Ο Αργεντινός τεχνικός Μαρσέλο Μπιέλσα βρίσκεται αυτό τον καιρό στο τιμόνι της εθνικής ομάδας της Ουρουγάης και πριν από λίγες ημέρες την οδήγησε σε μεγάλη νίκη-πρόκριση επί της Εθνικής Βραζιλίας στο Copa America. Και, αντί, στη συνέντευξη Τύπου, να αυτοθαυμαστεί και να περιαυτολογήσει, όπως συνήθως κάνουν οι νικητές, αυτός προτίμησε να παραδώσει μαθήματα σύνεσης, αλλά και φιλοσοφίας.
Ο Μαρσέλο Μπιέλσα γνωρίζει καλά την ψυχολογία του όχλου. Πόσο εύκολα παρασύρεται αυτός και πόσο εύκολα αλλάζει ρότα. Ξέρει καλά πως σήμερα κάποιος μπορεί να είναι ήρωας, και αύριο κυνηγημένος. Από τους ίδιους μάλιστα ανθρώπους που προηγουμένως τον αποθέωναν. Όπως ο ίδιος έχει πει «Κανείς δεν είναι μαζί σου για να σε βοηθήσει να κερδίσεις, αλλά όλοι είναι μαζί σου αν κερδίσεις. Είναι νόμος της ζωής»
Και όταν χάσεις, είσαι μόνος, προσθέτουμε εμείς. Όπως το διαπίστωσε με δραματικό τρόπο ο Μπιέλσα το Φεβρουάριο του 1992, όταν οι φανατικοί οπαδοί της Νιούελς Ολντ Μπόις, της ομάδας που προπονούσε τότε ο Μπιέλσα, είχαν την φαεινή ιδέα να επισκεφτούν με άγριες διαθέσεις τον προπονητή της ομάδας τους στο σπίτι του, ύστερα από μία βαριά ήττα. Εκεί συνειδητοποίησαν από πρώτο χέρι γιατί ο Μπιέλσα ονομάζεται El loco (ο Τρελός), όταν άνοιξε την πόρτα και, με μια χειροβομβίδα στο χέρι (!), τους απείλησε: «Αν δεν φύγετε τώρα αμέσως, βγάζω την περόνη και σας την πετάω». Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν η χειροβομβίδα ήταν αληθινή, η καταγραφή του γεγονότος όμως δείχνει πολλά για τον εκρηκτικό και ασυμβίβαστο χαρακτήρα του
Στην πραγματικότητα βέβαια, ο El Loco, μόνο τρελός δεν είναι. Απλά σε ένα κόσμο που έχει μάθει να λατρεύει το χρήμα και το σκοπό, αυτός ξεχωρίζει σαν τη μύγα μες το γάλα.
Είναι χαρακτηριστικό πως όταν προπονούσε την αγγλική ομάδα της Λιντς, τον Απρίλιο του 2019, σε έναν καθοριστικής σημασίας αγώνα με την Άστον Βίλα, η ομάδα του έβαλε γκολ, ενώ ένας παίκτης της αντίπαλης ομάδας ήταν πεσμένος κάτω λόγω τραυματισμού. Ο Μπιέλσα, τότε, διέταξε τους ποδοσφαιριστές του να καθίσουν να δεχθούν ένα γκολ. Και, όντως, έτσι έγινε. Και όπως αποδείχθηκε τελικά, το γκολ αυτό στοίχισε την απευθείας άνοδο στη Λιντς, η οποία αναγκάστηκε να την διεκδικήσει στα playoffs, όπου την έχασε
Ας επιστρέψουμε όμως στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε, όπου εκεί αναφέρθηκε στο σύγχρονο ποδόσφαιρο που έχει γίνει μπίζνα και στην καταστροφή που θα επιφέρει όλη αυτή η εμμονή με το χρήμα στο άθλημα των φτωχών, όπως είπε χαρακτηριστικά
«Το ποδόσφαιρο αποκτά όλο και περισσότερους θεατές, αλλά γίνεται ολοένα και λιγότερο ελκυστικό. Αυτά που έκαναν αυτό το παιχνίδι το καλύτερο παιχνίδι του κόσμου είναι αυτά που σήμερα δεν τους δίνουμε καμία σημασία. Μετά αυτή η διαδικασία θα τελειώσει.
Δεν έχει σημασία πόσος κόσμος παρακολουθεί το άθλημα εάν δεν διασφαλίσουμε ότι ο κόσμος θα έχει κάτι ευχάριστο για να παρακολουθήσει και το μόνο που θα επωφεληθεί θα είναι οι μπίζνες. Γιατί αυτούς τους νοιάζει πόσος κόσμος θα παρακολουθήσει.
Αλλά σε λίγα χρόνια οι παίκτες που θα αξίζουν να καθίσεις να τους παρακολουθήσεις θα είναι λιγότεροι και το προϊόν θα είναι λιγότερο απολαυστικό. Αυτή η τεχνητή αύξηση θεατών θα τελειώσει.
Το ποδόσφαιρο δεν είναι μόνο πέντε λεπτά με highlights. Το ποδόσφαιρο είναι περισσότερα από αυτό. Είναι μια πολιτισμική έκφραση, ένας τρόπος ταυτοποίησης. To ποδόσφαιρο κανονικά ανήκει στον απλό κόσμο. Ήταν πάντα η διέξοδος των φτωχών. Μπορεί να μην είχαν πολλούς τρόπους στη ζωή τους για να νιώσουν ευτυχισμένοι αλλά είχαν αυτό για να χαρούν. Σήμερα δεν το έχουν πλέον. Κατά πάσα πιθανότητα υπάρχουν Ουρουγουανοί που κοιτάνε μόνο τις καλύτερες στιγμές των αγώνων της εθνικής, αλλά αυτό δεν έχει καμία σχέση με την αίσθηση που μας επέτρεψε να ερωτευτούμε έναν λαό με το πιο χαρακτηριστικό σημάδι αναγνώρισης που έχει, το ποδόσφαιρο.
Θεωρώ ότι πρέπει να αγνοήσουμε το μοτίβο που μας προτείνουν, όπου η αντιπαράθεση, η κατηγορία, η αποφασιστικότητα εκείνου που είναι ένοχος, γίνεται εμμονή που δυσχεραίνει την ατμόσφαιρα στην οποία θα έπρεπε να παίζεται κανονικά το ποδόσφαιρο»
Συνήθως η παρακμή έρχεται σιγά-σιγά και δεν είναι αποτέλεσμα ενός μόνο γεγονότος. Μία όμως ημερομηνία έχει χαραχτεί βαθιά στη μνήμη των ποδοσφαιρόφιλων και αυτή είναι η 5η Ιουλίου του 1982, όταν η πειθαρχημένη και κυνική Ιταλία νικούσε και απέκλειε τη μαγική ομάδα της Βραζιλίας των Σόκρατες, Ζίκο, Φαλκάο, Έντερ, Σερέζο, Ζούνιορ, Σερζίνιο και τόσων άλλων, ίσως την τελευταία μεγάλη ομάδα που έβγαλε η χώρα του Πελέ
Ο κυνισμός της Ιταλίας έβαλε τέλος σε αυτό που ονομάζαμε «βραζιλιάνικο στυλ ποδοσφαίρου. Από δω και στο εξής, μόνο ο σκοπός θα είχε σημασία. «Είναι το μόνο παιχνίδι που δεν είδα ποτέ ξανά, δεν ήθελα και δεν θέλω. Είχαμε ομαδάρα και παίζαμε με χαρά, το απολαμβάναμε. Το ποδόσφαιρο όπως το ξέραμε πέθανε εκείνη την ημέρα», ήταν τα λόγια του Σόκρατες χρόνια μετά…
Και ύστερα ήρθε η Ευρώπη που άρχισε να αγοράζει όλα τα μεγάλα νοτιοαμερικάνικα ταλέντα. Όλη σχεδόν η μεγάλη βραζιλιάνικη ομάδα του 1982 ανέβηκε στην Ευρώπη. Και αυτό συμβαίνει μέχρι και σήμερα
Ο Μπιέλσα μίλησε και γι αυτή την κατάρα που στερεί από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής τα μεγάλα ταλέντα τους και αυτό είναι κάτι που αντανακλά και στα αποτελέσματα των Εθνικών τους ομάδων.
"Παλιά ήταν ένα άλλο ποδόσφαιρο, ειδικά στη Νότια Αμερική...
Και δείτε πόσο ενδιαφέρον είχε, αν θυμάστε τον σχηματισμό της Σάο Πάολο στις αρχές της δεκαετίας του ενενήντα ήταν όλοι παίκτες της Εθνικής Βραζιλίας που έπαιζαν στο πρωτάθλημα της Βραζιλίας!
Δείτε τι έπαθε το φτωχό νοτιοαμερικανικό ποδόσφαιρο... Ραί, Ρομπέρτο Κάρλος, Ρονάλντο, Καφού, έφυγαν στην Ευρώπη, αλλά πριν πάνε στην Ευρώπη, πρόλαβαν και άφησαν το στίγμα τους στην Βραζιλία.
Φανταστείτε λοιπόν τι συνέβη στο ποδόσφαιρο. Το ποδόσφαιρο είναι μια δημοφιλής ιδιοκτησία πλέον... οι φτωχοί έχουν πολύ μικρή πρόσβαση στην ευτυχία, επειδή δεν έχουν χρήματα να την αγοράσουν και το ποδόσφαιρο, επειδή είναι δωρεάν, τους την έδινε αυτή την ευτυχία ανέκαθεν.
Αυτό το ποδόσφαιρο, που είναι ένα από τα λίγα πράγματα που κράτησε την ελπίδα των φτωχότερων, δεν δίνει πια αυτή την ευτυχία. Γιατί στην ηλικία των δεκαεφτά ετών, ο Έντρικ και ο Εστεβάο, ήδη φεύγουν στην Ευρώπη, χωρίς να τους χαρεί η Βραζιλία ...”
Δεν έχει αλλάξει μόνο το ποδόσφαιρο. Μαζί με αυτό έχουν αλλάξει και οι ποδοσφαιριστές. Παλιά οι ποδοσφαιριστές ήταν κομμάτι του λαού. Σήμερα είναι super stars, ζούνε σε χρυσά κλουβιά, οδηγούν super cars, μετακινούνται με ιδιωτικά αεροπλάνα, κάνουν διακοπές σε χλιδάτα γιωτ. Όπως ο συμπαθής κατά άλλα Κώστας Τσιμίκας που ανεβάζει στο Instagram την εντυπωσιακή του Lamborghini. Γιατί όχι; Μήπως τα έκλεψε, όπως λένε οι θαυμαστές του. Λες και αυτό είναι το θέμα
Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του Άντριαν Μούτου, όταν αναφέρεται στις πρώτες μέρες του στην Ίντερ
"Όταν έφτασα στην Ίντερ, είχα μια Alfa Romeo, έμενα σε ένα ξενοδοχείο κοντά στο Duomo.
Μπαίνω στον αυτοκινητόδρομο, ο Βιέρι φτάνει από πίσω με τη Ferrari, με κοιτάζει, αρχίζει να γελάει και φεύγει.
Φτάνω μετά από δεκαπέντε λεπτά και ήθελα να παρκάρω το αυτοκίνητό μου μέσα στην Pinetina, έρχεται κάποιος που ήταν εκεί και μου λέει ότι μόνο Ferrari και Lamborghini μπορούσαν να παρκάρουν εκεί και ότι έπρεπε να παρκάρω στο τρίτο πάρκινγκ.
Όταν έφτασα σπίτι, τηλεφώνησα στον ατζέντη μου και τον ρώτησα πότε θα έφτανε ο πρώτος μισθός, γιατί στην Ίντερ παίζεις μόνο με Ferrari και Lamborghini"
Ο Άντριαν Μούτου δεν ήταν από τους τυχερούς, δεν άντεξε την υπερέκθεση και όσα φέρνει πλέον όλο αυτό το star system και δεν είχε την πορεία που προδιέγραφε το πλούσιο ταλέντο του. Κάποιοι άλλοι όμως, είναι πιο ανθεκτικοί. Μπορούν και το παλεύουν πολύ καλύτερα και αρμέγουν τη χρυσή αγελάδα όσο δεν πάει. Θα διαφημίσουν πατατάκια, σαμπουάν, ακόμη και σώβρακα όπως κάνει τώρα το νέο μεγάλο αστέρι της Εθνικής Αγγλίας, ο Μπέλιγχαμ. Και όταν γεράσουν, δε θα αποσυρθούν εύκολα. Θα πάνε στη Σαουδική Αραβία, στο Κατάρ, στις ΗΠΑ και θα αρπάξουν όσα μπορούν, χωρίς να σεβαστούν τον πρότερο ποδοσφαιρικό εαυτό τους. Λες και το έχουν ανάγκη
Βέβαια, υπάρχουν και φωτεινές εξαιρέσεις ,όπως αυτή του Γερμανού Τόνι Κρόος , ο οποίος σ αυτό το Euro κρέμασε τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια
''Είναι μια καλή ηλικία για να αποσυρθώ. Δεν θα έπαιζα ποτέ στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα ή το Κατάρ.
Ξεκίνησα αυτό το ταξίδι σαν ένα παιδί που παίζει μπάλα και τελειώνω ως ένας από τους ποδοσφαιριστές που κέρδισαν το Παγκόσμιο Κύπελλο, το Τσάμπιονς Λιγκ και τίτλους πρωταθλήματος.
Δεν μπορώ να κακομεταχειριστώ τον εαυτό μου παίζοντας μέχρι τα σαράντα μου χρόνια, έχω κερδίσει πολλά, οπότε για να έχω κερδίσει όλα αυτά, έζησα ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα, ας απολαύσω την συνταξιοδότηση μου"
Αυτές οι λίγες εξαιρέσεις είναι που κάνουν ακόμη ανεκτή την ποδοσφαιρική πραγματικότητα. Γι αυτές τις λίγες εξαιρέσεις αξίζει ακόμη να ασχολείσαι. Για τον Μπιέλσα, για τον Κρόος. Αλλά και για παλιότερες. Όπως αυτή του Μαραντόνα, του Ερίκ Καντονά, του Ζινεντίν Ζιντάν. Και για όποιον άλλο τρελό ξεφυτρώσει κάποια στιγμή και ταράξει έστω και για λίγο τα ήρεμα και αδιάφορα νερά του ποδοσφαιρικού βάλτου των ημερών μας
Πηγές
https://www.newsbeast.gr/sports/arthro/9190452/mountial-1982-to-90lepto-pou-teleiose-to-podosfairo-opos-to-xerame
https://www.facebook.com/search/top?q=dieci
https://www.ratpack.gr/sports/story/34969/o-marselo-mpielsa-xestomise-tin-pio-skliri-alitheia-gia-to-sygxrono-podosfairo
https://www.gazzetta.gr/football/copa-america/2350734/mpielsa-podosfairo-ginetai-ligotero-elkystiko-kai-perissotero-mpizna