Σε μία χώρα που βρίσκεται στη θέση 108 σε ό,τι αφορά στην ελευθερία και την ανεξαρτησία της ενημέρωσης, η -μερική έστω- καταδίκη του alterthess.gr στην αγωγή μεγαλοστελέχους της "Ελληνικός Χρυσός ΑΕ" εναντίον της σελίδας και της δημοσιογράφου της, αποτελεί άλλο ένα καρφί στο φέρετρο της δημοκρατίας. Στη χώρα που τα επίσημα και ημιεπίσημα ενημερωτικά μέσα ελέγχονται από τις εξουσίες (από την κεντρική μέχρι τις τοπικές μέσω χρηματοδοτήσεων, αγοράς διαφήμισης και μεθοδεύσεων τύπου "λίστας Πέτσα"), οι φωνές που ελέγχουν τα κακώς κείμενα ενοχλούν. Στον βάλτο της διαρκούς αναπαραγωγής προκατασκευασμένων δελτίων τύπου από κέντρα εξουσίας, ο καθαρός αέρας του ελέγχου της ασυδοσίας των εξουσιαστών, είναι ανεπιθύμητος. Μηνύσεις και αγωγές που εργαλειοποιούν τη Δικαιοσύνη στην κατεύθυνση της κατάργησης του θεμέλιου λίθου της δημοκρατίας, δηλαδή του ελέγχου των εξουσιών, είναι κατακριτέες και καταδικαστέες. Όπως έγραψε και ο Εισαγγελέας που έκρινε μήνυση κατά της Attica Voice και του ιστολογίου Δασαμάρι SOS από "επίσημες ενημερωτικές σελίδες": Τα Μέσα κρίνουν και κρίνονται και ως εκ τούτου απέρριψε και κατέκρινε τους μηνυτές, δικαιώνοντας την Attica Voice. Δεν αρκεί όμως η οξυδέρκεια και η επιστημονική κατάρτιση των δικαστικών λειτουργών. Η θέσπιση σχετικής νομοθεσίας είναι πιο απαραίτητη σήμερα από ποτέ. Το παράδειγμα του Alterthess.gr το καθιστά σαφές.  Αναδημοσιεύουμε ανάρτηση του alterthess.gr σχετικά με την ανακοίνωση του Διεθνούς Ινστιτούτου Τύπου  για την υπόθεση της αγωγής κατά του alterthess και της δημοσιογράφου Σταυρούλας Πουλημένη.

Ανακοίνωση έξι διεθνών οργανώσεων Τύπου για την καταδικαστική απόφαση κατά του Alterthess

Το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (International Press Institute) μαζί με τους εταίρους του στο Media Freedom Rapid Response (MFRR) εκφράζει την απογοήτευσή του για την πρόσφατη δικαστική απόφαση σχετικά με την αγωγή SLAPP κατά του ανεξάρτητου ελληνικού μέσου ενημέρωσης Alterthess και μιας από τις δημοσιογράφους του, της Σταυρούλας Πουλημένη.

Το IPI υπενθυμίζει ότι στις αρχές του 2023 δικαστήριο της Αθήνας έκανε εν μέρει δεκτή την αγωγή που κατέθεσε πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος της εταιρείας εξόρυξης χρυσού Hellas Gold, επιδικάζοντας στο συνεργατικό μέσο ενημέρωσης 3.000 ευρώ ως αποζημίωση στον ενάγοντα.

Όπως έχει ήδη αναφερθεί, η αγωγή προέκυψε από δικαστικό ρεπορτάζ που είχε δημοσιεύσει η δημοσιογράφος τον Οκτώβριο του 2020 σχετικά με την πρωτοβάθμια ποινική καταδίκη δύο στελεχών της Hellas Gold για την φερόμενη ρύπανση των υδάτινων πηγών στη Βόρεια Χαλκιδική από την εταιρεία. Μετά από μια πρώτη έφεση, οι καταδίκες επιβεβαιώθηκαν στο Εφετείο τον Σεπτέμβριο του 2021, όπως είχε αναφέρει τότε το Alterthess.

Ένα μήνα αργότερα, τον Οκτώβριο του 2021, ένα από τα στελέχη, ο Ευστάθιος Λιάλιος, κατέθεσε αγωγή που βασίστηκε εν μέρει στον Κανονισμό της ΕΕ για τη Γενική Προστασία Δεδομένων (GDPR), με την οποία ζητούσε αποζημίωση 100.000 ευρώ, υποστηρίζοντας ότι η δημοσιογράφος τον δυσφήμισε και παραβίασε παράνομα τα προσωπικά του δεδομένα, δημοσιεύοντας το πλήρες όνομα και τη θέση του κατά την αναφορά της πρωτόδικης καταδίκης. Έπειτα από δεύτερη έφεση, οι καταδίκες και των δύο στελεχών ανατράπηκαν στη συνέχεια από ανώτερο δικαστήριο τον Μάιο του 2022, όπως ανέφερε τότε και το Alterthess.

Το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου σημειώνει μεταξύ άλλων αναφερόμενο στην καταδικαστική απόφαση πως «το Πρωτοδικείο της Αθήνας απέρριψε τον ισχυρισμό του Λιάλιου για δυσφήμιση, αλλά τάχθηκε υπέρ του ενάγοντος όσον αφορά τον ισχυρισμό του για παραβίαση του Γενικού Κανονισμού Προσωπικών Δεδομένων, επιδικάζοντας αποζημίωση για “ηθική βλάβη”».

«Αν και η αποζημίωση ήταν σημαντικά χαμηλότερη από τα 100.000 ευρώ που είχε αρχικά ζητηθεί, πιστεύουμε ότι οι επιπτώσεις αυτής της απόφασης ξεπερνούν κατά πολύ τα χρηματικά όρια και αγγίζουν αρχές θεμελιώδεις για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης» σημειώνει το IPI εξηγώντας ότι «με την καταδίκη μιας δημοσιογράφου για τη δημοσιοποίηση λεπτομερειών σχετικά με μια πρωτοβάθμια ποινική καταδίκη, η ετυμηγορία του δικαστηρίου υπονομεύει τις αρχές τόσο της ανοικτής δικαιοσύνης όσο και του δικαστικού ρεπορτάζ. Η εν λόγω δίκη διεξήχθη σε ανοικτή συνεδρίαση, χωρίς περιορισμούς στην ενημέρωση, και η πρωτοβάθμια ετυμηγορία ανακοινώθηκε δημοσίως στο δικαστήριο. Η αναφορά ειδήσεων σχετικά με την καταδίκη, συμπεριλαμβανομένων των ονομάτων και των θέσεων των ατόμων, αποτελεί συνήθη δημοσιογραφική πρακτική σε όλο τον κόσμο» σημειώνει στην ανακοίνωση που συνυπογράφει με άλλες πέντε οργανώσεις για την Ελευθερία του Τύπου.

Σύμφωνα με το IPI, το σκεπτικό του δικαστηρίου ότι η δημοσιογράφος θα έπρεπε να είχε ζητήσει τη συγκατάθεση του ατόμου για τη δημοσίευση του ονόματος και της θέση του «είναι εντελώς αδικαιολόγητο».

Όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση των έξι οργανώσεων «οι πολίτες που ζουν στη Χαλκιδική και τη Βόρεια Ελλάδα έχουν δικαίωμα να λαμβάνουν έγκαιρη ενημέρωση για τα άτομα που κρίνονται ένοχα σε πρώτο βαθμό, ειδικά όταν πρόκειται για ένα θέμα σοβαρού δημόσιου ενδιαφέροντος, όπως η ρύπανση των υδάτων στην περιοχή τους. Συνεπώς, το δικαίωμα των μέσων ενημέρωσης να δημοσιεύουν τέτοιες πληροφορίες υπερτερεί σαφώς της προσδοκίας ιδιωτικότητας ενός καταδικασθέντος ατόμου. Παρόλο που οι καταδικαστικές αποφάσεις των στελεχών μπορεί αργότερα να ανατράπηκαν, τον Οκτώβριο του 2020 ήταν σαφώς προς το δημόσιο συμφέρον να αναφερθεί το πρώτο στάδιο της δικαστικής διαδικασίας».

Οι διεθνείς οργανώσεις τονίζουν ότι η απόφαση αυτή δημιουργεί ένα επικίνδυνο νομικό προηγούμενο. «Εάν η απόφαση αυτή ισχύσει, θα μπορούσε να προκαλέσει ένα κύμα παρόμοιων αγωγών που θα βασίζονται στον ΓΚΠΔ για τη φίμωση της δημοσιογραφικής πληροφόρησης δημόσιου συμφέροντος και τη διατήρηση ορισμένων πληροφοριών ως μυστικών. Συνεπώς, η απόφαση αυτή κινδυνεύει να ενθαρρύνει άλλα ισχυρά άτομα ή εταιρείες να χρησιμοποιήσουν τους κανονισμούς του ΓΚΠΔ για να προσπαθήσουν να κρατήσουν ορισμένες πληροφορίες ή ονόματα εκτός δημόσιας σφαίρας. Πιστεύουμε, επομένως, ότι η απόφαση αυτή αποτελεί απειλή για την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα, η οποία ήδη βρίσκεται υπό σημαντική πίεση».

Οι οργανώσεις του MFRR αποφάσισαν να παράσχουν χρηματοδότηση για την κάλυψη των νομικών εξόδων που απαιτούνται για την έφεση. Επιπλέον, εκφράζουν την ελπίδα τους ότι το δικαστήριο θα αναγνωρίσει τα ζητήματα που διακυβεύονται και τελικά θα ανατρέψει αυτή την ανησυχητική πρωτοβάθμια απόφαση. Η εξασφάλιση ενός δίκαιου αποτελέσματος θα είναι σημαντική όχι μόνο για τo Alterthess και τη Σταυρούλα Πουλημένη, αλλά και για όλους τους δημοσιογράφους που πραγματοποιούν παρόμοιο έργο στην Ελλάδα.

Δείτε ολόκληρη την ανακοίνωση που υπογράφουν οι παρακάτω οργανώσεις:

ARTICLE 19 Europe

European Centre for Press and Media Freedom (ECPMF)

European Federation of Journalists (EFJ)

Free Press Unlimited (FPU)

International Press Institute (IPI)

OBC Transeuropa (OBCT)

Πηγή

Για να μη ξεχνιόμαστε (πηγή JoDi graphics)

Αύριο ξεκινά στο Λονδίνο η δίκη του Αυστραλού δημοσιογράφου Julian Assange, ο οποίος κινδυνεύει να καταδικαστεί σε 175 χρόνια φυλάκισης εάν εκδοθεί στις ΗΠΑ, κατηγορούμενος για δημοσίευση και παροχή πληροφοριών στους δημοσιογράφους και συνωμοσία και παραβίαση του νόμου για κατασκοπεία, επειδή το 2010 δημοσιοποίησε μέσω των Wikileaks 250.000 διπλωματικά τηλεγραφήματα και 500.000 απόρρητα έγγραφα για τη δράση του αμερικανικού στρατού στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν. Στα έγγραφα αυτά γίνεται αναφορά κάθε επίθεσης και θανάτου, ενώ αποκαλύπτονται 15.000 θάνατοι που είχαν κρατηθεί μυστικοί.

Αυτό, βέβαια, δεν ήταν το μοναδικό χτύπημα του Αυστραλού ακτιβιστή δημοσιογράφου και ιδρυτή των Wikileaks. Ακολούθησαν και άλλες πολλές αποκαλύψεις που έκαναν κυβερνήσεις και ηγέτες χωρών να χάσουν τον ύπνο τους. Έπρεπε, λοιπόν, με κάθε θυσία να σωπάσει. Αυτή τη στιγμή ο Julian Assange βρίσκεται στις βρετανικές φυλακές έχοντας καταδικαστεί σε φυλάκιση 50 εβδομάδων για παραβίαση των περιοριστικών του όρων όσο βρισκόταν στη Μεγάλη Βρετανία, ενώ αντιμετωπίζει και το ενδεχόμενο έκδοσης στις ΗΠΑ για κατασκοπεία. Από τις βρετανικές φυλακές, στις 13 Μαϊου, στέλνει επιστολή στο Βρετανό δημοσιογράφο Γκόρντον Ντίμακ, στην οποία, μεταξύ άλλων, αναφέρει πως του έχουν στερήσει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του  

« … είμαι απομονωμένος χωρίς  καμία δυνατότητα να προετοιμάσω την υπεράσπιση μου. Χωρίς λάπτοπ, χωρίς Ίντερνετ, χωρίς υπολογιστή, χωρίς βιβλιοθήκη έως τώρα. Ακόμα και να μου επιτραπεί όμως, θα είναι για μισή ώρα μαζί με όλους τους άλλους, μια φορά την εβδομάδα. Και στην άλλη πλευρά βρίσκεται μία υπερδύναμη που προετοιμάζεται για αυτό για εννιά χρόνια, έχοντας στη διάθεση της εκατοντάδες ανθρώπους και αναρίθμητα εκατομμύρια να ξοδέψει στην υπόθεση…