Η Κινηματογραφική Λέσχη Ραφήνας ξεκίνησε τη νέα χρονιά με ένα αφιέρωμα σε ένα ιδιαίτερο κινηματογραφικό είδος, το ΓΟΥΕΣΤΕΡΝ. Ένα είδος που δεν σταμάτησε ποτέ να εξελίσσεται δυναμικά και σημάδεψε την κινηματογραφική ιστορία, δίνοντας και ορισμένες εξαιρετικές ταινίες

Χθες, Δευτέρα 13/1, προβλήθηκε η ταινία “Το μεγάλο ανθρωπάκι (Big Little Man)”, ένα  χαρακτηριστικό δείγμα αναθεωρητικού γουέστερν, δηλαδή των ταινιών που ξεπερνούν το στερεότυπο του "κακού και άγριου ινδιάνου" των αρχικών γουέστερν και τολμούν να μιλήσουν για τη γενοκτονία και τον αφανισμό των ιθαγενών πληθυσμών. Τη Δευτέρα 20/1, θα προβληθεί  η ταινία "Το τρένο θα σφυρίξειτρεις φορές (High noon)", ένα γουέστερν - πολιτικό θρίλερ  με σαφείς αναφορές στην ατμόσφαιρα της εποχής του μακαρθισμού. Τέλος, τη Δευτέρα 27/1, θα προβληθεί η ταινία “Οι ασυγχώρητοι (The unforgiven)”, μια ταινία από τον μεγάλο Κλιντ Ίστγουντ

Η πρώτη ταινία - “Το μεγάλο ανθρωπάκι (Big Little Man)” - σκηνοθετήθηκε από τον Άρθουρ Πεν ο οποίος, μαζί με τον Σαμ Πέκινπα, συνέθεσαν το τρομερό δίδυμο των σκηνοθετών που από τα μέσα του '60 έφεραν τα πάνω κάτω στο Χόλιγουντ και από τη χρυσή εποχή της αθωότητας, περάσαμε σε ένα σινεμά έντονης αμφισβήτησης.

Το "Μεγάλο Ανθρωπάκι", αν και συγκαταλέγεται στα γουέστερν λόγω της εποχής που διαπραγματεύεται,  είναι περισσότερο μια κριτική ματιά στην ιστορία  της Αμερικής του 19ου αιώνα και η πρώτη που καταγράφει τόσο έντονα και τόσο ωμά τη γενοκτονία που συντελέσθηκε εις βάρος των Ινδιάνων. Και αυτό το καταφέρνει με μια αριστοτεχνική ακροβασία μεταξύ σάτιρας και δραματικών σκηνών,

Η Αμερικανική Δύση κατακτήθηκε με πολύ αίμα εις βάρος των ιθαγενών και το γουέστερν έγινε η κολυμπήθρα του Σιλωάμ, παρουσιάζοντας τους Ινδιάνους ως βάρβαρους και απολίτιστους και δικαιολογώντας κατά τον τρόπο αυτό τη βαρβαρότητα σε βάρος τους

Η ταινία μας δεν είναι τέτοια. Γκρεμίζει μύθους και στερεότυπα με ένα γενναίο τρόπο που ξαφνιάζει. Η παρουσίαση του στρατηγού Τζωρτζ Κάστερ ως μισότρελου δολοφόνου θα σοκάρει το κοινό της εποχής. Μέχρι τότε ο Τζωρτζ Κάστερ θεωρείτο ένας τραγικός εθνικός ήρωας, κάτι σαν τον δικό μας Παπαφλέσσα.

Αλλά ο Άρθουρ Πεν δεν γκρεμίζει μόνο το μύθο του Κάστερ, αλλά όλη τη μυθολογία για το πώς κατακτήθηκε η Δύση και πώς αυτό αποδόθηκε για δεκαετίες από το Χόλυγουντ. Ταυτόχρονα καταγγέλλει την υποκρισία του δυτικού πολιτισμού, αλλά και την ανθρώπινη βαρβαρότητα. Και, τελικά, αγκαλιάζει τη φιλοσοφία και τη στάση ζωής των Ινδιάνων και την τοποθετεί απέναντι στην αρπακτική συμπεριφορά του λευκού που θα καταστρέψει τα πάντα στο πέρασμά του

Όλα αυτά περιγράφονται μέσα από την αφήγηση ενός ανθρώπου 120 ετών, ο οποίος, αν και λευκός, μεγάλωσε σε έναν καταυλισμό Ινδιάνων Τσεγιέν.

Αυτού του είδους η προσέγγιση βρήκε αργότερα και άλλους μιμητές, με πιο χαρακτηριστική την ταινία “Χορεύοντας με τους Λύκους” του Κέβιν Κόστνερ.

Παρά το θάρρος της πρωτοπόρου τέχνης, η αμερικανική κοινωνία δεν την ακολούθησε. Φαίνεται πως ένα έθνος που γεννήθηκε από μία πανσπερμία λαών, μέσα από την κατάκτηση μιας ηπείρου και τη γενοκτονία του ιθαγενούς πληθυσμού της, έχει εκπαιδευθεί να θεωρεί δεδομένο το δικαίωμά του να κατακτά ό,τι ζητάει. Έτσι, το έθνος που ορκίζεται στο όνομα της ελευθερίας και της δημοκρατίας, κρατά με τη δύναμη των όπλων του δέσμιο τον μισό πλανήτη, έχει αιματοκυλίσει ηπείρους ολόκληρες και μόλις πρόσφατα εξέλεξε τον Ντόναλντ Τραμπ που άρχισε με τη σειρά του να προκαλεί το Μεξικό, την Γροιλανδία, ακόμη και τον Καναδά.

Σε αυτό το κατακτητικό παρελθόν των Αμερικανών κρύβεται η αγάπη τους για την οπλοκατοχή και, σύμφωνα με τον Αμερικανοεβραίο πολιτικό επιστήμονα Νόρμαν Φίνκελσταϊν, εκεί επίσης κρύβεται και η συμπάθεια των Αμερικανών προς τους Ισραηλινούς. Οι αναλογίες μεταξύ Αμερικάνων/Ισραηλινών και Ινδιάνων/Παλαιστινίων είναι πολύ έντονες σύμφωνα με τον καθηγητή και, ίσως γι’ αυτό, μεγάλη μερίδα του λαού των ΗΠΑ να αισθάνεται ταύτιση με τη μεριά των Εβραίων εποίκων.

Ας γνωρίζουν όμως οι βραχείας μνήμης Αμερικανοί, αλλά και οι Ισραηλινοί, ότι η Ιστορία έχει τον τρόπο της να εκδικείται. Μπορεί να αργεί, αλλά δεν ξεχνά

Σκηνοθεσία: Arthur Penn

Σενάριο: Thomas Berger, Calder Willingham

Πρωταγωνιστούν: Dustin Hoffman, Faye Dunaway, Chief Dan George

Έτος παραγωγής: 1970

Διάρκεια:139'