Καλά πάμε και φέτος – κι ακόμα είναι αρχές Αυγούστου- έχουμε καταφέρει να κάψουμε αρκετά δάση!!! Νιός ήμουν και γέρασα, πούλεγε κι ο παππούς μου, κάθε καλοκαίρι φωτιές, κάθε χειμώνα πλημμύρες. Πάντα φταίει κάποιος άλλος εκτός από την παρούσα κυβέρνηση, η οποία πάντα κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί και βγαίνει ξεδιάντροπα να δώσει συγχαρητήρια στους ηρωικούς μας πυροσβέστες αφενός, υποσχέσεις για πλήρη αποκατάσταση στους πληγέντες αφετέρου, όλα καλά κι όλα ωραία, σύμφωνα με το καθιερωμένο ετήσιο πρωτόκολλο.

Άλλοτε ο περίφημος στρατηγός άνεμος, άλλοτε τούρκοι πράκτορες που θέλουν να πλήξουν τον ελληνικό τουρισμό, άλλοτε οι πολιτικές επιλογές των προηγούμενων, άλλοτε οι ακαθάριστοι πυλώνες της ΔΕΗ (βλ. μεγάλη πυρκαγιά 2008 που έκαψε τη μισή Πάρνηθα), άλλοτε η εγκληματική αμέλεια πολιτών που ανάβουν φωτιές κατακαλόκαιρο, άλλοτε οι τόνοι μπαζών και σκουπιδιών μέσα στα δάση, άλλοτε οι ανεξέλεγκτες χωματερές ή τα ξερόκλαδα που δε μαζεύτηκαν, άλλοτε η άναρχη δόμηση και τα αυθαίρετα μέσα στα δάση, άλλοτε κάποια ανώνυμα συμφέροντα, άλλοτε εσείς άλλοτε εγώ κι άλλοτε κανείς, και το θέατρο συνεχίζεται, ενώ οι εκλεγμένες μας πολιτικές ηγεσίες ως άλλοι Νέρωνες απολαμβάνουν το θέαμα, παίρνοντας μέρος στα δρώμενα με σηκωμένα τα μανίκια και κερδίζοντας πόντους τηλεθέασης.

Η νέα καραμέλα είναι η κλιματική αλλαγή, η οποία ασφαλώς και συμβάλλει στο ξέσπασμα πυρκαγιών παντού στον πλανήτη, αλλά γι’ αυτό ακριβώς δεν είναι αθώα μια πολιτική ηγεσία όταν αντί να αυξάνει τον προϋπολογισμό της για δασοπυρόσβεση τον μειώνει και παράλληλα ανανεώνει με τρελά λεφτά το στόλο της αστυνομίας.

Τα συστημικά ΜΜΕ, είναι απαραίτητο συμπλήρωμα του show, στις δημοκρατίες οι πολίτες έχουν δικαίωμα να έχουν 24ωρη συνεχή ροή πληροφόρησης για ό,τι συμβαίνει.

Υπάρχουν κάποιες ποιοτικές διαφορές στις φετινές φωτιές; Ναι. Υπάρχει το νομοσχέδιο Χατζιδάκη που θρασύτατα καταργεί την προστασία των ζωνών natura από επιχειρηματικές δραστηριότητες, εάν αυτές είναι φιλικές προς το περιβάλλον, βεβαίως, βεβαίως… Και φωτογραφίζει ξεκάθαρα τους ομίλους που εγκαθιστούν παντού ανεμογεννήτριες στο όνομα της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Υπάρχει και η ξεκάθαρη απόφαση της νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης να ξεμπλέκει με το παρελθόν και να «αξιοποιήσει» ό,τι μέχρι τώρα ήταν ταμπού, δηλ. το φυσικό περιβάλλον. Το όραμα της κυβέρνησης για τα κτήματα Τατοϊου δηλώθηκαν δια στόματος Λίνας Μενδώνη. Μπετόν, κτίρια πολλαπλών χρήσεων, πάρκινγκ, δρόμοι και…πινελιές πράσινου ανάμεσα (βλ. όραμα για το Ελληνικό)

Φυσικά η τωρινή κυβέρνηση δεν αποτελεί παρθενογένεση. Είναι το κερασάκι στην τούρτα χρόνιων πολιτικών επιθετικών προς το φυσικό περιβάλλον, που όμως μέχρι τώρα συναντούσαν πολλαπλές αντιστάσεις συν πολιτικό κόστος. Η πανδημία, τα λοκντάουν και η συνεπαγόμενη οικονομική καταστροφή έκαμψαν όλες αυτές τις αντιστάσεις και η παρούσα κυβέρνηση, εκπροσωπώντας μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, αισθάνθηκε ελεύθερη να πραγματοποιήσει όλα τα μεγάλα επιχειρηματικά σχέδια σε βάρος της φύσης.

Η φωτιά πονάει, είναι σαν εγχείρηση χωρίς αναισθητικό, λίγο μετά όμως, όταν δεν υπάρχουν πολλές ανθρώπινες απώλειες, η στατιστική δείχνει ότι οι συνειδήσεις εξαγοράζονται άνετα με ολίγες αποζημιώσεις ή κάποιες θέσεις εργασίας. Το καμένο τοπίο εύκολα ξαναπρασινίζει εδώ κι εκεί κι ακόμα πιο εύκολα χτίζεται με τους γνωστούς ελληνικούς τρόπους. Τα δάκρυα για την καμένη φύση εύκολα στεγνώνουν όταν κερδίσεις για αποζημίωση ένα εξοχικό σπιτάκι ή μια ξενοδοχειακή μονάδα. Και πορευόμαστε…

Για πολλοστή φορά ούτε μια λέξη για τη μόνη σωτήρια πολιτική που είναι η ΠΡΟΛΗΨΗ.  Πρόληψη σημαίνει, όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές, δημιουργία & συντήρηση δασικών δρόμων, δημιουργία & διαρκής εκπαίδευση μόνιμων υπαλλήλων, πεζοπόρων τμημάτων πυρόσβεσης ( σε συνεργασία με κατά τόπους εθελοντές κατοίκους), συνεχής επιτήρηση για μη δημιουργία χωματερών σκουπιδιών μέσα στο δάσος, υψηλά πρόστιμα για τους παραβάτες σε συνδυασμό με διαρκή επιμόρφωση όλων των κατοίκων αγροτικών περιοχών, νομοθετικό πλαίσιο που χωρίς παραθυράκια να χαρακτηρίζει αναδασωτέες όλες τις καμένες περιοχές, κ.α. πολλά.

Οι άνθρωποι σαν τυφλά μυρμήγκια σε μια διαρκή πυρετώδη δραστηριότητα, να γκρεμίζουν και να ξαναχτίζουν ό,τι οι ίδιοι γκρέμισαν, μια αδιάκοπη σπατάλη ενέργειας χωρίς λογική, χωρίς να σηκώνουν κεφάλι να δουν τον ορίζοντα, αρκεί όλοι να πηγαίνουμε στην ίδια κατεύθυνση (η ασφάλεια της αγέλης) κι ας πηγαίνουμε ντουγρού στο γκρεμό. Στην εποχή μας έχουμε και ένα πρόσθετο εμπόδιο στην ελεύθερη κριτική σκέψη, τη δύναμη των «ειδικών». Υπάρχουν ειδικοί επιστήμονες επί παντός επιστητού, οι τεχνοκράτες πολιτικοί είναι υποχρεωμένοι να συμβουλεύονται τους ειδικούς και όλοι εμείς οι πολίτες είμαστε υποχρεωμένοι να ακολουθούμε τις σοφές τους οδηγίες. Ακούγεται πολύ λογικό όλο αυτό, αλλά στην πράξη κάτι δεν πάει καλά αφού κάθε χρόνο πάμε από το κακό στο χειρότερο – τουλάχιστον όσο αφορά φυσικές καταστροφές & διαχείρισή τους. Ναι, υπάρχει η κλιματική αλλαγή, αλλά μήπως κι αυτή δεν είναι ανθρωπογενής; Ο homo sapiens δεν είναι ο υπεύθυνος για την υπερθέρμανση του πλανήτη και τα συνεπαγόμενα σημεία και τέρατα που συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια; Ο homo sapiens με όλο το σοφό οπλοστάσιο των ειδικών του φαίνεται να έχει εγκλωβιστεί σε έναν φαύλο κύκλο αυτοκαταστροφικού ναρκισσισμού, πιστεύοντας ότι η τεχνολογία θα λύσει όλα τα προβλήματα που η ίδια η τεχνολογία δημιουργεί. Αν ενδιαμέσως προσθέσουμε και τον παράγοντα «κέρδος», ότι δηλαδή στον καπιταλισμό του 21ου αιώνα δεν υπάρχει δραστηριότητα που άμεσα ή έμμεσα να μη σχετίζεται με παραγωγή κέρδους για μια ελίτ του πληθυσμού, τότε ολοκληρώνεται η εικόνα της απανθρωποποίησης και από-φυσιοποίησης του κόσμου μας.

Μπορούμε εμείς οι πολίτες να αντιδράσουμε σε όλα τα παραπάνω; Ναι. Αν δεν συναινούμε στο μοντέλο της δήθεν ανάπτυξης. Ναι. Αν πιστέψουμε και φωνάξουμε όλοι μαζί ότι Η ΦΥΣΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ. Αλλιώς…

Υ.Γ. Μαθητής μου σε ερώτηση αν η καταστροφή των δασών μειώνει τις παραγωγικές δυνατότητες μιας χώρας, απάντησε «μάλλον όχι κύριε, αφού στα καμένα αργά ή γρήγορα χτίζονται διάφορα άρα έχουμε οικονομική ανάπτυξη!!!». Σκεφτείτε ό,τι θέλετε.

Θ. Βρανάς - καθηγητής οικονομικών