Αναδημοσιεύουμε από την εφημερίδα «Η εποχή» άρθρο της Αλεξάνδρας Λαοπόδη, η οποία καταγράφει τις προθέσεις και τις ενέργειες της κυβέρνησης και της διοίκησης  επί της πυρο-δασοπροστασίας, μετά από το χαστούκι που έφαγαν μαζί με την πυροσβεστική υπηρεσία, την τελευταία αντιπυρική περίοδο. Ένα χαστούκι που άφησε 1,5 εκατομμύρια στρέμματα καμένης γης και απέδωσε υπερκέρδη στα ελληνικά χυδαία και θανατολάγνα ΜΜΕ, προκειμένου να αμβλύνουν την αποτρόπαια εικόνα ενός αδιάφορου κράτους. Ενός κράτους - δημίου που αποζητά την καταστροφή, γιατί είναι στο κύτταρο του κτηνώδους νεοφιλελεύθερου η εκμετάλλευση της καταστροφής και του θανάτου. Και ας προσποιείται πως κόπτεται για το καμένο δάσος.  Στην πραγματικότητα κλαίει σαν τη φώκια τον πνιγμένο, που με τα ψεύτικα δάκρυα της απλά μαλακώνει τη νεκρή σάρκα για να την καταβροχθίσει.

Τα μέχρι σήμερα πεπραγμένα και οι δημοσιοποιημένες προθέσεις της κυβέρνησης - δημίου, για ακόμα μεγαλύτερη μεγέθυνση των μηχανισμών καταστολής (εκεί που είναι το χρήμα) και παράλληλου εκμηδενισμού της πρόληψης (με τη μηδενική απόδοση σε χρήμα),  μας προετοιμάζουν για ακόμα μεγαλύτερες και μη  αναστρέψιμες καταστροφές.

Αντιπυρικός σχεδιασμός: Αυξάνεται η ανισορροπία μεταξύ πρόληψης και καταστολής

H λήξη της φετινής αντιπυρικής περιόδου βρίσκει τη χώρα μας με 1,5 εκατ. στρέμματα δάσους να έχουν γίνει στάχτη. Πρόκειται για τον δεύτερο χειρότερο απολογισμό των είκοσι τελευταίων ετών. Η κατάληξη αυτή στα μάτια πολλών φαντάζει λίγο-πολύ προδιαγεγραμμένη, καθώς χάρη στην ξηρασία, στις υψηλές θερμοκρασίες και στη συστηματική απαξίωση των δασικών υπηρεσιών, τα δάση μας είχαν μετατραπεί σε «μπαρουταποθήκη». Η «μπαρουταποθήκη», τελικά, εκτινάχθηκε, προκαλώντας οργή και πολιτικό κρότο.

Οι προβλέψεις για το μέλλον είναι δε, ακόμα πιο δυσοίωνες, καθώς σύμφωνα με την έκθεση του IPCC, αν η θερμοκρασία του πλανήτη αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου, οι καμένες εκτάσεις στην περιοχή της Μεσογείου, θα αυξηθούν κατά 87%. Ο συντονιστής του προγράμματος για τις δασικές πυρκαγιές του WWF, Ηλίας Τζηρίτης εξηγεί μιλώντας στην «Εποχή» ότι την έναρξη των πυρκαγιών δεν την προκαλεί ίδια η κλιματική αλλαγή αλλά ότι αυτή «βοηθά στο να έχουμε πυρκαγιές που ανήκουν στην κατηγορία των μεγαπυρκαγιών. Οι μεγαπυρκαγιές είναι πυρκαγιές που ξεφεύγουν από τον έλεγχο των κατασταλτικών μηχανισμών. Που δεν μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε και θα σταματήσουν μόνο όταν κάψουν αυτά που θέλουν να κάψουν».

Και προσθέτει ότι «Έχει υπολογιστεί ότι παγκοσμίως η αντιπυρική περίοδος έχει επιμηκυνθεί κατά 10%. Η κλιματική αλλαγή, λοιπόν, θα επηρεάσει και επηρεάζει ήδη το μήκος της αντιπυρικής περιόδου, αλλά και τις μέρες υψηλού κινδύνου στην αντιπυρική περίοδο. Έχουμε δηλαδή περισσότερες μέρες υψηλού κινδύνου».

Μπροστά στα νέα δεδομένα απαιτείται η αναμόρφωση του μηχανισμού της πολιτικής προστασίας, ώστε να δοθεί προτεραιότητα στην πρόληψη έναντι της καταστολής. «Η επιστημονική κοινότητα συμφωνεί ότι η πρόληψη είναι πιο αποδοτική. Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι το κόστος της πρόληψης για τις δασικές πυρκαγιές μπορεί να είναι στο 10% αυτού της καταστολής. Επομένως, η πρόληψη είναι το νούμερο ένα» σημειώνει ο Μιχάλης Διακάκης, επιστημονικός συνεργάτης ερευνητής στο ΕΚΠΑ, με ειδίκευση στις φυσικές καταστροφές.

Η πρόληψη είναι μια πολυεπίπεδη διαδικασία που ξεκινά από τις δασικές υπηρεσίες και καταλήγει στην ενημέρωση και προσαρμογή των πολιτών. Το πρώτο βήμα για να γίνει πιο αποτελεσματική είναι η ενίσχυση της δασικής υπηρεσίας, η οποία έχει απαξιωθεί. «Από το 2002 και μετά έχει μειωθεί κατά 80% ο προϋπολογισμός της δασικής υπηρεσίας και το προσωπικό της κατά 53%. Υπό αυτές τις συνθήκες δεν μπορεί να εκτελέσει το έργο της πρόληψης» τονίζει ο Ηλίας Τζηρίτης.

Όμως και με την ενίσχυση της υπηρεσίας, οι δασικές πυρκαγιές δεν θα εξαφανιστούν, για το λόγο αυτό είναι απαραίτητος ο αντιπυρικός σχεδιασμός. «Κανονικά θα πρέπει να υπάρχει αντιπυρικός σχεδιασμός σε τοπικό επίπεδο, ο οποίος να θέτει τα σενάρια, τα ρίσκα που υπάρχουν, και τα μέτρα για να αμβλυνθούν. Πρέπει να δούμε πού μπορεί να αναπτυχθούν πυρκαγιές και το πυρκαλογικό ιστορικό της περιοχής» αναφέρει ο συντονιστής του προγράμματος για τις δασικές πυρκαγιές του WWF. Αλλά και οι πολίτες που ζουν στα όρια του δάσους θα πρέπει να βρίσκονται σε επαγρύπνηση και να προσαρμόσουν τις περιουσίες του στον κίνδυνο. «Ο κόσμος θα πρέπει να εκπαιδευτεί, ώστε να φτιάχνει το σπίτι του, να κανονίζει την καθημερινότητα του, έτσι ώστε να μην είναι τρωτός σε αυτού του είδους τις φυσικές καταστροφές. Για παράδειγμα δεν θα πρέπει να χτίζει δίπλα σε ψιλή βλάστηση σε δασική έκταση με υλικά εύφλεκτα. Θα πρέπει να ζει με ένα τρόπο προσαρμοσμένο στο ότι η περιοχή που βρίσκεται κινδυνεύει» σημειώνει ο Μιχάλης Διακάκης.

Ο χρόνος για την έναρξη της νέας αντιπυρικής περιόδου μετρά αντίστροφα - απομένουν μόλις πέντε μήνες. Σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει στον Τύπο, το νεοσύστατο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας για τη νέα αντιπυρική περίοδο επεξεργάζεται σχέδιο για την εγκατάσταση σώματος ευρωπαίων δασοκομάντος στην Ελλάδα.

«Στο παρελθόν είχαμε και εμείς δασοκομάντο. Αυτά τα παιδιά προσλαμβάνονταν στη δασική υπηρεσία και εκπαιδεύονταν. Συνήθως είχαν υπάρξει φαντάροι στις ειδικές δυνάμεις. Θα πρέπει να διατηρούμε τέτοια σώματα, όπως έχουμε και τα πεζοπόρα που είναι πιο εξειδικευμένα. Στην Πάρνηθα αν δεν ήταν τα πεζοπόρα, τα δικά μας, αλλά και τα ξένα, η πυρκαγιά θα είχε κάψει και το υπόλοιπο ελατοδάσος.» αναφέρει ο Γιώργος Καρέτσος, δασολόγος, ερευνητής στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων.

Ωστόσο, η επιλογή του υπουργείου να επενδύσει στην ίδρυση του συγκεκριμένου σώματος και όχι στη στελέχωση των δασικών υπηρεσιών, δείχνει ότι στρατηγικά συνεχίζει να είναι προσηλωμένο στην καταστολή παρά τις συστάσεις της επιστημονικής κοινότητας. «Είδαμε ότι η αύξηση των πόρων για την καταστολή διαχρονικά δεν έχει οδηγήσει πουθενά. Το πυροσβεστικό ξεκίνησε με ένα προϋπολογισμό 200 εκατ ευρώ και αυτή τη στιγμή είναι στα 450 εκατ.» τονίζει ο Ηλίας Τζιρίτης και προσθέτει ότι «Υπάρχει και το σχέδιο “Ασπίδα” από την Πολιτική Προστασία, το οποίο προβλέπει 1,8 εκατ ευρώ για τα επόμενα έτη που θα πάνε κατά κύριο λόγο στην καταστολή. Αυξάνουμε άρα την ανισορροπία μεταξύ πρόληψης και καταστολής.»

Πηγή: Η εποχή

H παρούσα ανάρτηση συντάσσεται ενώ την επικαιρότητα έχει επισκιάσει η βαριά οικολογική καταστροφή των Γερανείων, από την πυρκαγιά του Σχίνου, που εκδηλώθηκε την Τετάρτη 19 Μαΐου. Είχε προηγηθεί η αποστολή επιστολής από την ανεξάρτητη πρωτοβουλία πολιτών «Δασαμάρι S.O.S.» και την Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος προς τους αρμόδιους φορείς Πολιτικής Προστασίας, όπου εκφραζόταν η ανησυχία για την εκδήλωση καταστροφικής πυρκαγιάς εν όψει καλοκαιριού και δεδομένης της εξόφθαλμης απόπειρας αποποίησης, από πλευράς του δημάρχου Ραφήνας, των διοικητικών ευθυνών για την δασική περιοχή Δασαμάρι.

Στην προεκλογική περίοδο, ήτοι πριν από τις εκλογές του παρελθόντος Μαΐου,  ο δήμαρχος της περσινής τραγικής πυρκαγιάς  που κατέκαψε το ανατολικό Πεντελικό, σε ένα κρεσέντο πολιτικαντισμού  σε μίξη με πλούσια αερολογία, διαλαλούσε την «αποτελεσματικότητα» του στην πρόληψη της πυρκαγιάς, όπου βρισκόταν και όπου στεκόταν. Προσπαθώντας να αποτινάξει τις ευθύνες που του καταλογίζουν οι εισαγγελείς (και γι’ αυτό τον διώκουν), προχωρούσε συστηματικά σε υπερβολές. Αλησμόνητες θα μείνουν οι μπαρούφες του σε ραδιοφωνικό σταθμό (Real FM) πως

" Έχω ζητήσει επισήμως να δημιουργηθεί μία αντιπυρική ζώνη 50 μέτρων, ένα σεληνιακό τοπίο, από τα σύνορα των περιοχών εντός σχεδίου με το δάσος".

[Ε. Μπουρνούς, συνέντευξη στον Realfm, 23/8/2018, ακούστε το ηχητικό εδώ]

 ή την άλλη εκτρωματική δήλωση που στέλνει τη νομοθεσία, την επιστήμη, τη λογική και την ελληνική γλώσσα να κάνουν παρέα στο ψυχιατρείο:

"Να δημιουργηθεί αντιπυρική ζώνη στα σύνορα των οικισμών προς τη μεριά του δάσους που να φυτευτούν κάποια βραδύκαυστα, δηλαδή, κοιτάξτε, θέλω να πω ότι το δάσος δεν υπήρχε από πεύκα πριν από 150 χρόνια, εδώ ήταν δάσος από βελανιδιές κι από άλλα δέντρα, έγινε η ξύλευση είτε για καυσόξυλα είτε για πλοία είτε για ο,τιδήποτε, το πεύκο είναι ζιζάνιο, αναπτύσσεται γρήγορα, ανθεκτικό και τώρα άμα πάτε να δείτε τα πευκάκια έγιναν τόσο. Το πεύκο είναι σίγουρο ότι θα ξαναδημιουργηθεί, ας μην δημιουργηθεί σ' αυτή τη ζώνη που λέω, να γίνουν μια ζώνη με βραδύκαυστα δέντρα, με χαμηλούς θάμνους, ακόμα και με γκαζόν κλικ για μεγέθυνση σ' ένα σημείο, γκαζόν με την έννοια το άγριο γκαζόν, ώστε να μην ακουμπάει το δάσος πάνω στον οικισμό για να μπορούμε να τη σταματήσουμε."

[Ε. Μπουρνούς, 11/5/2019, προεκλογική ομιλία, το ηχητικό είναι διαθέσιμο]

Ως γνήσιος νέοέλληνας δήμαρχος της πυρκαγιάς, που αναλαμβάνει με ευθύνη όμως «ποτέ δεν έχει ευθύνη» παράγει μία εικόνα «υπερασπιστή», αλλά στην ουσία δασοφάγου καταπατητή, που θεωρεί το δάσος ως τον μεγαλύτερο εχθρό του οικιστή. «Οι πυρκαγιές έρχονται απ’ έξω» λέει και για να δώσει μεγαλύτερη έμφαση σε αυτό που λέει, αφήνει τους οικισμούς -που υποτίθεται πως υπερασπίζεται από τις «απέξω πυρκαγιές»- να καούν από τα προσανάμματα που έχουν ήδη μέσα τους, αφού δεν τον ενδιαφέρει να απομακρύνει τις εστίες κινδύνου.

Στις Μαρίκες

Μαρίκες 2019 (πηγή iRafina.gr)

Στη Ραφήνα

Ραφήνα 2019 (πηγή Kirkinews.gr)

Στον καμένο τόπο (Βουτζάς – Μάτι- Ραφήνα)

Η πυριτιδαποθήκη της Αττικής, ορατή από το διάστημα (πηγή rpn.gr)

Στην Αγία Τριάδα

Αγία Τριάδα (πηγή rpn.gr) 

Από πέρυσι το πρόβλημα ήταν γνωστό αλλά οι αρμόδιοι τα έριξαν στους κατοίκους αν και βασική λέιτουργία του δήμου είναι η πρόληψη της καταστροφής (1,2,3)

Στη Διώνη ανέλαβε έναν μικρό καθαρισμό ο ΣΠΑΠ στα κράσπεδα των οδών (και πολύ σωστά αφού αυτός είναι ο διαδημοτικός σύνδεσμος που όμως δεν απαλλάσσει τους ίδιους τους δήμους – μέλη, από τις ευθύνες τους).

Ο αιώνια ανεύθυνος δήμαρχος ης πυρκαγιάς, ο Windsor της Ραφήνας (όπως η βασίλισσα της Αγγλίας, δεν έχει ευθύνη ούτε για τις αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου αφού όπως λέει …δεν ψηφίζει) δεν έχει διστάσει να τα ρίξει και στους κατοίκους Διώνης και Ντραφιού, αφού όπως αρέσκεται να λέει πως «ένας φτιάχνει και δέκα χαλάνε».  Βέβαια στο κομμάτι της καθαριότητας, αυτοί που βρομίζουν περισσότερο είναι οι προσωπικοί του φίλοι

Το καμάρι της ανατολικής Αττικής, ρυπαίνει με τα φυλλάδια του

Καλή η πλάκα με τους ισχυρισμούς του δημάρχου της πυρκαγιάς αλλά σε μία περιοχή του δήμου η οποία είναι παραμελημένη εδώ και χρόνια, το Ντράφι, η εικόνα μιλάει από μόνη της. Όπως και στη Διώνη, έτσι και στο πιο ορεινό τμήμα του δήμου, κλαδιά ξερόχορτα και σκουπίδια διαμορφώνουν μία απειλή που δεν θέλει και πολύ για να δείξει τι επιφυλάσσει στον τόπο και τους κατοίκους του. Ο δήμος αδιαφορεί προκλητικά και επιπλέον επιρρίπτει την αποκλειστική ευθύνη στους δημότες.

Ντράφι 2019 (φωτ. Kirkinews.gr)

Σε πόλεις της Ελλάδας που βρίσκονται δίπλα σε δάση και δασικές εκτάσεις, εδώ και χρόνια, η συλλογή των προϊόντων καθαρισμού της ξηρής βλάστησης αποτελεί αντικείμενο των υπηρεσιών καθαριότητας. Στον δήμο Ραφήνας αυτό δεν ισχύει γιατί «δεν υπάρχουν κονδύλια», «δεν υπάρχει κόσμος» παρόλο που τα χρήματα που υπήρχαν από προγράμματα διατέθηκαν για προεκλογικές προσλήψεις οχταμηνιτών.

Φτάσαμε (εδώ και χρόνια) στις ανοιχτές επιστολές καταγγελίας της ολιγωρίας του δήμου. Όπως η πρόσφατη δημοσίευση ανοιχτής επιστολής  (κλικ) προς τον αντιδήμαρχο πολιτικής προστασίας (γιατί όχι και προς την αντιδήμαρχο καθαριότητας;) του δήμου Ραφήνας, η οποία επισημαίνει φέτος πάλι, πως:

1. Δεν έχει γίνει αποκομιδή βλαστικών υπολειμμάτων
2. Έχουν πραγματοποιηθεί ελάχιστες μόνο αποψιλώσεις και κλαδέματα
3. Δεν έχει γνωστοποιηθεί κάποιο σχέδιο καταστολής πυρκαγιάς (ούτε και πρόληψης ή πολιτικής άμυνας)

Η τρισέλιδη επιστολή των κατοίκων (κλικ)

Πρέπει να θυμίσουμε πως και άλλες χρονιές έχουν σταλεί επιστολές με παραλήπτες σχεδόν το σύνολο των παραληπτών και αυτής της επιστιολής και το αποτέλεσμα ήταν μηδέν, αφού δεν έγινε καμία ενέργεια για την πρόληψη. Μάλιστα το θράσος των υπευθύνων, ήταν τέτοιο που αποποιήθηκαν οποιαδήποτε συνενοχή και στην πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου 2018, που οι εισαγγελείς  τους παραπέμπουν σε δίκη με αυτό το κατηγορητήριο. Δηλαδή ότι δεν έκαναν τίποτα στον τομέα της πρόληψης και διαχείρισης του κινδύνου.

Γήπεδο Διώνης 2014 

Γήπεδο Διώνης 2014 (ό.π)

Οι απαντήσεις του πυροσβεστικού σώματος στην καταγγελία του 2014. Θυμάται κανείς να εγινε τίποτα;

Ευτυχώς το φετινό καλοκαίρι είναι μεσευρωπαϊκού χαρακτήρα και οι δείκτες κινδύνου παραμένουν χαμηλοί στον μέσο όρο ημερών κινδύνου, μέχρι σήμερα. Μακάρι να παραμείνουν έτσι οι συνθήκες γιατί πιο πιθανό είναι να βρέχει όλο το καλοκαίρι παρά να οργανωθεί υπεύθυνα και σοβαρά η υπηρεσία καθαριότητας και η πολιτική προστασία του δήμου Ραφήνας, ώστε να υπάρξει αποτελεσματική πρόληψη κινδύνου πυρκαγιάς.

Αν -ο μη γένοιτο- προκύψει καμία ανάφλεξη στο Ντράφι και στις περιοχές πιου έχουν αποτυπωθεί ως αναφλέξιμες λόγω της συσσώρευσης ευφλεκτης ύλης, να κρατήσετε την αοπάντηση του δημάρχου που φυσικά "δεν θα έχει καμία ευθύνη" και δεν θα διστάσει να σας επιπλήξει λέγοντας σας

Μη περιμένεις τίποτα δηλαδή, Αθηνά. Το καταλάβατε ή να το επαναλάβουμε;

UPDATE:

Είναι παραλογισμός να απαιτεί κανείς, να φροντίσει ο δήμαρχος, ο εκλεγμένος, για την πρόληψη πυρκαγιών και καταστροφών, αφού είχε ενημερώσει μέσα από το πρόγραμμα του ΠΩΣ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΠΟΙΑ ΤΕΤΟΙΑ ΠΡΟΒΛΕΨΗ.

Λογικό; 

Δεν απαντά, άρα πέρα ως πέρα σωστό

Μίλησε κανείς για πρόληψη;

Προσέξτε το σημείο που λέει "Εφαρμόζουμε μέτρα και διαδικασίες για ενίσχυση (six) της ασφάλειας του πολίτη". Η ασφάλεια δεν περιλαμβάνει τη φωτιά

UPDATE 2: Φίλος αναγνώστης της Attica Voice από το Ντράφι μας έστειλε και ένα βιντάκι που τράβηξε από την περιοχή την αποφράδα ημέρα της 23ης Ιουλίου 2018, που δίνει μία ιδέα για το ότι τα πράγματα δεν θα ήταν καλύτερα αν ο άνεμος ήταν βόρειος.