Με αφορμή την πρόσφατη έξαρση των περιπτώσεων λογοκρισίας, σε όλο το φάσμα της πολιτικής και κοινωνικής ζωής με όλα τα μέσα, είπαμε να ασχοληθούμε με μία ειδική περίπτωση που έμοιαζε να «δίνει φωνή» στους πάντες, αλλά τελικά αποδεικνύεται πως υπάρχει, απλά για να ελέγχει το τι λέει αυτή η «φωνή των πάντων». Είναι το facebook, το οποίο αποδεδειγμένα πια, κρατάει το σκήπτρο του μεγαλύτερου παγκόσμιου λογοκριτή.
Παρακολουθούμε ένα «μέσο κοινωνικής δικτύωσης -ΜΚΔ» το οποίο ξεκίνησε προσφέροντας μεγαλύτερη διαδραστικότητα στους χρήστες του ανά τον κόσμο, να καταπατά κάθε δικαίωμα έκφρασης τους με πρόσχημα και πρόφαση πάντα κάποιους ασαφέστατους και με ελαστικότητα στην ερμηνεία τους «όρους της κοινότητας» . Είναι μία εύκολη λύση η επίκληση της «μη τήρησης των όρων ΤΟΥΣ»
Και μπορεί ο κάθε λογικός άνθρωπος να δεχτεί πως δεν ήρθε το Facebook να εγγράψει κάποιον, με το ζόρι στην «κοινότητα» του και εφόσον κάποιος έχει ενταχθεί σε αυτήν, αποδεχόμενος τους όρους του, τότε το FB απλά εφαρμόζει την τήρηση των κανόνων, τους οποίους προηγουμένως όλοι έχουν αποδεχτεί.
Και εδώ είναι το πιο μαύρο σημείο τους
Η φιλοναζιστική προπαγάνδα για παράδειγμα, περνάει εύκολα μέσα στις σελίδες του facebook, όπως έχει αποδειχθεί από περιπτώσεις που έφτασαν στο ακροατήριο δικαστηρίων (όχι φυσικά στην Ελλάδα) και οι σχετικές αποφάσεις διέκοψαν την προπαγάνδα που το ίδιο το «Μέσο» είχε επιτρέψει να περάσει.
Το Facebook (αλλά και το σύνολο των ΜΚΔ που φιλοξενούν προφίλ, σελίδες ή ομάδες με πολιτική τοποθέτηση και έκφραση) φαίνεται πως έχουν επιλέξει στρατόπεδο και το δηλώνουν με το έργο τους. Ενώ στην αρχή φαινόταν πως έχουν επιλέξει το απολιτίκ, ελαφρό και κυρίως αδιάφορο προς την κοινωνία στρατόπεδο, τελευταία μας δείχνουν πιο καθαρά πως έχουν επιλέξει αντικοινωνικές θέσεις, τις οποίες και προβάλλουν έμμεσα, θέτοντας τις δημοκρατικές και ελεύθερες τοποθετήσεις εκτός «όρων της κοινότητας τους»
Είναι η δύναμη που απέκτησαν τα «μέσα» αυτά. Δύναμη που τους επιτρέπει να λειτουργούν ως ελεγκτές της διατυπωμένης μέσα στις πλατφόρμες τους, γνώμης του καθενός μας. Την δύναμη δεν την απέκτησαν μόνα τους. Εμείς τους τη δώσαμε πατώντας την «αποδοχή» των όρων τους, προκειμένου να μας δεχτούν στην «κοινότητα» τους και να κάνουμε με επιπόλαιο τρόπο, δεκτούς τους όρους που αυτοί θέτουν και πάντα τροποποιούν ή ερμηνεύουν κατά το δοκούν..
Μας κάνουν συστηματικά σαφές πως «δεν θα ανεχτούν παρεκκλίνουσες από την κανονικότητα ΤΟΥΣ θέσεις». Πριν από λίγο καιρό το facebook ανακοίνωσε πως σταδιακά θα εξαλείψει κάθε πολιτικό και «εν δυνάμει διχαστικό» περιεχόμενο από τον τοίχο των χρηστών και από την πλατφόρμα γενικότερα, περιχαρακώνοντας έτσι την όποια ελευθερία του λόγου υπήρχε. Στις ΗΠΑ το φαινόμενο αυτό, μαζί με αυτό του περιβόητου ελέγχου των «fake news», αποκτά ακόμα μεγαλύτερη ένταση. Όλοι -χρήστες του facebook και μη- θυμούνται το καλοκαίρι του 2019, που μετά τη στοχοποίηση του antifa κινήματος από τον Trump, το facebook προχώρησε σε μαζικό κλείσιμο και απαγορεύσεις αντιφασιστικών σελίδων.
Φαίνεται πως το Ιnternet ολοένα και περισσότερο κυριαρχείται από συμφέροντα ιδιωτικών εταιρειών που το ελέγχουν, καθώς και από παράγοντες ανεξέλεγκτους, τους οποίους δεν γνωρίζουμε αλλά μας καθορίζουν. Επίσης μικροσυμφέροντα υπερφιλόδοξων αλλά ματαιοπονούντων μικροπολιτικών και των υπηρετών τους, συμπλέουν με την απολιτίκ γραμμή και την αφασία που επιβάλλουν τα ελεγχόμενα μέσα, προκειμένου να «αρπάξουν» μερίδιο από την ελεγχόμενη μάζα. Αυτό είναι ένα φαινόμενο παντού και πανταχόθεν ορατό. Από τις κεντρικές κυβερνήσεις και τους υπηρέτες τους, μέχρι τις τοπικές μικροεξουσίες και τους δικούς τους μισθοφόρους.
Την ελευθερία που υποσχέθηκε το Διαδίκτυο, οι εξουσίες βρήκαν τρόπο να την χειραγωγήσουν χρησιμοποιώντας και προωθώντας ελέγξιμες από αυτούς πλατφόρμες, όπως η σημερινή πλειονότητα των ΜΚΔ. Σίγουρα υπάρχει ακόμα ελεύθερος χώρος ή έστω μερικά ελεύθερος (ιστολόγια σε Mainstream πλατφόρμες). Αποδεδειγμένα πια, ο ελεύθερος χώρος δεν υπάρχει στα κυρίαρχα ΜΚΔ. Ωστόσο τα κυρίαρχα ΜΚΔ μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πλάγια προβολή των ελεύθερων διαύλων, αφού οι τεχνικές και οι τρόποι ελέγχου που διαθέτουν, δεν έχουν φτάσει σε τόσο διευρυμένες δυνατότητες.
Μέχρι τα ΜΚΔ και οι διαχειριστές τους να καταφέρουν να διευρύνουν το πεδίο που ελέγχουν, εφόσον βέβαια αμείβονται επαρκώς γι’ αυτό.
ΥΓ Και ένα πολύ πρόσφατο παράδειγμα
Το «Αυτολεξεί» είναι ηλεκτρονικό περιοδικό με αρθρογραφία, διαδικτυακές εκδηλώσεις και εκπομπή στο The Press Project. Το Athens School είναι μία «κοινωνική συνεταιριστική δομή εκπαίδευσης και έρευνας που έχει σκοπό να προωθήσει την ισότιμη και αυτόνομη σπουδή και έρευνα των πεδίων της θεωρίας, της τέχνης και της τεχνικής. Προκρίνει ως ορίζοντα τα προτάγματα της άμεσης δημοκρατίας και της αυτονομίας σύμφωνα με τη σκέψη του Κορνήλιου Καστοριάδη και των πολιτικών θεωρητικών της κοινωνικής οικολογίας και του ριζοσπαστικού μετασχηματισμού.» Από την ίδρυσή τους ήδη έκαναν σαφή τη θέση τους στο θεωρητικό και πολιτικό πεδίο.
Στις 25/2/2021 το facebook διέγραψε απροειδοποίητα και χωρίς καμία εξήγηση τη σελίδα «Αυτολεξεί», τη σελίδα του Athens School καθώς και όλα τα προφίλ των χρηστών που διαχειρίζονταν τις σελίδες αυτές.
Ο λόγος, όπως φαίνεται, ήταν η αναγγελθείσα διοργάνωση της διαδικτυακής εκδήλωσης για την πολιτική και τη λογοκρισία στα κοινωνικά δίκτυα. Είναι η πιο σοβαρή μέχρι στιγμής περίπτωση λογοκρισίας στην Ελλάδα.
Οι υπεύθυνοι των δύο σελίδων καταγγέλλουν: «Πρόκειται για τη δικτατορία του facebook. “Τολμήσαμε” να ενημερώσουμε τους αναγνώστες μας όλο το προηγούμενο διάστημα πως το facebook συνεχίζει τους περιορισμούς και τις απαγορεύσεις, όπως έγινε γνωστό από τις τελευταίες του επίσημες ανακοινώσεις. Ολο και περισσότερες σελίδες βρίσκονται ήδη στο στόχαστρο από τους ιθύνοντες του μέσου και διαγράφονται ή μπαίνουν σε καθεστώς “περιορισμένης ορατότητας”».
ΣτΣ
Αν έγραφαν για «τυφλά γατάκια» και «τρυφερά σκυλάκια» ή οργάνωναν εκδήλωση θαυμασμού του ανύπαρκτου «κοινωνικού προσώπου» της κυβέρνησης ή διαφήμιζαν απλά ταβέρνες και ψησταριές, όχι μόνο η σελίδα τους θα στεκόταν κανονικά αλλά θα έπαιρναν και χρηματοδότηση από τον Πέτσα.
Διαβάστε επίσης
Προληπτική λογοκρισία στο Facebook με κριτή τα… «Ellinika Hoaxes»
Aπόπειρες λογοκρισίας και περιορισμοί στη σελίδα του ThePressProject στο Facebook