Της συνεργάτιδος μας και μέλους της Κίνησης για την Προστασια και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας Εμμανουέλας Τερζοπούλου

Θα βρείτε στο τέλος του άρθρου και τη σχετική ραδιοφωνική εκπομπή - αφιέρωμα ατη Φωνή της Ελλάδας και στη Νικόλ Λιακοσταύρου (Η μικρή Θαάσσίνή 3/12/2021)

Στις 28/11/2021, αναρτήσεις στα ΜΚΔ(μέσα κοινωνικής δικτύωσης) αλλά και σε διάφορους άλλους ιστοτόπους, καλούν σε μαζική διαμαρτυρία και συμπαράσταση εναντίον ενός ακόμα περιβαλλοντικού  εγκλήματος που εξελίσσεται στην ανατολική Αττική. Ο λόγος είναι η  εισβολή χωματουργικών μηχανημάτων στους προστατευόμενους υγροτόπους και στην περιοχή Natura 2000  του ποταμού Ερασίνου στη Βραυρώνα.  Εισβολή στον βιότοπο των εκβολών του αρχαίου ποταμού Ερασίνου, δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο της Βραυρώνος.  Εισβολή και καταστροφή του βιότοπου του ενδημικού και «εμβληματικού» (κατά το ΕΛΚΕΘΕ) είδους ψαριού pelasgus parathonicus. Εισβολή σε μία περιοχή χαρακτηρισμένη «Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλους-ΤΙΦΚ» γιατί έχει παραμείνει αναλλοίωτη από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ένα έγκλημα περιβαλλοντικό, πολιτιστικό, οικονομικό και εν κατακλείδι πολιτισμικό, αφού αποτελεί μία ακόμα έκφανση του νεοελληνικού πολιτισμού της καταστροφής, της ισοπέδωσης και της παράδοσης του φυσικού περιβάλλοντος και του τόπου γενικότερα  στα αχόρταγα στόματα αυτών που οι σχεδιασμοί τους ποτέ δεν υπολόγισαν την κοινή ωφέλεια παρά μόνο τα κέρδη των εργολάβων και των επενδυτών που προσβλέπουν στην ...«ανάπτυξη» της περιοχής.

Τα προσχήματα είναι πάντα, μονότονα τα ίδια. Η διευθέτηση (που συνοδεύεται πάντα με μία εικονική και  ψευδεπίγραφη οριοθέτηση) των τελευταίων φυσικών ρεμάτων, εν προκειμένω της Αττικής. Αφού εγκιβωτίστηκαν, θάφτηκαν και «εξαφανίστηκαν» 700 φυσικά ρέματα που διέθετε κάποτε η Αττική, τώρα η καταστροφή ολοκληρώνεται με τα τελευταία πενήντα. Και επαναλαμβάνουμε: όχι για το κοινό καλό, αλλά για το ιδιωτικό. Για το όφελος αυτού που έχει χτίσει αυθαίρετα στην κοίτη του ρέματος. Για το όφελος των εργολάβων. Για το όφελος αυτών που λιγουρεύονται real estate με τις εκτάσεις που αποσπώνται από τη δημόσια περιουσία (ρέματα και όχθες) και οι οποίες με τις κατάλληλες «αλλαγές χρήσης» αργά ή γρήγορα θα παραχωρηθούν προς οικοδόμηση. Για το όφελος των δημάρχων που υπόσχονται «ανάπτυξη» στους αφελείς και ανοίγουν business για τους ίδιους. Ίδιο όφελος, εκείνο του ξεροκόμματου έχει κάθε διοικητικός που συναυτουργεί σε τέτοιες ενέργειες. Ενέργειες που η ελληνική και διεθνής εμπειρία τις έχει καταστήσει παράδειγμα προς αποφυγή. Ενέργειες που στο εξωτερικό αποτελούν λόγο δημοπράτησης έργων αναίρεσης των καταστροφών που προκάλεσαν όταν «δεν ήξεραν», έργων επαναφοράς των ρεμάτων στη φυσική τους κατάσταση. Σήμερα  όμως κανείς δε μπορεί να ισχυριστεί ότι «δεν ήξερε».

Ας επανέλθουμε όμως στον Ερασίνο και τα εγκλήματα που  η κυβέρνηση δια του Υπουργείου Υποδομών  επιχειρεί πάνω του.

Όψη του Ερασίνου σήμερα

Περιβαλλοντικό Έγκλημα με τη χρηματοδότηση Ευρωπαϊκών Φορέων

Το έργο της  «Διευθέτησης του ρέματος Ερασίνου ανατολικής Αττικής -ανάδοχος εταιρεία «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΔΡΟΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΑΕ» συγχρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ 2014-2020 και μαζί με άλλα 10 αντιπλημμυρικά  έργα έχουν κάνει χρήση πόρων (δάνεια) της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και της Αναπτυξιακής Τράπεζας του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Οι ευρωπαϊκοί χρηματοδοτικοί φορείς έχουν σαν αρχή τους μεταξύ άλλων να μη χρηματοδοτούν έργα τα οποία επιτείνουν/επιταχύνουν την κλιματική αλλαγή και τα οποία αντίκειται σε Ευρωπαϊκές Οδηγίες και εθνικές νομοθεσίες.

Ο αφανισμός λοιπόν μίας περιοχής Natura και τριών σημαντικότατων  υγροτόπων Α’ προτεραιότητας του ποταμού Ερασίνου  δεν έχει επιπτώσεις  στη κλιματική αλλαγή;;; Για να χρηματοδοτείται μάλλον δεν θα έχει, θα υποθέσει κάποιος. Αμ δε! Οι ελληνικές κυβερνήσεις διαχρονικά καταφέρνουν να εξαπατήσουν ακόμη και τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς!!! Με μία Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων(ΜΠΕ) της συμφοράς, των αρχών του 2000, που δεν αναφέρει καν την ύπαρξη υγροτόπων ούτε το ισχύον  καθεστώς προστασίας (Ειδική Ζώνη Διατήρησης) που επιβάλλει εντελώς διαφορετικές μελετητικές προδιαγραφές, η Ελλάδα κατάφερε τη χρηματοδότηση ενός από τα πιο αντιπεριβαλλοντικά έργα που εκτελούνται στην Αττική, ίσως και στην Ελλάδα.

Άλλη μια «κατά παραγγελία» ΜΠΕ, ανάμεσα στις πάμπολλες που γίνονται στην Ελλάδα! Μία ΜΠΕ που δεν καταγράφει την πραγματική κατάσταση, τα είδη, τα καθεστώτα προστασίας, παρά μόνο διογκώνει τους κινδύνους πλημμύρας μίας εντελώς ακατοίκητης περιοχής, η οποία μάλιστα απαγορεύεται να χτιστεί με βάση τις ισχύουσες χρήσεις γης!!! Ένα αντιπλημμυρικό έργο στη μέση του πουθενά! Μία ΜΠΕ που όχι μόνο αποκρύπτει τις προφανείς αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, αντίθετα εφευρίσκει  και θετικές!!!

Οι κοινωνικές και νομικές αντιδράσεις κατά του έργου, εξαφανίζονται ως δια μαγείας

Οι χρηματοδοτικοί φορείς ενδιαφέρονται (ή κάνουν πως ενδιαφέρονται) και για το αν υπάρχει κοινωνική αντίδραση για το κάθε έργο που θα χρηματοδοτήσουν. Ξέρουν πως διαχειρίζονται λαϊκό χρήμα και είναι ανεπίτρεπτο η ίδια η κοινωνία να αντιδρά σε αυτό που χρηματοδοτούν.

Και όμως. Οι αντιδράσεις σβήνουν, αφού οι «αρμόδιοι» ή δεν θα τις αναφέρουν καθόλου,  ή θα «εξηγήσουν» στους φορείς πως οι αντιδρώντες δεν είχαν καταλάβει σωστά τις τεχνικές παραμέτρους του έργου, ή ακόμη χειρότερα θα συκοφαντήσουν τις αντιδράσεις ως προερχόμενες εκ προσωπικών συμφερόντων.

Έτσι έγινε και με το δόλιο τον Ερασίνο. Και ύστερα από αυτά, ευτυχισμένοι όλοι έβαλαν τις υπογραφές για να ξεκινήσει το έγκλημα που θα μας φέρει πιο κοντά στα ακραία φαινόμενα και την καταστροφή. Με χρήματα των Ελλήνων και Ευρωπαίων πολιτών, αλλά και δανεικά που θα αυξήσουν το δημόσιο χρέος μιας ήδη καταχρεωμένης χώρας.

Φαραωνικά έργα στη μέση του πουθενά

Δεν θα πιστέψει κανείς στα μάτια του αν κάνει μία βόλτα να δει το …αντιπλημμυρικό έργο που ξεκίνησε για ένα τόσο δα ποταμάκι.

Σύμφωνα με τη μελέτη, το έργο προβλέπει την κατασκευή:

α. Δύο τεράστιων φραγμάτων (κυρίως φράγμα και πρόφραγμα). Το κυρίως φράγμα θα έχει ύψος 21,5 μέτρων δλδ ύψος μίας επταόροφης πολυκατοικίας και πλάτος (μήκος στέψης) 300 μέτρα!!!

β.  Έργων διευθέτησης του ρέματος Ερασίνου με επένδυση της κοίτης και των πρανών από συρματοκιβώτια (ανάντη και κατάντη του φράγματος), συνολικού μήκους περίπου 9 χιλιομέτρων, από την Αττική οδό μέχρι τις εκβολές

γ. Έργων διευθέτησης του ρέματος Αγίου Γεωργίου(ρέμα που συμβάλλει στον Ερασίνο) με επένδυση της κοίτης και των πρανών από συρματοκιβώτια, συνολικού μήκους περίπου 8,5 χιλιομέτρων

δ. Έργων διευθέτησης τμημάτων συμβαλλόντων ρεμάτων (Μαλέξη, Κοιλάδα Βασιλέων, Μαρκοπούλου)

ε. Εκτροπή του ρέματος Ερασίνου στην περιοχή Natura των εκβολών, δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο

Ο χρόνος ολοκλήρωσης του έργου υπολογίζεται το Μάιο του 2023 και ο προϋπολογισμός του είναι περίπου 49.000.000,00 €.

Οριζοντιογραφική αποτύπωση των έργων στον Ερασίνο στις προστατευόμενες περιοχές. Αποτύπωση: Πρωτοβουλία για την Προστασία του Ερασίνου και  Μη Κυβερνητική Οργάνωση ΟΖΟΝ

Ποτέ δεν είναι αργά

Τα έργα ξεκίνησαν δημιουργώντας μία λυπηρή εικόνα, προπομπό του μέλλοντος που επιφυλάσσεται για εμάς. Με μηχανήματα να αλωνίζουν, με εργοτάξια σε χώρους που κάποτε βασίλευε η ειρήνη, φώλιαζαν και αναπαράγονταν υδρόβια και  παρυδάτια είδη πανίδας και ορνιθοπανίδας και άνθρωποι απολάμβαναν ένα χαρακτηριστικό δείγμα του σπάνιου αττικού τοπίου. Με αποψιλώσεις, μπαζώματα και εκσκαφές των φυσικών υγροτοπικών πεδίων του ποταμού που απειλούν προστατευόμενα και απειλούμενα είδη.

Έτσι προχωρούν για να καταστρέψουν το δημόσιο αγαθό της Φύσης και να το αποδώσουν ως οικόπεδα και «αξιοποιήσιμη γη» σε «φιλικά» συμφέροντα και μετρητό σε όσους δραστηριοποιούνται στην αγορά των έργων.

Η ανατολική Αττική καταγράφει στις μέρες μας το δικό της χρονικό καταστροφής. Το αύριο δεν θα θυμίζει σε τίποτα αυτό που κάποτε δεν χορταίναμε να απολαμβάνουμε, αυτό που είναι το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα του τόπου μας.

Όμως ποτέ δεν είναι αργά για να σταματήσουμε το έγκλημα. Αρκεί να συνειδητοποιήσουμε έστω και τώρα αυτό που χάνουμε και το μέλλον που προδιαγράφεται για εμάς και τα παιδιά μας...

Εμμανουέλα Τερζοπούλου