26 Απριλίου 1937. Γερμανικά και Ιταλικά πολεμικά αεροπλάνα που πολεμούν στο πλευρό του φασίστα Φράνκο στο πλαίσιο του Ισπανικού Εμφυλίου, βομβαρδίζουν την κωμόπολη της Γκουέρνικα ή Γκερνίκα, στη χώρα των Βάσκων. Ο βομβαρδισμός κρατάει ώρες. Η Γκουέρνικα, μια πόλη 5.000 κατοίκων, ισοπεδώνεται κυριολεκτικά. Πάνω από 1.500 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους και εκατοντάδες είναι οι τραυματίες.

Αυτό το έγκλημα πολέμου ήταν που ενέπνευσε τον Πάμπλο Πικάσο και ζωγράφισε τον περίφημο πίνακά του, ίσως το πιο διάσημο από τα έργα του, το οποίο παρουσίασε σε διεθνή έκθεση ζωγραφικής στο Παρίσι τον Ιούλιο του 1937, όπως του είχε ζητήσει η ισπανική Δημοκρατική κυβέρνηση. Παρόλο που αρχικά οι αντιδράσεις για το έργο ήταν μάλλον αρνητικές, η "Γκουέρνικα" σιγά-σιγά καθιερώθηκε ως μια από τις μεγαλύτερες αντιπολεμικές κραυγές

Η «Γκουέρνικα» έμεινε στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης για πολλά χρόνια καθώς ο Πικάσο είχε δηλώσει πως δε θα επέστρεφε στην Ισπανία προτού αποκατασταθεί η δημοκρατία στη χώρα. Το 1981 η «Γκουέρνικα» επιστράφηκε στην Ισπανία

Ένας από αυτούς τους μύθους που ξέρουμε πως μπορεί να μην είναι αλήθεια αλλά πολύ θα θέλαμε να είναι, λέει πως όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν το Παρίσι, ένας Γερμανός αξιωματικός έδειξε σε φωτογραφία τον πίνακα της «Γκουέρνικα» στον ίδιο τον Πικάσο που ζούσε εκεί και τον ρώτησε: «Αυτόν τον πίνακα εσείς τον κάνατε;». «Όχι, εσείς!», απάντησε αυτός