Σήμερα είναι η μέρα μνήμης για τους 24 νεκρούς της εξέγερσης του Πολυτεχνείου και για τους εκατοντάδες τραυματίες εκείνης της ζοφερής νύχτας. Αλλά και για όλους αυτούς που φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν και εξορίστηκαν κατά της διάρκεια της επτάχρονης χούντας Και όμως κάποιοι επιμένουν να το αρνούνται. Σαν τους αρνητές του ναζιστικού Ολοκαυτώματος, από την ίδια ζύμη ζυμωμένοι. «Δεν υπήρξε ούτε ένας νεκρός στο Πολυτεχνείο» ξέρει να λέει κάθε χουντόφιλος φασίστας. Αυτό διατυμπανίζει, με το ίδιο ύφος που διαλαλούσε κάθε βράδυ την πραμάτειά του επί χρόνια στην τηλεόρασή μας, ο σαλτιμπάγκος έμπορος των αρχαίων Ελλήνων και των θαυματουργών νανογιλέκων. Αυτός που με τη θέληση του σοφού λαού - ας μην το ξεχνάμε αυτό, δεν υπάρχει μόνος του, εκπροσωπεί μια ολόκληρη κοινωνική ομάδα - εξελέγη βουλευτής και τοποθετήθηκε μάλιστα από το βασιλιά Καρνάβαλο στη θέση του υπουργού Ανάπτυξης, έτσι για να μη μένει καμία απορία σε κανέναν για τα χάλια αυτής της έρημης χώρας.

«Δεν υπήρξε ούτε ένας νεκρός στο Πολυτεχνείο» επιμένει και προκαλεί με το εμετικά θρασύ του ύφος. Και προχωρώντας το συλλογισμό του, εξηγεί πως δεν υπήρξε νεκρός ΜΕΣΑ στο χώρο του Πολυτεχνείου. Οι 24 νεκροί από την Ομόνοια μέχρι τα Πατήσια από αστυνομικά και στρατιωτικά πυρά καθώς και οι εκατοντάδες τραυματίες δεν έχουν γι’ αυτόν καμία σημασία

Νομίζει το θλιβερό ανθρωπάκι πως με τη σοφιστεία αυτή, θα καταφέρει να θολώσει τα νερά και να σβήσει τις αμαρτίες των ιδεολογικών του συγγενών. Αν δηλαδή κάποιος σκοτώθηκε έξω από την πύλη του Πολυτεχνείου εκείνη την ημέρα ή δύο στενά παραπέρα, δεν θεωρείται κατ’ αυτόν νεκρός του Πολυτεχνείου. Σα να λέμε, για παράδειγμα, πως δεν έγινε ποτέ η ναυμαχία της Ναυπάκτου επειδή διεξήχθη είκοσι ναυτικά μίλια μακριά από αυτήν.

Εν πάσει περιπτώσει. Ας αφήσουμε τον Άδωνι και τους ομοίους του να θλίβονται σήμερα που δεν είχαν την τύχη να ζήσουν σε εκείνη την εποχή και να υπηρετήσουν την «Εθνοσωτήρια Επανάσταση» και ας πάμε στα γεγονότα εκείνων των ημερών.  

Ο  Λεωνίδας Καλλιβρετάκης, ιστορικός και διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, ήταν εκείνες τις μέρες μέλος της Φοιτητικής Επιτροπής Αγώνα και πρόεδρος της συνέλευσης της Φιλοσοφικής Σχολής στο Πολυτεχνείο στις 16 Νοεμβρίου 1973. Η μελέτη που έχει κάνει σχετικά με τα θύματα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου το 1973 θεωρείται ως η πλέον έγκυρη. Στη μελέτη αυτή παρατίθεται αναλυτικός κατάλογος των τεκμηριωμένων νεκρών και χάρτης με τις τοποθεσίες στις οποίες βρήκαν οι άνθρωποι αυτοί το θάνατο. Στο χάρτη αυτό αποτυπώνονται και οι θέσεις των αστυνομικών και στρατιωτικών δυνάμεων. Ας διαβάσουμε, όμως αυτούσια τμήματα της μελέτης

Οι νεκροί

" ... Μέχρι τη στιγμή αυτή, έχουν καταγραφεί εικοσιτέσσερις (24) πλήρως τεκμηριωμένες περιπτώσεις, όπως καταγράφονται συνοπτικά στον συνημμένο κατάλογο. Παράλληλα, έχει συγκροτηθεί ένας κατάλογος δεκαέξι (16) ανωνύμων περιπτώσεων που είχε θεωρηθεί σε κάποια στιγμή της διαδικασίας ότι «προκύπτουν βασίμως» ως νεκροί, από επίσημες, επώνυμες και σχετικά αξιόπιστες καταθέσεις, με συγκεκριμένα στοιχεία. Τέλος, η έρευνα έχει θέσει στο μικροσκόπιο τριάντα (30) επώνυμες περιπτώσεις, που εμφανίζονται επίμονα στους περισσότερους καταλόγους από το 1974 μέχρι και σήμερα, χωρίς να έχουν ποτέ τεκμηριωθεί. Όλες αυτές οι ανώνυμες και οι αμφιλεγόμενες επώνυμες περιπτώσεις παραμένουν σε εκκρεμότητα, προκειμένου να διερευνηθούν περισσότερο, προτού αποφασιστεί οριστικά να υιοθετηθούν ή να απορριφθούν ... "

Οι τραυματίες

" ... Ένα δεύτερο σκέλος της έρευνας προς την ίδια κατεύθυνση είναι η καταγραφή των τραυματιών. Όπως αναφέραμε ήδη, η προκαταρκτική έρευνα πιστοποίησε 1.103 τραυματίες, βάσει των καταστάσεων που απέστειλαν στον Δ. Τσεβά τα νοσοκομεία, οι κλινικές και ορισμένοι μεμονωμένοι ιατροί. Όπως όμως παραδέχεται και ο ίδιος ο εισαγγελέας, σε αυτούς πρέπει να προστεθεί και «ανεξακρίβωτον πλήθος ετέρων πολιτών», οι οποίοι «ή εφυγαδεύοντο υπό των ιατρών, ή ενοσηλεύοντο οίκοι, ή και ουδαμού προς νοσηλεία κατέφυγον, φοβούμενοι προφανώς δυσάρεστους δι’ αυτούς ή τας οικογενείας των εξελίξεις».

Ο αριθμός αυτών των θυμάτων που δεν νοσηλεύθηκαν επίσημα παραμένει προς διερεύνηση, να σημειώσουμε πάντως ότι ορισμένες εκτιμήσεις ανεβάζουν το σύνολο των τραυματιών (νοσηλευθέντων και μη) σε 2.000 περίπου. Αν και είναι πρώιμο ακόμη στο παρόν στάδιο της έρευνας μας να μιλήσουμε με απόλυτους αριθμούς, είναι προφανές ότι οι εκτιμήσεις αυτές είναι μάλλον συντηρητικές και βρίσκονται σε δυσαρμονία με τα στατιστικά δεδομένα από τη διεθνή εμπειρία σε αντίστοιχες περιπτώσεις της περιόδου εκείνης (Γαλλικός Μάης του 1968, Αμερικάνικο Αντιπολεμικό Κίνημα 1968-1970) ... "

Το προφίλ των ατόμων που πρωτοστάτησαν

" ... Μια προκαταρκτική στατιστική επεξεργασία των στοιχείων που διαθέτουμε έως τη στιγμή αυτή, μας δίνει ενδιαφέρουσες εικόνες γύρω από το προφίλ των ατόμων που βρέθηκαν στα γεγονότα και, κατά τεκμήριο, πρωτοστάτησαν στις συγκρούσεις. Βλέπουμε ότι στον τομέα αυτό πλειοψηφούν τα άτομα που χαρακτηρίζονται ως εργατοτεχνίτες (26,7%) και έπονται οι φοιτητές (17,1%), οι ιδιωτικοί υπάλληλοι (15,8%) και οι μαθητές (10,3%). Ηλικιακά, πλειοψηφούν μεταξύ τους οι νέοι 22 χρονών (13,3%), 16 χρονών (12,8%) και 20 χρονών (12,7%), ενώ αμέσως μετά έπονται εκείνοι που ήταν 18 και 24 χρονών (9%) ..."

Το προφίλ των αυτουργών

" ... Μεταξύ των στοιχείων που αφορούν στους τραυματισμούς και τους φόνους, είναι και η ιδιότητα του αυτουργού (στρατιωτικός, αστυνομικός, κ.τ.λ.). Μια στατιστική επεξεργασία λοιπόν των αυτουργών υπό αυτή την άποψη, και μόνο σε ό,τι αφορά τις περιπτώσεις που, από την ανάκριση θεωρήθηκαν ανθρωποκτονίες και απόπειρες ανθρωποκτονιών, δίνει ένα ενδιαφέρον αποτέλεσμα, με τα Σώματα Ασφαλείας να προηγούνται έναντι του Στρατού και στα δύο αυτά πεδία (54% έναντι 46% στις ανθρωποκτονίες και 64% έναντι 36% στις απόπειρες). Εάν προσθέταμε και τους απλούς τραυματισμούς (κακώσεις κ.τ.λ.), η διαφορά θα ενισχυόταν πολύ περισσότερο ..."