Η Black Friday, αυτό το πρωτόγνωρο για τη χώρα, καταναλωτικό πάρτι, είναι εδώ. Μετά από χρόνια αγοραστικής ύφεσης, οι περισσότερες επιχειρήσεις ήταν επιφυλακτικές στο να συμμετάσχουν στο πανηγυράκι αλλά τελικά, όπως δείχνει η αύξηση του αριθμού των συμμετεχόντων, η Black Friday ενσωματώθηκε στα καταναλωτικά ήθη της χώρας. Όπως και το μεγαλύτερο μέρος των καπιταλιστικών πρακτικών, όπως και ο εξανδραποδισμός των εμποροϋπαλλήλων, οι οποίοι δεν αποκομίζουν συνήθως τίποτα, προς αποζημίωση του επιπλέον κόπου που καταβάλλουν για να γιορτάσει τόσο το κατάστημα όσο και ο πελάτης. Για την ακρίβεια, για να γιορτάσει το πολυκατάστημα, ή η εμπορική αλυσίδα και λιγότερο το απλό κατάστημα ή ο πελάτης.

Πολλές είναι οι πληροφορίες, αληθινές ή πλαστές, σχετικά με την Black Friday. Αλήθειες και ψέματα κυκλοφορούν εδώ και πολλά χρόνια, προκειμένου να προσφέρουν μία ρίζα «παράδοσης», ή μία ιστορική αναφορά για ένα πανηγυράκι που δεν έχει άλλο στόχο εκτός από την προώθηση του στοκ των μαγαζιών.

Πρόσφατα, μία ιστορία που διαδόθηκε αρκετά, ήταν και το ότι οι βιομηχανικοί κολοσσοί του εξωτερικού παραγγέλνουν και εμπορεύονται "Black Friday" προϊόντα. Η ιστορία αυτή λοιπόν, θέλει τα Black Friday προϊόντα, να είναι δεύτερης ή και τρίτης ποιότητας, ώστε να έχουν εξαιρετικά χαμηλή τιμή παραγωγής και συνεπώς να βγαίνουν στην λιανική με τιμή πολύ πιο κάτω από την τιμή που θα είχαν αν παράγονταν από την κανονική παραγωγική γραμμή και υφίσταντο τον προκαθορισμένο για τα «κανονικά»  αδελφά προϊόντα, ποιοτικό έλεγχο. Μέσα στον κόσμο μας σήμερα, η διάδοση αληθινών πληροφοριών έχει αποκτήσει οδούς και διαδικασίες πανομοιότυπες με εκείνες μέσω των οποίων κυκλοφορούν μύθοι ή και απλή διαφημιστική προπαγάνδα. Αυτό καθιστά τον έλεγχο αυτών των πληροφοριών, σχεδόν αδύνατο. Το αν είναι αλήθεια ή ψέματα αφήνεται στην κρίση του καταναλωτή, με ό,τι αυτό σημαίνει για την καταναλωτική του συμπεριφορά και τις επιλογές του.

Άλλες πληροφορίες ή μυθεύματα, που κυκλοφορούν για την Black Friday, σχετίζονται με την προέλευση της. Είναι αυτά που προσπαθούν να δώσουν μία σταγόνα κύρους και παράδοσης σε μία αμιγώς προωθητική της κατανάλωσης ενέργεια. Γιατί δίχως κατανάλωση δεν υπάρχει ζήτηση, άρα χαλάει η ισορροπία της «ελεύθερης» αγοράς. Η κατανάλωση είναι και μέτρο ανάπτυξης (καπιταλιστικής πάντα ανάπτυξης) άρα αν δεν την προωθήσει με κάθε τρόπο το σύστημα, θα προκαλέσει αναπηρία και στο κομμάτι της προσφοράς. Έτσι,  η μαύρη Παρασκευή τιμάται στις δυτικές οικονομίες (και στην Ελλάδα που ανήκει στην Ανατολή) από συνεπείς καταναλωτές, που καταναλώνουν για να καταναλώσουν. Όχι γιατί χρειάζονται αυτό που αγοράζουν.

Τέλος πάντων, η μαύρη Παρασκευή λέγεται πως έχει τις ρίζες της στη δεκαετία του ‘50, όταν οι εγγραφές στα λογιστικά βιβλία ήταν χειρόγραφες, οι λογιστές σημείωναν με κόκκινο μελάνι το παθητικό και με μαύρο τα κέρδη, που για τα εμπορικά μαγαζιά της εποχής εκείνης ξεκινούσαν από αυτή τη μέρα και συνεχίζονταν μέχρι τα Χριστούγεννα [1].

Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, ο όρος «Μαύρη Παρασκευή» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τροχονόμους στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ, προκειμένου να περιγράψουν τη μεγάλη κίνηση που είχε στους δρόμους εκείνη την ημέρα και το φόρτο εργασίας για τους ίδιους, λόγω των εκπτώσεων και της έναρξης της χριστουγεννιάτικης περιόδου [2].

Μία νεώτερη ερμηνεία που κυκλοφόρησε μέσω διαδικτύου το 2013, θέλει την ημέρα αυτή να γίνονταν αγοραπωλησίες δούλων, όταν στην Αμερική ίσχυε ο θεσμός της δουλείας, πριν από τον Εμφύλιο Πόλεμο. Η άποψη αυτή καταρρίφθηκε σχεδόν αμέσως από τους ιστορικούς.[3]

Πάντως, η πρώτη γνώμη που διατυπώθηκε για την προέλευση της ονομασίας Μαύρη Παρασκευή εμφανίστηκε στο περιοδικό «Factory Management and Maintenance» το Νοέμβριο του 1951. Αναφερόταν στην πρακτική των υπαλλήλων να κάνουν κοπάνα από την εργασία τους την Παρασκευή μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών, προφασιζόμενοι ασθένεια, προκειμένου να απολαύσουν την τετραήμερη αργία. [4]

Άσχετα με το ποια εκδοχή είναι αληθινή (αν είναι καμία), το σίγουρο είναι πως αυτή η Παρασκευή είναι σίγουρα μαύρη και άραχλη για μία κατηγορία εργαζομένων, που δεν φτάνει το εξοντωτικό βασικό ωράριο, έχουν και την επέκταση του σε χρόνους Black Friday,  συνήθως δίχως τη στοιχειώδη προσαύξηση αποδοχών. Τι θα ΄ταν άραγε τελικά η Black Friday δίχως τον φόβο της πραγματικά μαύρης ανεργίας;

Και τα ήθη συνεχίζουν να εξελίσσονται, ακόμα πιο καπιταλιστικά

Μετά την Μαύρη Παρασκευή έρχεται η Κυβερνοδευτέρα (καμία σχέση με την γνωστή και παραδοσιακή Τσαγκαροδευτέρα)

Η Κυβερνο-Δευτέρα (Cyber Monday) είναι εμπορικός όρος με προέλευση τις ΗΠΑ και αναφέρεται στην Δευτέρα μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών και την Μαύρη Παρασκευή (Black Friday), κατά την οποία οι καταναλωτές ενθαρρύνονται να κάνουν τις αγορές τους μέσω διαδικτύου (online shopping). Καθιερώθηκε το 2005 (Δευτέρα 28 Νοεμβρίου) και γρήγορα απέκτησε διεθνείς διαστάσεις. [ό.π.]

Το ακτιβίστικο αντίπαλο δέος της Black Friday είναι η Buy Nothing Day.

Τουλάχιστον είναι πιο συνειδητοποιημένη πράξη η άρνηση κατανάλωσης

Με το μαύρο μας το χάλι να ντύνει μαύρες και τις Παρασκευές μας βιώνουμε την αμερικάνικη εκδοχή του «Η φτώχια θέλει καλοπέραση» αλλά αυτή η καταναλωτική έκρηξη τελικά αφαιρεί μέρος της αγοραστικής δυνατότητας του κόσμου, το οποίο θα πορούσε να διοχετευθεί στην αγορά χρήσιμων και αναγκαίων, σε άλλες χρονικές στιγμές. Επίσης δημιουργεί μία αγορά «της ευκαιρίας». Μία ασταθή και ανίκανη να συντηρήσει βιοποριζόμενους στον τομέα του εμπορίου, εργαζόμενους,

Αλλά τελικά, ποιος τους υπολογίζει αυτούς;

Πηγές-Παραπομπές

Πηγή: https://www.sansimera.gr/articles/1191

Πηγή: https://www.sansimera.gr/articles/1319

Πηγή: https://www.sansimera.gr/articles/1191

Πηγή: https://www.sansimera.gr/articles/1191