Ήδη από το 1987, ο καθηγητής του ΑΠΘ Δημήτρης Καϊλίδης (1924-2017) στο τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος ξεκινούσε τις παραδόσεις του στο μάθημα των Δασικών Πυρκαγιών με μία φράση που το κεντρικό της νόημα συνοψιζόταν στο εξής: «Ο νούμερο 1 εμπρηστής στην Ελλάδα είναι η ΔΕΗ». Ήταν ένας αφορισμός που δίπλα στους γνωστούς – άγνωστους εμπρηστές των περασμένων δεκαετιών και σε ακόμα υψηλότερο βάθρο, τοποθετούσε τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού με τα ασυντήρητα και ανεξέλεγκτα -σε μεγάλο βαθμό- δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Με αυτόν τον τρόπο άνοιγε το οπτικό μας πεδίο για να αντιληφθούμε πως οι δασικές πυρκαγιές δεν ξεκινάνε μόνο από κακόβουλους εμπρηστές ή απερίσκεπτους και ανόητους, ή ακόμα και «ξένους πράκτορες» -διαδεδομένη αντίληψη για χρόνια. Η ανεπάρκεια των φορέων και της ΔΕΚΟ που είχε στην αρμοδιότητας της την παραγωγή και μεταφορά του ηλεκτρικού ρεύματος, ήταν αιτία για το μεγαλύτερο κλάσμα των δασικών πυρκαγιών. Από τότε βέβαια προέκυψαν κι άλλοι λόγοι που καθιστούσαν τις δασικές πυρκαγιές «χρήσιμες» για συγκεκριμένες δραστηριότητες. Λόγοι που δεν είχαν να κάνουν με την αξία ή την εκμετάλλευση της γης αλλά αυτό είναι άλλο θέμα.

Από τότε πέρασαν 40 χρόνια σχεδόν και φυσικά τίποτα δεν άλλαξε, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά στην ευθύνη των διαχειριστών των δικτύων μεταφοράς του ηλεκτρικού ρεύματος και κυρίως αυτών που τους διοικούν. Είτε αυτοί ήταν υπό δημόσιο έλεγχο είτε -με τη σημερινή τους μορφή- λειτουργούν ως Ανώνυμες Εταιρείες.

Με τα παραπάνω αλλά και με άλλα περισσότερα, ασχολείται η Άντα Ψαρρά στο άρθρο της στο ηλεκτρονικό περιοδικό «Χωρίς εφημερίδα» της 11^ης Αυγούστου 2025 με τίτλο «Η καρακάξα της ΔΕΗ και η καμένη χώρα»  το οποίο και αναδημοσιεύουμε. Οι υπογραμμίσεις είναι δικές μας.

Η καρακάξα της ΔΕΗ και η καμένη χώρα

Γιατί δεν σταμάτησαν τις πυρκαγιές οι σκληροί νόμοι Φλωρίδη;

της Άντας Ψαρρά

Χωρίς εφημερίδα [11.8.2025]

Ευτυχώς ο προνοητικός υπουργός Δικαιοσύνης του «επιτελικού κράτους» φρόντισε με νομοθετικές ρυθμίσεις να περιοριστεί η μάστιγα των πυρκαγιών. Ο Γιώργος Φλωρίδης, αλλάζοντας τα φώτα στους Ποινικούς Κώδικες, σε πείσμα ολόκληρου του νομικού κόσμου αλλά με τη σύμφωνη γνώμη των ΜΜΕ της …Ομάδας Αλήθειας πάταξε το καταστροφικό αυτό φαινόμενο, με τη φοβέρα της χωρίς αναστολή κάθειρξης, των μεγάλων προστίμων και της δήμευσης περιουσιών των εμπρηστών, είτε με δόλο είτε εξ αμελείας.  Από τη δική του μεριά ο υπουργός Κλιματικής Αλλαγής Βασίλης Κικίλιας, με όπλο το δια πάσα χρήση 112 και την εξαγγελία για διπλασιασμό των «Ράμπο ειδικών προσόντων» της ΕΛ.ΑΣ. που θα συμβάλλουν στον εντοπισμό και στη σύλληψη όσων προξενούν πυρκαγιές, έβαλε το δικό του λιθαράκι στην αντιμετώπιση της καταστροφής.

Όλα αυτά το 2023, στον απόηχο της απώλειας ανθρώπινων ζωών, μισού και πλέον εκατομμυρίου στρεμμάτων καμένης γης, χιλιάδων καμένων ζώων και εκατοντάδων καμένων σπιτιών μέσα σε μόλις ένα μήνα.

Στη συνέχεια, όλα αυτά νομοθετήθηκαν με συνεχείς αλλαγές στους Ποινικούς Κώδικες, καταλήγοντας το 2024 στο εκτρωματικό Νομοσχέδιο της κυβέρνησης με κεντρικό άξονα την επιχείρηση ποινικού λαϊκισμού, προς τέρψη της εμμονής του κοινού περί δικαίου αισθήματος. Περί πρόληψης, συμπλήρωσης των χιλιάδων κενών στην Πυροσβεστική και στις Δασικές Υπηρεσίες ούτε λόγος, παρά μόνο το φόβητρο των προστίμων για τα ακαθάριστα οικόπεδα.

Φτάσαμε στη συνέχεια  με όλο αυτό το νομικό οπλοστάσιο Φλωρίδη στις τεράστιες πυρκαγιές του 2024. Η έρευνα της Δήμητρας Τριανταφύλλου στην εφημερίδα «Καθημερινή» με στοιχεία της έκθεσης του WWF και της πυρομετεωρολογικής ομάδας FLAME της Μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατέγραψε καμένες εκτάσεις 450.000 στρεμμάτων, με τα μισά από αυτά να ανήκουν σε περιοχές Natura, ενώ κάποια δάση πολύ δύσκολα θα μπορέσουν να αναγεννηθούν. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της δημοσιογράφου η αύξηση των πυρκαγιών προσέγγισε το 42%, ενώ οι περισσότερες καμένες εκτάσεις καταγράφηκαν στην περιφέρεια Αττικής («Γιατί οι πυρκαγιές γίνονται όλο και πιο επιθετικές», 26.6.2025).

Προφανώς η ξηρασία, οι καύσωνες και η κλιματική αλλαγή είναι βασικοί συντελεστές της καταστροφής, αλλά δυστυχώς όταν η πρόληψη είναι περίπου ανύπαρκτη και βασικό όπλο της κυβέρνησης είναι η ατομική ευθύνη, ο τιμωρητικός νόμος και το 112 λίγα πράγματα μπορούν να γίνουν, όσα drown κι αν τοποθετηθούν σε επίφοβα μέρη. Το είδαμε το 2024 που κόντεψε ξανά να καεί η Αθήνα το βλέπουμε και τώρα. Ο πρωθυπουργός σαν πεταλούδα πετάει κατά το δοκούν από την κλιματική αλλαγή στην ανευθυνότητα των πολιτών, όπως συνηθίζει να κάνει σε κάθε δύσκολη συγκυρία. Ο υπουργός Γιώργος Φλωρίδης δεν μπαίνει καν στον κόπο να καταγράψει το πόσο πολύ βοήθησε ο στρεβλός του νόμος, προτιμώντας να γεμίζει τις φυλακές, ενώ ο Βασίλης Κικίλιας ήδη από το 2024 στον φιλόξενο «Σκάι» παραδεχόταν μεν την αύξηση του αριθμού των πυρκαγιών, αλλά τόνιζε ότι χειροτέρεψαν δραματικά οι κλιματικές συνθήκες.

Κάπως έτσι «καθάρισαν» με το 2024 και φτάσαμε αισίως στις φετινές πυρκαγιές που έκαψαν τη μισή Χίο, τη ΝΑ Αττική, τα μισά Κύθηρα, τον πολύτιμο Φενεό Κορίνθου, τη Μεσσηνία, την Ηλεία κλπ. Δεκάδες σπίτια, χιλιάδες στρέμματα εκατοντάδες ζώα τραυματισμούς και ένας θάνατος μέχρι τώρα σκιαγραφούν τη φρίκη.

Μη ξεχνάμε όμως και τις συλλήψεις και κατηγορίες που επισείουν ποινές φυλάκισης από τους ράμπο που ερευνούν τα αίτια των πυρκαγιών. Όλα κι όλα! Έχουμε και λέμε: μια Γεωργιανή οικιακή βοηθός ύποπτη για την πυρκαγιά στα Λεπτόποδα Χίου κι ένας εθελοντής πυροσβέστης που υπέδειξαν κάτοικοι ως υπαίτιο της αρχικής εστίας στη Χίο. Στο Φενεό Κορίνθου συνελήφθησαν ως ύποπτοι και παραπέμφθηκαν 2 άτομα που έκαναν ηλεκτροσυγκόλληση. Πρόστιμο 11.800 ευρώ. Ένας μελισσοκόμος στου Ζωγράφου, ένας αλλοδαπός (!) για εκτέλεση θερμών εργασιών με ηλεκτρικό τροχό κοπής ξύλου και ηλεκτρικό τροχό κοπής μετάλλου πλησίον δασικής έκτασης στην Πεντέλη Αττικής, μία γυναίκα ως υπαίτια πρόκλησης τριών πυρκαγιών με αναπτήρα σε αγροτική και σε δασική έκταση στο πρανές της Ε.Ο. Πύργου – Τριπόλεως. Πρόστιμο  2.953. Μια γυναίκα ως υπαίτια πρόκλησης δυο πυρκαγιών σε δασική έκταση από πρόθεση και κατ’ εξακολούθηση στην Ευβοια. Ενας ανδρας για την πυρκαγιά στο Κουμίντρι Μεγάρων Αττικής. Πρόστιμο 4.125 ευρώ. 

Να όμως που  εκτός από τους ατομικά ανεύθυνους εμπρηστές υπάρχουν και οι «αόρατοι» εμπρηστές και φυσικά δεν αναφερόμαστε εδώ στους εχθρούς της πατρίδας που τόσο βολικά ευθύνονται κατά καιρούς για πρόκληση πυρκαγιών. Θυμίζουμε τα λόγια του πρώην υπουργού Επικρατείας Μάκη Βορίδη το 2023: «Ξέρω ότι έχουν υπάρξει ορισμένες συλλήψεις αυτή την περίοδο και φαίνεται ότι αυτό αφορά και στη Ρόδο. Τώρα το αν είναι π.χ. Τούρκοι πράκτορες που βάζουν φωτιές ή είναι κτηνοτρόφοι ή κάποιος που είναι μανιακός και παράφρων εμπρηστής, γιατί του αρέσει να βλέπει φωτιές, αυτό δεν μπορώ να το αξιολογήσω. Ξέρω ότι απασχολεί την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών. Αλλά κακά τα ψέματα, σε τόσο μεγάλες δασικές εκτάσεις η αστυνόμευσή τους είναι πολύ δύσκολη» (Δημήτρης Ψαρράς, «Βάζει ο Μάκης τη στολή του!», «Εφημερίδα των Συντακτών», 29.7.2023).

Αλλά ακόμα και στην κυριακάτικη «Καθημερινή» (10.8.2025), μετά την πυρκαγιά της Κερατέας, αφήνονται ανάλογα υπονοούμενα αδιευκρίνιστων σκοτεινών αιτιών πυρκαγιών.

Κι αν τα πρόστιμα στους άμυαλους πολίτες δεν φτάνουν καν για να αποκαταστήσουν ένα καμένο μαντρί, εντούτοις δύο εξαιρετικά πλούσιες και κερδοφόρες εταιρείες, προικισμένες με πολύ χρήμα ντόπιο και ευρωπαϊκό θα μπορούσαν να αποκαταστήσουν πολλά από τα καμένα σπίτια και τις χαμένες περιουσίες των θυμάτων. Κι όταν λέμε «αποκαταστήσουν», προφανώς εννοούμε αποζημιώσουν, μια και παρά την ανεξήγητη (;) ομερτά ο συνήθης ύποπτος για την πρόκληση των μεγαπυρκαγιών δεν είναι άλλος από τις κολώνες, τα καλώδια και εν γένει το απαρχαιωμένο δίκτυο που όλο και εκσυγχρονίζεται… κι όλο το ίδιο μένει.

Ο πλέον συχνός εμπρηστής λοιπόν, όπως αυτό προκύπτει, δεν είναι άλλος από τις μεγάλες ευαγείς Ανώνυμες Εταιρείες που τόσο γενναιόδωρα μας παρέχουν ενέργεια (ΔΕΗ – ΔΕΔΔΗΕ*). Κι ενώ τόσο συχνά εμφανίζονται αρχικά ως βασική αιτία πρόκλησης πυρκαγιάς, τόσο απότομα στη συνέχεια εξαφανίζονται, έως ότου  βρεθεί κάποιος ταλαίπωρος ύποπτος.

Τι κι αν δίνονται μαρτυρίες για τις απαρχαιωμένες κολώνες και τα καλώδια που υψώνονται στα δάση, τι κι αν υπάρχουν μαρτυρίες για βραχυκυκλώματα! Σε χρόνο ρεκόρ όλα εξαφανίζονται. Παράδειγμα, η πυρκαγιά στο Γραμματικό που αποδόθηκε από την κυβερνητική ΕΡΤ σε «βραχυκύκλωμα από καρακάξα» σε καλώδιο της ΔΕΗ, η τελευταία καταστροφική πυρκαγιά στην ΝΑ Αττική. Στο Βασιλίτσι Μεσσηνίας, σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (ΔΑΕΕ), εξετάζεται ως πιθανή αιτία η φωτιά να έχει προκληθεί από βραχυκύκλωμα σε κολώνα ηλεκτροδότησης. Ακόμα και η πρόσφατη πυρκαγιά στην Κερατέα, πριν βρεθεί το συνηθισμένο γκαζάκι, αποδόθηκε από κατοίκους σε βραχυκύκλωμα από κομμένο καλώδια της ΔΕΗ. Μάλιστα οι αρχές προχώρησαν στη σύλληψη υπαλλήλων του τοπικού ΔΕΔΔΗΕ για κακή συντήρηση του δικτύου αλλά αμέσως μετά  αφέθηκαν ελεύθεροι και δεν μάθαμε (ακόμα) ούτε το γιατί ούτε το πώς. Ήταν κακοί υπάλληλοι που δεν θα πάρουν τη σφραγίδα της αξιολόγησης του επιτελικού κράτους, ήταν τα μισοτελειωμένα έργα παρόλο το ζεστό χρήμα ήταν οι γνωστές εργολαβίες; Το σημερινό ρεπορτάζ του Άρη Χατζηγεωργίου στην «Εφημερίδα των Συντακτών» πολύ αναλυτικά καταγράφει αυτά τα σκοτεινά και παράξενα που ακολουθούν τη διερεύνηση των αιτιών μιας πυρκαγιάς. («Στο απυρόβλητο ο ΔΕΔΔΗΕ μέχρι να… καούν τα κάρβουνα», 11.8.2025) Αντίθετα, όπως είπε πρόσφατα με υπονοούμενα  ο Βασίλης Κικίλιας, για τις πυρκαγιές φταίνε οι ανεύθυνοι πολίτες που δεν ακούνε τις οδηγίες.

Οι ευθύνες των κερδοφόρων αυτών εταιρειών με τις μεγάλες προίκες, του ανοχύρωτου κράτους και των υπεύθυνων υπουργών προφανώς δεν αποτελούν φυσικά πρόβλημα ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης ετοιμάζει στα Χανιά τα καθρεφτάκια και τις χάντρες για τους πολίτες. Ο νόμος Φλωρίδη στέλνει στα μπουντρούμια έναν φτωχό ρομά που κλέβει ένα καλώδιο ή έναν ηλικιωμένο που πήγε να κάψει το χωράφι του αλλά… όλα κι όλα, δεν θα τα βάλουμε και με τον ΔΕΔΔΗΕ!

Όσο για τη συνέχεια, οι εποχικοί πυροσβέστες το χειμώνα θα είναι άνεργοι, η αγορά των πυροσβεστικών είτε γίνεται με το σταγονόμετρο είτε καθόλου, η δασική υπηρεσία στέκει αποδεκατισμένη, οι προμηθευτές και πάροχοι ενέργειας θα θησαυρίζουν, η αναδάσωση ήδη έχει γίνει ανέκδοτο, οι άμυαλοι πολίτες θα πληρώνουν πρόστιμα, οι αποζημιώσεις στους πυρόπληκτους θα καθυστερούν και δεν θα φτάνουν κι έτσι η ζωή στα καμένα θα συνεχίζεται.

Ευτυχώς δηλαδή που υπάρχει η«τυφλή» δικαιοσύνη, ο αποκρουστικός νόμος Φλωρίδη και φυσικά η κλιματική αλλαγή!

--------------------------

Προσθήκη atticavoice.gr: Όπως βλέπετε στο βίντεο από τον ιστότοπο agriniolike.gr καλώδια του δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ (στο Καινούργιο Αιτωλοακαρνανίας) παράγουν σπινθήρες. Οι άνθρωποι που αντιλήφθηκαν το γεγονός, ειδοποίησαν τον ΔΕΔΔΗΕ. Το θέμα όμως είναι το τι γίνεται όταν δεν υπάρχουν μάρτυρες ανάλογου γεγονότος. Η συντήρηση των δικτύων είναι κάτι που κοστίζει και μάλλον περισσότερο από τη διάνοιξη ψιλών αντιπυρικών ζωνών κατά μήκος των γραμμών μεταφοράς. Γι' αυτό άλλωστε και ο νόμος περί πολιτικής προστασίας του 2023 προβλέπει  τέτοιες "διανοίξεις" αντί να επιβάλλει την υποχρεωτική συντήρηση, σε ετήσια βάση (προληπτική και επιδιορθωτική)

*Σημείωση atticavoice.gr: Δίκτυα μεταφοράς διαχειρίζεται και  ο ΑΔΜΗΕ αλλά με τη σαλαμοποίηση της ΔΕΗ η κατάσταση λίγο απέχει από το χάος

πηγή

Την πιο ταιριαστή υποδοχή για τον κάτοχο της υψηλότερης θέσης στο βάθρο των καταστροφών, Κ. Μητσοτάκη, επιφύλαξαν οι πολίτες κατά την επίσκεψη του στην Πεντέλη, χθες 20/8/2024. Οι διμοιρίες ΜΑΤ, "αστυνομικών της WIND* " και άλλων πολλών από τον υπερπληθυσμό των σωμάτων ασφαλείας που έχει φτιάξει ο ίδιος ο αποδοκιμαζόμενος, φάνταζαν περιττοί κομπάρσοι σε ένα σκηνικό που έβραζε από οργή για την ανεπάρκεια της κυβέρνησης, της περιφέρειας αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης, στον τομέα της προστασίας, πρόληψης και καταστολής των δασικών πυρκαγιών. Γιουχαϊσματα, αποδοκιμασίες αλλά και ιστορικά συνθήματα με καταγωγή από τη δεκαετία του 60 και τα Ιουλιανά, γέμισαν τον αέρα. Αλλά ο Μητσοτάκης "συσκεπτόταν". 'Οπως έκανε και μετά την καταστροφή της Εύβοιας, της Δαδιάς, των Γερανείων, της ανατολικής Αττικής (του 2022). Και οι συσκέψεις εκείνες οδήγησαν στα σημερινά αποτελέσματα

πηγή βίντεο από το fb profile Amalia Perperidou

Πηγή φωτογραφίας ΤΟ ΒΗΜΑ

Άν οι πρόσφατες πυρκαγιές την Αττική προκάλεσαν την οργή των συγκεντρωμένων, δεν έμειναν στο περιθώριο οι πρόσφατες καταστροφές στην υπόλοιπη Ελλάδα, με πλήθος αναφορών στην πυρκαγιά του Όρβηλου και του Μενοίκιου στις Σέρρες, την πυρκαγιά της Χαλκίδας (στα Φύλλα και στο Αφράτι), τις δύο πυρκαγιές στο Αλιβέρι (Ιούνιο και Αύγουστο) ή τη φωτιά στα Γιάννενα (Βαδίστρα). Την "πανηγυρική" φωτιά στην Ύδρα αλλά και αλλού στην Μητσοτακική επικράτεια.

Επιδόσεις πρωθυπουργών (πηγή: Jo Di)

O κάτοχος της πρώτης θέσης σε καμμένα δάση και καμένες εκτάσεις γενικά,, τόσο ανά έτος όσο και συνολικά, Κ. Μητσοτάκης, με  καμένα συνολικά 3,9 εκατομμύρια στρέμματα, ξεπέρασε ακόμα και τον Κ. Καραμανλή που ήταν πρωθυπουργός όταν την περίοδο 2007-2009 κάηκαν 3,7 εκατομμύrια στρέμματα. Δεν θα του άξιζε καλύτερη υποδοχή.

Ο "πρωταθλητής" των πυρκαγιών που ξέχασε τη Βόρεια Εύβοια και το εφιαλτικό 2021 με 1.300.000 καμένα στρέμματα μαζί με  Αρχαία Ολυμπία, Ανατολική Μάνη, Βίλια, Βαρυμπόμπη, Κρυονέρι, Πάρνηθα, Σχίνο. Που ξέχασε την πυρκαγιά που κατέκαψε το δάσος της Δαδιάς και την πιο πρόσφατα στα Γεράνεια Όρη, όπως και την πυρκαγιά της ανατολικής Αττικής του 2022. Και το πιο τρομερό στην αφασία και την ανεπάρκεια του, είναι πως μετά από κάθε καταστροφή εξαγγέλλει και καινούργιο, φρέσκο αέρα κοπανιστό προκειμένου να επενδύσει τα σχέδια του με φιλοπεριβαλλοντικό μανδύα, χωρίς πραγματικά να θέλει να συνειδητοποιήσει τις τραγικές ευθύνες του και της κυβέρνησης του στην περιβαλλοντική υποβάθμιση της χώρας. .

Σαν συνεπής νεοφιλελεύθερος, ο Μητσοτάκης και συν αυτώ, ομνύουν στο δόγμα των Αμερικάνων ομοϊδεατών τους, που αφήνουν τις πυρκαγιές στην Καλιφόρνια να καίνε ακόμα και για χρόνια, θεωρώντας οικονομικότερη την προστασία σπιτιών και περιουσιών έναντι της δασοπροστασίας και δασοπυρόσβεσης. Οι καταστροφές όμως δεν είναι μόνο θέμα οικονομίας αλλά κυρίως θέμα υγείας και προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά αυτά είναι ακατανόητα για τους Μητσοτάκηδες όπου γης.

Ο νεοφιλελεύθερος βλέπει την "ευκαιρία" εκεί όπου όλος ο κόσμος βιώνει την καταστροφή και ο Μητσοτάκης μας το έχει καταστήσει σαφές ήδη από το 2021 όταν η απάντηση του  στον θρήνο που γέννησαν οι τότε πυρκαγιές, ήταν το "Νέο Δάσος" του Στ. Μπένου, δηλαδή ένα δίκτυο ειδικών πολεοδομικών σχεδίων για τις καμένες περιοχές της Β. Εύβοιας, Βέβαια δεν ήταν η παρθενική εμφάνιση αυτών των σχεδίων. Είχε προηγηθεί το Μάτι, το Κόκκινο Λιμανάκι και άλλες καμένες περιοχές, όπου η απάντηση στην καταστροφή λεγόταν  "Ειδικό πολεοδομικό" λες και δεν είχαν καταστραφεί και φυσικά αποθέματα μαζί με τους ανθρώπους το 2018.

Τώρα όλα δείχνουν πως ακόμα μία φορά, η κυβερνητική απάντηση στην καταστροφή θα είναι ένα νέο δίκτυο "Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων" για τις πληγείσες (και πολλαπλά πληγείσες) περιοχές. Δεν είναι να απορούμε λοιπόν γιατί δεν υπάρχει και ούτε πρόκειται να υπάρξει δασοπροστασία και πυροπροστασία με τον Μητσοτάκη και τη νεοφιλελεύθερη παρέα του στο τιμόνι της χώρας. Πως θα εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που γεννούν οι καταστροφές και που με τον "δικό τους τρόπο" θα δώσουν  "αναπτυξιακή ώθηση" σε αυτούς που πρόκειται να τη δώσουν; Οι καταστροφές θα αφήνονται απλά να "συμβούν" γιατί "γεννούν ευκαιρίες".

  ---

*Αστυνομικοί της WIND: ευφημισμός για τους αστυνομικούς της κάποτε λεγόμενης "πανεπιστημιακής αστυνομίας" και νυν  αποκαλούμενης "ΟΔΟΣ" που μοιάζουν με τις πωλήτριες και τους πωλητές της εταιρείας κινητής τηλεφωνίας λόγω εκπληκτικής ομοιότητας της στολής τους (βλ. φωτογραφίες).

Το κείμενο που ακολουθεί γράφτηκε τις ώρες που βρίσκεται σε εξέλιξη άλλη μία πυρκαγιά στην ανατολική Αττική και ειδικά στο πολύπαθο Πεντελικό βουνό το οποίο από το 1995 έχει καεί και ξανακαεί με 5 πυρκαγιές (1995,1998,2009,2018,2022) και πολύ πιθανό πλέον 6 (με τη φετινή) να έχουν διαστάσεις μεγάλης καταστροφής. Είναι σκέψεις που έρχονται αυτόματα στον νου όσω ανθρώπων έχουν ζήσει λίγο ή πολύ τις πυρκαγιές της τελευταίας δεκαπενταετίας η οποία χαρακτηρίστηκε από τα τραγικότερα περιστατικά που συνδέονται με τις δασικές πυρκαγιές της Πεντέλης. Δεν διεκδικεί δάφνες πραγματείας ούτε αποτελεί πλήρως στοιχειοθετημένη καταγραφή των γεγονότων αλλά συγκεντρώνει τις πολύ βασικές πληροφορίες γύρω από αυτά τα γεγονότα που ακόμα μία φορά εκτυλίσσονται στο ίδιο μέρος και με σχεδόν την ίδια πορεία,

Αρχικά, στον πίνακα που ακολουθεί μαζεύουμε πρόχειρα μεγάλες καταστροφές από δασικές πυρκαγιές και τα πρόσωπα που βρίσκονταν σε θέσεις ευθύνης τον καιρό της κάθε καταστροφής. Σε θέσεις υψηλής ευθύνης (πρωθυπουργοί) και θέσεις τοπικής διοικητικής ευθύνης (δήμαρχοι).

Εφόσον το επίκεντρο της ανάρτησης είναι η ανατολική Αττική και πιο συγκεκριμένα η Πεντέλη στα διοικητικά όρια της Ραφήνας (και του Πικέρμίου), δεν έχουν περιληφθεί στον παραπάνω  πίνακα τα παρακάτω:

οι πυρκαγιές του 2007  που σε εθνική κλίμακα κόστισαν τη ζωή σε 84 ανθρώπους (οι περισσότεροι στην Πελοπόννησο) και έκαψαν 2.700.000 στρέμματα

οι πυρκαγιές του 2018 στα Γεράνεια (Κινέτα), που έκαψαν 60.000 στρέμματα χωρίς όμως νεκρό, σε αντίθεση με τη σχεδόν ταυτόχρονη πυρκαγιά στο Μάτι, που είχε 104 νεκρούς σε 2 ώρες και μέσα σε 18.000 στρέμματα καμένης γης

και οι μεγάλες πυρκαγιές του 2021 με τρεις νεκρούς. Οι πυρκαγιές εκδηλώθηκαν στη Βόρεια Εύβοια (511.000 στρ) στην  Αρχαία Ολυμπία (150.000 στρ.), στην Ανατολική Μάνη  (101.000 στρ), στα Βίλια (94.600 στρ.),  στη Βαρυμπόμπη (83.774 στρ.) και  στο Σχίνο (69.600 στρ.) που έκαψαν  συνολικά 1.000.000 στρέμματα και μαζί με άλλες μικρότερες, έκαψαν 1.300.000  στρέμματα περίπου

Στις μεγάλες καταστροφές των τελευταίων 15 ετών στην ανατολική Αττική, 2 είναι τα ονόματα που εμφανίζονται συχνότερα σε θέσεις ευθύνης (2 φορές το καθένα). Ο Κ. Μητσοτάκης στη θέση ύψιστης ευθύνης, εκείνη του πρωθυπουργού της χώρας και του Ευ. Μπουρνούς, στη θέση του τοπικού υπεύθυνου (θέση δημάρχου). Μάλιστα παρά τις ευθύνες που συνεπάγονται οι «θέσεις ευθύνης» και οι δύο αρνούνται την ευθύνη τους! Στην Ελλάδα η ευθύνη είναι κάτι που ο νόμος, ο πολιτισμός και η συνείδηση μας το θεωρούν «λάστιχο». Εύκαμπτο και πάντα αορίστου μορφής.

Στον αριθμό των νεκρών, τα θλιβερά πρωτεία κατέχουν οι Ευ. Μπουρνούς και Αλ. Τσίπρας αφού είναι οι θεσμικοί παράγοντες που έχουν την ευθύνη τη χρονική στιγμή της φωτιάς στο Μάτι. Όλα όσα χρησιμοποιούνται για να διαχυθεί η ευθύνη προς τα κάτω ή προς κάθε άλλη κατεύθυνση, μοιάζουν με σενάριο κακής ποιότητας.

Ο πρωταθλητής σε καμένες εκτάσεις δεν είναι δύσκολο να αναδειχθεί αφού με 2.700.000 στρέμματα και 84 νεκρούς το 2007, μαζί με το ολοκαύτωμα του 2009 στην Πεντέλη (πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής) τα νούμερα είναι αμείλικτα. Όμως από το 2010 μέχρι το 2018 -χρόνια της σκληρής ύφεσης-  παρατηρείται μείωση του αριθμού των δασικών πυρκαγιών και των καμένων εκτάσεων. Από το 2018, πρώτα με τα Γεράνεια και μέχρι το 2019, παρατηρείται αύξηση περιστατικών, καμένων στρεμμάτων και δυστυχώς νεκρών. Μόνο οι φωτιές σε Γεράνεια και Μάτι μετρούν συνολικά  80.000 στρέμματα και 104 νεκρούς. Ασύλληπτα μεγέθη. Από το 2019 και μετά, το πράγμα ξεφεύγει και κορυφώνεται το 2021. Μέχρι σήμερα, ο Κ. Μητσοτάκης φέρει τη θεσμική ευθύνη για τουλάχιστον άλλο 1,5 εκατομμύριο καμένων εκτάσεων που σίγουρα μετά τη φετινή πυρκαγιά (2024) στην ανατολική Αττική θα ξεπεραστεί κατά πολύ.

Σε επίπεδο διοικητικής ευθύνης, σε ό,τι αφορά στους πληγέντες δήμους, οι δήμοι Ραφήνας – Πικερμίου και Μαραθώνα, κατέχουν τις πιο μαύρες επιδόσεις. Δεν είναι μόνο οι αριθμοί των θυμάτων και των καμένων εκτάσεων αλλά και η επανάληψη των καταστροφών μέσα σε μικρά διαστήματα από τα ίδια πρόσωπα. Εκεί μόνο μπορεί ο δήμος του Μαραθώνα να παραθέσει το επιχείρημα πως υπέστη ζημιές με δύο διαφορετικούς δημάρχους (Ηλ. Ψινάκη και Στ. Τσίρκα) τα τελευταία χρόνια και συνεπώς να διασκορπίσει τις θεσμικές ευθύνες των προσώπων μέχρι αυτές να χαθούν τελείως από τη μνήμη. Σε αντίθετη κατάσταση βρίσκεται ο δήμος Ραφήνας Πικερμίου, ο οποίος απέδειξε πως επιλέγει πάντα αυτόν που «δεν έχει καμία ευθύνη». Έτσι τουλάχιστον ισχυρίστηκε ο Ευ, Μπουρνούς, τόσο το 2018 όσο και το 2022, όντας εκλεγμένος σε δύο διαφορετικές θητείες. Εκεί όμως μπορεί να βασιστεί και να αποτινάξει τις ευθύνες του ισχυριζόμενος πως «οι πολίτες τον εμπιστεύονται» άσχετα αν είναι ο θεσμικός υπεύθυνος για ό,τι συνέβη στον δήμο του οποίου ήταν επικεφαλής. Αν τον εμπιστεύτηκαν, σίγουρα δεν θα είναι για τις επιδόσεις του σε θέματα πολιτικής προστασίας (ποιος ξεχνάει εκτός από τις πυρκαγιές και τα χιόνια του 2022; ). Αλλά το 2024 μία νέα δήμαρχος έχει πια τη θέση ευθύνης στον δήμο, Η Δήμητρα Τσεβά - Μήλα. Γιατί όμως προαισθανόμαστε όλοι πως μετά την πυρκαγιά που καίει από χθες και τον δήμο που διοικεί, θα αρνηθεί πως έχει οποιαδήποτε ευθύνη αφού αυτά είναι θέματα «υπουργείου πολιτικής προστασίας» ή οποιουδήποτε άλλου;

Σκέψεις και απορίες που γεννούν οι εξελίξεις. Οι καταστροφές που χτυπούν καθημερινά την πόρτα μας και τίποτα δεν δείχνει ικανό να τις αποτρέψει. Ούτε τα δήθεν προληπτικά μέτρα που λαμβάνονται ούτε η ακατάσχετη κενολογία αυτών που κατέχουν θέσεις ευθύνης χωρίς να ξέρουν τι σημαίνει η λέξη ευθύνη. Απόδειξη πως την αρνούνται στην πρώτη περίπτωση που θα τους ζητηθεί ο λογαριασμός για όσα έπραξαν μέσα στα όρια ευθύνης τους. Υπάρχουν βέβαια  και αυτοί που έχουν πέσει στη χύτρα με το αθωωτικό φίλτρο εκ γενετής και ποτέ δεν φέρουν ευθύνη, ούτε και όταν αυτή είναι δομικό στοιχείο του θεσμικού τους ρόλου.

Ας ευχηθούμε να τελειώσει το γρηγορότερο ο εφιάλτης που ζώνει τη χώρα και περισσότερο την Αττική, κάθε καλοκαίρι και αυτές τις ώρες βρίσκεται σε εξέλιξη στα ανατολικά παράλια της, Μετά θα έχουμε όλον τον απαραίτητο χρόνο για να ξεχάσουμε και πάλι και να συνεχίσουμε να θεωρούμε εαυτούς αφυπνισμένους και ενεργούς πολίτες. Άλλωστε αυτό δεν κάνουμε τόσα χρόνια τώρα, σε κάθε μας πολιτική (υποτίθεται) πράξη;

Μετά τη συμφορά και του φετινού καλοκαιριού μετράμε κοντά 3.000.000 στρέμματα καμένης γης, ως επί το πλείστο δασικής, μέσα στα μόλις 3 τελευταία χρόνια. Και αν θέλουμε να αποδώσουμε ευθύνες για την κακή μας μοίρα, έχουμε τον εύκολο εχθρό, άυλο και απροσδιόριστο αλλά και -για τους ίδιους λόγους- τρομακτικό, που αποκαλούμε κλιματική αλλαγή ή «κλιματική κρίση» ή ακόμα και «κακοτυχία», «συγκυρία». Έχουμε εσχάτως  και το ακόμα πιο συνωμοσιολογικό, αυτό του, υβριδικού πολέμου και άλλα εξίσου γελοία. Γιατί μόνο γελοίες μπορεί να είναι οι δικαιολογίες αυτές όταν ό,τι ζούμε γίνεται μέσα σε ένα περιβάλλον κακοδιοίκησης, κακοδιαχείρησης, προτεραιοποίησης των καλούμενων «στρατηγικών επιλογών για την οικονομία» και εν γένει σε ένα τοπίο που ακόμα και το φυσικό περιβάλλον ρευστοποιείται, για να γίνει καύσιμο μίας θνησιγενούς οικονομικής δραστηριότητας.

Δεν είναι μόνο τα καμένα δάση τα θύματα της ρευστοποίησης. Είναι και οι κατακρεουργημένες παραλίες, το ολοένα και πιο τσιμεντένιο αστικό τοπίο, οι σκληρές διευθετήσεις ρεμάτων και γενικότερα η μονότονη επιλογή των «γκρίζων λύσεων» της ανθρώπινης δραστηριότητας. Είναι μία κεντρική στρατηγική του ελληνικού κράτους το οποίο  δεν ντρέπεται να παριστάνει τη «βαρυπενθούσα χήρα» σε κάθε καταστροφή και είκοσι τέσσερεις ώρες μετά και πίσω από τους προβολείς, να εγκρίνει καταστροφικές επεμβάσεις στο φυσικό περιβάλλον. Το ίδιο περιβάλλον για το οποίο «σκούπιζε τα δάκρυα του» ο κροκόδειλος της εξουσίας. Νομοθετικής, εκτελεστικής αλλά και δικαστικής όπως έχει επανειλημμένα αποδειχθεί τα τελευταία χρόνια. Εξουσία που όχι μόνο εγκρίνει και προωθεί την καταστροφή αλλά παράλληλα τη διαφημίζει,  την παρουσιάζει  ως «ανάπτυξη» και καμαρώνει χωρίς αιδώ,  αποδεικνύοντας πως πέρα από το όριο του τραγικού, αρχίζει το γελοίο.

Παράλληλα με τον «ενεργητικό βιασμό του φυσικού περιβάλλοντος, το ίδιο αυτό εξουσιαστικό σύμπλεγμα, φροντίζει να εξαφανίσει ό,τι προστατευτικό είχε απομείνει από την παλαιότερη νομοθεσία, με κύριους στόχους την προστατευτική νομοθεσία για τα δάση αλλά και το φυσικό περιβάλλον, που περιεχόταν σε νόμους όπως ο 998/79. Γενικά ο κροκόδειλος της εξουσίας που κλαίει μπροστά στις κάμερες (ή τάχα οργίζεται όπως πρόσφατα ο «υπουργός Κικίλιας») έχει ήδη ανοίξει το στόμα του και ετοιμάζεται να κατασπαράξει ό,τι απέμεινε από το Σύνταγμα του 1975 και τους νόμους για την προστασία της Φύσης που απέρρευσαν από αυτό. Και το κάνει χοντροκομμένα και με τον άθλιο τρόπο που χαρακτηρίζει τους κροκόδειλους. Από τη μία η εξυπηρέτηση πελατειακών σχέσεων με αυθαιρετούχους, καταπατητές, ιδιοκτήτες ξενοδοχείων, εργοστασίων ή βιομηχανικών ΑΠΕ και άλλα αδηφάγα και από την άλλη οι σχεδιασμοί «στο γόνατο» και πάντα στην υπηρεσία των «επενδυτών» δεν αφήνουν περιθώρια για να ελπίσουμε πως θα υπάρξει ποτέ αποκατάσταση της καταστροφής. Αντίθετα, η καταστροφή που έχει ξεκινήσει ήδη 30 χρόνια πριν, βρίσκεται σε εξέλιξη και μάλιστα τώρα αρχίζει η απόλυτη κορύφωση της. Τα τρία τελευταία χρόνια το κάνουν ξεκάθαρο αυτό.

Το κράτος -κροκόδειλος κλαίει σε εθνικό δίκτυο. Κλαίει και υπόσχεται πως θα αποκαταστήσει τις καταστροφές. Το έχει ξανακάνει. Ποιος δεν θυμάται το 2007 όταν ο Καραμανλής επαναλάμβανε μονότονα το «Όπου δάσος πάλι δάσος». Ποιος δεν θυμάται και το ότι πέρα από κάτι «κηποτεχνικά» που έγιναν στην αρχαία Ολυμπία και κάτι μικροαναδασώσεις σε παλαιότερα καμένα, τίποτα άλλο και ουσιαστικό  δεν έγινε. Αλλά ούτε και οι προσχηματικές αναδασώσεις είναι το θέμα αφού συνήθως αυτές γίνονται βεβιασμένα και για διαφημιστικούς λόγους. Όπως πέρυσι ο δήμαρχος της Ραφήνας πήγε και έκανε «δενδροφυτεύσεις» και «σβωλορίψεις»(!!!!) στα φρεσκοκαμένα του ανατολικού Πεντελικού, προκαλώντας ανεπανόρθωτη ζημιά στα καμένα εδάφη και προωθώντας έτσι την περαιτέρω διάβρωση τους. Το θέμα λοιπόν είναι η φυσική αναδάσωση, η βλάστηση των σπόρων που βρίσκονται στο έδαφος και η αναβλάστηση των ζωντανών  πρέμνων ή των ριζών, για τα είδη που έχουν αυτή την ικανότητα. Ακολουθεί υποχρεωτικά η απόλυτη προστασία τους από τον άνθρωπο και τις εντεταλμένες γι’ αυτό υπηρεσίες του.  Αλλά ακόμα και αν το καμένο δάσος ξαναγεννηθεί, πως θα προστατευτεί από υπηρεσίες που είναι μεν εντεταλμένες αλλά όχι στελεχωμένες;

Γι’ αυτό γίνεται αμέσως αντιληπτό πως ό,τι κάηκε χάθηκε ανεπιστρεπτί. Με δασική υπηρεσία «φάντασμα» που δεν έχει ούτε ανθρώπους ούτε μέσα για να προστατέψει το δάσος που αναγεννιέται, δεν πρόκειται να ξαναϋπάρξει δάσος. Οι πιέσεις είναι αφόρητες. Είτε παράνομες, από καταπατητές, εκχερσωτές που λειτουργούν ως άτομα ή ως οικοδομικοί συνεταιρισμοί, είτε «νόμιμες» όπως απεδείχθη από τις «οικιστικές πυκνώσεις» (sic) και κυρίως με το «νέο δάσος» του Μπένου στην Εύβοια που αποσκοπούσε σε εγκατάσταση νέων χρήσεων με τη συνέργεια ανυστερόβουλων(;;; ) «μεγάλων χορηγών». Αλλά και σε μικρότερη κλίμακα, με την προώθηση «Ειδικών Πολεοδομικών» στην Αττική. Στο Μάτι και σε γειτονικές του περιοχές. Και όλα αυτά με την έγκριση ή την ανοχή μίας δασικής υπηρεσίας «μαριονέτα», εξαρτημένης, υποστελεχωμένης και γι’ αυτό ανίκανης πια να δράσει και να υπερασπιστεί το καμένο δάσος. Παρηκμασμένης και οδηγούμενης σταθερά στην απαξίωση* και τον θάνατο (την κατάργηση, για να μη γινόμαστε μακάβριοι).

Η ελληνική κυβέρνηση έχει κάνει τις επιλογές της και μέσα σε αυτές δεν βρίσκεται ούτε το δάσος ούτε το φυσικό περιβάλλον γενικότερα. Αυτά είναι τα αναλώσιμα για μία αδιέξοδη πορεία προς την καταστροφή των πολλών στο όνομα του κέρδους των ολίγων και εκλεκτών της. Κάθε μέρα το αποδεικνύει άλλωστε στην πράξη και όσα λόγια και αν εκφωνήσει από το auto-cue ο κυβερνητικός κροκόδειλος, θα είναι για να πείσει τους ευκολόπιστους πως «το δάσος ξαναγίνεται».

Όπως ξαναδασώθηκε η Πεντέλη, ο Υμηττός και τόσα άλλα -κάποτε υπέροχα- βουνά.

_

*Ενδεικτική ήταν η έλλειψη κάθε αντίδρασης το 2018, όταν μετά την φονική πυρκαγιά στο Μάτι, τη Νταού,τον Βουτζά, το Κόκκινο Λιμανάκι, αλαλάζοντα πλήθη είχαν ξεχυθεί με πριόνια εξαπολύοντας πογκρόμ κατά των πεύκων. Λες και τα δέντρα ήταν υπεύθυνα για την καταστροφή. Έκοβαν ζωντανά και καμένα αδιακρίτως χωρίς καμία επίπληξη έστω. Σήμερα η έρημος που απλώνεται στην περιοχή είναι αδιάψευστος μάρτυρας πως το φυσικό περιβάλλον απειλείται κυρίως από τον άνθρωπο που ακόμα και μετά την πυρκαγιά και την ολοκλήρωση της καταστροφής που προκαλεί, θα έρθει ο ανθρωπος να ολοκληρώσει το έγκλημα

Σε προηγούμενο δημοσίευμα μας, στις 30/11, αναφερόμασταν στην εξαφάνιση των ΕΛΠΕ από το πεδίο των έργων προστασίας  και αποκατάστασης των καένων περιοχών του Σχίνου, για τις οποίες είχε μάλιστα ανακηρυχθεί "Ανάδοχος Αποκατάστασης"

Σήμερα τα ΕΛΠΕ απάντησαν στα σχετικά δημοσιεύματα ξεκαθαρίζοντας πως "λόγω των ιδιαίτερων απαιτήσεων του έργου, ενημέρωσε εξαρχής ότι από την στιγμή που δεν υπάρχουν προ-εγκεκριμένοι εργολάβοι με τους οποίους μπορεί να συνεργαστεί, θα ακολουθήσει συγκεκριμένη διαδικασία για την εξεύρεση και επιλογή των αναδόχων του έργου. Για τον λόγο αυτό εκτιμήθηκε ότι για την ολοκλήρωση του έργου, απαιτείται το χρονικό περιθώριο των 5 μηνών από την ημερομηνία έναρξης εκτέλεσης των εργασιών και όχι από την έκδοση της απόφασης ορισμού αναδόχου. "

Άρα δεν έχουν εξαφανστεί αλλά απλά κινούται σε προγραμματισμό πενταμήνου. Όμως δεν ξέρουμε αν στον προγραμματισμό που τροποποίησε το υπουργείο κατλά τις επιθυμίες της εταιρείας - αναδόχου είναι και προγραμματισμός του καιρού. Αν τα δύο προγράμματα συμφωνούν, πάει καλά. Αν όμως διαφωνούν, θαθέλαμε να ξέρουμε ποιος θα έχει την ευθύνη στις απευκταίες πλημμύρες και τη μεγάλη στερεοπαροχή που θα πνίξει τον Σχίνο και τα κατάντη με νερό και λάσπη.

Είναι αλήθεια πως η ελληνική κυβέρνηση χορεύει στον ρυθμό των χορηγών και ευεργετών (της;) Τα σύννεφα και ο καιρός όμως;

Ελπίζουμε να μη γίνει τίποτα και να περάσει το πεντάμηνο (που δεν έχει αρχίσει ακόμα σύμφωνα με τα ΕΛΠΕ) χωρίς μεγάλα ύψη ραγδαίας βροχής, διαβρώσεις και έντονη στεροπαροχή, Αν όμως δεν συμβεί έτσι, τότε μάλλον θα φταίει και πάλι ένας άγνωστος ηλικιωμένος που ξεκίνησε τη φωτιά

Σημείωση: Στο αναφερθέν προηγούμενο άρθρο τονίζουμε την παράγραφο 

"Ιδού τα σχετικά αποσπάσματα από τις δύο αποφάσεις Γκουντούφα:

• 21 Οκτώβρη: «Ως καταληκτική προθεσμία ολοκλήρωσης των εργασιών ορίζεται η 21η Ιανουαρίου 2022».
• 26 Οκτώβρη: «Ως καταληκτική προθεσμία ολοκλήρωσης των εργασιών ορίζεται διάστημα 5 μηνών από την έναρξη εκτέλεσης των εργασιών».

Κρατήστε την για να μην ψάχνετε ηλικωμένους ενενηντάρηδες μετά