" Οι ήττες μας δεν αποδεικνύουν
Τίποτα παραπάνω από το ότι
319205339 712219783586309 2265634222543469205 n  Είμαστε λίγοι αυτοί που παλεύουν ενάντια στο Κακό
Και από τους θεατές περιμένουμε
Τουλάχιστον να ντρέπονται"
                                               Μπρεχτ

Ο ιστορικός Δημήτρης Φωτιάδης και η Επανάσταση του '21 Κύριο

Ο Δημήτρης Φωτιάδης ήταν λογοτέχνης, δημοσιογράφος και ιστορικός. Το έργο του "Η Επανάσταση του 1821" θεωρείται έργο-σταθμός και σημείο αναφοράς για όσους θέλουν να μελετήσουν σε βάθος τις πολύπλευρες πτυχές του αγώνα αυτού.

Ο Δημήτρης Φωτιάδης δεν ήταν μόνο άνθρωπος των γραμμάτων. Γνώρισε από πρώτο χέρι τη φρίκη του πολέμου και γεύτηκε παράλληλα την πίκρα της αχαριστίας της πατρίδας του. Πολέμησε ως εθελοντής στο Μικρασιατικό πόλεμο, ενώ είχε την «τύχη» να ανταμειφθεί από τις μετεμφυλιακές κυβερνήσεις με εξορία στη Μακρόνησο, την Ικαρία και τον Άι-Στράτη.

Οι αριστερές του πεποιθήσεις ήταν αυτές που τον αποστασιοποίησαν από το κυρίαρχο εθνικιστικό, αγιογραφικό αφήγημα της Επανάστασης του ’21 και τον ώθησαν να αναζητήσει την ιστορική αλήθεια, άσχετα από τις δυσάρεστες πτυχές της και τις βαριές σκιές που έριχνε σε πολλά πρόσωπα του Αγώνα.

Δικό του είναι το περίφημο απόσπασμα: “Δύο ήταν τα Εικοσιένα: Το ένα του λαού και των πιο προοδευτικών ανθρώπων εκείνου του καιρού, το άλλο των κοτζαμπάσηδων και των πολιτικάντηδων. Του πρώτου οι ρίζες αντλούνε τους χυμούς τους από τα «Δίκαια του ανθρώπου» του Ρήγα Βελεστινλή, πάνω στ' άλλο πέφτει βαρύς ο ίσκιος της «Πατρικής Διδασκαλίας» του μακαριωτάτου Πατριάρχη της Αγίας Πόλης Ιερουσαλήμ Κυρ Ανθίμου - ή, πιο σωστά, του Γρηγορίου”

Ο λόγος του Δημήτρη Φωτιάδη είναι ταυτόχρονα λαϊκός και λογοτεχνικός. Mε το πλούσιο αφηγηματικό του ύφος κατορθώνει να αναπαραστήσει με γλαφυρό τρόπο την ατμόσφαιρα της εποχής, χωρίς να κουράζει τον αναγνώστη.

Ας δούμε πώς περιγράφει στο έργο του «Καραϊσκάκης» τη θλιβερή παιδική ηλικία του ήρωα:

 

« … Κι όταν τ` ανίδεο παιδί άρχισε να μπουσουλάει κι ύστερα να στρατουλίζει, ρώταγαν τους σαρακατσαναίους τσελιγκάδες που το είχαν:

-- Ποιανού είναι τούτο το μούλικο;

Κι έπαιρναν την απόκριση:

-- Ο γιος της καλογριάς.

Αυτό στάθηκε το πρώτο όνομά του. Και δε λησμονήθηκε ποτέ. Τον ακολούθησε ίσαμε το θάνατο. Κι έπειτα πέρασε στην ιστορία … »

 

Ο λόγος του όμως, διαπνέεται και από έναν έντονο πολιτικό προβληματισμό. Έναν προβληματισμό που ο συγγραφέας φροντίζει να τεκμηριώνει απόλυτα, στηριζόμενος στις ιστορικές πηγές και παραθέτοντας διαρκώς πλούσια βιβλιογραφία, ώστε να μην αφήνει περιθώρια για καταλογισμό εξαγωγής αυθαίρετων συμπερασμάτων.

Ενδιαφέρουσα είναι μια συνέντευξη που είχε δώσει ο Δημήτρης Φωτιάδης στην Ελευθεροτυπία στις 20 Απριλίου 1981 και η οποία αναδημοσιεύτηκε στο φύλλο της 26 Μαρτίου 2011. Και είναι διπλά ενδιαφέρουσα, γιατί εκεί ο Φωτιάδης κρίνει το έργο των άλλων μεγάλων Ελλήνων ιστορικών της Επανάστασης

Σε ερώτηση του Δημήτρη Γκιώνη, ο Φωτιάδης απαντά στο γιατί αποφάσισε να ασχοληθεί με την Επανάσταση του ’21 : «Αποφάσισα να ασχοληθώ όταν διαπίστωσα πως ήμουν απληροφόρητος. Οι μεγάλοι απομνηματογράφοι του '21, ο Μακρυγιάννης, ο Φωτάκος, ο Κολοκοτρώνης ήταν η απαρχή της παραπάνω διαπίστωσης. Αυτά που μου μάθανε δεν είχανε καμιά σχέση μ' αυτά που μάθαινα στο σχολείο. Μιλούσαν για το ίδιο είδωλο, αλλά μας το 'διναν αναστραμμένο»

 

fotiadis02

 

Συγγραφέας-αγωνιστής, με διώξεις, φυλακές, εξορίες για την κομμουνιστική του ιδεολογία και απαγορεύσεις των βιβλίων του, ο Φωτιάδης ξεκίνησε τις έρευνές του. Πρώτο βιβλίο του το «Μεσολόγγι». Η απήχηση που είχε, του 'δωσε το κουράγιο να συνεχίσει: «Καραϊσκάκης», «Κανάρης», «Κολοκοτρώνης», «Όθωνας» τα επόμενα, που γνώρισαν επίσης μεγάλη επιτυχία. Κι εκεί που είχε αρχίσει την «Ιστορία της Επανάστασης του 1821», προέκυψε η δικτατορία του 1967, που στις απαγορεύσεις συμπεριέλαβε και τα δικά του βιβλία. Οπότε αναρωτήθηκε:

«Για ποιον γράφω τώρα Ιστορία; Ποιος θ' αφήσει την αλήθεια; Ύστερα όμως έκανα τούτη τη σκέψη: Αν δεν γράψω, παίζω το παιχνίδι τους και είμαι ο ηττημένος. Αδιαφορώντας λοιπόν αν θα δω το έργο μου τυπωμένο, είπα θα διαθέσω τις δυνάμεις μου σ' αυτό. Και συνέχισα να γράφω την Ιστορία του '21, που είχα αρχίσει από πριν»

Η «Ιστορία» του, τελικά, άρχισε να κυκλοφορεί το 1971, όταν η χούντα είχε χαλαρώσει τα λογοκριτικά μέτρα, για να ολοκληρωθεί σε τέσσερις τόμους, που επίσης είχαν μεγάλη απήχηση.

Ποιες μπορεί να είναι οι αρετές ενός ιστορικού έργου;

«Η πρώτη αρετή είναι η αντικειμενικότητα και η αλήθεια. Πολλές φορές που είχα αμφιβολία για ένα επεισόδιο του '21, αναζητούσα κι άλλες πηγές. Επρεπε πάντα να το διασταυρώσω κι όταν νόμιζα ότι βρήκα την αλήθεια, αδιαφορούσα ποιον θα ευχαριστούσα και ποιον θα δυσαρεστούσα. Μεγάλος δάσκαλος για όλο τον κόσμο είναι ο Θουκυδίδης, που δεν δίστασε να γράψει αυτά που θα δυσαρεστούσαν τους συντοπίτες του Αθηναίους».

Ενδιαφέρον έχουν οι απαντήσεις του για τα έργα άλλων ιστορικών:

 

Του Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου:

«Αναμφισβήτητα, για την εποχή του ήταν ένας μεγάλος πρωτοπόρος και η καθαρεύουσά του είναι από τις πιο σωστές που έχουν γραφτεί. Νομίζω ότι το καλύτερο μέρος της Ιστορίας του είναι αυτό που αναφέρεται στα βυζαντινά χρόνια. Αδύνατο σημείο της είναι η περίοδος του 1821. Και αυτό γιατί, όπως εξηγεί και ο ίδιος, ζούσαν ακόμη οι άνθρωποι για τους οποίους έπρεπε να γράψει»

 

Του Γιάννη Κορδάτου:

«Ο Κορδάτος υπήρξε ο μεγάλος πρωτοπόρος της ερμηνείας της Ιστορίας από την υλιστική πλευρά. Αλλά βρέθηκε σε μια εποχή όπου η αντιμετώπιση των πραγμάτων από την Αριστερά ήταν ή μαύρο ή άσπρο. Δεν υπήρχαν άλλες αποχρώσεις. Λέει π.χ. ότι ο Κολοκοτρώνης και ο Καραϊσκάκης ήταν αγωνιστές και είχαν φιλοδοξίες. Μπορεί να είχανε, αλλά θυσίαζαν τα πάντα. Δεν ήταν άγιοι, ήταν άνθρωποι και αγωνιστές. Είχαν τα προτερήματα του αγωνιστή και τις έμφυτες αδυναμίες. Άλλο: είδε τον Μαυροκορδάτο σαν στοιχείο προοδευτικό και δεν είδε ότι ήταν τυφλό όργανο της αγγλικής πολιτικής. Ανεξάρτητα όμως από τις αδυναμίες του, η συμβολή του Κορδάτου παραμένει θετική και ανεκτίμητη. Η Ιστορία γράφεται και ξαναγράφεται, δεν είναι κάτι σταθερό. Τα γεγονότα υπάρχουν, αλλάζει η ερμηνεία τους»

 

Του Διονυσίου Κόκκινου:

«Έχει αρκετές σωστές θέσεις, αλλά είναι δυσχερής η ανάγνωσή της λόγω πληθώρας επουσιωδών αναφορών»

 

Του Σπύρου Μαρκεζίνη:

«Ο Μαρκεζίνης παρουσιάζει την Ιστορία μέσα από ένα παράθυρο των ανακτόρων. Δεν είναι η Ιστορία της Ελλάδας, είναι η Ιστορία των ανακτόρων. Τα γεγονότα είναι σωστά δοσμένα, αλλά η ερμηνεία τους είναι από μια αντίληψη εντελώς αντιλαϊκή»

 

Και η άποψή του για το αύριο του τόπου - και του κόσμου γενικότερα:

« Πώς είναι δυνατό να είσαι αισιόδοξος όταν βλέπεις ότι για όλα τα προβλήματα προβάλλεται σαν μόνη λύση η υποταγή των αδυνατότερων στους ισχυρότερους; Τι θα μας σώσει; Εδώ μπαίνουμε στο χώρο της ουτοπίας: μια παγκόσμια κατανόηση στα προβλήματα που χωρίζουν τα κράτη. Θα 'θελα να θυμίσω μια φράση του Ηράκλειτου: "Ούτε ο ήλιος δεν μπορεί να υπερβεί τα μέτρα του" »

 

Πηγές:

enet.gr

rizospastis.gr

 

 

Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(0 ψήφοι)
Τελευταία τροποποίηση στις Τετάρτη, 06 Οκτωβρίου 2021 12:08

Προσθήκη σχολίου

Σιγουρευτείτε πως έχετε εισάγει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες με το σύμβολο (*). Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.

Youtube Playlists

youtube logo new

Χρήσιμα

farmakia

HOSPITAL

youtube logo new

© 2022 Atticavoice All Rights Reserved.