Τη μέρα που έκλεινε τη φυσική παρουσία της στην Ελλάδα και συνέτασσε την έκθεση της η επιτροπή Πόρτερ* στις 22/2/1947, ο Γιώργος Σεφέρης κάνει μία καταγραφή στο ημερολόγιο του που δημοσιεύτηκε αργότερα και συνολικά υπό τον τίτλο «Μέρες». Είναι μία καταγραφή ενδεικτική των κοινωνικών ηθών της εποχής, αλλά και τις επιβίωσης του ως τις μέρες μας.

Μεταφέρουμε την ημερολογιακή καταγραφή του ποιητή σαν ένα απόσταγμα μίας πολύ πυκνής καθημερινότητας, η οποία επιβιώνει κάτω από την τραχιά επιφάνεια της ζωής στην Ελλάδα του σήμερα. Της ελληνικής πραγματικότητας  όπως τη μάθαμε, όπως τη ζούμε και όπως σταθερά αρνούμαστε να τη γνωρίσουμε. 

Γράφει ο Γιώργος Σεφέρης στον 5ο τόμο του ημερολογίου του (Μέρες Ε’)

22 Μαρτίου 1947

Γυρίζοντας αργά χθες βράδυ σπίτι μου μέσα από το Ζάππειο, άκουσα προς τη μεριά του ραδιοφωνικού σταθμού ουρλιάσματα γυναίκας: «Με σκότωσες, με τέλειωσες, φτάνει πιά»

Έτρεξα προσπαθώντας να ιδώ από μακριά. Ένα κορμί κυλιότανε χάμω και ο άντρας χτυπούσε σκυμμένος πάνω του. Τρεις – τέσσερις αστυφύλακες και δυο – τρεις διαβάτες χάζευαν αδιάφορα. Η γυναίκα φώναζε, σπαράζοντας κατάχαμα. «Γιατί με χτυπάς με τον βούρδουλα; Αφού θεώρησα το δελτίο μου, σήμερα το πρωί»

Έγινα έξω φρενών. «Γιατί τη χτυπάτε;» είπα σε έναν αρχιφύλακα. Ήμουν αγριεμένος.

«Δεν τη χτυπάμε» αποκρίθηκε. «Ερχόμουν από πίσω σας και  δ ε ν   ε ί δ α   ν α   τ η   χ τ υ π ο ύ ν»

«Τέσσερις άνδρες δεν μπορούν να κάνουν καλά μία γυναίκα;» του είπα. «Πρέπει να τη δέρνουν;»  Μου έκανε εντύπωση η απάθεια των θεατών. Ήτανε λαϊκοί άνθρωποι.

«Μη θυμώνετε κύριε» μου είπε ένας από αυτούς. «Είναι   π ό ρ ν η»…

Η γυναίκα είχε τώρα φανερά κρίση υστερίας. Κάθε πέντε βήματα καθώς την πήγαιναν στο τμήμα χωρίς να την χτυπήσουν πιά, καθότανε κατάχαμα, ούρλιαζε, σήκωνε τα φουστάνια της ξεσκεπάζοντας τη γύμνια της για να δείξει τους μώλωπες. «Πουτάνα είμαι και γι’ αυτό πρέπει να με δέρνουν με τον βούρδουλα; Φταίει εκείνος ο μπινές, θα του δείξω εγώ»

Μου έκανε εντύπωση η   ω μ ό τ η τ α   και  η  δ ε ι λ ί α   μ α ζ ί,  των αντρών που χτυπούσαν. Μόλις άρχισα να φωνάζω έβαλαν την ουρά κάτω από τα σκέλια.

Παράξενη η ψυχολογική συμμετοχή μου  σ’ αυτή τη σκηνή.

Πηγή: Γ, Σεφέρης: Μέρες Ε’ (1/1/1945-19/4/1951,  εκδόσεις Ίκαρος, Αθήνα 1977

Από τότε που άρχισε αυτή η άνοιξη, ανέκφραστη ευαισθησία και έξαρση. Φούσκωμα της καρδιάς και των αισθήσεων· κατάσταση ακρυστάλλωτη, αρκετά χαώδης· πολλαπλασιασμός της ανθρωπιάς· θολή μανία απλωμένη παντού. Αδύνατο να βρεις λέξη, χειρονομία ή συνουσία που να μπορεί να το εκφράσει αυτό. Τα λόγια κόμπος στο λαρύγγι. Η ευαισθησία καίγεται χωρίς να ξεσπάσει. Πηγαίνει όπου με πηγαίνει, τυφλός." (απόσπασμα από την παρουσίαση του Ίκαρου)

___

Παραπομπή

*Η επιτροπή που είχε επικεφαλής τον Πωλ Πόρτερ είχε φτάσει στην Ελλάδα στις 18/1/1947 και δούλεψε στο πλαίσιο του Δόγματος Τρούμαν -12/3/47- προετοιμάζοντας την άφιξη της AMAG (Αμερικανική αποστολή Βοήθειας δια την Ελλάδα” (American Mission for Aid to Greece), γνωστής ως AMAG, δημιουργήθηκε στα πλαίσια της  συμφωνίας μεταξύ των ΗΠΑ και της Ελλάδας για τη χορήγηση οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα)