Δημοσιεύουμε δελτίο τύπου της Κίνησης για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας για τη συζήτηση της 15ης Μαΐου 2023 στην τριμελή Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας

Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκανε δεκτό το αίτημα φορέων και κατοίκων για προσωρινή διαταγή αναστολής των πράξεων οριοθέτησης του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας μέχρι την έκδοση της απόφασης  της Επιτροπής Αναστολών του ΣτΕ επί της αίτησής τους κατά του Προεδρικού Διατάγματος  οριοθέτησης του ρέματος που εκκρεμεί από το 2019.

Το αίτημα προσωρινής διακοπής  των εργασιών κατατέθηκε λίγες ημέρες μετά την έναρξη του έργου διευθέτησης που έγινε στις 24/4/23. Τότε, η εταιρία ΙΝΤΡΑΚΑΤ που εκτελούσε το έργο για λογαριασμό του Υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών, με εκσκαφείς και ερπυστριοφόρα μηχανήματα αποψίλωσε περίπου 300 μέτρα στην κοίτη και τμήμα των πρανών, ανάντη της γέφυρας Χρ.Σμύρνης.

Το ρέμα Ραφήνας είναι χαρακτηρισμένο υδατόρεμα και υγρότοπος  Α’ Προτεραιότητας του νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ν.4277/2014), ενταγμένο στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60/ΕΚ για την προστασία των υδάτων ως «περιοχή που προορίζεται για την προστασία οικοτόπων και ειδών». 

Ειδικά το τμήμα στο οποίο έγινε η επέμβαση είναι οριοθετημένος υγρότοπος (αρ.54 ν.4559/2018) στον οποίο ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΚΑΘΕ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΤΟΥ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕ Π.Δ.,  το οποίο δεν έχει ακόμα εκδοθεί.

Επιπλέον, η επέμβαση έγινε μέσα στην αναπαραγωγική περίοδο των ειδών, τη στιγμή που, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του ΕΛΚΕΘΕ και της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρίας, στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας έχουν καταγραφεί 25 προστατευόμενα είδη, κάποια εκ των οποίων απειλούμενα, και συγκεκριμένα 22 είδη πουλιών του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Ι της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ για τα πουλιά, 2 είδη ψαριών (το χέλι μάλιστα, κρισίμως κινδυνεύον είδος, σε μεγάλους πληθυσμούς) και ένα είδος νεροχελώνας.

Από την ημέρα την επέμβασης μέχρι σήμερα, παράλληλα με την κατάθεση της αίτησης αναστολής, η Κίνηση για την Προστασία & Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας μαζί με δεκάδες κατοίκους  της περιοχής,  καθημερινά οργανώνουν περιφρούρηση έξω από το εργοτάξιο της ΙΝΤΡΑΚΑΤ, για να μη μπουν ξανά μπουλντόζες στο ποτάμι και προκληθεί μη αντιστρεπτή περιβαλλοντική ζημιά. 

 Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας δικαιώνει προσωρινά τους κατοίκους!

Σύμφωνα με την απόφαση, «διατάσσεται η αναστολή εκτέλεσης του από 12 Ιουλίου 2021 π.δ. 498/Δ/28.07.21 με θέμα επικύρωση οριογραμμών ρέματος Ραφήνας και ρέματος Βαλανάρη …., μέχρι την έκδοση της απόφασης Επιτροπής Αναστολών επί της εκκρεμούσης αιτήσεως αναστολής».

Η αίτηση αναστολής θα συζητηθεί από την Επιτροπή Αναστολών του ΣτΕ την ερχόμενη  Δευτέρα 15/5/23.

Ο δικηγόρος των αιτούντων κος Γεώργιος Μπάλιας δήλωσε: «Το Ε΄ τμήμα του ΣτΕ, σήμερα με την έκδοση της προσωρινής διαταγής για διακοπή των εργασιών στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων,  εκτιμώντας ότι η συνέχιση των εργασιών θα επιφέρει μη αντιστρέψιμη βλάβη στο ποτάμιο οικοσύστημα. Θα συνεχίσουμε τον αγώνα μας για την ολοκλήρωση της νίκης στη δίκη της αίτησης ακύρωσης στις 4/10/2023». 

Η Κίνηση για την Προστασία & Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας εκτιμά ότι η απόφαση του ΣτΕ είναι μία  ΝΙΚΗ για όλο τον κόσμο που ανταποκρίθηκε στα καλέσματα και στήριξε τον αγώνα μέχρι σήμερα και  καλεί σε επαγρύπνηση γιατί ο αγώνας για τη διάσωση του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας, του δεύτερου μεγαλύτερου ποταμού της Αττικής,  δεν έχει τελειώσει.

Καλεί τον κόσμο που ενδιαφέρεται να παρακολουθήσει την εκδίκαση της αίτησης αναστολής τη Δευτέρα 15/5/23 στη 1μμ στο Συμβούλιο της Επικρατείας (Πανεπιστημίου 47-49).

Αναδημοσιεύουμε άρθρο του Τάσου Σαραντή στην Εφημερίδα των Συντακτών (8/5/2023) για το υπό εξέταση αίτημα έκδοσης προσωρινής διαταγής παύσης των εργασιών κατασκευής του ακραία επικίνδυνου για την πόλη και ψευδεπίγραφα αντιπλημμυρικού, έργου. Εργασίες που καταστρέφουν το ποτάμι της πόλης. Το αίτημα υπέβαλλε η Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας, μαζί με συλλόγους και κατοίκους της περιοχής.

Το δημοσίευμα έχει και την ιδιαίτερη σημασία του  αφού διαψεύδει ευθέως τον οχετό ψευδών ισχυρισμών περί λήξης της δικαστικής διαδικασίας. 

Στο ΣτΕ για προσωρινή διακοπή εργασιών στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας

του Τάσου Σαραντή - ΕΦΣΥΝ 8/5/2023

Σε αναμονή έκδοσης απόφασης από το Συμβούλιο της Επικρατείας στο αίτημα προσωρινής διαταγής που έχει καταθέσει η Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος και σύλλογοι της Ραφήνας βρίσκονται οι κάτοικοι της περιοχής, αλλά και της Αττικής, που αγωνίζονται εδώ και δύο εβδομάδες να αποτρέψουν οποιαδήποτε νέα επέμβαση στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας.

Η απόφαση αναμένεται να εκδοθεί στις αρχές αυτής της εβδομάδας και θα είναι κρίσιμη για την αποφυγή ανεπανόρθωτης περιβαλλοντικής καταστροφής, που ήδη επιτελέστηκε εν μέρει με την πλήρη αποψίλωση περίπου 300 μέτρων στις 24/4/2023 που ξεκίνησε το έργο διευθέτησης του ρέματος Ραφήνας («Μπουλντόζες καταστρέφουν το Μεγάλο Ρέμα στη Ραφήνα», 24/4/2023).

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία «οποιαδήποτε παρέμβαση και ιδιαίτερα αυτήν την εποχή, θα προκαλέσει σημαντική και μη-αντιστρεπτή βλάβη στο οικοσύστημα του ρέματος Ραφήνας και ειδικότερα στα είδη της ορνιθοπανίδας που φωλιάζουν στη συγκεκριμένη περιοχή». Κάποια μάλιστα εξ αυτών περιλαμβάνονται στον κατάλογο του «Παραρτήματος Ι» της ευρωπαϊκής Οδηγίας περί της διατήρησης των άγριων πτηνών (2009/147/ΕΚ).

«Οποιαδήποτε νέα επέμβαση , ειδικά στον οριοθετημένο υγρότοπο της εκβολής και μάλιστα σε αναπαραγωγική περίοδο για όλα τα είδη, θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη στο εξαιρετικά ευαίσθητο οικοσύστημα του ποταμού. Γι’ αυτό ο κόσμος καθημερινά στέκεται στην είσοδο του εργοταξίου της ΙΝΤΡΑΚΑΤ που έχει αναλάβει το έργο διευθέτησης του Μεγάλου Ρέματος για λογαριασμό του υπουργείου Υποδομών, μέχρι να βγει απόφαση για τα ασφαλιστικά μέτρα που καταθέσαμε στο ΣτΕ με τα οποία ζητάμε την αναστολή των εργασιών μέχρι την εκδίκαση της προσφυγής που έχουμε καταθέσει από το 2019 κατά του Προεδρικού Διατάγματος οριοθέτησης που παραβιάζει κατάφωρα την Εθνική και Ενωσιακή νομοθεσία», δήλωσε η Εμμανουέλα Τερζοπούλου, εκπρόσωπος της Κίνησης για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας.

Εντωμεταξύ, το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), στα πλαίσια έρευνας για τη βιοποικιλότητα που υλοποιεί στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας, πραγματοποίησε δειγματοληψία πάνω από το σημείο επέμβασης στο ποτάμι, λίγες ημέρες μετά την ισοπέδωση τμήματος του οριοθετημένου υγροτόπου της εκβολής. Στο βίντεο, εκτιμάται ότι «το έργο διευθέτησης και εκχερσώσεων βλάστησης που συντελείται αυτή την εποχή θα προκαλέσει σοβαρή ζημιά στους πληθυσμούς υδρόβιας πανίδας και στους οικοτόπους της περιοχής».

Υπενθυμίζεται ότι την επέμβαση στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας καταδίκασαν με κοινή τους ανακοίνωση οι οργανώσεις ΑΝΙΜΑ, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Εταιρία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, ΟΖΟΝ, Καλλιστώ, ΡΟΗ-Πολίτες υπέρ των Ρεμάτων, iSea, MedINA, ενώ την ανακοίνωση συνυπογράφουν και 50 ακόμη συλλογικότητες και τοπικοί σύλλογοι που ζητούν να σταματήσουν άμεσα οι καταστρεπτικές επεμβάσεις στον υγρότοπο της εκβολής του Μεγάλου Ρέματος και να επανεξεταστεί η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, λαμβάνοντας υπόψη τα όσα επιτάσσει η ενωσιακή και εθνική περιβαλλοντική νομοθεσία («Μαζική καταδίκη της παράνομης επέμβασης στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας», 28/4/2023).

Η Κίνηση για την Προστασία και την Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας απευθύνει κάλεσμα σε όλους τους πολίτες που αντιτίθενται στις βάρβαρες, ανωφελείς, επικίνδυνες και λίαν επιζήμιες και για τον άνθρωπο, επιθέσεις στο περιβάλλον. Επιθέσεις που δέχεται το φυσικό περιβάλλον από κυβέρνηση, περιφέρεια και δήμο, μόνο και μόνο για να εξυπηρετηθούν ξένα προς το κοινό καλό, οικονομικά συμφέροντα, Η επίθεση  αυτή τη φορά έχει στόχο το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας και πρόσχημα την δήθεν "αντιπλημμυρική θωράκιση" του τόπου με απαράδεκτους και επιζήμιους τρόπους, όπως αποδεικνύεται από τα διεθνή δεδομένα της επιστήμης, της εμπειρίας και της πρακτικής. Αναδημοσιεύουμε το κάλεσμα και καλούμε κι εμείς, από την Attica Voice, όσο το δυνατό μεγαλύτερη συμμετοχή στη δημιουργία μίας μεγάλης ασπίδας προστασίας του περιβάλλοντος, του μέλλοντος και των επόμενων γενεών.

Η Κίνηση για την Προστασία και την Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας καταγγέλλει την παράνομη έναρξη του βάρβαρου έργου διευθέτησης του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας. Οι μπουλντόζες της αναδόχου εταιρείας ΙΝΤΡΑΚΑΤ εισέβαλαν στην κοίτη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας στις 24/4/2023 και αποψίλωσαν την περιοχή της εκβολής στο πλαίσιο του έργου διευθέτησής του με φορέα το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Οι εργασίες επιλέχθηκε ν’ αρχίσουν εν μέσω αναπαραγωγικής περιόδου. Τα πουλιά φεύγουν πανικόβλητα από τις φωλιές τους, τα αυγά, τα νεογνά και οι φωλιές καταστρέφονται. Κι αυτό, παρότι η σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία (2009/147) για τη διατήρηση των άγριων πουλιών, ορίζει ότι απαγορεύεται κάθε καταστροφή ή βλάβη των φωλιών και των αυγών των πουλιών. Ως εκ τούτου, η ζημιογόνος επέμβαση στην κοίτη κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου των πουλιών, δεν είναι απλώς μία απαράδεκτη πράξη αλλά επιπλέον είναι και παράνομη. Τα χέλια, ένα κρισίμως κινδυνεύον παγκοσμίως, απομακρύνονται προς τη θάλασσα. Το έργο εκτελείται σε περιοχή που έχει καταγραφεί το Αττικόψαρο, ενδημικό προστατευόμενο είδος.

Το δεύτερο μεγαλύτερο ποτάμι της Αττικής απειλείται να μετατραπεί με τσιμεντοποίηση στον «Κηφισό» της Ανατολικής Αττικής, έναν οχετό ομβρίων. Σήμερα είναι ένα πλούσιο οικοσύστημα, μοναδικό για την ταλαιπωρημένη περιβαλλοντικά περιφέρεια Αττικής. Με πλούσιους υγροτόπους και πλημμυρικά πεδία, με πάνω από 150 είδη πουλιών (πολλά από αυτά απειλούμενα) να ζουν ή να το επισκέπτονται, με ψάρια που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, με βλάστηση που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει πάνω από 2500 δέντρα, το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας έχει δίκαια χαρακτηριστεί από το κράτος υδατόρεμα Α προτεραιότητας, ρέμα «Ιδιαίτερου Περιβαλλοντικού Ενδιαφέροντος» με Προεδρικό Διάταγμα και δίκαια έχει ενταχθεί στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60/ΕΚ για τα νερά, ως «περιοχή που προορίζεται για την προστασία οικοτόπων και ειδών».

Παρόλες τις καταπατήσεις, τα κατά τόπους μπαζώματα και τα απαρχαιωμένα και ανεπαρκή έργα διέλευσης (γέφυρες), το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας έχει σώσει μέχρι σήμερα τη Ραφήνα από καταστροφικές πλημμύρες τύπου «Μάνδρας» γιατί έχει παραμείνει φυσικό (με εξαίρεση κάποιες τοπικές παρεμβάσεις πχ .στην εκβολή του) και οι πλημμυρικές του ζώνες στην πεδιάδα των Σπάτων που απορροφούν τα πλεονάζοντα νερά είναι ακόμη άχτιστες. Το έργο διευθέτησης θα αποκόψει το ρέμα από αυτές τις υγροτοπικές εκτάσεις και θα επιτρέψει την … αξιοποίηση και εκμετάλλευση όλων αυτών των άχτιστων εκτάσεων.

Το έργο διευθέτησης του ρέματος προϋπολογισμού 101 εκ. Ευρώ με ενωσιακή συγχρηματοδότηση και δανεισμό από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ακολουθεί απαρχαιωμένες και επικίνδυνες μεθόδους τσιμεντοποίησης, που στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο έχουν αποδειχθεί καταστροφικές για τη φύση (και τον άνθρωπο ως μέρος της) και έχουν εδώ και χρόνια εγκαταλειφθεί. Τουναντίον, ενόψει της κλιματικής αλλαγής στην Ευρώπη δαπανώνται εκατομμύρια Ευρώ για την επαναφορά των ποταμών στη φυσική τους κοίτη (renaturalization) και έχει τεθεί ως στόχος μέχρι το 2030 η επαναφορά της φυσικής ροής σε 25.000 χιλιόμετρα των ποταμών της Ευρώπης.

Το έργο ξεκίνησε, ενώ επιμελώς αποκρύπτεται το γεγονός ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας δεν έχει αποφανθεί για τη νομιμότητα της οριοθέτησης του ποταμού, η οποία από το 2019 έχει προσβληθεί από κατοίκους και φορείς της Ραφήνας, που επικαλούνται κατάφωρη παραβίαση του ενωσιακού και εθνικού μας περιβαλλοντικού δικαίου. Η συζήτηση της υπόθεσης στο ΣτΕ έχει προσδιοριστεί για τις 4.10.2023.

Εφαλτήριο της επέμβασης ήταν δημοτικός χώρος 12 στρεμμάτων Ζώνης Πρασίνου Α και μέσα στην οριογραμμή του ρέματος, που ο Δήμος Ραφήνας-Πικερμίου σκανδαλωδώς παραχώρησε/μίσθωσε στην εταιρεία ΙΝΤΡΑΚΑΤ για απαγορευόμενη χρήση εργοταξίου για (5+2=) 7 χρόνια. Σύσσωμη η αντιπολίτευση του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου και κάτοικοι-μέλη της Κίνηση για την Προστασία και την Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας έχουν προσφύγει διοικητικά και ήδη και δικαστικά κατά της παραχώρησης αυτής.

Σας καλούμε σε διαμαρτυρία κάθε μέρα, από ώρα 8:00 το πρωί στην οδό Αύρας, έναντι του εργοταξίου της ΙΝΤΡΑΚΑΤ, για να εμποδιστεί το έγκλημα και σε ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ και ΠΟΡΕΙΑ το ΣΑΒΒΑΤΟ 29 Απριλίου και ώρα 11:00 στην Κεντρική Πλατεία της Ραφήνας (Πλατεία Πλαστήρα)

Η καταστροφή του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας, που ξεκίνησε στις 24 Απριλίου δεν αποτελεί μια ακόμη άστοχη ενέργεια, αλλά προσχεδιασμένο οικολογικό έγκλημα…

Ας μη το επιτρέψουμε.