Άλλωστε, χρειαστήκαμε 2 ώρες για να διατρέξουμε με τα πόδια την αντίστοιχη διαδρομή λίγων λεπτών με το αυτοκίνητο. Αυτό λέει κάτι για την πολυπλοκότητα αυτού του μικρόκοσμου, που με όλη την ομορφιά και τα προβλήματά του θα συνεχίσει να παραμένει άγνωστος.

Αντιθέσεις των άκρων. Η ομορφιά της φύσης και η ασχήμια του ανθρώπου

Για όποιον αποφασίσει να επισκεφτεί το ποτάμι της Ραφήνας, στην τελική του διαδρομή και μετά τη συμβολή των δύο κύριων κλάδων του, του ποταμιού της Πετρέζας με τον Βαλανάρη ποταμό, στο ύψος της γέφυρας Ναρκίσσου, η συμβουλή μας είναι να προετοιμάσει τον εαυτό του για να δοκιμαστεί μεταξύ ισχυρών και ακραία αντίθετων συναισθημάτων. Ο επισκέπτης του ποταμού γίνεται κοινωνός της εκπληκτικής Φύσης του πιο ιδιαίτερου ενδιαιτήματος της ανατολικής Αττικής, αλλά και μάρτυρας της ανθρώπινης ύβρεως προς το αιώνιο και το όμορφο. Φυσικοί σχηματισμοί από γήινες μορφές από πέτρα και χώμα, στεφανωμένες από συχνά πυκνότατη βλάστηση (δρύες, πλατάνια, ιτιές, λυγαριές, αγιοκλήματα, κληματσίδες, καλαμιώνες κλπ) εναλλάσσονται στην πορεία του νερού. Αυτό είναι και το αιώνιο, το όμορφο. Αυτή είναι η εικόνα της ζωής που δέσποζε πριν τον άνθρωπο.

Δυστυχώς, όμως, η δεσποτεία του ανθρώπου στο τμήμα αυτό του ποταμού, δίνει το φρικτό της παρόν σε αρκετά σημεία. Σε σημεία παρένθετα στην ομορφιά και τη ζωή. Σημεία που ενώ πλαισιώνονται από τον φυσικό πλούτο του ποταμού, στο κέντρο τους εντοπίζεται η φρίκη του παγωμένου τσιμέντου, των απορριφθέντων αδρανών, του σκουριασμένου σίδερου και της αποσύνθεσης των ανθρώπινων προϊόντων και υποπροϊόντων. Όλα αυτά μαρτυρούν την κατάληψη και κατοίκηση ενός ευλογημένου τόπου από ένα παρείσακτο είδος. Από ένα είδος που ήρθε να επιβάλει τον δικό του νόμο και να εξορίσει όσα η ίδια η Φύση όρισε να ζουν εδώ.

Είδαμε απορρίψεις μπαζών σε μεγάλη κλίμακα στα πιο ωραία σημεία του ρέματος, εκεί που το ρέμα ανοίγει και σχηματίζει μια όμορφη ακροποταμιά. Εκεί που θα μπορούσε να είναι ένας υπέροχος τόπος εκδρομής, τώρα βρίσκεται ένας σωρός από μπάζα.

Είδαμε σωλήνες άντλησης νερού και απορρίψεις σκουπιδιών.

Είδαμε έντονα σημάδια ευτροφισμού, μην αφήνοντας καμία αμφιβολία για το πού καταλήγουν τα λύματα από τα δεκάδες αυθαίρετα παραρεμάτια κτίσματα

Τσιμέντο και πρωτοβουλίες

Εδώ η ανθρώπινη παρέμβαση αγγίζει τα όρια της ανοησίας αλλά και της ύβρεως μαζί.

Είδαμε σπίτια, άλλα κατοικημένα και άλλα ερημωμένα, να έχουν χτιστεί δίπλα στο ρέμα. Μερικά, μάλιστα, έχουν τον εξωτερικό τους τοίχο ως προέκταση του πρανούς της κοίτης.

Είδαμε τσιμεντένια τοιχία ύψους πολλών μέτρων που σε περίπτωση μεγάλης ροής νερού λειτουργούν ως τέλειοι ανακλαστήρες στέλνοντας το νερό με μεγάλη δύναμη απέναντι. Ένα από αυτά μάλιστα είναι χτισμένο όχι στα όρια του ρέματος, αλλά μέσα κυριολεκτικά σε αυτό, αναγκάζοντας το νερό να φτιάξει στο σημείο αυτό δύο κλάδους, ο ένας από τους οποίους έριξε τελικά το κτίσμα για την προστασία του οποίου προοριζόταν το τοιχίο. Η δε ανάκλαση του νερού πάνω στο τοιχίο αυτό, συνετέλεσε και στο γκρέμισμα του απέναντι σπιτιού, το οποίο αυτή τη στιγμή χάσκει κυριολεκτικά πάνω από το ρέμα, δίνοντας μια απόκοσμη εικόνα και κάνοντάς μας να απορούμε για μια φορά ακόμη για το μέγεθος της ανθρώπινης ανοησίας

Ανθρώπων έργα

Στη διαδρομή σκεφτήκαμε και μονολογήσαμε πολλές φορές για τους ανθρώπινους νόμους, για το Σύνταγμα, που αναγνώριζαν την μοναδικότητα και την αιωνιότητα του τόπου που επισκεπτόμασταν. Μαζί και το ότι η παραβίαση των ίδιων νόμων, δεν συνεπάγεται κολασμό του παρανόμου, του αυθαιρέτου και της πράξης του. Τώρα πια συνεπάγεται επιβράβευση και ευθεία προσβολή του νόμιμου.

Σκεφτήκαμε πως οι ανθρώπινοι νόμοι έγιναν για να λειτουργούν ως άλλοθι, ως προφάσεις εν αμαρτίαις, για να δημιουργούν ομήρους και ανοίκεια συμφέροντα, που η εξυπηρέτηση τους συνεπάγεται κέρδη για τους «πονηρούς» και τους επιτήδειους κουμανταδόρους του τόπου. Και αφού αυτοί οι πονηροί κερδίσουν θυσιάζοντας τον τόπο, την φυσιολογική του υπόσταση και τη ζωή του, όταν έρθει η ώρα να απαλλάξουν τη γη από την παρουσία τους, έχουν αφήσει μακάβρια κληρονομιά στις επόμενες γενιές, την καταστροφή και την βρωμιά. Έχουν αφήσει το εφήμερο που ποτέ δεν είναι αρκετό και πρέπει να αυξάνεται διαρκώς, όσο αυξάνει και ο ανθρώπινος πληθυσμός και οι ανάγκες του.

Και το φίδι συνεχίζει να τρώει την ουρά του μέχρι να εξαφανιστεί ολόκληρο.

Αντιπλημμυρικός μακιαβελισμός

Από την άλλη μεριά, είδαμε και μια φύση που αντιστέκεται και η οποία μας χάρισε, ακόμη και μέσα σε αυτό το στενάχωρο τοπίο, όμορφες στιγμές και την αίσθηση πως αν την αφήσουμε ελεύθερη, θα μπορέσει να ανακάμψει. Θα την αφήσουμε όμως;

Ήδη, τα σχέδια της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου δείχνουν ότι δεν θα σεβαστούν τη φύση και ότι θα προχωρήσουν σε ένα τσιμέντωμα του ρέματος.

Χρησιμοποιούν μάλιστα ως πρόφαση για τα εγκληματικά τους σχέδια, αυτά ακριβώς τα παραρεμάτια σπίτια που έχουν δομηθεί αυθαίρετα και τον ισχυρισμό πως ό,τι γίνει θα γίνει με γνώμονα την ασφάλεια των ανθρώπων που μένουν σε αυτά.

Εάν, όμως, πραγματικά ενδιαφέρονταν για την ασφάλεια αυτών των ανθρώπων θα είχαν φροντίσει να τους έχουν μετεγκαταστήσει εδώ και πολλά χρόνια προσφέροντάς τους μια εναλλακτική κατοικία και να αφήσουν το ρέμα ελεύθερο να ανακάμψει.

Προφανώς αυτή η απραξία μας δίνει το δικαίωμα να υποθέσουμε πως η επίκληση της ασφάλειας των ανθρώπων αυτών είναι άλλο ένα πρόσχημα για τα απεχθή τους σχέδια, άλλη μια πρόφαση εν αμαρτίαις. 

Αποτίμηση και συνέχεια

Κλείσαμε το μελαγχολικό μας οδοιπορικό στη συμβολή των δύο κλάδων του Μεγάλου Ρέματος, σχεδόν πιεζόμενοι να μη συνεχίσουμε στο επόμενο τμήμα την ίδια μέρα, λόγω των εικόνων που ξέραμε πως μας περίμεναν. Εικόνες σκληρές και απαράδεκτες, ενδεικτικές έλλειψης πολιτισμού και στοιχειώδους ευαισθησίας για έναν τόπο που μας δίνει τα πάντα και εμείς του ανταποδίδουμε μόνο ρύπανση, τσιμέντα και καταστροφή.

Στο τρίτο μέρος θα επισκεφθούμε τον κλάδο της Πετρέζας. Ετοιμαστείτε για τα δύσκολα.