Ο Γιώργος Πατούλης έβγαλε τα άσπρα του που αποδείχθηκαν γρουσούζικα, έβαλε τα μαύρα του και έφτασε στην Ιθάκη. Εκεί συνέφαγε στο γραφικό Κιόνι με το δήμαρχο Ιθάκης, Διονύση Στανίτσα, και στη συνέχεια απόλαυσε το ποτό του σε γειτονικό μπαράκι. Την επόμενη ημέρα μάλιστα, παρευρέθηκε στο πανηγύρι του Σωτήρος στο Σταυρό, όπου συνέχισε την χορευτική του παράδοση χορεύοντας μέχρι αργά. Ήταν φανερό πως του είχε φύγει η στενοχώρια από το ζεϊμπέκικο στο Ζάππειο που του κόστισε την μη ανανέωση της υποψηφιότητάς του ως περιφερειάρχης Αττικής. Κι αφού μια ζωή την έχουμε, γιατί να μην τη γλεντήσουμε;

Οι διοργανωτές του πανηγυριού μάλιστα, έκαναν ειδική αναφορά στην παρουσία του, τον καλωσόρισαν και τον υποδέχτηκαν ως «φίλο της Ιθάκης». Φίλος της Ιθάκης λοιπόν ο Πατούλης. Σαν να είναι όλη η Ιθάκη ένα πράγμα. Ίδιο πράγμα ο νέος άνεργος που περιμένει τους καλοκαιρινούς μήνες να βγάλει κάποιο εισόδημα ποντάροντας στα φιλοδωρήματα των τουριστών; Ίδιο πράγμα ο μικροσυνταξιούχος που δυσκολεύεται να επιβιώσει σε ένα τόπο που έχει υψηλότερο κόστος διαβίωσης από την Αθήνα; Ίδιο πράγμα τέλος και ο μεγαλοπαράγοντας που έχει τις άκρες και τους κολλητούς και κάνει τις δουλειές του με κάθε τρόπο;

Φίλος της Ιθάκης γενικώς και αορίστως ο Πατούλης δεν μπορεί να είναι. Φίλος συγκεκριμένων παραγόντων και προσώπων, ίσως. Που τους εξυπηρετεί ώστε να μπορούν αυτοί να εμφανίζονται μετά ως σωτήρες του τόπου

Βλέποντας τη συνύπαρξη του Πατούλη και του Στανίτσα στο ίδιο τραπέζι, μοιραία θυμηθήκαμε πως όταν ο Πατούλης ήταν δήμαρχος Αμαρουσίου, στην Ιθάκη κυκλοφορούσε και έκανε αποκομιδή απορριμμάτων ένα απορριμματοφόρο του Δήμου Αμαρουσίου. Αν ξεπεράσει κανείς το τραγελαφικό σκηνικό ενός αυτοκινήτου του Δήμου Αμαρουσίου να επιχειρεί στην Ιθάκη, αντιλαμβάνεται κανείς πως η σχέση των δύο ανδρών έρχεται από πολύ παλιά. Δείχνει ακόμη πώς λειτουργούν τα πράγματα στην Ελλάδα ακόμη. Πως κάνεις τη δουλειά σου μόνο αν έχεις τον κατάλληλο άνθρωπο στο κατάλληλο μέρος. Ένας πραγματιστής βέβαια θα πει πως αφού η δουλειά έγινε, δεν χρειάζεται να γκρινιάζουμε. Είναι όμως έτσι;

Θυμηθήκαμε επίσης τον τραγελαφικό τρόπο με τον οποίο ο δήμαρχος Ιθάκης κατόρθωσε να εξασφαλίσει ένα ασθενοφόρο για το νησί. Ακολουθεί περιγραφή του ίδιου του δημάρχου : «Ο Δήμος Ιθάκης και ο Δήμαρχος Ιθάκης Διονύσης Γ. Στανίτσας απευθύνουν καταρχάς τις θερμές ευχαριστίες του προς τον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη ο οποίος, ανταποκρινόμενος για μια ακόμη φορά στην κάλυψη των αναγκών των κατοίκων της Ιθάκης προώθησε στην Εταιρεία “R ENERGY 1” το αίτημα του Δήμου Ιθάκης για μόνιμη διάθεση ενός ασθενοφόρου στο Κ.Υ. Ιθάκης»

Για όσους δεν κατάλαβαν ο δήμαρχος Ιθάκης ζήτησε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη ένα ασθενοφόρο και αυτός, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, πήρε τηλέφωνο έναν επιχειρηματία για να του ζητήσει να δωρίσει στην Ιθάκη ένα ασθενοφόρο (!). Η συνάντηση του Στανίτσα με το Μητσοτάκη έγινε το καλοκαίρι του 2022 και η παράδοση του ασθενοφόρου έγινε τον Οκτώβριο του ίδιου έτους. Πάλι βέβαια ένας πραγματιστής θα πει πως είμαστε μίζεροι και γκρινιάρηδες και πως αυτό που μετράει είναι πως η δουλειά έγινε. Είναι όμως έτσι;

Αρχικά ας κάνουμε μια παρένθεση να δούμε ποια είναι η “R Energy". Σύμφωνα με άρθρο της 2/11/2002 του businessdaily : «H R Energy 1 (το γράμμα R προέρχεται από το όνομα Ρόκας) ιδρύθηκε στις αρχές του 2012 και μέσα σε αυτή τη δεκαετία έχει «χτίσει» ένα μπουκέτο από φωτοβολταϊκά πάρκα, έχοντας πλέον ένα χαρτοφυλάκιο 80 MW σε διάφορες φάσεις ωρίμανσης και δύο έργα 40 MW έκαστο, για τα οποία αναμένει στους επόμενους μήνες όρους σύνδεσης.

Η R Energy 1 έχει ενοποιήσει υπό μια «ομπρέλα» μικρά και μεσαία φωτοβολταϊκά πάρκα σε διάφορες περιοχές της χώρας όπως Κόρινθο, Ζάκυνθο, Θήβα, Λάρισα και αλλού, με απώτερο στόχο να φτιάξει ένα καλό και βιώσιμο χαρτοφυλάκιο, υπολογίσιμο στην αγορά τα επόμενα χρόνια. Παράλληλα, σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Ρόκα, η εταιρεία έχει ήδη εγκεκριμένο επενδυτικό πλάνο άνω των 70 MW, για την επόμενη διετία»

Θα μπορούσε κάποιος κακοπροαίρετος να πει ότι και η Ιθάκη θα βρίσκεται σε λίγο καιρό στο στόχαστρο των επιχειρηματικών κινήσεων του κ. Ρόκα. Εμείς αυτό θα το προσπεράσουμε και δε θα σταθούμε στις προθέσεις του επιχειρηματία – αν είναι ιδιοτελείς ή όχι. Θα σταθούμε όμως στην ανεπάρκεια του κράτους να παράσχει αυτή τη στοιχειώδη και άκρως απαραίτητη υπηρεσία προς τους κατοίκους ενός νησιού. Θα σταθούμε επίσης στο έλλειμμα ντροπής του πρωθυπουργού, ο οποίος δεν διστάζει να προβάλλει την ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού που διοικεί ο ίδιος, παρακαλώντας δημόσια τον επιχειρηματία και ευχαριστώντας τον εκ των υστέρων – πάλι δημόσια … « να ευχαριστήσω, κατ΄ αρχάς, τον Γιώργο Ρόκα για την ευγενική του χειρονομία να προσφέρει ένα καινούριο ασθενοφόρο για τις ανάγκες του Δήμου Ιθάκης … για μας δεν υπάρχουν πολίτες δύο κατηγοριών και οφείλουμε να στεκόμαστε πάντα κοντά στις ανάγκες των συμπολιτών μας που βρίσκονται στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της πατρίδος μας, είτε μιλάμε για τους ορεινούς όγκους, είτε μιλάμε για τα μικρά νησιά. Ο Δήμος της Ιθάκης γνωρίζει πόσο έχουμε στηρίξει το έργο του Δημάρχου αλλά και όλων των δημοτών της Ιθάκης»

Καταλάβατε; Μ’ ένα σπάρο δυο τρυγόνια. Ή μάλλον τρία. Ο δήμαρχος εμφανίζεται ως καπάτσος καταφερτζής, ο Μητσοτάκης καρπώνεται πολιτικά οφέλη και ο επιχειρηματίας θυμίζει την παρουσία του ώστε, αν χρειαστεί, να μην τον ξεχάσουν

Βέβαια, όπως αναφέραμε δύο φορές προηγουμένως, «Ένας πραγματιστής θα πει πως αφού η δουλειά έγινε, δεν χρειάζεται να γκρινιάζουμε. Είναι όμως έτσι;» Η γνώμη μας είναι πως όχι, δεν πρέπει να είναι έτσι. Και δεν μιλάμε με ηθικούς όρους μιας και γνωρίζουμε πως η επίκληση της ηθικής δεν βρίσκει μεγάλο ακροατήριο στην ελληνική κοινωνία.

Αυτές οι μέθοδοι δίνουν όντως κάποια λύση σε υπαρκτά προβλήματα, οι λύσεις αυτές όμως είναι βραχυπρόθεσμες και σε μερικές περιπτώσεις αποσπασματικές. Πριν από λίγες ημέρες, για παράδειγμα, ένα παλικάρι 30 χρονών χτύπησε στην Ιθάκη με το μηχανάκι του και κλήθηκε ασθενοφόρο. Πού όμως να τον πάει το ασθενοφόρο; Στο ακραία υποστελεχωμένο Κέντρο Υγείας του νησιού που διαθέτει έναν καρδιολόγο και έναν παθολόγο; Όχι, βέβαια. Αποφασίστηκε λοιπόν η μεταφορά του στο νοσοκομείο του Αργοστολίου. Ήρθε πράγματι το ασθενοφόρο, τον μετέφερε στο λιμάνι, όπου ένα θαλάσσιο ασθενοφόρο τον παρέλαβε και τον μετέφερε στη Σάμη της Κεφαλονιάς. Διαθέσιμο ασθενοφόρο όμως για να τον μεταφέρει στο Αργοστόλι δεν υπήρχε εκείνη την ώρα και ο χτυπημένος χρειάστηκε να περιμένει για αρκετές ώρες στο Κέντρο Υγείας της Σάμης. Ευτυχώς γι’ αυτόν, δεν ήταν τόσο σοβαρά πληγωμένος ώστε να κινδυνεύσει η ζωή του.

Αν λοιπόν δεν ψάχνουμε για συνολικές λύσεις, κάνουμε τη μισή δουλειά ή και καθόλου. Όλα τα άλλα είναι κινήσεις εντυπωσιασμού και δημοσίων σχέσεων. Και δυστυχώς, η κοινή γνώμη πέφτει στην παγίδα. Μην απορούμε λοιπόν για την κακοδαιμονία μας

Πηγές

https://www.epoli.gr/ithaki-brike-aporrimmatoforo-dimoy-amaroysioy-a-90834.html

https://www.ertnews.gr/perifereiakoi-stathmoi/zakinthos/ithaki-neo-sygchrono-asthenoforo-sto-k-y-toy-nisioy-stin-athina-paroysia-toy-prothypoyrgoy-i-teleti-paradosis/

https://anexarttitosblog.gr/i-ithaki-echei-diko-tis-asthenoforo-mitsotakis-ofeiloume-na-vriskomaste-dipla-sas-stanitsas-ena-megalo-efcharisto-to-aitima-mas-ikanopoiithike-eikones/

https://www.businessdaily.gr/epiheiriseis/73476_poia-einai-i-r-energy-1-poy-tha-dosei-prasini-energeia-sto-elliniko

https://www.kontranews.gr/koinonia/dialymeno-kai-ypostelechomeno-to-esy-kai-stin-ithaki-na-mi-zisoume-alles-egklimatikes-katastaseis-lene-oi-ergazomenoi-tou-kentrou-ygeias/

Έφυγε πριν λίγες ημέρες από τη ζωή ο Μιχάλης Μπουρμπούλης, ένας από τους σημαντικότερους στιχουργούς του ελληνικού τραγουδιού. Γεννημένος στην Ιθάκη το 1939, έγραψε στίχους για εκατοντάδες τραγούδια και συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους συνθέτες και ερμηνευτές.

Πολυσχιδής προσωπικότητα ο Μιχάλης Μπουρμπούλης, εκτός από στίχους έγραψε ποίηση, εξέδωσε βιβλία, έγραψε θεατρικά έργα, ανέλυσε και παρουσίασε το έργο πολλών ζωγράφων και γλυπτών της σύγχρονης Ελλάδος, ενώ εργάστηκε στις μεγαλύτερες διαφημιστικές εταιρείες ως κειμενογράφος και δημιουργικός διευθυντής επί 25 χρόνια περίπου.

Λόγιος και λαϊκός μαζί ο Μπουρμπούλης, έγραψε στίχους γεμάτους συμβολισμούς και αλληγορίες και με αναφορές σε πρόσωπα και ιστορία. Δε λείπουν όμως και οι απλοί εξομολογητικοί στίχοι, όπως αυτοί που έγραψε ο ποιητής για το τραγούδι «Πρόσφυγας» από το δίσκο «Μνήμη της πέτρας» του Μίκη Θεοδωράκη.

«Γράφω τραγούδια πάντα λυπημένα / χασάπικα, ζεϊμπέκικα βαριά / γιατί σ’ αυτόν τον προδομένο τόπο / νιώθω σαν πρόσφυγας χωρίς γενιά.

Τα τραγούδια μου που κλαίνε / κι έχουν ρεμπέτικους σκοπούς / μιλούν για περιφρονημένους / και καταριώνται δυνατούς.

Γράφω τραγούδια πάντα μοιρολόγια / Μανιάτικα, Ηπειρώτικα συρτά / γιατί στους δρόμους έρημη η Ελλάδα / σβήνει, ανασταίνεται και ξεψυχά»

Και είναι απολύτως σίγουρο ότι ο Μιχάλης Μπουρμπούλης θα γελούσε ειρωνικά εάν διάβαζε τη συλλυπητήρια ανακοίνωση της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη και ιδιαίτερα το σημείο εκείνο όπου η υπουργός αναφέρει πως στους στίχους του Μπουρμπούλη βλέπει χαρά και αισιοδοξία. Και είναι βέβαιο πως θα της απαντούσε αναλόγως, καθώς ήταν ένας άνθρωπος που δε χαριζόταν εύκολα, παρόλο που είχε επιλέξει ένα μάλλον μοναχικό βίο, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας

Σε μια συνέντευξή του στον Κ. Παυλικιάνη, για του λόγου το αληθές, αναφέρει χαρακτηριστικά:

«… Μα εγώ δεν είμαι επαγγελματίας ώστε να φοβάμαι το κύκλωμα. Ένας ερασιτέχνης είμαι που πολλές φορές δεν δίστασα να ανοίξω την πόρτα της κόλασης και όποιον πάρει ο διάβολος

[…] Γνώρισα σχεδόν όλη την Αυλή της φωνητικής πολιτείας. Όχι, δεν είναι όλοι ίδιοι. Υπάρχουν και άνθρωποι που σέβονται τον απέναντι. Αυτοί τιμούν τον χώρο τους και το λειτούργημα που υπηρετούν. Μέσα στο ηχοβολείο δεν είναι όλοι μιας φυλής. Όχι. Γνώρισα λεβέντες και συνεργάστηκα ιδαλγούς άρρενες και θήλεα. Σήμερα έχω τραβηχτεί πέραν της δημοσιότητος. Καλύτερα να επισκέπτομαι τάφους αληθινών ανδρών και όχι τραπεζαρίες με κάμερες και στομφώδεις ήχους που αποκαλούνται δημιουργίες

[…] η μανία για προώθηση του εαυτού του, σε κάθε άνθρωπο είναι ένα ηφαίστειο μέσα του, που εκρήγνυται και στο τέλος καταντά να γίνεται Πομπηία. Να τον σκεπάσει το ηφαίστειο. Ευτυχώς, γιατί χωρίς αυτό δεν θα υπήρχε. Δεν θα τον γνώριζε κανείς».

Η υπαρξιακή αγωνία είναι διάχυτη στους περισσότερους στίχους του Μπουρμπούλη. Θα με δικάσει ο κούκος και τ΄ αηδόνι, γράφει στο υποβλητικό τραγούδι του Δημήτρη Λάγιου που το κάνει ακόμη πιο υποβλητικό η συγκλονιστική ερμηνεία της Σωτηρίας Μπέλλου:

«Θα με δικάσει ο κούκος και τ’ αηδόνι / μα στην Αγιάσο σταυρουδάκι μου χρυσό / τις νύχτες που θα πέφτει άσπρο χιόνι / οι Τσέτες θα κρεμάνε το Χριστό

Στον ουρανό που κάναμε ταβάνι / δε βλέπουμε τις νύχτες ξαστεριά / κουρσάροι, Φράγκοι, Βενετσιάνοι / μας πούλησαν για γρόσια και φλουριά

Στην Τροία μεγαλώνουνε τα στάχυα / και στην Αγιάσο σε μιαν έρμη εκκλησιά / ζωγράφισε ο Θεόφιλος με αίμα / το χάρο να φοράει θαλασσιά»

Δεν έλειπε βέβαια η αισιοδοξία από τους στίχους του Μπουρμπούλη. Μια αισιοδοξία όμως που πηγάζει από την επίγνωση της ανθρώπινης δύναμης να ξεπερνά τις δυσκολίες. Μην κλαις, προστάζει στο ομώνυμο τραγούδι του Ηλία Ανδριόπουλου, ίσως το πιο γνωστό του τραγούδι:

«Μην κλαις και μην φοβάσαι το σκοτάδι / εμείς που ζήσαμε φτωχοί / του κόσμου η απονιά δεν μας τρομάζει / θα έρθει και για μας μια Κυριακή»

Η ανεμελιά των παιδιών και η δύναμη της αγάπης μπορούν επίσης να γεννήσουν αισιοδοξία. Ένα από τα τραγούδια όπου αναδεικνύεται η ευαισθησία του Μπουρμπούλη είναι το «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στον τοίχο» του Γιώργου Χατζηνάσιου:

«Τα παιδιά ζωγραφίζουν στον τοίχο / δυο καρδιές κι έναν ήλιο στη μέση / Παίρνω φως απ’ τον ήλιο και φτιάχνω την αγάπη / και μου λες πως σ’ αρέσει

Τα παιδιά τραγουδούν μες στους δρόμους / κι η φωνή τους τον κόσμο αλλάζει / Τα σκοτάδια σκορπάνε κι η μέρα λουλουδίζει / σαν ανθός στο περβάζι

Ένα σύννεφο είν’ η καρδιά μου / κι η ζωή μου γιορτή σε πλατεία / Σ’ αγαπώ κι ο απέραντος κόσμος πόσο μοιάζει / με μικρή πολιτεία»

Ο Μιχάλης Μπουρμπούλης μπήκε στη δισκογραφία το 1975 με το τραγούδι «Έχεις την πόρτα σου κλειστή» σε μουσική Σταύρου Κουγιουμτζή που τραγούδησε ο Γιώργος Νταλάρας. Από κει και μετά συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους Έλληνες συνθέτες όπως το Σταύρο Κουγιουμτζή, τον Ηλία Ανδριόπουλο, τον Γιώργο Χατζηνάσιο, το Μάνο Χατζιδάκι, το Μίκη Θεοδωράκη, τον Βαγγέλη Παπαθανασίου, το Δημήτρη Λάγιο, τον Στάμο Σέμση  και άλλους, ενώ τραγούδια του ερμήνευσαν οι μεγαλύτεροι Έλληνες τραγουδιστές όπως η Χάρις Αλεξίου, η Σωτηρία Μπέλλου, η Μαρινέλλα, η Μαρία Δημητριάδη, ο Δημήτρης Μητροπάνος, ο Γιώργος Νταλάρας, η Μαρία Φαραντούρη, η Βίκυ Μοσχολιού, η Τάνια Τσανακλίδου, η Αλίκη Καγιαλόγλου, η Μελίνα Κανά και άλλοι πολλοί

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η συνεργασία του Μιχάλη Μπουρμπούλη με το Μάνο Χατζιδάκι. Σύμφωνα με αφήγηση του ίδιου του στιχουργού, γνωρίζοντας πως ο Χατζιδάκις ήταν πολύ δύσκολος με τους στίχους, εμφανιζόταν στο σπίτι του με διάφορες εκδοχές των στίχων. Εκεί, οι δυο τους έκαναν κολάζ με τους στίχους και μ΄ αυτό τον τρόπο προέκυψαν πολλά τραγούδια τους. Και ίσως γι’ αυτό το λόγο, ενώ στην πρώτη έκδοση του κύκλου «Για την Ελένη» (1978), όλοι οι στίχοι αποδίδονταν στον Μπουρμπούλη, στη δεύτερη έκδοση με τη Μαρία Δημητριάδη, το ’85, ο Χατζιδάκις χρέωσε στο όνομα του το ομότιτλο κομμάτι

Κλείνοντας αυτό το αφιέρωμα, θα αναφερθούμε σε δύο ακόμη πράγματα που δεν θα συναντήσουμε στα υπόλοιπα αφιερώματα που γράφτηκαν με αφορμή το θάνατο του μεγάλου στιχουργού. Το ένα είναι ένα σονέτο που έγραψε σε ηλικία μόλις 19 ετών και το εντοπίσαμε σε μια ανάρτηση στο fb του φίλου του Σπύρου Αρσένη, πρώην δημάρχου της Ιθάκης. Όπως ανέφερε σε παλαιότερη συνέντευξη στην ΕΡΤ ο Μπουρμπούλης, είχε αρχίσει να γράφει σονέτα ήδη από την ηλικία των 16 ετών, ακολουθώντας την Επτανησιακή παράδοση και παρακινούμενος από το έργο ενός άλλου μεγάλου Ιθακήσιου ποιητή, του Λορέντζου Μαβίλη

Το δεύτερο είναι ένας μικρός έπαινος από το στιχουργό προς τον γράφοντα για ένα παλαιότερο αφιέρωμά του στην κοινή αγαπημένη τους, την Ιθάκη. Έναν έπαινο που από τότε ο γράφων τον φυλά σαν ένα παράσημο τιμής

Ολοκληρώνοντας το αφιέρωμα στο Μιχάλη Μπουρμπούλη, ετοιμάσαμε μια λίστα με τραγούδια που έχουν γραφτεί πάνω σε στίχους του. Η επιλογή της σειράς των τραγουδιών έγινε με κριτήριο την ημερομηνία κυκλοφορίας τους, από το παλαιότερο προς το νεότερο 

1. Θα’ ταν 12 του Μάρτη (Σ. Κουγιουμτζής - Χ. Αλεξίου)

2. Σου στέλνω χαιρετίσματα (Σ. Κουγιουμτζής - Χ. Αλεξίου)

3. Για την Ελένη (Μ. Χατζιδάκις – Μ. Δημητριάδη)

4. Μυρίζει ο κόσμος γιασεμί (Μ. Χατζιδάκις – Αλεξάνδρα)

5. Ο μάγκας (Μ. Χατζιδάκις – Μ. Δημητριάδη)

6. Το παιδί από την Κρήτη (Μ. Χατζιδάκις – Μ. Δημητριάδη)

7. Μην κλαις (Η. Ανδριόπουλος – Σ. Μπέλλου)

8. Πλατεία Βάθης (Η. Ανδριόπουλος – Σ. Μπέλλου)

9. Τα παιδιά ζωγραφίζουν (Γ. Χατζηνάσιος – Τ. Τσανακλίδου)

10. Μια παρέα είμαστε (Γ. Χατζηνάσιος – Δ. Μητροπάνος )

11. Η αγάπη χάθηκε (Γ. Χατζηνάσιος – Δ.Μητροπάνος)

12. Θα με δικάσει (Δ. Λάγιος – Σ. Μπέλλου)

13. Περαστικός κι αμίλητος (Δ. Λάγιος – Σ. Μπέλλου)

14. Σαντιάγο (Μ. Θεοδωράκης – Α. Καγιαλόγλου)**

15. Τώρα ξέρω (Β. Παπαθανασίου – Μ. Φαραντούρη)

16. Τα βεγγαλικά σου μάτια (Σ.Σέμσης – Γ. Νταλάρας)

17. Στην Ελλάδα κάνει κρύο (Σ.Σέμσης – Γ. Νταλάρας)

18. Αχ, να περάσει ο πυρετός (Σ.Σέμσης – Μ.Κανά)

19. Άγγιγμα ψυχής (Γ. Χατζηνάσιος – Μ. Χατζηγιάννης)

**Οι στίχοι του τραγουδιού είναι του Federico Garcia Lorca και ο Μιχάλης Μπουρμπούλης έκανε την απόδοσή τους στα ελληνικά

Πηγές 

https://www.musicheaven.gr/html/modules.php?name=News&file=article&id=4442

https://www.ogdoo.gr/erevna/rakosyllektika/afieroma-sta-tragoydia-tou-mixali-bourmpoyli

https://www.koutipandoras.gr/article/gia-paidi-apo-tin-kriti-toy-manoy-hatzidaki-poy-itan-ap-pagkrati/

https://www.efsyn.gr/tehnes/art-nea/398261_perastikos-ki-amilitos-ki-ap-ti-zoi-feygatos

https://www.facebook.com/ERTarchive/videos/1099618168088028

Με αφορμή την 8η Μαρτίου, παγκόσμια ημέρα της γυναίκας, ο αρχαιολόγος Κώστας Πασχαλίδης ένιωσε την ανάγκη να μοιραστεί μια συγκλονιστική εμπειρία από την εποχή που ως φοιτητής συμμετείχε σε μια αρχαιολογική ανασκαφή στην Ιθάκη.

Μια εμπειρία που αποδεικνύει για μια ακόμη φορά πως η εικόνα που έχουμε για μια όμορφη και αγνή παλιότερη κοινωνία είναι βαθύτατα και στρεβλά εξιδανικευμένη.

Μα είναι τώρα καλύτερη η κοινωνία; Δεν είμαστε σίγουροι. Το μόνο που μπορούμε να πούμε είναι ότι είναι διαφορετική και πως οι μορφές βίας έχουν αλλάξει. Ίσως αυτό είναι το γραφτό του ανθρώπου, να παραμένει άγριος

Μεσημέρι Αυγούστου, 1995. Πέντε φοιτητές στην όμορφη Ιθάκη, ανοίγουμε προσεκτικά μέσα στην ησυχία μια μικρή ανασκαφική τάφρο στα θεμέλια του ελληνιστικού πύργου του Αγίου Αθανασίου.

Λίγο πιο κάτω από το έδαφος, σε δυο παλάμες βάθος δηλαδή, εντοπίζουμε και φέρνουμε στο φως μια ανθρώπινη ταφή. Έναν σκελετό κάτασπρο και καθαρό, που δεν ήταν αρχαίος.

Δυο ώρες μετά κι ενώ η είδηση είχε κάνει το γύρο του νησιού, έφτασε ανήσυχη μια ηλικιωμένη γυναίκα από το διπλανό χωριό. Δυο τρία πλαστικά κουμπιά ανάμεσα στα κόκκαλα ήταν αρκετά για ν' αναγνωρίσει το φόρεμα της αδελφής της, που την άρπαξε μια νύχτα του 1950 ο πατέρας τους και δεν την είδανε ποτέ ξανά.

Ήταν όπως μας είπαν ένα "έγκλημα τιμής", μια παιδοκτονία που θάφτηκε στη σιωπή και δεν εξιχνιάστηκε ποτέ πραγματικά.

Απόγευμα Αυγούστου του 1995, πριν το ηλιοβασίλεμα. Μια ηλικιωμένη γυναίκα φεύγει δακρυσμένη από το σκάμμα στο χωριό, με μια αγκαλιά από κόκκαλα.

Και πέντε φοιτητές μαθαίνουν μέσα στα επόμενα χρόνια πως δεν υπάρχει "έγκλημα τιμής", αλλά γυναικοκτονία και πως η 8η Μαρτίου δεν είναι Ημέρα Γιορτής της Γυναίκας, αλλά επέτειος ντροπής για όλα τα πλαστικά κουμπιά, για την σιωπή, για τις γυναίκες και τα κορίτσια που γίνανε λευκά κόκκαλα σε δακρυσμένη αγκαλιά.

Χρόνια και χρόνια μετά, οι φοιτητές του 1995, θα βγουν στους δρόμους για τις γυναίκες και τους άνδρες και τους φοιτητές που χάθηκαν και γίναν κόκκαλα και δάκρυα στην αγκαλιά και υλικό γενετικό, από ένα ΕΓΚΛΗΜΑ που είπαν "λάθος"

Μέρες οργής και λύπης και οξυγόνου.

Καλησπέρα σας.

Η λατινική ονομασία του βοτάνου είναι URGINEA maritima (Ουργινεία η παραθαλλάσια ή Σκύλλα η Παράλιος). Τη συναντούμε σε όλη την Ελλάδα με διάφορα ονόματα. Αγριοκρεμμύδα ή Σκυλοκρέμμυδο ή Μπότσικα ή Ασκελετούρα ή Αθανατοκρεμμύδα ή Κουβαλοσκέρα ή Αγιοβασιλίτσα, αλλά και με πολλές άλλες παραλλαγές των παραπάνω ονομάτων. Το όνομα Αγιοβασιλίτσα το οφείλει στο γεγονός ότι ανήμερα την πρωτοχρονιά την κρεμούν έξω από την πόρτα των σπιτιών για καλή τύχη. Ένα έθιμο και μια πρόληψη που έρχεται από την αρχαιότητα και συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας

Στην Ιθάκη, αλλά και στις γύρω περιοχές (Κεφαλονιά, Λευκάδα και ακτές της Αιτωλοακαρνανίας) την αποκαλούν κουτσούνα. Είναι φυτό γνωστό από την αρχαιότητα και θεωρείτο πως προστάτευε από αρρώστιες, καταστροφές και κακοτυχία. Είναι σχεδόν απρόσβλητο από τα ζώα, καθώς έχει δηλητήριο που προκαλεί δερματικό ερεθισμό. Είναι επίσης πολύ δυνατό φυτό που ανθοφορεί ακόμα και στις πιο δύσκολες συνθήκες ξηρασίας και δεν χρειάζεται νερό για να βλαστήσει. Ο βολβός της κουτσούνας παραμένει ζωντανός για μεγάλο χρονικό διάστημα και εκτός εδάφους και συνεχίζει να βλασταίνει και να βγάζει άνθη 

Με όλα αυτά, δεν είναι τυχαίο που η κουτσούνα θεωρήθηκε σύμβολο της αναγέννησης και της καλοτυχίας. Βέβαια, ως ειρωνεία της τύχης, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε εξαφάνιση την ίδια την κουτσούνα, καθώς σε πολλές περιοχές την περίοδο των Χριστουγέννων εξαπολύεται ένα πογκρόμ εναντίον των πληθυσμών της προκειμένου να πωληθούν στους πάγκους των λαϊκών αγορών και όχι μόνο. Τυλιγμένες με ένα απλό αλουμινόχαρτο ή με άλλα πιο περίτεχνα στολίδια ανάλογα με το target group στο οποίο απευθύνονται, οι ταπεινές κουτσούνες θα πουληθούν , θα κρεμαστούν στις πόρτες των σπιτιών και κάποια στιγμή θα πεταχτούν στα σκουπίδια

Η εξαιρετική δύναμη της κουτσούνας της επιτρέπει να φύεται ακόμη και στα πιο πετρώδη και υποβαθμισμένα εδάφη. Αλλά όμως ότι θα τη βλέπαμε να τρυπάει τον πρόσφατα ασφαλτοστρωμένο δρόμο δεν το περιμέναμε. Να είναι άραγε η δύναμη της κουτσούνας ή η προχειρότητα της κατασκευής του δρόμου; Ενός δρόμου που ασφαλτοστρώθηκε στις αρχές του φθινοπώρου στα πλαίσια μιας γενικότερης ασφαλτόστρωσης μικρών εσωτερικών διαδρομών εν μέσω πανηγυρικών εξαγγελιών του δήμαρχου της Ιθάκης και άκρατων επευφημιών των χειροκροτητών του.

Αν πρόκειται για την πρώτη εκδοχή, υποκλινόμαστε στη δύναμη της κουτσούνας. Αν πρόκειται για τη δεύτερη εκδοχή, δεν τολμούμε να φανταστούμε πώς θα είναι αυτοί οι δρόμοι μέχρι το καλοκαίρι

Εν τω μεταξύ, πολλά κομμάτια του κύριου οδικού άξονα της Ιθάκης παραμένουν χτυπημένα από τον Ιανό εδώ και δυόμιση χρόνια και ακόμη παραμένουν πρόχειρα και επικίνδυνα μπαλωμένα. Ίσως φοβούνται τις κουτσούνες

 Αν προσέξετε στο κάτω μέρος της φωτογραφίας,

η άσφαλτος έχει σκάσει έτοιμη να υποδεχτεί το νεογέννητο κουτσουνάκι