φωτό Μάριος Βασιλόπουλος

Η Αλκυόνη είναι ίσως το πουλί του τόπου μας με τα πιο εντυπωσιακά χρώματα. Για χάρη της οι θεοί, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, γαλήνευαν τον καιρό καταμεσής του χειμώνα για να μπορεί η Αλκυόνη να επωάζει τα αυγά της

Είναι οι περίφημες Αλκυονίδες μέρες που εμφανίζονται στο χρονικό διάστημα από τις 15 Δεκεμβρίου ως τις 15 Φεβρουαρίου, με μεγαλύτερη συχνότητα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου. Τις ημέρες αυτές επικρατεί ηλιοφάνεια, αρκετά υψηλή για την εποχή θερμοκρασία και σχετική άπνοια. Το καιρικό αυτό φαινόμενο παρατηρείται στην Ελλάδα και σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο.

Το φαινόμενο αυτό είχε εντυπωσιάσει τους αρχαίους Έλληνες και έπλασαν γι αυτό έναν όμορφο μύθο. Σύμφωνα με το μύθο, η Αλκυόνη, κόρη του Αίολου και της Αιγιάλης, παντρεύτηκε τον γιο του Εωσφόρου Κήυκα. Η αγάπη που ένιωθε ο ένας για τον άλλον τους οδήγησε να συγκρίνουν τους εαυτούς τους με το Δία και την Ήρα και να ονομάζονται με τα ονόματα εκείνων και όχι με τα δικά τους. Οι θεοί όμως τους τιμώρησαν για την αλαζονεία τους και τους μεταμόρφωσαν στο ομώνυμο θαλασσοπούλι.

Επειδή όμως η Αλκυόνη έφτιαχνε τη φωλιά της κοντά στην ακτή και τα κύματα την κατέστρεφαν, ο Δίας τη λυπήθηκε και διέταξε τους ανέμους να σταματούν για δεκατέσσερις μέρες, επτά πριν το χειμερινό ηλιοστάσιο και επτά μετά, για να μπορεί η Αλκυόνη να επωάζει τα αυγά της.

φωτό Μάριος Βασιλόπουλος

Υπάρχουν πολλές παραλλαγές αυτού του μύθου. Σύμφωνα με μία από αυτές, ο Κήυκας αποφάσισε να ταξιδέψει, για να ζητήσει χρησμό από το μαντείο του Απόλλωνα στην Κλάρο. Όμως μία θαλασσοταραχή τσάκισε το πλοίο και ο ίδιος πνίγηκε. Το σώμα του ξεβράστηκε στην ακτή, όπου το βρήκε η Αλκυόνη. Ο θρήνος της προκάλεσε τη συμπόνια των θεών που τους μεταμόρφωσαν σε πουλιά.

Μία άλλη εκδοχή πάλι, θέλει τις Αλκυονίδες κόρες του Γίγαντα Αλκυόνα, επτά στον αριθμό, οι οποίες μετά το φόνο του πατέρα τους σκοτώθηκαν πηδώντας στη θάλασσα, και μεταμορφώθηκαν στη συνέχεια από την Αμφιτρίτη σε αλκυόνες

Η Αλκυόνη (Alcedo atthis) κατοικεί σε πυκνόφυτες όχθες ποταμών και λιμνών, καθώς και σε βραχώδεις ή θαμνώδεις ακτές των θαλασσών. Στην Ελλάδα φτάνει στα τέλη του καλοκαιριού και αναχωρεί στα τέλη Μαρτίου. Τα τελευταία χρόνια όλο και λιγότερες Αλκυόνες αναπαράγονται με αποτέλεσμα την ανάγκη προστασίας του είδους.

Την Αλκυόνη θα τη δούμε το χειμώνα να κάθεται ακίνητη στις άκρες λιμνών ή ποταμών πάνω σε ένα καλάμι ή βραχάκι. Μόλις δει κάποιο ψάρι κοντά στην επιφάνεια του νερού, εφορμά κάθετα με τα φτερά της διπλωμένα. Αστραπιαία, με το μυτερό και δυνατό της ράμφος, το αρπάζει και σε κλάσματα του δευτερολέπτου έχει βγει από το νερό. Πολλές φορές, πριν βουτήξει για να αρπάξει τη λεία της, φτερουγίζει επιτόπου εντυπωσιακά

Τα χρώματά της είναι εντυπωσιακά. Έντονα μεταλλικό γαλάζιο στο πάνω μέρος, λευκός λάρυγγας, λευκή κηλίδα στο λαιμό στο κάτω μέρος και μάγουλα πυρόξανθα με κόκκινα πόδια.

φωτό Μάριος Βασιλόπουλος

Έχει σχετικά κοντά φτερά και πετά σε ευθεία, χαμηλά και σε μικρές αποστάσεις. Όπως τα περισσότερα πουλιά, αναπαράγεται την άνοιξη (άσχετα με το γοητευτικό μύθο), με το θηλυκό να γεννά 5 έως 7 λευκά σφαιρικά αυγά  σε σήραγγα που φτιάχνει σε πρανή κοντά στο νερό

Ένα από τα λίγα μέρη στην Αττική όπου μπορούμε να παρατηρήσουμε Αλκυόνες είναι το Μεγάλο Ρέμα της Ραφήνας, το δεύτερο υδάτινο σύστημα της Αττικής μετά τον Κηφισό, με συνεχή ροή νερού όλο το χρόνο, έτσι ώστε μάλλον ποτάμι θα έπρεπε να το αποκαλούμε παρά ρέμα. Ένα ποτάμι που έχει υποστεί την ανθρώπινη βαρβαρότητα επί δεκαετίες και ετοιμάζεται τώρα να δεχτεί το τελειωτικό χτύπημα με την απόφαση της Περιφέρειας Αττικής για τσιμεντοποίησή του με τη σύμφωνη γνώμη και στήριξη του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου.

Εκατοντάδες είδη που διαβιούν μόνιμα ή προσωρινά πρόκειται να χάσουν το ενδιαίτημά τους και να εξαφανιστούν από την περιοχή, κάτι που με περισσό κυνισμό και έλλειμμα ευαισθησίας ο δήμαρχος της περιοχής αποκαλεί «προσωρινή απομείωση της βιοποικιλότητας». Ας απολαύσουμε στο άρθρο αυτό ένα από τα πιο θαυμαστά είδη αυτής της «βιοποικιλότητας που θα απομειωθεί» στο όνομα της άγνοιας, της αναισθησίας και των συμφερόντων

Οι φωτογραφίες που συνοδεύουν το άρθρο προέρχονται από την ομάδα «Άγρια Φύση Ραφήνας Πικερμίου» και είναι πραγματικά εκπληκτικές

φωτό Αντώνης Φαρμακόπουλος

φωτό Λιάκος Δομουχτσίδης

φωτό Λιάκος Δομουχτσίδης

φωτό Αντώνης Φαρμακόπουλος

φωτό Μάριος Βασιλόπουλος

Πηγές

https://dasarxeio.com/2016/01/15/26723/

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%BA%CF%85%CF%8C%CE%BD%CE%B7_

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%BA%CF%85%CF%8C%CE%BD%CE%B7_