Είμαστε λίγοι αυτοί που παλεύουν ενάντια στο Κακό
Ζούμε στην εποχή που η προσπάθεια αναθεώρησης της Ιστορίας, αυτή η μάστιγα του νεοελληνικού κράτους, κορυφώνεται. Σε εθνικό αλλά και τοπικό επίπεδο. Είχαμε ξαναγράψει παλαιότερα, ορμώμενοι και από τη σχετική δημοσίευση του ιστολογίου Δασαμάρι SOS για την ανήθικη η προσπάθεια τοποθέτησης του φρούραρχου που παρέδωσε χαμογελώντας την Αθήνα στους Ναζί, Χρήστου Καβράκου στο πάνθεον εκείνων που αντιστάθηκαν στον κατακτητή. Ειδικά η ονοματοδοσία δρόμου στο Πικέρμι, όπως η οδός που αποτελεί συνέχεια της οδού Β. Ξηντάρα προς τη Διώνη (https://maps.app.goo.gl/PiUbWRA628H3Z2ji7) αποτελεί μέγα όνειδος για την περιοχή όπου έλαβε χώρα ο απαγχονισμός των 54 από τους Ναζί στις 21 Ιουλίου 1944.
Screenshot του Google Maps με την οδό Καβράκου που οδηγεί στη Διώνη Πικερμίου
Λίγα εισαγωγικά για τον Χρ. Καβράκο
Ο Καβράκος ήταν επικεφαλής της αντιπροσωπείας που παρέδωσε την Αθήνα στους κατακτητές μετά τη συνθηκολόγηση Τσολάκογλου, τον Απρίλιο του 1947. Η αντιπροσωπεία αυτή αποτελούταν η από τους διορισμένους από τη δικτατορία της 4ης Αυγούστου δημάρχους Αθήνας και Πειραιά και τον νομάρχη Αττικοβοιωτίας και τον φρούραρχο της πόλης, υποστράτηγο Χρήστο Καβράκο. Ο Καβράκος δεν αρκέστηκε μόνο στην παράδοση της πόλης με χαμόγελα (βλ. δημοσίευμα της Εφημερίδας των Συντακτών 22.12.2016 και της εφημερίδας ΤΟ ΒΗΜΑ 24.04.2010) αλλά και συνεργάστηκε μαζί τους σε όλη τη διάρκεια της Κατοχής. Το 1941 έγινε και στρατιωτικός διοικητής Αθηνών ενώ το 1942 αποστρατεύτηκε λόγω ορίου ηλικίας, προαχθείς σε αντιστράτηγο. Οι Ναζί κατακτητές προήγαγαν δηλαδή τον εκλεκτό τους φρούραρχο, από υποστράτηγο σε αντιστράτηγο. Αλλά δεν τελειώνει εδώ η συνεργασία του Καβράκου μαζί τους.
Στην κατοχική κυβέρνηση Τσολάκογλου ο στρατηγός Καβράκος, αντί να ηγηθεί της αντίστασης, ανέλαβε καθήκοντα γενικού διευθυντή της Πανελλήνιας Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών τον Ιούνιο 1941. Μαζί με άλλους 100 αξιωματικούς ανέλαβαν τη συγκέντρωση των σιτηρών της χώρας για τις ανάγκες των κατακτητών.
Το καλοκαίρι του 1941 ο Χρήστος Καβράκος, με την ιδιότητα του διευθυντή, μαζί με τον νομάρχη Τρικάλων Σάββα Χώτζη, απαγορεύουν στους αγρότες των Μεγάλων Καλυβίων Τρικάλων να πωλούν τα σιτηρά και τους υποχρεώνουν να παραδίνουν τις πλεονάζουσες ποσότητες σίτου στην διοικούμενη από αυτόν, Ενωση Γεωργικών Συνεταιρισμών. Φυσικά τα σιτηρά προορίζονταν για τα γερμανικά στρατεύματα στερώντας τα από τον ελληνικό πληθυσμό ο οποίος έζησε την απάνθρωπη πείνα του χειμώνα του 1941
Τελικά, στα Δεκεμβριανά του 1944 συνελήφθη από την Πολιτοφυλακή του ΕΛΑΣ και εκτελέστηκε στον Υμηττό για δωσιλογισμό.
Περισσότερα για τον Καβράκο και τη δράση του
Από τις αναφορές Κουβαρά: Ο Κώστας Κουβαράς, Ιθακήσιος, γεννημένος στη Βραΐλα της Ρουμανίας το 1911 από Έλληνες γονείς, με σπουδές στο Κολλέγιο «Ανατόλια» της Θεσσαλονίκης όπου αποφοίτησε με υποτροφία και με πανεπιστημιακές σπουδές στο CORNELL στην πολιτεία της Νέας Υόρκης, κατάφερε να πάρει το 1939 Master στην Ιστορία. Στην συνέχεια εργάστηκε σαν ανταποκριτής ελληνικών εφημερίδων και στον ελληνόφωνο «Εθνικό Κήρυκα» της Νέας Υόρκης. Κατά τη διάρκεια του Β΄ παγκοσμίου πολέμου κατατάχθηκε στον Αμερικανικό Στρατό και υπηρέτησε αρχικά στο πεζικό και πυροβολικό και κατόπιν στις Υπηρεσίες Πληροφοριών. Το 1944 το εργατικό Τμήμα της υπηρεσίας πληροφοριών του Στρατού (OSS) τον στέλνει στο Κάιρο και του αναθέτει την σύνδεση και παρακολούθηση των ελληνικών κινημάτων Αντίστασης που διέθεταν λαϊκή βάση. Ο Κουβαράς διαλέγει ο ίδιος να ηγηθεί αυτής της αποστολής και έτσι την άνοιξη του 1944 ξεκινά για
την Ελλάδα με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού του αμερικανικού στρατού. Παρακολουθεί τα δραματικά γεγονότα και υποβάλλει πολλές εκθέσεις προς τους ανωτέρους του για τα Δεκεμβριανά και την τρομοκρατία. Ανακαλείται στηνΑμερική τον Ιούνιο του 1945 για να αποστρατευτεί μετά από λίγο.
.
Από τις εκθέσεις του Κουβαρά προς τους ανωτέρους του, αντλούμε πλήθος πληροφοριών για τους δωσίλογους της εποχής, μεταξύ αυτών και για τον Καβράκο. Ας ξεκινήσουμε από το βιβλίο που εξέδωσε το 1976, όπου μας μεταφέρει τις σημειώσεις που κράτησε στο ημερολόγιο του και εμσωμάτωσε στις αναφορές του (σύνδεσμο προς το πρωτότυπο που βρίσκεται ψηφιοποιημένο στο αποθετήριο του Πανεπιστημίου Stanford, California και το μεταφρασμένο κείμενο από τις εκδόσεις Εξάντας θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης)
6 Ιουλίου 1944
Απόρρητες πληροφορίες του ΕΑΜ από την Αθήνα, που είναι συνήθως γεμάτες ζουμερές ειδήσεις για τους συνεργάτες του εχθρού και το κατεστημένο τους, μιλούν για κρίση που ξέσπασε τελευταία στους κόλπους της κυβέρνησης της Αθήνας. Για κάποιο λόγο, οι Γερμανοί αφέντες φαίνονται δυσαρεστημένοι από τον τωρινό πρωθυπουργό Ιωάννη Ράλλη και το μόνο πράγμα που εμπόδισε ως τώρα την πτώση του είναι η έλλειψη ομογνωμίας για το διάδοχό του. Ονόματα μεγαλύτερων δοσιλόγων αναφέρονται για τη θέση που χηρεύει. Μερικά απ' αυτά δεν τα είχα ποτέ ακούσει πρωτύτερα, όπως λ.χ. κάποιος Τσιρονίκος* κι ένας άλλος, Μπουλάς**. Υπάρχει κι ένας στρατηγός Καβράκος***. Όλοι τους, δίχως άλλο μεγάλοι πατριώτες! Το αστείο είναι ότι ποζάρουν στα σοβαρά σαν πατριώτες.
Το ΕΑΜ της Αθήνας έχει μια καταπληκτική οργάνωση πληροφοριών που τα δίχτυα της φτάνουν ως τα υπουργεία της δοσίλογης κυβέρνησης και την αστυνομία, και κάποτε δίνει στις ανακοινώσεις της κατά λέξη τις συνομιλίες μεταξύ των συνεργατών του εχθρού. Φυσικά, η συνεργασία με τους κατακτητές αιτιολογείται με το ότι αποτελεί μέρος της αντικομμουνιστικής εκστρατείας. Ωστόσο πίσω απ' όλα τούτα κρύβεται η απληστία, η φιλοχρηματία, η κακοήθεια και η ποταπή φιλοδοξία. Ο Ράλλης, λόγου χάρη, δεν είχε ποτέ την ευκαιρία να δείξει τη «μεγάλη» του φυσιογνωμία και τις ικανότητές του στη σαραντάχρονη σταδιοδρομία του ως πολιτικός. Τώρα δέχτηκε τη θέση του πρωθυπουργού κάτω από τους Γερμανούς. Η στιγμή πλησιάζει γρήγορα, ωστόσο, που όλα τούτα τ'αποβράσματα του τόπου θα πληρώσουν ακριβά, για τη ζημιά που κάνουν.
Ημερολόγιο του Κώστα Κουβαρά, πολιτικού επιστήμονα και δημοσιογράφου, Αξιωματικού Πληροφοριών του Αμερικάνικου στρατού, απεσταλμένου στην κατεχόμενη Ελλάδα. Από την αναφορά του στο Γραφείο Στρατηγικών Υπηρεσιών για την ελληνική στρατιωτική και πολιτική κατάσταση
Οι αστέρες και οι ....αστερίσκοι
*Έκτωρ Τσιρονίκος (1881-1964) ήταν Έλληνας επιχειρηματίας και δωσίλογος υπουργός Γεωργίας και Επισιτισμού στην κυβέρνηση Κωνσταντίνου Λογοθετόπουλου (Δεκέμβριος 1942-Απρίλιος 1943) και στη συνέχεια υπουργός Οικονομικών και Εθνικής Οικονομίας (Απρίλιος 1943-Σεπτέμβριος 1944), αντιπρόεδρος (Μάρτιος-Σεπτέμβριος 1944) και υπουργός Εθνικής Προνοίας (Απρίλιος-Σεπτέμβριος 1944) στην κυβέρνηση Ιωάννη Ράλλη.
Τον Οκτώβριο του 1944 ακολούθησε τους Γερμανούς που αποχωρούσαν από την Ελλάδα και σχημάτισε κυβέρνηση Ελλήνων γερμανοφίλων στη Βιέννη, μαζί με τους Ι. Πασσαδάκη και Κ. Γούλα. Μετά την Απελευθέρωση καταδικάστηκε σε θάνατο από το Ειδικό Δικαστήριο Δοσιλόγων και τον Μάιο του 1945 παραδόθηκε στους Αμερικανούς. Το 1947 μεταφέρθηκε στην Ελλάδα και έμεινε στη φυλακή έως το 1952, οπότε του δόθηκε χάρη.
**Μπουλάς. Από την έρευνα δεν προκύπτει το όνομα αυτό αλλά γνωρίζοντας τη δομή των κατοχικών κυβερνήσεων, πιθανολογείται πως πρόκειται για παράκουσμα του Κουβαρά, του ονόματος του Αναστάσιου Ταβουλάρη, υπουργού Εσωτερικών των δοσιλογικών κυβερνήσεων, Ο Ταβουλάρης απέκτησε πολλές εξουσίες και φρόντισε να επανδρώσει την Ειδική Ασφάλεια με άτομα του υποκόσμου και κακοποιούς, οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν ως χωροφύλακες «άνευ θητείας». Φανατικός φίλος των Γερμανών, ο Ταβουλάρης απολάμβανε της εμπιστοσύνης του αντιστράτηγου των Ες Ες και αρχηγού της Γερμανικής Αστυνομίας στην Ελλάδα, Βάλτερ Σιμάνα και του διοικητή της Υπηρεσίας Ασφάλειας (SIPO-SD), συνταγματάρχη Βάλτερ Μπλούμε. Στην κατοχική κυβέρνηση Λογοθετόπουλου ήταν υπουργός Εσωτερικών από τις 2 Δεκεμβρίου 1942 ως τις 7 Απριλίου 1943 και ξανά στην διορισμένη από τους Γερμανούς κυβέρνηση του Ιωάννη Ράλλη από τις 7 Απριλίου 1943 έως τις 12 Οκτωβρίου 1944.
***Στρατηγός Καβράκος. Ο γνωστός Καβράκος που το όνομα του έχει δοθεί στον δρόμο που συνδέει το Πικέρμι με τη Διώνη. Στον ελληνοϊταλικό πόλεμο υπηρέτησε ως διοικητής της ΧΙΙ Μεραρχίας Πεζικού. Ο διοικητής του αντιστράτηγος Κωτούλας έγραψε για τον Καβράκο: «Ως διοικητής της ΧΙΙ Μεραρχίας ελαχίστην υπηρεσίαν προσέφερε καθόσον μόλις αναρρώσας εκ μακράς ασθενείας δεν ηδύνατο να πεζοπορεύει και να ιππεύει και συνεχώς να επιβλέπει τα τμήματα της νεοσυστάτου Μεραρχίας, έχοντα εντολήν να οργανώνουν αμυντικώς τομέα επί ορεινής τοποθεσίας και δυσβάτων δρομολογίων. Αντικατεστάθη τη αιτήσει μου διατεθείς εις το εσωτερικόν». Μέγας ήρως δηλαδή και άξιος των τιμών που του έκανε ο δήμος Ραφήνας Πικερμίου. Αλλά έχει και συνέχεια ο βίος και η πολιτεία του Καβράκου
Στις 18 Απριλίου 1941 ανατέθηκαν στον Καβράκο καθήκοντα στρατιωτικού διοικητή των Αθηνών. Εννέα ημέρες αργότερα συμμετείχε στην επιτροπή παράδοσης των Αθηνών στους γερμανούς κατακτητές. Κατά την προετοιμασία υποδοχής των γερμανών εισβολέων διέταξε την παραμονή της Σχολής Ευελπίδων στη θέση της, ώστε να αναλάβει αστυνομικά καθήκοντα στην Αθήνα, για την τήρηση της τάξης κατά την είσοδο των γερμανών. Ευτυχώς που οι ευέλπιδες εστασίασαν και αναχώρησαν για την Κρήτη...
Στην κατοχή, αντί να αναλάβει τα ηνία της αντίστασης (αναρωτιόμαστε αν κάποιος από τους υψηλόβαθμους στρατιωτικούς το έπραξε), διορίστηκε από την κατοχική κυβέρνηση τον Ιούνιο 1941, διευθυντής της Πανελλήνιας Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών. Μάλιστα το καλοκαίρι του 1941 ο Χρήστος Καβράκος, με την ιδιότητα του διευθυντή, μαζί με τον νομάρχη Τρικάλων Σάββα Χώτζη, απαγορεύουν στους αγρότες των Μεγάλων Καλυβίων Τρικάλων να πωλούν τα σιτηρά και τους υποχρεώνουν να παραδίνουν τις πλεονάζουσες ποσότητες σίτου στην Ενωση Γεωργικών Συνεταιρισμών την οποία διήυθυνε ελέω γερμανών. Φυσικά τα σιτηρά προορίζονταν για τα γερμανικά στρατεύματα στερώντας τα από τον ελληνικό πληθυσμό ο οποίος έζησε την απάνθρωπη πείνα του χειμώνα του 1941.
Το 1942 αποστρατεύτηκε.
Το 1944 ο στρατηγός Καβράκος συγκαταλέγεται στους μεγαλύτερους "κουίσλινγκ" της χώρας (=δωσίλογοι, προδότες του έθνους) όπως χαρακτηρίζεται στα έγγραφα του αποθετηρίου του Stanford University της California).
Το Δεκέμβριο του 1944 εκτελέστηκε από τον ΕΛΑΣ ή την ΟΠΛΑ. Δεν τραυματίστηκε στον πόλεμο, δεν πολέμησε (θυμηθείτε την αναφορά του διοικητή του στρατηγού Κωτούλα)
Δωσίλογος με περγαμηνές στην κτηνωδία
Πάμε πιο πίσω και από την κατοχή. Στις 2 Φεβρουαρίου 1925. (κυβέρνηση Ανδρέα Μιχαλακόπουλου πριν τη δικτατορία Πάγκαλου του Ιουνίου)
Εκείνη τη Δευτέρα (2/2/1925) έγινε αγροτικό και λαϊκό συλλαλητήριο, στην κεντρική πλατεία των Τρικάλων. Η δικαιολογία του συλλαλητηρίου ήταν η συμπαράσταση προς τους αγρότες του Καστρακίου, που είχαν καταλάβει και όργωσαν μοναστηριακά κτήματα. Τα συνθήματα στο συλλαλητήριο ήταν: Να φύγει από το Καστράκι ο στρατός που είχε αποσταλεί εκεί. Να γίνει απαλλοτρίωση των μοναστηριακών κτημάτων και των τσιφλικιών και να δοθούν στους ακτήμονες χωρίς αποζημίωση. Να τους χορηγηθούν γεωργικά εργαλεία, σπόροι και λιπάσματα. Να καταβάλουν φόρους οι ευκόλως πλουτίσαντες από τον πόλεμο. Να παύσει η Κυβέρνηση να ετοιμάζεται για νέο πόλεμο. Αυτά τα αιτήματα αποτέλεσαν το ψήφισμα του συλλαλητηρίου.
Ορίστηκε τριμελής επιτροπή και όλοι μαζί πορεύτηκαν προς τη νομαρχία, για να παραδώσει η επιτροπή το ψήφισμα στο νομάρχη. Η νομαρχία τότε ήταν στην οδό Ασκληπιού στο κέντρο των Τρικάλων. Ο νομάρχης δεν δέχθηκε την επιτροπή. Το πλήθος φώναζε, ζητούσε από το νομάρχη να βγει από το γραφείο του, να δεχθεί την επιτροπή και να παραλάβει το ψήφισμα. Στην άρνηση του νομάρχη ο κόσμος άρχισε να πετάει πέτρες προς το κτήριο της νομαρχίας. Ο νομάρχης κάλεσε το στρατό σε βοήθεια.
Στα Τρίκαλα στρατοπέδευε το 5ο Σύνταγμα Πεζικού. Διοικητής ήταν ο Τρικαλινός στην καταγωγή, τότε αντισυνταγματάρχης Καβράκος. Απόσπασμα του 5ου Συντάγματος κατέφθασε με 100 στρατιώτες, μερικούς αξιωματικούς και δύο οπλοπολυβόλα. Επικεφαλής της αποστολής ο ίδιος ο Καβράκος. Εγκατέστησε τα οπλοπολυβόλα στην κεντρική γέφυρα με κατεύθυνση προς τη νομαρχία. Σε σύσκεψη του διοικητή, του αντιεισαγγελέα και του νομάρχη αποφασίστηκε να διαλυθεί βιαίως το πλήθος. Ο κόσμος δεν έφευγε. Ζητούσε να απομακρυνθεί ο στρατός. Δόθηκε εντολή πυρός.
Έπεσαν εκφοβιστικές βολές στον αέρα. Ο κόσμος δεν πίστευε ότι θα στραφούν τα όπλα εναντίον του και παρέμεινε εκεί, φωνάζοντας και πετώντας πέτρες στη νομαρχία. Τα όπλα εστράφησαν στο πλήθος. Τα δύο οπλοπολυβόλα από την κεντρική γέφυρα έριξαν κατά του πλήθους. Ο δρόμος και τα πεζοδρόμια της Ασκληπιού βάφτηκαν με αίμα. 7 νεκροί και περισσότεροι από 25 τραυματίες. Οι νεκροί ήταν 3 εργάτες, 2 αγρότες, 1 επαγγελματίας και ένα κοριτσάκι 12 ετών. Βυθίστηκαν στο πένθος και τη στενοχώρια δεκάδες οικογένειες. Τέτοιο μακελειό δεν ξαναέγινε στο θεσσαλικό κάμπο. Ακολούθησαν κυνηγητά, συλλήψεις, διωγμοί, στρατοδικεία, καταδικαστικές αποφάσεις. Στη φυλακή οδηγήθηκαν αγρότες και εργάτες. Από την άλλη πλευρά τίποτε. Κανένας νεκρός ή τραυματίας, κανένας διωγμός, ούτε ποινές. Απεναντίας βραβεύσεις και τιμές διότι, με την ανδρική τους στάση επέβαλαν την τάξη, όπως έγραφε μία εφημερίδα της εποχής.
Ο διοικητής του αποσπάσματος, αντισυνταγματάρχης (τότε) Καβράκος έδωσε την εντολή για τη χρήση των όπλων κατά του πλήθους. Είχε από τότε την άνεση να βάλλει κατά αμάχων. Βέβαια δεν επέδειξε την ίδια «γενναιότητα» στα βουνά της Αλβανίας το 1940 όντας διοικητής Μεραρχίας, αφού όπως διαβάσαμε στην αναφορά του προϊσταμένου του, αντιστρατήγου Κωτούλα «Ως διοικητής της ΧΙΙ Μεραρχίας ελαχίστην υπηρεσίαν προσέφερε» (βλ. πιο πάνω στο παρόν)
Ο Χρήστος Σταμόπουλος, δικηγόρος, συνοψίζει τον βίο και την πολιτεία του Καβράκου σε άρθρο του με τίτλο "Περί στρατηγού Καβράκου" στο trikalaenimerosi.gr
Το παζλ των απεχθών (αντιλαϊκών και εθνοπροδοτικών) δράσεων του Καβράκου, εκτός από την ανάδειξή του από τους ιστορικούς του παρελθόντος και τον σημαντικό ρόλο που έπαιξε τα προηγούμενα χρόνια στην πόλη μας η «ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΟΥ 1925», συμπληρώθηκε τελευταία από τις νεώτερες αποκαλύψεις που έγιναν από τον Ν. Γκόγκο, υποναύαρχο ε.α., την ερευνήτρια Χρηστίνα Σωτήρχου, που ζει στην Αθήνα, καθώς και άλλους μελετητές.
Και καταλήγει ο Χρ. Σταμόπουλος:
Ο ολοφάνερα και καθολοκληρίαν, μετά και τις νέες αποκαλύψεις, δολοφονικός και προδοτικός ρόλος του Καβράκου στην ιστορία της πατρίδας μας, ανάγκασε πολλούς από τους παλαιότερους υπερασπιστές του, εδώ στα Τρίκαλα, ν' αποσυρθούν. Ωστόσο, ελάχιστοι επιμένουν στον «άχαρο» ρόλο να υπερασπίζονται ένα δολοφόνο του λαού και προδότη της πατρίδας, όπως καταγράφηκε οριστικά στις δέλτους της ιστορίας.
Αποτελούν στίγματα για την πόλη μας, με την πλούσια δημοκρατική και εθνικοπατριωτική ιστορία της, τόσο το «ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΚΑΒΡΑΚΟΥ» (όπου στεγάζεται η ΣΜΥ), όσο και η «ΟΔΟΣ ΚΑΒΡΑΚΟΥ».
Ήρθε η ώρα να ξηλωθούν αμφότερα!
Οδός Καβράκου, όπως και στρατόπεδο με το ίδιο όνομα υπάρχουν και στα Τρίκαλα, γεγονός που ξεσήκωσε αντιδράσεις το 2007 τις οποίες ακολούθησε ερώτηση της τότε βουλευτίνας του ΠΑΣΟΚ, Σούλας Μερεντίτη. Σημειώνουμε εδώ πως η ονοματοδοσία της οδού των Τρικάλων είχε γίνει επί δικτατορίας ενώ του στρατοπέδου επί κυβέρνησης Καραμανλή.
Τελικά, το 2019 ο τότε αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας, Παναγιώτης Ρήγας, έδωσε εντολή να αφαιρεθεί το όνομα του δωσίλογου στρατηγού Χρήστου Καβράκου από το ομώνυμο στρατόπεδο στα Τρίκαλα στο οποίο εδρεύει η Σχολή Μόνιμων Υπαξιωματικών
Τα Τρίκαλα πάλεψαν για την αλήθεια. Το Πικέρμι;
Και αν στα Τρίκαλα, τουλάχιστον από το 2019 το θέμα άρχισε να αποκαθίσταται με τη μετονομασία του στρατοπέδου το 2019, στο Πικέρμι το όνομα του δωσίλογου παραμένει σε οδό που οδηγεί από το Πικέρμι στη Διώνη ως συνέχεια της οδού Β. Ξηντάρα. Στο Πικέρμι που κάθε χρόνο στις 22 Ιουλίου θυμόμαστε τον απαγχονισμό των 54 πατριωτών στο 19ο χιλιόμετρο της Λεωφόρου Μαραθώνος, στο ρεύμα προς Μαραθώνα, από τους Γερμανούς το 1944.
Οι 54 που απαγχονίστηκαν από τα δέντρα ήταν συλληφθέντες από την ειδική ασφάλεια Πειραιά στο μπλόκο στα Ταμπούρια. Η ειδική ασφάλεια Πειραιά έδρασε από κοινού με το 1ο σύνταγμα των ταγμάτων ασφαλείας Αθηνών και γερμανική δύναμη του Συντάγματος Ελαφρού Ορεινού Πεζικού της αστυνομίας των Ες Ες , στα Ταμπούρια στις 2/6/1944. Εκεί, ένας άλλος δωσίλογος, ο Ευ. Μπουγιούρης «φέρων περιβραχιόνιο με τον αγκυλωτόν σταυρόν» κατά τους μάρτυρες καθοδήγησε τη χωροφυλακή μαζί με τις υπόλοιπες δυνάμεις, ταγματασφαλιτών και Γερμανών, στις συλλήψεις. Οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου.
16 εξ αυτών φορτώθηκαν σε φορτηγό, στις 21/7/1944 και οι δυνάμεις κατοχής μαζεύοντας και άλλους, κατά την πορεία, από τις περιοχές που πέρασαν. Μάζεψαν 54 και τους απαγχόνισαν στο Πικέρμι, μερικές εκατοντάδες μέτρα από τον δρόμο που αφιερώθηκε στον συνεργάτη των Γερμανών, δωσίλογο Καβράκο.
Η μνήμη των εκτελεσθέντων προσβάλλεται καθημερινά όσο ισχύει η αισχρή ονοματοδοσία "προς τιμήν του Καβράκου" (η λέξη τιμή έχει απωλέσει κάθε σημασία). Ακόμα και η γενέτειρα του προδότη Καβράκου, τα Τρίκαλα, αξίωσε και πέτυχε την απαλοιφή του ονόματος του από το στρατόπεδο που εδρεύει η Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών. Στο Πικέρμι θα το ανεχόμαστε ακόμα, προσβάλλοντας αυτούς που έχυσαν το αίμα τους για την αντίσταση;
Τελειώνοντας το "αφιέρωμα" στον δωσίλογο Καβράκο σημειώνουμε πως αυτές τις μέρες τρέχει συλλογή υπογραφών στο Πικέρμι αλλά και τη Ραφήνα (ενιαίος δήμος είναι άλλωστε) για να τεθεί το θέμα της μετονομασίας της οδού Καβράκου. Η αρχική πρόταση για το όνομα που θα αντικαταστήσει εκείνο του δωσίλογου είναι "Μαρτύρων Πικερμίου 1944" ή οποιοδήποτε άλλο όνομα τιμά τη μνήμη των εκτελεσθέντων. Μπορείτε να υπογράψετε στον σχετικό κατάλογο που δημοσιεύομε εδώ, συμπληρώνοντας τα στοιχεία που αναφέρει ο πίνακας. Οι υπογραφές θα κατατεθούν στο κοινοτικό συμβούλιο Πικερμίου προκειμένου να προωθηθούν με τη σύμφωνη γνώμη του στο δημοτικό συμβούλιο και σε όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες. Αυτό το άγος της οδού Καβράκου πρέπει να σβήσει επιτέλους και στο Πικέρμι, εκτός από τη γενέτειρα του δωσίλογου.
Πηγές:
-Αποθετήριο University of Stanford.
-Το βιβλίο του Κ. Κουβαρά (O.S.S. με την κεντρική του ΕΑΜ -εκδόσεις Εξάντας 1976) μεταφρασμένο θα το βρείτε εδώ)
-Νίκος Γκόγκος (υποναύαρχος ε.α. «Η έρευνα της συναδέλφου Χρηστίνας Σωτήρχου για το “Τρικαλινό Κιλελέρ” προκαλεί αίσθηση στην τοπική κοινωνία των Τρικάλων»
-Χριστίνα Σωτήρχου «Το “Τρικαλινό Κιλελέρ” της 2/2/1925»
-Χρήστος Σταμόπουλος «Περί στρατηγού Καβράκου»
-Μενέλαος Χαραλαμπίδης «Οι Δωσίλογοι» (εκδ. Αλεξάνδρεια 2023) σελ. 372-373 Το μπλόκο στα Ταμπούρια
Εφημερίδες
Εφημερίδα των Συντακτών
Σιγουρευτείτε πως έχετε εισάγει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες με το σύμβολο (*). Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.
Kι αυτή η Αττική η γη, η πάνσοφη κι ωραία το καύχημα, το κόσμημα, τ΄ άνθος όλου του κόσμου
μέλλει κι αυτή να ερημωθεί κι η στάθμη της να πέσει από τ' άγρια κύματα κι από τη συμφορά
(Νοστράδαμου Προφητείες αποδ. Alan Wistful μτφ Π. Νικολαϊδης V.31)
atticavoice@gmail.com