Μεγάλη δημοσιότητα γνώρισε τις τελευταίες ημέρες ένα οικολογικό έγκλημα που βρίσκεται σε εξέλιξη επί πολλά χρόνια στην Ιθάκη. Πριν από 9 χρόνια, η εταιρεία «Ιχθυοτροφεία Ιθάκης Α.Ε» δήλωσε χρεοκοπία και εγκατέλειψε τις εγκαταστάσεις της αφήνοντας το χρόνο και τα καιρικά φαινόμενα να τις διαλύουν σιγά-σιγά και να ρυπαίνουν τη θάλασσα και τη στεριά του νησιού.
Ένα παρθένο μέρος ασύλληπτης ομορφιάς έχει μετατραπεί σε ένα θλιβερό τριτοκοσμικό σκουπιδότοπο και το αξιοσημείωτο είναι ότι από τότε, κανείς δεν έχει ασχοληθεί έμπρακτα με το θέμα. Ούτε ο Δήμος Ιθάκης, ούτε η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων. Ο Δήμος Ιθάκης καταλόγισε ένα πρόστιμο 30.000 € στην εταιρεία και ανακοίνωσε πως περιμένει την Περιφέρεια να μαζέψει τα σκουπίδια. Παρατηρούμε δηλαδή, άλλο ένα από τα γνωστά φαινόμενα μη συνεννόησης και μη συνεργασίας των διαφόρων αυτοδιοικητικών βαθμίδων μεταξύ τους. Οι ευθύνες διαχέονται με επίκληση της επικάλυψης αρμοδιοτήτων και οι αρμόδιοι καθίστανται αναρμόδιοι. Και αν η Περιφέρεια όντως έχει καθυστερήσει 9 χρόνια, ο Δήμος Ιθάκης δε φέρει μερίδιο ευθύνης για την καθυστέρηση αυτή; Και αν η Περιφέρεια κάνει άλλα 9 χρόνια να τα μαζέψει, ο Δήμος Ιθάκης τι θα κάνει; Θα περιμένει κι άλλο;
Το θέμα γνώρισε μεγάλη δημοσιότητα από τη δημοσιοποίηση σχετικών φωτογραφιών στο Διαδίκτυο. Οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν από τον Γιώργο Λίλα, εκπαιδευτή καταδύσεων και μέλος της επιτροπής τουρισμού του Δήμου Ιθάκης και αποτυπώνουν σε όλη του την έκταση το οικολογικό και πολιτιστικό έγκλημα που συντελείται στη συγκεκριμένη περιοχή. Από ανάρτηση του Γ.Λίλα στο fb διαβάζουμε και αναρωτιόμαστε πώς είναι δυνατόν επί 9 ολόκληρα χρόνια να μην ασχολείται κανείς με αυτη τη ντροπιαστική κατάσταση;
«Εννιά χρόνια μετά την διακοπή λειτουργίας της εταιρίας Ιχθυοτροφεία Ιθάκης Α.Ε. - Μακριά Πούντα, η κατάσταση εκεί παραμένει τραγική. Η εταιρία παράτησε στην περιοχή όλα αυτά που φαίνονται στις φωτογραφίες.
Εκτός από την χερσαία καταστροφή του πανέμορφου ακρωτηρίου της Μακριάς Πούντα, τα χρόνια λειτουργίας της μονάδας, είχε καταστραφεί όλος ο κόλπος από το Σαρακίνικο μέχρι την Μούντα. Η υπερτροφία στα φύκια του βυθού και η ρύπανση από τα χημικά και τα απόβλητα που έριχναν στην θάλασσα είχαν καταστρέψει το θαλάσσιο οικοσύστημα. Τα εισαγόμενα είδη ψαριών που έφευγαν από τα κλουβιά δημιουργούσαν πληθυσμούς άκρως επιθετικούς και επικίνδυνους για τα ενδημικά είδη. Μετά την χρεοκοπία της, η συγκεκριμένη μονάδα άφησε τα κλουβιά στην περιοχή τα οποία μετά από κάθε κακοκαιρία παθαίνουν ζημιές και συνήθως ελευθερώνονται καταλήγοντας να βολτάρουν στο Ιόνιο ή πάνω σε κάποια παραλία. Τα ελεύθερα κλουβιά αποτελούν κίνδυνο για την ναυσιπλοΐα και καταστρέφουν το φυσικό κάλλος των παραλιών που καταλήγουν. Κατά τον κυκλώνα Ιανό από τα 25 κλουβιά που είχαν μείνει στην μονάδα ελευθερώθηκαν τα 7 τα οποία και αγνοούνται.
Σε κανένα από τα κλουβιά που καταλήγουν στις παραλίες της Ιθάκης δεν υπάρχει σήμα ή ταμπέλες για να βρεθεί ο ιδιοκτήτης. Για κάθε βαρκούλα 200 κιλών υπάρχει πάνω της serial number και το όνομα και ο αριθμός του σκάφους στην πλώρη. Σε αντίθεση τα κλουβιά ιχθυοτροφείων (τα οποία ζυγίζουν μερικούς δεκάδες τόνους) δεν υποχρεούνται να έχουν καμία σήμανση. Αν ο καθένας μας που κινείται με σκάφος πέσει πάνω τους και σκοτωθεί ποτέ δεν θα βρούμε τον υπεύθυνο. Ο βυθός κάτω από τις ιχθυοκαλλιέργειες είναι στην ουσία νεκρός ακόμα και 9 χρόνια μετά την παύση λειτουργίας τους.
Η περιφέρεια, η οποία είναι και υπεύθυνη για την αδειοδότηση των ιχθυοκαλλιεργειών αδιαφορεί για την σημερινή κατάσταση. Πρόσφατα η χρεοκοπημένη εταιρία με παρέμβαση του δήμου Ιθάκης πήρε πρόστιμο 30.000 € και ανακοινώθηκε ότι η περιφέρεια θα αναλάβει την απομάκρυνση των κλουβιών.
Το ερώτημα είναι τι θα γίνει με τις 3 παραλίες που έχουν μπλοκαριστεί από τα σπασμένα κλουβιά; Οι συγκεκριμένες παραλίες δεν μπορούν να προσεγγιστούν από σκάφη και η ρύπανση από τη διογκωμένη πολυστερίνη (φελιζόλ), τις πλαστικές σημαδούρες, και τα μεγάλα μεταλλικά και σκουριασμένα κομμάτια έχουν καλύψει το σύνολο της επιφάνειας τους. Επίσης τι θα γίνει με το χερσαίο κομμάτι και την χωματερή με τα πλαστικά υλικά; Τα συγκεκριμένα πλαστικά με την έκθεση τους στον ήλιο σπάνε συνεχώς σε μικρότερα κομμάτια και με την βροχή και τον αέρα καταλήγουν στην θάλασσα. Τελικά καταναλώνονται από τα ψάρια και περνάνε στην τροφική αλυσίδα. Όλος ο κόλπος είναι περιοχή αλιείας για τους ντόπιους ψαράδες. Προβλέπεται ο καθαρισμός του βυθού ή μόνο όσα βλέπει η πεθερά; Θα μαζευτούν τα εκατοντάδες κομμάτια κλουβιών και από όλες τις γειτονικές παραλίες;
Ας ελπίσουμε ότι μετά τον καθαρισμό και αποκατάσταση του μέρους, δεν θα ξαναδούμε τέτοιες εικόνες ντροπής στο νησί μας και δεν θα δώσουμε νέες άδειες για ιχθυοκαλλιέργειες που θα φέρουν στο μέρος μόνο καταστροφή και υποβάθμιση. Το 2018 το δημοτικό συμβούλιο γνωμοδότησε αρνητικά στα σχέδια ανάπτυξης ιχθυοκαλλιεργειών σε όλη την Νότια Ιθάκη (από το Σαρακίνικο μέχρι τον Πίσω Αετό). Θεωρώ ότι το υπουργείο και η περιφέρεια έχει λάβει υπόψιν της την συγκεκριμένη απόφαση.
Γιώργος Λίλας – Εκπαιδευτής καταδύσεων, μέλος της επιτροπής τουρισμού του Δήμου Ιθάκης»
Η Ιθάκη κόπηκε στα δύο
Αυτές τις ημέρες όμως, η Ιθάκη βρέθηκε στην επικαιρότητα και για άλλο ένα θέμα. Μετά από 100 χρόνια τέθηκε ξανά σε λειτουργία ένα ακτοπλοϊκό δρομολόγιο για να συνδέει το βόρειο με το νότιο μέρος του νησιού, καθώς η χερσαία συγκοινωνία διακόπηκε λόγω κατάρρευσης του μοναδικού δρόμου που συνδέει τη Βόρεια με τη Νότια Ιθάκη. Και σε αυτή την περίπτωση, αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή είναι η αποποίηση ευθυνών με πρόσχημα πάλι την επικάλυψη αρμοδιοτήτων.
Η φωτό προέρχεται από το northithaca.blogspot
Μπορεί η κατάρρευση του δρόμου να αποδίδεται στον Ιανό - που έπαιξε πράγματι το ρόλο του, όπως και σε πολλές άλλες καταστροφές που έγιναν στο νησί - , όμως το πρόβλημα με το συγκεκριμένο δρόμο είναι διαχρονικό και επί πολλά χρόνια αντιμετωπιζόταν με μπαλώματα της κακιάς ώρας. Μέχρι που τα μπαλώματα δεν άντεξαν άλλο και πλέον πρέπει να γίνει κάτι ουσιαστικό και μόνιμο. Μέχρι τότε, οι κάτοικοι του βόρειου τμήματος του νησιού και οι μαθητές του μοναδικού Γυμνασίου-Λυκείου (όταν ανοίξει) θα είναι αναγκασμένοι να πηγαίνουν με πλοίο στην πρωτεύουσα του νησιού (όταν ο καιρός το επιτρέπει)
Στον κίτρινο κύκλο το σημείο του δρόμου που κατέρρευσε και με κόκκινο χρώμα η διαδρομή του πλοίου
Δεν ξέρουμε ποια λύση θα επιλέξουν τελικά οι υπεύθυνοι. Πιστεύουμε πάντως πως ο δρόμος αυτός δεν μπορεί να επισκευαστεί και να λειτουργεί όπως παλιά. Από τη μια μεριά του δέχεται συνεχώς την επίθεση της θάλασσας που "τρώει" το έδαφος που τον στηρίζει , ενώ από την άλλη μεριά του υπάρχουν σπίτια και δεν μπορεί να τραβηχτεί πιο μέσα. Επιπρόσθετα, η επιβάρυνσή που δέχεται τους καλοκαιρινούς μήνες είναι πολύ μεγάλη, καθώς εξυπηρετεί δύο παραλίες και ο ήδη στενός δρόμος γίνεται ακόμη πιο στενός και επικίνδυνος λόγω του παρκαρίσματος δεκάδων αυτοκινήτων. Ίσως μια ιδέα θα ήταν να φτιαχτεί ένας μικρός παρακαμπτήριος δρόμος από λίγο πιο ψηλά και ο υφιστάμενος να διατηρηθεί επισκευασμένος για ήπια χρήση από πεζούς και ποδηλάτες. Με αυτό τον τρόπο θα δημιουργηθεί μία πολύ όμορφη περατζάδα και θα αναβαθμιστεί και η μεγάλη παραλία του Αετού που βρίσκεται δίπλα ακριβώς στο δρόμο
Αν μη τι άλλο, πάντως, είχαμε την ευκαιρία να θυμηθούμε νοσταλγικές διηγήσεις από τα παλιά. Η παρακάτω εικόνα προέρχεται από το χρονολόγιο της φίλης Διόνης Γασπαράτου
Υπογραφή : Χρήστος Κωστούλας, για λογαριασμό της atticavoice