάλη διαδικτυακή δημοσκόπηση δείγματος μεγαλύτερου των 2.000 ατόμων ανά χώρα. Το δείγμα είναι αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού κάθε χώρας που διαθέτει σύνδεση στο διαδίκτυο (στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό είναι 79%) και όχι αντιπροσωπευτικό του συνολικού πληθυσμού. Στην Ελλάδα το δείγμα φέτος ήταν 2.023 άτομα.

H δημοσκόπηση πραγματοποιήθηκε από τα μέσα του Ιανουαρίου μέχρι τις αρχές Φεβρουαρίου του 2023. Κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου στην επικαιρότητα βρίσκονταν οι προεκλογικές συζητήσεις, η πτώση του αεροπλάνου Φάντομ, ο θάνατος του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου και ο σεισμός στην Τουρκία. Η δημοσκόπηση ολοκληρώθηκε πριν από το δυστύχημα των Τεμπών και πριν από την προκήρυξη των εκλογών της 21ης Μαΐου.

► Αναλυτικά η έρευνα

πηγή

Η Εφημερίδα των Συντακτών δημοσιεύει άρθρο σχετικό με την ψήφιση από το Ευρωκοινοβούλιο γνωμοδότησης για την προστασία δημοσιογράφων, ΜΚΟ, επιστημόνων, ερευνητών, πολιτών, απέναντι στις διώξεις τύπου SLAPP. Ένα καλό βήμα προς την ελευθερία του λόγου και του Τύπου και ένα κακό νέο για τα υποπόδια της κάθε τύπου εξουσίας, που αποπειρώνται να εργαλειοποιήσουν τη Δικαιοσύνη για τα ανόσια συμφέροντα τους

Η ΠΟΕΣΥ χαιρετίζει την ψήφιση από το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο της γνωμοδότησης για την προστασία των δημοσιογράφων από τις καταχρηστικές αγωγές (SLAPPs).

Με συντριπτική πλειοψηφία υπερψηφίστηκε -μετά από εισήγηση του ευρωβουλευτή Στέλιου Κούλογλου- η νομοθετική γνωμοδότηση της επιτροπής Πολιτισμού (CULT) του Ευρωκοινοβουλίου, στο πλαίσιο της κατάρτισης της ευρωπαϊκής οδηγίας για την προστασία των δημοσιογράφων, αλλά και άλλων πολιτών, από τις καταχρηστικές αγωγές, που στόχο έχουν τη φίμωσή τους μέσω οικονομικής πίεσης.  Συγκεκριμένα, με τη γνωμοδότηση της επιτροπής αυτής:

• Εξειδικεύεται η ορολογία και εισάγονται κριτήρια για τον χαρακτηρισμό μιας υπόθεσης ως SLAPP.

• Επεκτείνεται η προστασία αυτή και για τις κατηγορίες άλλων πολιτών, όπως ΜΚΟ, επιστημόνων, ερευνητών, καλλιτεχνών.

• Προσφέρεται προστασία και στο διαδικτυακό επίπεδο.

• Διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής ώστε να καλύπτονται όσο δυνατόν περισσότερες περιπτώσεις εκφοβισμού, ακόμα και σε τρέχουσες υποθέσεις, από τη στιγμή έναρξης της ισχύος της. Συνιστάται, επίσης, στα κράτη-μέλη να καταργήσουν τις ποινές φυλάκισης για υποθέσεις δυσφήμησης και να ευνοήσουν τη χρήση του διοικητικού ή αστικού δικαίου, αντί του ποινικού, γι’ αυτές τις υποθέσεις.

• Παράλληλα, διευρύνεται και η διασυνοριακή ισχύς της οδηγίας.

Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, η ΠΟΕΣΥ έχει προχωρήσει στη δημιουργία παρατηρητηρίου για τις αγωγές σε βάρος δημοσιογράφων που αφορούν σε θέματα σχετικά με τον έλεγχο και την εποπτεία του δημόσιου συμφέροντος, αλλά και τη στήριξη και την προστασία τους από αυτές.

Σκοπός του παρατηρητηρίου είναι η καταγραφή και δημοσιοποίηση των απαράδεκτων αυτών αγωγών και η άσκηση πίεσης για μεταβολές στο νομικό πλαίσιο, σε συνεργασία με τις διεθνείς, ευρωπαϊκές και ελληνικές δημοσιογραφικές οργανώσεις. Σχετικά έχει ήδη ενημερωθεί και το υπουργείο Δικαιοσύνης, σύμφωνα με την ΠΟΕΣΥ.

Η Ένωση αποτιμά ως πολύ θετική την ψήφιση της γνωμοδότησης στο Ευρωκοινοβούλιο στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης των καταχρηστικών αγωγών, που έχουν στόχο τη φίμωση της αποκαλυπτικής δημοσιογραφικής έρευνας που πλήττει τα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα υπέρ των πολιτών και των δημοκρατικών θεσμών και ελευθεριών. Άλλωστε, οι πρακτικές αυτές αποτελούν ευθεία επίθεση στην ελευθερίας του Τύπου και στις αξίες του δημοσιογραφικού λειτουργήματος.

Δείτε εδώ τη σχετική γνωμοδότηση του Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

πηγή

Αναδημοσιεύουμε άρθρο του Τάσου Σαραντή στην Εφημερίδα των Συντακτών (8/5/2023) για το υπό εξέταση αίτημα έκδοσης προσωρινής διαταγής παύσης των εργασιών κατασκευής του ακραία επικίνδυνου για την πόλη και ψευδεπίγραφα αντιπλημμυρικού, έργου. Εργασίες που καταστρέφουν το ποτάμι της πόλης. Το αίτημα υπέβαλλε η Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας, μαζί με συλλόγους και κατοίκους της περιοχής.

Το δημοσίευμα έχει και την ιδιαίτερη σημασία του  αφού διαψεύδει ευθέως τον οχετό ψευδών ισχυρισμών περί λήξης της δικαστικής διαδικασίας. 

Στο ΣτΕ για προσωρινή διακοπή εργασιών στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας

του Τάσου Σαραντή - ΕΦΣΥΝ 8/5/2023

Σε αναμονή έκδοσης απόφασης από το Συμβούλιο της Επικρατείας στο αίτημα προσωρινής διαταγής που έχει καταθέσει η Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος και σύλλογοι της Ραφήνας βρίσκονται οι κάτοικοι της περιοχής, αλλά και της Αττικής, που αγωνίζονται εδώ και δύο εβδομάδες να αποτρέψουν οποιαδήποτε νέα επέμβαση στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας.

Η απόφαση αναμένεται να εκδοθεί στις αρχές αυτής της εβδομάδας και θα είναι κρίσιμη για την αποφυγή ανεπανόρθωτης περιβαλλοντικής καταστροφής, που ήδη επιτελέστηκε εν μέρει με την πλήρη αποψίλωση περίπου 300 μέτρων στις 24/4/2023 που ξεκίνησε το έργο διευθέτησης του ρέματος Ραφήνας («Μπουλντόζες καταστρέφουν το Μεγάλο Ρέμα στη Ραφήνα», 24/4/2023).

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία «οποιαδήποτε παρέμβαση και ιδιαίτερα αυτήν την εποχή, θα προκαλέσει σημαντική και μη-αντιστρεπτή βλάβη στο οικοσύστημα του ρέματος Ραφήνας και ειδικότερα στα είδη της ορνιθοπανίδας που φωλιάζουν στη συγκεκριμένη περιοχή». Κάποια μάλιστα εξ αυτών περιλαμβάνονται στον κατάλογο του «Παραρτήματος Ι» της ευρωπαϊκής Οδηγίας περί της διατήρησης των άγριων πτηνών (2009/147/ΕΚ).

«Οποιαδήποτε νέα επέμβαση , ειδικά στον οριοθετημένο υγρότοπο της εκβολής και μάλιστα σε αναπαραγωγική περίοδο για όλα τα είδη, θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη στο εξαιρετικά ευαίσθητο οικοσύστημα του ποταμού. Γι’ αυτό ο κόσμος καθημερινά στέκεται στην είσοδο του εργοταξίου της ΙΝΤΡΑΚΑΤ που έχει αναλάβει το έργο διευθέτησης του Μεγάλου Ρέματος για λογαριασμό του υπουργείου Υποδομών, μέχρι να βγει απόφαση για τα ασφαλιστικά μέτρα που καταθέσαμε στο ΣτΕ με τα οποία ζητάμε την αναστολή των εργασιών μέχρι την εκδίκαση της προσφυγής που έχουμε καταθέσει από το 2019 κατά του Προεδρικού Διατάγματος οριοθέτησης που παραβιάζει κατάφωρα την Εθνική και Ενωσιακή νομοθεσία», δήλωσε η Εμμανουέλα Τερζοπούλου, εκπρόσωπος της Κίνησης για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας.

Εντωμεταξύ, το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), στα πλαίσια έρευνας για τη βιοποικιλότητα που υλοποιεί στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας, πραγματοποίησε δειγματοληψία πάνω από το σημείο επέμβασης στο ποτάμι, λίγες ημέρες μετά την ισοπέδωση τμήματος του οριοθετημένου υγροτόπου της εκβολής. Στο βίντεο, εκτιμάται ότι «το έργο διευθέτησης και εκχερσώσεων βλάστησης που συντελείται αυτή την εποχή θα προκαλέσει σοβαρή ζημιά στους πληθυσμούς υδρόβιας πανίδας και στους οικοτόπους της περιοχής».

Υπενθυμίζεται ότι την επέμβαση στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας καταδίκασαν με κοινή τους ανακοίνωση οι οργανώσεις ΑΝΙΜΑ, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Εταιρία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, ΟΖΟΝ, Καλλιστώ, ΡΟΗ-Πολίτες υπέρ των Ρεμάτων, iSea, MedINA, ενώ την ανακοίνωση συνυπογράφουν και 50 ακόμη συλλογικότητες και τοπικοί σύλλογοι που ζητούν να σταματήσουν άμεσα οι καταστρεπτικές επεμβάσεις στον υγρότοπο της εκβολής του Μεγάλου Ρέματος και να επανεξεταστεί η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, λαμβάνοντας υπόψη τα όσα επιτάσσει η ενωσιακή και εθνική περιβαλλοντική νομοθεσία («Μαζική καταδίκη της παράνομης επέμβασης στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας», 28/4/2023).

Στην Εφημερίδα των Συντακτών της 9ης Απριλίου 2022 διαβάσαμε ένα άρθρο με τον τίτλο «Πάγος» από την Κομισιόν στα «σπιτάκια ανακύκλωσης». Το άρθρο αναφερόταν στην ενόχληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα «σπιτάκια» της Ανταποδοτική Ανακύκλωση ΑΕ και το κόστος τους, το οποίο ανέρχεται σε 372.000 ευρώ ανά σπιτάκι. Στην Αττική, η προμήθεια τέτοιων «σπιτιών ανακύκλωσης» γίνεται μέσω του -ελεγχόμενου από τον περιφερειάρχη Αττικής, Γ. Πατούλη- φορέα διαχείρισης απορριμμάτων της πολυπληθέστερης περιφέρειας της χώρας (ΕΔΣΝΑ: Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής) και διανέμονται στους δήμους. Η Κομισιόν άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ανάμιξης της OLAF (Office européen de lutte antifraud δηλαδή της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας καταπολέμησης της Απάτης). Θυμηθήκαμε και κάτι έρευνες για διπλές αποφάσεις και προνομιακές σχέσεις της ΑΑ, αλλά αυτά ακόμα διερευνώνται

Αν θα έχει μπλεξίματα ο κολλητός του Μίχου, ο Πατούλης, ποσώς μας ενδιαφέρει. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι το ενδεχόμενο επιστροφής ή απόδοσης των χρημάτων για τους οικίσκους, των ευρωπαϊκών πόρων, από το ελληνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων

«Πάγος» από την Κομισιόν στα «σπιτάκια ανακύκλωσης»

του Στέργιου Ζιαμπάκα

Με επιστολή της στον Αδ. Γεωργιάδη η επίτροπος Ελίζα Φερέιρα ζητεί διευκρινίσεις για τις επενδύσεις που αφορούν τα της αγοράς εξοπλισμού και παγώνει ως τότε την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ● Στην Αττική ο σχετικός διαγωνισμός προέβλεπε την προμήθεια έως 180 τέτοιων «σπιτιών» αντί του ποσού των 66,6 εκατ. ευρώ ● Από τις Βρυξέλλες αφήνονται υπόνοιες για το ενδεχόμενο μελλοντικής εμπλοκής της OLAF.

Στον «πάγο» με τον πλέον επίσημο τρόπο βάζει η Κομισιόν ευρωπαϊκούς πόρους για την αγορά εξοπλισμού ανακύκλωσης που προωθείται στην ελληνική Αυτοδιοίκηση. Με μια επιστολή από την οποία αναδύεται δυσαρέσκεια έως και εκνευρισμός από την Ευρωπαϊκή Ενωση προς τις ελληνικές αρχές, η επίτροπος για τη Συνοχή και τις Μεταρρυθμίσεις, Ελίζα Φερέιρα, ενημερώνει τον Ελληνα υπουργό Ανάπτυξης, Αδ. Γεωργιάδη, ότι η Κομισιόν απαιτεί διευκρινίσεις γύρω από τις επενδύσεις που αφορούν τα «σπίτια ανακύκλωσης» («recycling houses») και, μέχρι αυτές να παρασχεθούν, η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση αποσύρεται.

Η επιστολή της κ. Φερέιρα υπεγράφη ηλεκτρονικά στις 8 Μαρτίου 2023 και αποτελεί απάντηση σε προηγούμενη επιστολή, υπογεγραμμένη από τον κ. Γεωργιάδη, στις 10 Φεβρουαρίου 2023. Οπως προκύπτει από την αλληλογραφία, ο Ελληνας υπουργός περιέγραφε στις ευρωπαϊκές αρχές λεπτομέρειες σχετικά με τα «σπιτάκια ανακύκλωσης», που τα προμηθεύονται οι ελληνικοί ΟΤΑ με ευρωπαϊκούς πόρους, μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Υποδομές, Μεταφορές, Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΥΜΕΠΕΡΑΑ) 2014-2020.

Είχε υπάρξει προηγούμενη αλληλογραφία για τον συγκεκριμένο εξοπλισμό ανακύκλωσης μεταξύ ευρωπαϊκών και ελληνικών υπηρεσιών, τον Οκτώβριο του 2022 και τον Ιανουάριο του 2023, μέχρι που ο κ. Γεωργιάδης απευθύνθηκε στην ίδια την επίτροπο, περιγράφουν πηγές της Κομισιόν, κατόπιν ερωτημάτων της «Εφ.Συν.».

Στην τελική απάντησή της προς τον υπουργό Ανάπτυξης, η κ. Φερέιρα ήταν ξεκάθαρη: Μέχρι οι ελληνικές αρχές να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα και την αναλογία κόστους/απόδοσης των «σπιτιών ανακύκλωσης» και επομένως να διευθετηθεί οριστικά το ζήτημα, «…το καλύτερο βήμα είναι να αποσύρουμε τις σχετικές δαπάνες από τις αποζημιώσεις και να μην τις συμπεριλάβουμε σε επόμενες αξιώσεις πληρωμής».

Ο οικίσκος τη νύχτα. 372.000 ευρώ ίσως να είναι και λίγα για τέτοιο ωραίο θέαμα

Προφανείς αιχμές

«Έχω ζητήσει από τις υπηρεσίες μου να ενημερώσουν τους ομολόγους μου στην ελληνική διοίκηση για περαιτέρω ενέργειες που είναι απαραίτητες για τη διευθέτηση αυτού του ζητήματος, με σκοπό να διασφαλιστεί ότι η χρηματοδότηση της Ε.Ε. εφαρμόζεται ανά πάσα στιγμή με στρατηγικό, αποτελεσματικό και οικονομικά αποδοτικό τρόπο», καταλήγει -με προφανείς αιχμές προς την ελληνική κυβέρνηση- η επιστολή της Ευρωπαίας επιτρόπου.

Η αναφορά στα «σπίτια ανακύκλωσης» παραπέμπει ευθέως στην «Ανταποδοτική Ανακύκλωση Α.Ε.» -πρόκειται για το σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης ανακυκλώσιμων απορριμμάτων στα «σπιτάκια», του οποίου οι καταναλωτές μπορούν να αφήνουν συσκευασίες μιας χρήσης (π.χ. πλαστικά μπουκάλια, αλουμινένια κουτάκια), εισπράττοντας αντίτιμο μέσω κουπονιών αξίας 0,03 ευρώ ανά συσκευασία.

Στην Αττική, η προμήθεια τέτοιων σπιτιών ανακύκλωσης γίνεται μέσω του -ελεγχόμενου από τον περιφερειάρχη Αττικής, Γ. Πατούλη- φορέα διαχείρισης απορριμμάτων της πολυπληθέστερης περιφέρειας της χώρας (ΕΔΣΝΑ: Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής) και διανέμονται στους δήμους.

Ο διαγωνισμός-μαμούθ που είχε υλοποιήσει ο ΕΔΣΝΑ το 2020 προέβλεπε –μεταξύ άλλων εξοπλισμών ανακύκλωσης- την προμήθεια έως 180 (90+90) τέτοιων σπιτιών, με τελικό κόστος (συμπεριλαμβανομένου δικαιώματος προαίρεσης και ΦΠΑ) τα 66.625.000 ευρώ, που μεταφράζεται σε κόστος 372.000 ευρώ/σπιτάκι.

Ανάδοχος και μοναδικός μειοδότης με έγκυρη προσφορά ήταν η «ΤΕΧΑΝ ΑΒΕΕ» που κατασκευάζει αυτά τα σπιτάκια. Οι συνολικές προμήθειες εξοπλισμού του διαγωνισμού του ΕΔΣΝΑ (συνολικού κόστους 219 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένου δικαιώματος προαίρεσης και ΦΠΑ) εντάχθηκαν στο ΥΜΕΠΕΡΑΑ, εφόσον είχαν προκύψει μειοδότες.

Εθνικοί πόροι

Πηγές του ΕΔΣΝΑ, επικαλούμενες στοιχεία από το λογιστήριο του Συνδέσμου μέχρι τα μέσα Μαρτίου, ανέφεραν στην «Εφ.Συν.» ότι έχουν παραληφθεί 44 σπιτάκια και έχουν πληρωθεί τα 41 –ποσότητα που ισοδυναμεί με κόστος κατά τι μεγαλύτερο των 15 εκατ. ευρώ.

Πηγές από τον κλάδο της διαχείρισης απορριμμάτων, που έχουν μάλιστα γνώση της επιστολής της κ. Φερέιρα, επισημαίνουν το ενδεχόμενο, μετά την αντίδραση της Κομισιόν, να αντικατασταθούν οι ευρωπαϊκοί πόροι με εθνικούς πόρους, σημειώνοντας ότι οι συμβάσεις που έχει υπογράψει το ελληνικό Δημόσιο για την προμήθεια των σπιτιών είναι νόμιμες και δεν μπορούν να αθετηθούν.

Τι θα συμβεί σε μια τέτοια περίπτωση; Θα αντικατασταθούν οι πόροι του ΥΜΕΠΕΡΑΑ από πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ); Θα αναγκαστούν οι ΟΤΑ ή Σύνδεσμοι των ΟΤΑ (όπως ο ΕΔΣΝΑ) να καλύψουν τις προμήθειες από τους δικούς τους πόρους, επιβαρύνοντας –κατ’ επέκταση– τους προϋπολογισμούς των δημοτών; Ανάλογες –και πολλές άλλες διευκρινιστικές– ερωτήσεις απηύθυνε η «Εφ.Συν.» στο υπουργείο Ανάπτυξης, χωρίς να λάβει απαντήσεις.

Το σχόλιο κύκλων του υπουργείου σε 9 πολύ συγκεκριμένα ερωτήματα της «Εφ.Συν.» για την επιστολή της κ. Φερέιρα ήταν το εξής και μόνο:

«Η αλληλογραφία μεταξύ του υπουργού κ. Γεωργιάδη και της επιτρόπου αποτελεί συνέχεια αλληλογραφίας που απεστάλη από υπηρεσιακά στελέχη της Ε.Ε. και αφορά το ΣΔΙΤ Πελοποννήσου. Σε καμία περίπτωση δεν έχει τεθεί θέμα απόσυρσης της χρηματοδότησης από την πλευρά της Ε.Ε., καθώς ήδη εκ των 464,2 εκατ. ευρώ που έχουν διατεθεί για δράσεις απορριμμάτων, ποσό 203 εκατ. ευρώ έχει ήδη επιστραφεί από την Ε.Ε. προς την Ελλάδα. Επιπλέον, σημειώνεται ότι ο αναφερόμενος τρόπος ανακύκλωσης είναι σύμφωνος με τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) και αναφέρεται ρητά σε αυτόν, ενώ η ελληνική πλευρά έχει ήδη προβεί στην πρόσληψη συμβούλου που θα εκτιμήσει τη σχέση κόστους-οφέλους της διαδικασίας ανακύκλωσης μέσα από τα “σπιτάκια”».

Η  ανακύκλωση τους κάνει όλους χαρούμενους

Υπόνοιες από τις Βρυξέλλες

Σημειώνεται ότι η κ. Φερέιρα στην επιστολή αναφέρεται αποκλειστικά και μόνο στα «σπιτάκια ανακύκλωσης» και όχι σε κάποιον ευρύτερο σχεδιασμό διαχείρισης αποβλήτων. Μάλιστα, πηγές της Κομισιόν που απάντησαν σε διευκρινιστικές ερωτήσεις της «Εφ.Συν.» αποσαφήνισαν ότι η αλληλογραφία για τα «σπιτάκια ανακύκλωσης» αφορά περιοχές της Αττικής, της Κρήτης και της Πελοποννήσου.

Οσον αφορά την απόσυρση πόρων που -κατά το υπουργείο- «δεν έχει τεθεί», η επιστολή της κ. Φερέιρα είναι ξεκάθαρη (βλ. έγγραφο). Σημειώνεται ακόμα ότι, τη στιγμή που το υπουργείο Ανάπτυξης περί άλλα τυρβάζει, πηγές των Βρυξελλών σπεύδουν να αφήσουν υπόνοιες ακόμα και για το ενδεχόμενο μελλοντικής εμπλοκής της OLAF, εάν προκύψουν συγκεκριμένες υποψίες απάτης.

Υπενθυμίζεται ότι το όνομα της «Ανταποδοτικής» είχε εμφανιστεί και σε υποκλαπείσες συνομιλίες μεταξύ κυβερνητικών στελεχών, συγκεκριμένα του γενικού γραμματέα Αποβλήτων, Μ. Γραφάκου, και του (πρώην υπουργού Περιβάλλοντος) Κ. Χατζηδάκη.

Θα αναμιχθεί η OLAF; Κανείς δεν ξέρει αλλά το ενδεχόμενο κάλυψης του κόστους από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων μένει ανοιχτό (το απευχόμαστε)

Σε συνομιλία που είχε αποκαλύψει η εφημερίδα «Documento» και φέρεται να είχε γίνει στις 21/11/2020, ο κ. Γραφάκος εμφανίζεται να λέει ότι ασχολείται «δύο μέρες με την έκθεση του ΕΟΑΝ για την Ανταποδοτική» και ο προϊστάμενός του υπουργός τον κόβει, επισημαίνοντας: «Δεν ξέρω αν πρέπει να τα πούμε από εδώ» (βλ. «Εφ.Συν.» 12/12/2022: «Οι υποκλοπές και τα συμφέροντα...»). Περίπου 40 ημέρες μετά, η κυβέρνηση προχώρησε σε ανασχηματισμό και ο κ. Χατζηδάκης μετακινήθηκε στο υπουργείο Εργασίας.

Πηγή

Ενδιαφέρουσες συνδέσεις

Το σκοτάδι πίσω από τη ξεριζωμένη Μανόλια του Πικερμίου

Ποια είναι τελικά η Ανταποδοτική Ανακύκλωση;

Ποιος υπονομεύει τον ΕΟΑΝ;