6 Αυγούστου του 1970. Μετά από μάχη  ετών με τον καρκίνο, φεύγει ο μεγάλος γραφιάς. Φεύγει ο άνθρωπος που ο πυρετός της γραφής, η έμπνευση και το πάθος για δημιουργία, υπέταξαν ακόμα και αυτόν τον καρκίνο σε χρόνια που οι «θεραπείες» ήταν συμπτωματικές  και οι αγωγές θανατηφόρες.

Ο Νίκος Τσιφόρος που έγραφε, ήδη από τον καιρό της «Ελληνικής Μυθολογίας» του:

«Αυτό είναι. Κάποιος είπε: «Η θρησκεία είναι μια εταιρία, που εκδίδει μετοχές επί ανύπαρκτων μεταλλείων». Δεν θυμάμαι ποιός το είπε, αλλά θαρρώ πως το είπα εγώ. Και κανένας δεν παίρνει μερίσματα από τούτες τις μετοχές, αλλά μόνο το διοικητικό συμβούλιο τούτης τής εταιρίας τρώει καλά. Κι αυτό θαρρώ πως το είπα πάλι εγώ και είμαι κολασμένος, το ξέρω»

Και πέθαινε όταν έγραφε το τελευταίο του έργο, τις «Μυστικές Εταιρίες». Και του έστελναν ταχυδρομικές κατάρες οι ευσεβείς χριστιανοί. Και επειδή το ήξεραν πως έπασχε από καρκίνο (ήταν γνωστό ήδη από το 1966), του το επισήμαιναν πως ήταν η κατάρα του Θεού πάνω του.

Και εκείνος έγραφε. Γιατί τον πυρετό της έμπνευσης, την αγάπη για δημιουργία δεν την σταματάνε ούτε κατάρες ούτε Θεοί ούτε διάολοι.

«Υπάρχουν δυο θέματα μέσα στις Μυστικές Εταιρείες: η αλήθεια η ιστορική και η αρλούμπα, το παραμύθι, όπως αρέσουν να πιστεύουν οι περισσότεροι άνθρωποι.»

(Ν. Τσιφόρος - Οι μυστικές εταιρίες)

Θεατρικός συγγραφέας μίας άλλης εποχής, γεμάτης πνεύμα και λόγο μεστό. Λόγο που μπορούσε (και μπορεί ακόμη) να αφυπνίσει αυτούς που θέλουν να αφυπνισθούν. Λόγος και κείμενα που ορθώνουν το τεράστιο ανάστημα τους μπροστά στους νάνους που δυναστεύουν τη (και σημερινή μας) πραγματικότητα

«Υπάρχει, κυρίες και κύριοι, επάνω από τα κεφάλια μας μια δύναμις τόσο ισχυρή, που αν μπορούσε να την συλλάβει κανείς και να την ρευστοποιήσει, όπως γίνεται αίφνης με τον ηλεκτρισμό, θα έστελνε σε μόλις πέντε δευτερόλεπτα ολόκληρο το ηλιακό σύστημα στον αστερισμό του Βέγα. Είναι καταπληκτικό αλλά απόλυτα εξακριβωμένο. Η δύναμη αυτή που δημιουργεί τα σκυλιά του καναπέ, τα φάρμακα για τον τριχοφάγο, τους ακαδημαϊκούς,τα κουνουπίδια, τις χάντρες, τις μοιραίες γυναίκες, είναι η ανθρώπινη ηλιθιότης. Αυτή είναι η βάσις της θεωρίας μας. Αλλά μια θεωρία για να σταθεί πρέπει εξόν από την βάση να έχει και εφαρμογή. Και ακριβώς αυτό θα είναι το πείραμα μου. Η επαλήθευση της εφαρμογής. Κυρίες και κύριοι, θα έχετε ακούσει χωρίς αμφιβολία μια λεξούλα με οχτώ γράμματα, μια χαριτωμένη μικρή λεξούλα που απλά, χωρίς καθόλου ρομαντισμό, χωρίς έξαρση, λέγεται «συμφέρον»

(Νίκος Τσιφόρος - Η πινακοθήκη των ηλιθίων)

Ο Νίκος Τσιφόρος που μας δίδαξε Ιστορία. Τουλάχιστον στις γενιές που σήμερα επιμετράμε 50 και πλέον έτη στην ηλικία μας και που μας στρίμωξαν να μας διδάξουν Ιστορία με στεγνά, αποστεωμένα κείμενα, με ημερομηνίες ου είχαν μεγαλύτερη αξία από τα ίδια τα γεγονότα και που τα ιστορικά επεισόδια δεν είχαν ποτέ καμία σύνδεση, ο Νίκος Τσιφόρος στάθηκε δάσκαλος. Δάσκαλος που έριξε φως στα πρόσωπα και στα γεγονότα. Που έδειξε τη σύνδεση και τη συνέχεια των γεγονότων. Που μας έκανε να καταλάβουμε πως το ένα γεγονός ήταν αποτέλεσμα ενός προηγούμενου και αίτιο ή αφορμή για ένα επόμενο. Στην σχετικά τρυφερή ηλικία των 12 και των 15 ετών μας έδωσε μία λάμπα για να μπορέσουμε να διαβάσουμε τους πραγματικά μεγάλους Ιστορικούς και όχι αυτούς που επέβαλε ο καθωσπρεπισμός της «μίας και μόνης» Ιστορίας. Απομυθοποίησε τα πρόσωπα και μας έκανε σχεδόν συμπρωταγωνιτές στην Ιστορική σκηνή

«Ο Κάνιγκ, αυτός ο δικός μας, που του ‘χουμε και την πλατεία Κάνιγγος, ήτανε μούτρο. Τυχοδιώκτης, άτιμος, χωρίς ηθικές αρχές, αλλά από την άλλη μεριά, έξυπνος, διαόλου κάλτσα και καταρτισμένος σ’ όλα, μέχρι που λένε μεγαλοφυία… Έκανε μια πολιτική που την είπανε για πρώτη φορά «φιλελεύθερη». Όταν αυτοκτόνησε ο Κάρλσρηφ, έγινε διευθυντής του Φόρεϊν  Όφις και άρχισε να χειρίζεται τα εξωτερικά ζητήματα με μεγάλη εξυπνάδα.»

(Νίκος Τσιφόρος– Ιστορία της Αγγλίας)

«Εκείνο το πρωϊνό, ο γαληνότατος δόγης Ενρίκο Ντάντολο, πήρε ένα δάχτυλο από τα δικά του κι’ έξυσε το μετωπό του, και αυτό καταδικό του, να κατεβάση ιδέα. Φόραγε κι’ όλας το κρεμεζί του ράσο το δογικό, αρραβωνιάρης της θάλασσας, επίσημος με δαχτυλίδι. Μύτη γαμψή και χαμογελαστός πάντα του, είχε μέσα του ριζωμένο βαθιά κείνο το δόγμα της πατρίδας του «σιάμι Βενετσιάνοι ε πόϊ Κριστιάνοι», που σημαίνει «πρώτα κλέφτε και μετά κάντε το σταυρό σας καλού – κακού».

(Νίκος Τσιφόρος– Εμείς οι Φράγκοι)

Παραμονή της επετείου του θανάτου του μεγάλου Νίκου Τσιφόρου, σε ένα στριμωγμένο  χρονικά πλαίσιο, φτιάξαμε μία ανάρτηση. Στην τηλεόραση μάλιστα διαφημίζουν την επανακυκλοφορία των έργων του Τσιφόρου προφανώς από τις εκδόσεις του ΔΟΛ. Αυτό είναι καλό αφού οι εκδόσεις του ΕΡΜΗ ναι μεν ήταν πολυτιμότατες αλλά παρέμειναν αισθητικά ίδιες επί χρόνια, με αποτέλεσμα να έχουν μειωμένη δυνατότητα έλξης νέου κοινού. Μακάρι η νέα έκδοση του ΔΟΛ να πετύχει, για το καλό της ελληνικής λογοτεχνίας αλλά και για την διάδοση της πολύτιμης εργογραφίας του Νίκου Τσιφόρου στις επόμενες γενιές.

Αύριο συμπληρώνονται 49 χρόνια από τότε που ο Νίκος Τσιφόρος πήρε τα έργα του, τα χειρόγραφα του και τις ιδέες του και μας εγκατέλειψε.

Νίκο Τσιφόρε, μακάρι να πιστεύαμε στη μετά θάνατο ζωή για να σου φωνάξουμε (πιστεύοντας πως θα μας ακούσεις) «πόσο πολύ μας λείπεις», αλλά και να μας άκουγες, βλέποντας πως έχει καταντήσει η χώρα και ο κόσμος, το πολύ-πολύ να μας έριχνες με τη δική σου ένταση, τα εκπαιδευτικά σου δέκα φάσκελα.

Κλείσιμο από τον ίδιο τον τιμώμενο,

«Έμαθα. Αργότερα χτύπησα το κεφάλι μου που ήτανε γεμάτο γράμματα. Έβλεπα κείνους που είχανε φασόλια και φάβα με το τσουβάλι, είχανε τρελαθεί στα λεφτά. Καλύτερα να γέμιζα κι εγώ το κεφάλι μου ξυλοκέρατα. Θα ’μουνα κύριος. Τώρα έκανα τράκες, να πάω με το τραμ. Κι ήξερα απ’ όξω το «Κόρπους Γιούρις Τσιβίλις».Τοτε  κατάλαβα ότι τα όσπρια αξίζουνε πιο πολύ απ’ τα γράμματα, Θέλησα να παντρευτώ. Αγαπούσα μια κοπέλα.

Λέει η μάνα μου:

– Όχι. Θα πάρεις προίκα.

– Μα εγώ δεν αγαπάω την προίκα. Κορίτσι αγαπάω…

– Θα πάρεις προίκα!

~Πήρα την προίκα. Πήρα και μια γυναίκα. Ερχότανε με την προίκα -μαζί. Είπα να μου δώσουνε μόνο την προίκα και ν’ αφήσω τη γυναίκα. Όχι! Μου δώσανε και τη γυναίκα.»

(Νίκου Τσιφόρου – Ο κόσμος κι ο κοσμάκης)

Εμάς πάντως μας άφησες σπουδαία και ανεκτίμητη προίκα. Και γι’ αυτό σε αγαπάμε. Και ας μην ακούς πια. Ακούνε οι επόμενες γενιές και γι’ αυτές τα έκανες όλα κι εσύ.