Ήταν τέτοιες μέρες, πριν από 195 χρόνια, όταν ο Γκόγια πέθανε στην εξορία. Στη Γαλλία όπου είχε καταφύγει κυνηγημένος από την Ιερά Εξέταση. Από τους Φαρισαίους του καιρού του. 

Στο νεκροκρέβατο του, ο Γκόγια πρόφερε ακατανόητα λόγια. Αναφέρθηκε στο σπίτι που αγαπούσε, έξω από τη Μαδρίτη, δίπλα στον ποταμό Μανθανάρες. Στους τοίχους του σπιτιού του είχε ζωγραφίσει το πιο αντιπροσωπευτικό του έργο. Το σπίτι αυτό πουλήθηκε πολλές φορές μετά τον θάνατο του. Στο τέλος, το έργο του εκείνο, το πιο αντιπροσωπευτικό, αποτελούμενο από 14 ζωγραφιές που βρίσκονταν στους τοίχους του σπιτιού,  πέρασε στον καμβά. Ήταν άγριες προφητείες του επόμενου αιώνα που η οδύνη σκοτώνει το χρώμα και ο τρόμος εμφανίζεται σε όλο του το μεγαλείο, όπως γράφει ο Eduardo Galeano και κανείς δεν έδειχνε διάθεση να τις αγοράσει. Ούτε  η Διεθνής Έκθεση του Παρισιού θέλησε να αγοράσει αυτά τα έργα ούτε και το μουσείο Prado, στο οποίο όμως κατέληξαν το 1882 ως δωρεά. Εκεί βρίσκονται μέχρι σήμερα.

Ο Γκόγια έλεγε για τους πίνακες αυτούς "Τους ζωγραφίζω για μένα"

Ο Γκόγια δεν ήξερε πως τους ζωγράφιζε για εμάς

Fr. Goya Ο Κρόνος καταβροχθίζει τον γιο του

Παραπομπή: Eduardo Galeano "Οι μέρες αφηγούνται" (ΠΑΠΥΡΟΣ 2012)