Η Ρόζα είναι από εκείνα τα τραγούδια που ταυτίζονται τόσο πολύ με τον πρώτο ερμηνευτή τους, ώστε κάθε επόμενος ερμηνευτής να φέρει το πολύ μεγάλο βάρος να ανταποκριθεί επάξια. Είναι τέτοια η συγκλονιστική ερμηνεία του Δημήτρη Μητροπάνου στη Ρόζα, ώστε οι αναπόφευκτες συγκρίσεις φορτώνουν στους ώμους κάθε επόμενου ερμηνευτή αυτό το βάρος που είναι πολύ δύσκολο να κρατηθεί.

Με αφορμή την πρόσφατη επέτειο θανάτου του, στις 17 Απριλίου του 2012, θελήσαμε κι εμείς να γράψουμε μία μικρή σημείωση γι’ αυτόν τον πολύ μεγάλο ερμηνευτή που ήταν όμως εξίσου μεγάλος και ως άνθρωπος. Αυτός ήταν και ο λόγος άλλωστε που ο Δημήτρης Μητροπάνος τιμήθηκε και αγαπήθηκε από όλους. Λιτός, λαϊκός, αυθεντικός είναι ίσως αυτός που μετά τον Καζαντζίδη και τον Μπιθικώτση συμπληρώνει την αγία τριάδα των μεγάλων ερμηνευτών του λαϊκού μας τραγουδιού

Και, για να μιλήσουμε λίγο και για το τραγούδι, η Ρόζα είναι πλέον ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα και συγκλονιστικά ζεϊμπέκικα. Είναι ένα τραγούδι στο οποίο συναντήθηκαν τρεις μεγάλες μορφές του ελληνικού τραγουδιού. Ο Θάνος Μικρούτσικος στη μουσική, ο Άλκης Αλκαίος στους στίχους και ο Δημήτρης Μητροπάνος στην ερμηνεία

Όσο για το ποια είναι η Ρόζα του τραγουδιού, ο Άλκης Αλκαίος δεν αποκάλυψε ποτέ αν ήταν η Ρόζα Λούξεμπουργκ, η φλογερή επαναστάτρια με το τραγικό τέλος. Θεωρούμε πως μάλλον μικραίνουμε την ποίηση του Αλκαίου στην προσπάθειά μας να ερμηνεύουμε τα κύματα εικόνων που συνέθετε (το ίδιο ακριβώς νιώθουμε και για την ποίηση του Μάνου Ελευθερίου). Αν σε μια στροφή ο Αλκαίος έγραψε για αυτή τη Ρόζα, σε κάποια άλλη στροφή θα έγραψε για κάποια άλλη. Για όλες τις Ρόζες που ματαιώθηκαν

Βαδίζουμε μαζί στον ίδιο δρόμο
μα τα κελιά μας είναι χωριστά
σε πολιτεία μαγική γυρνάμε
δε θέλω πια να μάθω τι ζητάμε
φτάνει να μου χαρίσεις δυο φιλιά

Με παίζεις στη ρουλέτα και με χάνεις
σε ένα παραμύθι εφιαλτικό
φωνή εντόμου τώρα ειν' η φωνή μου
φυτό αναρριχώμενο η ζωή μου
με κόβεις και με ρίχνεις στο κενό

ψηφίδα δαπέδου από ημερολόγιο μηνών. Αρχαιολογικό Μουσείο Τύνιδας

Απρίλης … Ένας μήνας που μοιάζει να συνθλίβεται ανάμεσα στον πρώτο μήνα της άνοιξης, το Μάρτη, και τον αποθεωμένο Μάη. Και όμως, αυτός ο μήνας ίσως είναι και ο πιο πολυτραγουδισμένος.

«Απρίλη μου ξανθέ» τραγουδάει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης … «Πάει το όνειρο, πάει η ελπίδα, χαμένη και πού να σε βρω, ήταν μια μέρα θυμάμαι τ’ Απρίλη, που χάθηκες στο δειλινό» τραγουδά η Άλκηστις Πρωτοψάλτη … «Σε ένα ρεμπέτικο θα ρίξω την ψυχή μου, να ξεγελάσω το χαμένο τον καιρό. Ήτανε κάποτε η άνοιξη δική μου, ήμουνα κάποτε Απρίλης σου εγώ» τραγουδάει ο Δημήτρης Μητροπάνος … Για τον ψεύτη Απρίλη τραγουδά η Φωτεινή Βελεσιώτη στο “βαλς του Απρίλη” : «Μα εγώ ζητούσα έναν, τον Απρίλη μου τον ψεύτη και τα λόγια που με δέναν,της καρδούλας μου τον κλέφτη» … Για τον ερωτικό Απρίλη τραγουδά ο Στέλιος Καζαντζίδης : «Αγαπημένα χείλη, ονειρεμένες μου στιγμές, σ'ονειρεμένο δείλι, αχ και να φέρνατε ξανά, στην ορφανή μου τη καρδιά, μηνύματα τ'Απρίλη» … Για την ομορφιά του Απρίλη τραγουδά η Βίκυ Μοσχολιού: «Το Μάη είχες στα μαλλιά, γαρίφαλο στα χείλη, στα μάτια και στο μέτωπο, την ομορφιά τ’ Απρίλη» … Για την αγάπη που θα έρθει τον Απρίλη τραγουδούν οι Simon και Garfunkel. Κι ας ξέρουν ότι σύντομα θα φύγει. Όπως οι περισσότερες αγάπες! Καλή ακρόαση!