Σε μια άλλη εποχή, σε μια άλλη οικονομία, σε πολιτικές συνθήκες που είχαν παγώσει τη χώρα και τον πληθυσμό της, χρηματοδοτήθηκε η ανέγερση ενός «εργοστασίου», ενός μεγάλου οινοποιείου στην πραγματικότητα, που όμως οι συνθήκες του επέβαλαν να λειτουργήσει υπό περιορισμούς. Τους ίδιους περιορισμούς που υφίσταντο και οι άνθρωποι.

Ένα εργοστάσιο που ήταν προορισμένο να δουλέψει με την παραγωγή της Ένωσης Γεωργικών (Αγροτικών κατά την σπασμένη επιγραφή) Συνεταιρισμών Αττικής αφού δεν υπήρχε παράλληλη πρόνοια μελλοντικής αναβάθμισης του. Και πως να υπάρξει τέτοια πρόνοια για ένα εργοστάσιο σε μία χώρα αποκλεισμένη από τον υπόλοιπο κόσμο;

Μετά από 25 χρόνια λειτουργίας και σταθερής (και περιορισμένης) παραγωγής κρασιών του τόπου (σίγουρα πολλοί θυμόμαστε τα κρασιά που έβγαζε -λευκό και κόκκινο) αναγκάστηκε να κλείσει αφού η αμπελουργία στην Αττική δεν είναι αντικείμενο συνεταιριστών, αλλά υπόθεση μεγαλοϊδιοκτητών αμπελιών και οινοποιείων. Έτσι, μία Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Αττικής δεν είχε ούτε δυνατότητα ούτε λόγο ύπαρξης, τουλάχιστον στον τομέα της αμπελουργίας. Όταν λοιπόν αυτοκαταργείται το πρώτο σκαλί της οικονομικής διαδικασίας, που θα πατήσει το δεύτερο;

Σήμερα, που η πρωτογενής παραγωγή στην Αττική μοιάζει με ανέκδοτο, δεν υπάρχει στήριγμα για την ανάπτυξη μεταποιητικών ή ακόμα περισσότερο, πλήρως καθετοποιημένων μονάδων παραγωγής. Μήπως δεν είναι αλήθεια πως η αξία της γης που φιλοξενεί ένα οινοποιείο, ή ένα μικρό εργοστάσιο, αξίζει όσο ενδεχομένως θα αξίζει η παραγωγή τους των επόμενων 10 ετών; Είναι γνωστό. Αυτή είναι η Αττική. Νταμάρι που αξίζει όσο πουλάει τα σπλάχνα του και που πάνω του δεν μπορεί να παραχθεί πια, τίποτα.

Βίοι παράλληλοι

Αφορμή για την παρούσα ανάρτηση ήταν (εκτός από τη μνήμη) και η σχεδιαζόμενη "ανάπτυξη" του λιμανιού της Ραφήνας. Όπως το καθημερινό βίωμα αναδεικνύει, το λιμάνι της Ραφήνας δεν αντέχει την υπερανάπτυξη που του επιφυλάσσουν παραχωρησιούχοι και Κράτος (η σειρά δεν είναι τυχαία). Το λιμάνι βρίσκεται σε μία πόλη ανθρώπων, σε μία πόλη που ζούνε άνθρωποι σε μικρή απόσταση από το λιμάνι και καθημερινά βιώνουν την εμπειρία της γειτνίασης αυτής. Το ίδιο λοιπόν που συνέβη στο Πικέρμι που θέλησαν κάποιοι φωστήρες χωρίς να υπολογίσουν τις εξελίξεις, να δώσουν χαρακτήρα κέντρου καθετοποίημένης αγροτικής παραγωγής. Φυσικά απέτυχαν, λόγω του χαρακτήρα και των αξιών γης που διαμορφώνονταν στην περιοχή. Το πείραμα που είναι σε εξέλιξη στη γειτονική Ραφήνα θυμ.ιζει λίγο εκείνα τα σχέδια της Χούντας, που αποδείχθηκε πως δεν ήταν τίποτα άλλο παρά  έργα εντυπωσιασμού των ιθαγενών. Στη Ραφήνα δεν θέλουν να εντυπωσιάσουν ιθαγενείς (άσχετα αν τους τάζουν κέρδη και οφέλη) αλλά απλά και κυνικά, να εξυπηρετήσουν εφοπλιστές και κυρίως τον παραχωρησιούχο του ΟΛΠ. Η ακτοπλοϊα "πιάνει" πολύ χώρο στον Πειραιά. Πρέπει κάπου να πάει.

Σχεδιάζουν λοιπόν με γνώμονα το ότι η αξίες προέρχονται από το κέρδος των εφοπλιστών της ακτοπλοϊας, ενώ η πραγματική αξία βρίσκεται στην ίδια τη γη. Στην γη και την ποιότητα ζωής που προσφέρει στους ανθρώπους.

Η αξία (για τους λίγους) που σχεδιάζουν να παραγάγουν με την ανάπτυξη του λιμανιού προϋποθέτει συνεχή υποβάθμιση της ποιότητας ζωής (των πολλών). Και την αξία που θα παραχθεί θα την προσποριστούν όπως πάντα οι λίγοι. Οι εκλεκτοί του συστήματος. Όχι οι κοινοί ιθαγενείς ή οι θαλασσοδαρμένοι της ακτοπλοΐας. Είτε άμεσα από την αύξηση και εντατικοποίηση των δρομολογίων είτε έμμεσα από τις αλλοιώσεις που θα επιφέρουν  οι υποδομές για τις οποίες διψάει ένα λιμάνι (αλλά όχι και οι κάτοικοι). Αυτή είναι η ανάπτυξη για όλους τους άλλους εκτός από τους εύπιστους ιθαγενείς.

Όταν πωλείται ένας τόπος, πολλοί νομίζουν πως οι πρώτοι κάτοχοι και πωλητές κερδίζουν. Ισχύει. Προσωρινά όμως. Όταν πωλείται ένας τόπος, αυτοί που χάνουν είναι οι κάτοικοι του και όσοι είναι ή αισθάνονται δεμένοι με τον τόπο. Αυτοί που κερδίζουν είναι οι έμποροι. Όπως και με το εργοστάσιο του παραδείγματος. Έχασαν οι παραγωγοί. Έχασε η εργασία και κέρδισαν οι έμποροι. Όχι οι έμποροι της παραγωγής, αλλά οι έμποροι της γης. Όχι οι ιστορικοί ιδιοκτήτες αλλά οι μεσάζοντες και οι παραχωρησιούχοι. Αυτοί που κερδίζουν πάντα εις βάρος όλων των άλλων. Εις βάρος όλων μας.

Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών. Το οινοποιείο στο Πικέρμι δέσμιο της αξίας της γης πάνω στην οποία χτίστηκε