Το να βαφτίσεις έναν δημόσιο χώρο είναι δύσκολη υπόθεση.

Η επιλογή του ονόματος δίνει ένα στίγμα, έναν ξεχωριστό χαρακτήρα που παγιώνεται στο εξής μέσα στη συλλογική συνείδηση της πόλης. Ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα όμως αποκτά η πράξη της ονοματοδοσίας όταν έρχεται να εφαρμοστεί σε έναν τόπο με ρίζες στο χρόνο, που κουβαλάει το δικό του μερίδιο ιστορίας.

Αυτή είναι η περίπτωση της πλατείας Ταχυδρομείου πάνω από το λιμάνι της Ραφήνας. Το χαμηλό ύψωμα του οποίου αποτελεί μέρος υπήρξε ο πυρήνας ενός ιδιαίτερα σημαντικού προϊστορικού οικισμού. Από το 2500 έως το 1200 π.Χ. οι διαδοχικοί κάτοικοι έγιναν οι πρώτοι Ραφηνιώτες, οι πρώτοι που έζησαν στον πυρήνα της δικής μας πόλης.

Αυτοί οι κατά κάποιον τρόπο προκάτοχοι μας, ως νεκροί του μακρινού παρελθόντος, δεν έχουν φωνή για να ονομάσουν οι ίδιοι το σπίτι τους. μίλησαν όμως πρώτη φορά μέσα απ’ τις ανασκαφές του Δημητρίου Θεοχάρη, αρχαιολόγου που πρώτος εντόπισε και ανέσκαψε μέρος του οικισμού τη δεκαετία του ’50. Είναι η ίδια μεγάλη μορφή που ανέσκαψε το Ασκηταριό στις Μαρίκες και τα χαλκουργεία της ίδιας περιόδου, βάζοντας την άγνωστη έως τότε Ραφήνα στον χάρτη της προϊστορίας με χρυσά γράμματα.

Οι καιροί τα έφεραν έτσι ώστε αυτός ο άνθρωπος δεν αξιώθηκε μέχρι σήμερα καμία τιμή σ’ αυτήν την πόλη. Δρόμος ή κτίριο δεν τον μνημονεύει και μοιάζει άδικο απέναντι στην προσφορά του.

Η μικρή πλατεία Ταχυδρομείου που αναπλάστηκε με πρωτοβουλία του δήμου μάς επιτρέπει τώρα, μετά την νέα ανασκαφή και διαμόρφωσή της, να θαυμάσουμε ένα καινούριο τμήμα του οικισμού που δεν θα καταχωθεί όπως εκείνο του Θεοχάρη, αλλά θα μείνει ως μέρος της μνήμης της Ραφήνας, στο φως, ορατό κι εντυπωσιακό.

Απομένει όμως το όνομα.

Σκεφτείτε μια πλατεία των αρχαίων ποιο όνομα αξίζει να φέρει, αν όχι εκείνου που πρώτου τα ερεύνησε; Νομίζω πως όλοι συμφωνούμε πως κάθε πόλη πρέπει στο κέντρο  της ειδικά να θυμάται και να θυμίζει τη δική της ξεχωριστή ιστορία και πορεία στον χρόνο.

Γιατί να χαραμίσουμε τη σημερινή ευκαιρία σε κοινότυπες αποφάσεις; Ας ολοκληρώσουμε ως δήμος το μικρό μας χρέος στη μνήμη με έναν συμβολικό φόρο τιμής σε έναν γίγαντα της προϊστορικής αρχαιολογίας που βρήκε τις βαθιές ρίζες του τόπου μας.

Σήμερα ελάχιστοι Ραφηνιώτες ζουν και θυμούνται ακόμα αυτόν τον άνθρωπο όπως περπάτησε ανάμεσά μας. Προτού η τελευταία γενιά της μνήμης τελειώσει τη θητεία της , ας μεταφέρουμε στα στόματα των νεότερων αυτή τη γνώση, δίνοντας στη μικρή πλατεία το σωστό της τίτλο

«ΠΛΑΤΕΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΘΕΟΧΑΡΗ»     

  Φωτογραφία των ανασκαφών στην πλατεία Δ. Θεοχάρη

 Σύγχρονες φωτογραφίες των ανασκαφών στην πλατεία Δ. Ρ. Θεοχάρη

Ευτυχώς που το Μουσείο Μπενάκη, με το φωτογραφικό του αρχείο διατηρείκαι τιμά  τη μνήμη. Τη μνήμη που θέλει να σβήσει η νεοελληνική αλαζονεία και το θλιβερό συνειδησιακό έλλειμμα υπερφίαλων εξουσιών .