Πέρασαν περίπου 2500 χρόνια απ’ όταν ο Ξέρξης έβαλε τους δούλους του να μαστιγώσουν τα κύματα του Ελλήσποντου γιατί του καταπόντισαν τις γέφυρες που έφτιαξε για να περάσει με τα στρατεύματά του απέναντι. Λεπτομέρεια: Αποκεφάλισε και τους στρατηγούς που κατασκεύασαν τις γέφυρες, αλλά αυτό ήταν μάλλον συνηθισμένο τα χρόνια εκείνα για να σταθούμε περισσότερο…

Πέρασαν περίπου 400 χρόνια από τη διάσημη ρήση του ορθολογιστή Φράνσις Μπέικον: « Η φύση δεν είναι παρά μία πόρνη. Εμείς οφείλουμε να τη δαμάσουμε, να μάθουμε τα μυστικά της και να την υποτάξουμε στις επιθυμίες μας.»

Πέρασαν 50 χρόνια και βάλε απ’ όταν το σοβιετικό καθεστώς μετέτρεψε τη μεγαλύτερη λίμνη-θάλασσα στον κόσμο σε μια απέραντη αλατισμένη στέπα, εκτρέποντας τα 2 ποτάμια που την τροφοδοτούσαν με γλυκό νερό.

Τι σχέση έχουν όλα αυτά μεταξύ τους; Και τα τρία αυτά spots αποτελούν προϊόντα της εποχής τους, αντικατοπτρίζουν την αντίληψη της εποχής τους για τη σχέση ανθρώπου και φύσης. Είναι ξεκάθαρα σχέση κυριαρχίας, σχέση ανταγωνισμού. Ή με τρως ή σε τρώω.

Το πέρασμα από το μεσαίωνα στη νέα εποχή, η Αναγέννηση, η διθυραμβική γέννηση του Ρασιοναλισμού και της Επιστήμης σε χοντρή κόντρα με τη Θρησκεία, η βιομηχανική επανάσταση, όλα αυτά τα ωραία και σημαντικά σε τίποτα δεν άλλαξαν τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση.

Μετά τα μέσα του 20ου αιώνα γεννήθηκε μια νέα επιστήμη, η επιστήμη της Οικολογίας. Ηταν μία μείξη από άλλες επιστήμες (φυσική, χημεία, ιατρική, βιολογία, κ.α.) Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας (αν φυσικά δε λάβουμε υπόψη μας την τεράστια προϊστορική περίοδο που ο άνθρωπος μέσω της ανιμιστικής λατρείας ήταν απόλυτα ενωμένος με τα φυσικά στοιχεία) η Φύση αναγορεύεται στο ρόλο που πραγματικά της αρμόζει, αρχίζει και περνάει στη συνείδηση όλο και πιο πλατειών κοινωνικών στρωμάτων η έννοια της αρμονικής συμβίωσης με τα άλλα ζωικά και φυτικά είδη. Παρ’ όλη τη θριαμβική επέλαση της τεχνολογίας ή και εκμεταλλευόμενοι τις νέες τεχνολογίες ακόμα, δημιουργούνται νέοι τομείς οικονομικής δραστηριότητας, νέοι επαγγελματικοί κλάδοι, νέα απέραντη γνώση που έχει να κάνει με το περιβάλλον. Χαρακτηριστικά αναφέρω τη βιοκλιματική αρχιτεκτονική, τη γνώση που αφορά στις ΑΠΕ (ανανεώσιμες πηγές ενέργειας), την επιστήμη της ωκεανογραφίας, τη διαχείριση φυσικών πόρων, κλπ.

Εγκαταλείπονται διεθνώς τα μεγαλειώδη  επεμβατικά έργα στη φύση, όπως εκτροπές ποταμών, αποξηράνσεις λιμνών, μεγάλα υδροηλεκτρικά φράγματα, παραμένουν ωστόσο στην ατζέντα έργα, όπως εξορύξεις κοιτασμάτων, διανοίξεις σηράγγων για αυτοκινητόδρομους,  κλπ. με μεγάλα ερωτηματικά και διχογνωμίες.

Η διεθνοποίηση των οικονομιών και η διάχυση της πληροφορίας ως το τελευταίο χωριό του πλανήτη για πρώτη φορά στην ιστορία μας φέρνει αντιμέτωπους με μία εφιαλτική συνολική εικόνα. Οσοι έχουν εντρυφήσει στην οικονομική επιστήμη γνωρίζουν καλά ότι «δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα». Η ξέφρενη οικονομική ανάπτυξη-μεγέθυνση δεν είναι χωρίς κόστος. Το κόστος δεν αποτιμάται πάντα σε χρήμα, αλλά σε πόρους. Ο πλανήτης μας υποφέρει από εξάντληση πόρων, από μόλυνση, από το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ο πλανήτης μας είναι άρρωστος εξαιτίας μας και έχει ανεβάσει πυρετό. Σταματώ εδώ.

Πώς βιώνουμε όλα ή κάποια από τα παραπάνω στη χώρα μας; Με τον χειρότερο τρόπο. Με τον τρόπο που αρμόζει σε μια αποικία χρέους, σε μία χώρα που έχει στερηθεί βασικές ελευθερίες διαχείρισης των υποθέσεών της,  σε μία χώρα που οι φυσικές καταστροφές είναι (και θα είναι…) πάντα φονικές, αφού οι πόροι που διατίθενται για τέτοιου είδους πολιτικές προστασίας είναι στραγγαλισμένοι από τη μνημονιακή μέγγενη. Αν προσθέσουμε και το βεβαρυμένο παρελθόν των ιθαγενών της χώρας στη διαπλοκή-συναλλαγή με αμαρτωλές  κάστες ολιγαρχών, το ψυχοκοινωνικό προφίλ των νεοελλήνων (τα γνωστά, μην το κουράζουμε), την έλλειψη στοιχειώδους οικολογικής σκέψης και συνείδησης, καταλαβαίνουμε γιατί άρχοντες σαν την Δούρου και τον Μπουρνούς έχουν το θράσος να βγαίνουν μπροστά και να προτείνουν στους αδαείς χάσκοντες ως λύση για τις πλημμύρες τον εγκιβωτισμό των ρεμάτων!!! Αρκεί να γκουγκλάρει κανείς στο ίντερνετ για λίγη ώρα λέξεις όπως «ποτάμια Ευρώπης», ή «πλημμύρες τσιμεντοποίηση ρεμάτων», για να διαπιστώσει το πόσο αναχρονιστικά και βλακώδη είναι όλα αυτά. Φυσικά υπάρχουν και πολλές πανεπιστημιακές μελέτες για το θέμα, που αποδείχνουν ρητά και ξεκάθαρα ότι η τσιμεντοποίηση και ο εγκιβωτισμός αυξάνουν την ταχύτητα ροής των νερών, αφού μειώνεται δραματικά η απορροφητική δυνατότητα του εδάφους και των πρανών.

Κάτι αντίστοιχο γίνεται και στο θέμα των αναδασώσεων μετά από πυρκαγιές. Οι άχρηστοι, αυτοί που οδήγησαν με τις πράξεις ή την απραξία τους στη φωτιά, σπεύδουν κάθε χρόνο με την αγαστή συνεργασία των γνωστών μέσων μαζικής αποβλάκωσης και αποπροσανατολισμού να ανακοινώσουν μέτρα για αναδασώσεις. Τη στιγμή που όλοι οι δασολόγοι συμφωνούν ότι τα δασικά οικοσυστήματα πρέπει να τα αφήνεις στην ησυχία τους να αναγεννηθούν μετά τη φωτιά, χωρίς επεμβάσεις. Αλλά βλέπεις, ο λαός, ο δικός τους λαός θέλει να βλέπει έργα. Πού ξανακούστηκε να ακούσουμε τους επιστήμονες; Εδώ είναι Ελλάδα, έχουμε ψυχή εμείς, όλοι μαζί μπορούμε, γιούρια παιδιά, με δάκρυα στα μάτια, να αναδασώσουμε τα πάντα, ένα φτυάρι και ένα γκασμά στο χέρι και… όποιον πάρει ο χάρος.

Κλείνοντας δε μπορώ να μη θυμηθώ τη σοφή και ταιριαστή ρήση του Αϊνστάιν: «Το σύμπαν είναι πεπερασμένο, αλλά η ανθρώπινη βλακεία απεριόριστη!»

Αν θέλουμε να μην έχουμε φονικές φυσικές καταστροφές, ένα έχουμε κυρίως να κάνουμε: Να αφήσουμε τη φύση στην ησυχία της! Σε όλα επίπεδα, σε όλο τον πλανήτη.

Το πέρασμα στην Από-ανάπτυξη είναι η μόνη λύση για τα χρόνια αυτοάνοσα που ταλαιπωρούν την ανθρωπότητα. Όχι, δεν είναι οι άλλοι οι εχθροί μας. Εμείς είμαστε οι εχθροί μας.