Είμαστε λίγοι αυτοί που παλεύουν ενάντια στο Κακό
Στα τέλη του Νοέμβρη που μας πέρασε αναρωτιόματαν, σαν τον τελευταίο άνθρωπο επί της γης, για το τελευταίο δέντρο του πλανήτη. Σκεφτόμασταν σαν τον τεέυταίο ανθρωπο που στεκόταν μπροστα στο τελευταίο δέντρο και εκείνη τη στιγμή καταλάβαινε την αλήθεια. Καταλάβαινε πως η αλήθεια του δεν ήταν τίποτα άλλο παρά ένα ψέμα. Χιλιοειπωμένο και γι' αυτό προσοδοφόρο στους ψεύτες και ζημιογόνο σε όλους τους άλλους. Ήταν ο άνθρωπος που έβλεπε το τελευταίο δέντρο να περιμένει τη μαύρη μοίρα του, σε έναν κόσμο που μισεί το χώμα και τα λασπωμένα δέντρα του και αγαπά τα στρωμένα καθαρά τσιμέντα.
Σήμερα το μοναχικό δέντρο απέκτησε παρέα. Απέκτησε φίλους και γονείς. Συγγενείς και αδέλφια.Έφτασε μία ανακοίνωση - κάλεσμα από τους ανθρώπους που κατοικούν διπλα του, στο μπλε λιμανάκι της Ραφήνας, οι οποίοι οργανώνουν μία γιορτούλα για την υιοθεσία του μοναχικού, τελευταίου δέντρου. Την πρόσκληση που λάβαμε τη μοιραζόμαστε με όλους όσοι ανταποκριθήτε και έρθετε μαζί μας για να πάρετε μέρος στο στόλισμα και στη δημιουργία μίας ανθρώπινης ασπίδας που θα το προστατεύσει από τα δίποδα αρπακτικά.
!!)
Το να απομονώσει κανείς το συμφωνικό έργο του Μίκη Θεοδωράκη, προκειμένου να φτιάξει ένα στοιχειώδες αφιέρωμα για έναν κύκλο παρουσίασης αυτής της πολύπλευρης, ασύλληπτα μεγάλης μουσικής ευφυίας, είναι κάτι φοβερά δύσκολο. Όχι μόνο για τον όγκο δεδομένων που ο συντάκτης του εγχειρήματος, πρέπει να βάλει σε μία σειρά στο χαρτί (διάβαζε στην οθόνη) και στο μυαλό του, αλλά κυρίως γιατί είναι πολύ δύσκολο να σταθεί στην κατάλληλη απόσταση ασφαλείας για να μην τον απορροφήσει το ίδιο το έργο, από το οποίο διαλέγει αποσπάσματα και για το οποίο προσπαθεί να γράψει.
Με αυτή την απειλή να επικρέμεται πάνω από το υπό σύνταξη κείμενο και ακούγοντας παράλληλα αποσπασματικά, το συμφωνικό έργο του Μίκη, προτιμήσαμε να θέσουμε ως βάση για το αφιέρωμα μας τα όσα έχουν γραφεί ήδη στα εξώφυλλα των συμφωνικών έργων ή των συλλογών του, όπως και όσα αναφέρονται σε 2 ιστότοπους αφερωμένους στο έργο του. Έχοντας αυτά ως βάση και με την παράλληλη ακρόαση του ίδιου, του ζωντανού έργου του συνθέτη, είπαμε να ξεχωρίσουμε και να παρουσιάσουμε εδώ τα έργα που μας εντυπωσιάζουν για χρόνια.
Δεν συμπεριλάβαμε στο μικρό μας αφιέρωμα ορατόρια, όπερες και καντάτες ή άλλα ολοκληρωμένα έργα όπως τα πασίγνωστα, βραβευμένα και αγαπημένα κινηματογραφικά μουσικά έργα και βέβαια ούτε το λαϊκό ορατόριο «Αξιον Εστί» ή τα «Επιφάνια Αβέρωφ», την «Κατάσταση Πολιορκίας», το«Canto General». Εξαίρεση κάναμε με το κοντσέρτο «Λόρκα» και παρακάτω εξηγούμε γιατί.
Πολλά έργα των οποίων η δημιουργία δεν έχει συμφωνικό χαρακτήρα, επίσης δεν περιελήφθησαν στις επιλογές μας εδώ. Όσο και αν κανείς δεν μπορεί να το καταλάβει αυτό ακούγοντας απομονωμένη τη μουσική του κάθε έργου και χωρίς να εστιάζει αποκλειστικά στα μορφολογικά της χαρακτηριστικά, η δομή ενός συμφωνικού έργου είναι συγκεκριμένη. Ο μεγάλος Μίκης κατάφερε να διατρησει την αυστηρή φόρμα και να επιβάλλει τη δική του αισθητική, αλλά εμείς δεν έχουμε τα εφόδια να ακολουθήουμε τη σκέψη του και έτσι στεκόμαστε στα έργα του, τα οποία διατηρούν λίγο ή πολύ τη φόρμα σονάτας, το χαρακτηριστικό του συμφωνικού έργου.
.Έτσι με γνώμονα τον ορισμό που θέλει μία συμφωνία (sinfonia) να περιγράφει ορχηστρικά έργα μεταβαλλόμενης μορφής και με επικρατέστερη σημασία εκείνη της κλασικής συμφωνίας, δηλαδή «έργου για συμφωνική ορχήστρα σε τέσσερα συνήθως μέρη, που ακολουθεί το μορφολογικό πρότυπο της κλασικής σονάτας», αρχίσαμε να κάνουμε μία επιλογή για να την παρουσιάσουμε εδώ και με τη βοήθεια του Youtube, το οποίο σε αρκετές περιπτώσεις δεν ήταν αρκετό.
Για τον Μίκη τα έργα αυτής της φόρμας δεν είναι τα περισσότερα, αλλά σε μία διασταλμένη έννοια που θα διαλέγαμε ανάμεσα στα ορατόρια, τις καντάτες και τις όπερες του, θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι ίσως ο μεγαλύτερος και παραγωγικότερος συνθέτης του κόσμου για την κλασική μουσική του 20ου αιώνα.
Ακόμα και αν υπερβάλουμε, η άγνοια κινδύνου για τη φωτιά που προσεγγίζουμε και η αγάπη για το έργο του Μίκη,μας δικαιολογούν
Εξώφυλλα δίσκων (CD) συμφωνικής μουσικής του Μίκη Θεοδωράκη (2007)
Αλλά ας ξεκινήσουμε την επιλογή - αφιέρωμα στα συμφωνικά του έργα, σύμφωνα με τα καθορισμένα και παγκοσμίως αποδεκτά πρότυπα.Συνολική playlist ακολουθεί μετά την επιγραμματική παρουσίαση των έργων
Όπως μας πληροφορεί και ο αφιερωμένος στον Μίκη ιστότοπος, αναφερόμενος στην εργογραφία του, τα συμφωνικά του έργα διαιρούνται σε δύο περιόδους.
Α. Τα έργα έως το 1953:
«Τρίο» για πιάνο, βιολί και βιολοντσέλο,
«Έρως και Θάνατος», Μέρος 1ο Μέρος2o
«Πρώτη Συμφωνία», Συμφωνία Νο 1., ΄
Β. Τα έργα μετά το 1953:
Σουίτες Νο 1, 2 και 3 για ορχήστρα,
Σονατίνες Νο1 και 2 για βιολί και πιάνο,
1981: Συμφωνία Νο 2. (Το τραγούδι της Γης, Ποίηση: Μίκη Θεοδωράκη),
1982: Συμφωνία Νο. 3 (Ο πόνος της μάνας)
1983: Συμφωνία Νο 7 («Εαρινή», Ποίηση: Γιάννης Ρίτσος, Γιώργος Κουλούκης),
1986/7: Συμφωνία Νο 4 («Των Χορικών») για σοπράνο, μέτζο, αφηγητή, χορωδία και συμφωνική ορχήστρα χωρίς έγχορδα,
Και στη συμφωνική δημιουργία του Μίκη Θεοδωράκη θ α μπορούσαμε να συμπεριλάβουμε και τα
«Κονσέρτο για βιολοντσέλο και ορχήστρα», Ενδεικτικά: «Ευτέρπη»
«Κονσέρτο για κιθάρα και ορχήστρα» (Lorca)
Πληρέστερο κατάλογο του απέραντου συμφωνικού έργου του Μίκη Θεοδωράκη, μπορείτε να βρείτε εδώ
Ο Μίκης ως συνθέτης συμφωνικής μουσικής, είτε αναφερόμαστε στα έργα του που υπακούουν στην κλασική φόρμα της διαίρεσης σε τέσσερα μέρη, που ακολουθεί το μορφολογικό πρότυπο της κλασικής σονάτας είτε αναφερόμαστε στα έργα του που χαρακτηρίζονται από ενισχυμένο lead (ασματικό) μέρος ή αναφερόμαστε στα έργα του με άλλες παραλλαγές της κλασικής φόρμας, αποτελεί μία υψηλότατη κορυφή στη μουσική τέχνη του 20ου αιώνα.
Η ευφυΐα και το ταλέντο του εκφράζονται ήδη από το 1953 με το τρίο για πιάνο, βιολί και τσέλο με τους πρωτότυπους διαλόγους και ρόλους των τριών οργάνων. Φυσικά το ταλέντο και η ευφυΐα αυτή ήταν παρούσα σε όλο το έργο του. Με ορόσημα για το λιγότερο εξοικειωμένο με τη συμφωνική μουσική κοινό, την 3η Συμφωνία (ο πόνος της μάνας), την 7η (Εαρινή σε ποίηση Ρίτσου - Κουλούκη) και την μοναδικής έμπνευσης 4η (των Χορικών – με συμφωνική ορχήστρα δίχως …έγχορδα). Δεν παραβλέπουμε καθόλου το έργο του Μίκη “Lorca” το οποίο μορφολογικά θεωρείται κοντσέρτο για κιθάρα και ορχήστρα, αλλά το ασματικό μέρος του δίνει μία δύναμη μεγαλύτερη από ένα κοντσέρτο γκρόσο και μία επιδραστικότητα που το καθιστά απόλυτη εμπειρία για τον ακροατή.
Επανερχόμαστε στην γενικά αποδεκτή διαίρεση του συμφωνικού έργου του Μίκη, σε πέντε περιόδους
Τέλος κατά την πέμπτη περίοδο (1989 και μετά) συνθέτει βασικά τις όπερές του (λυρικές τραγωδίες) Μήδεια, Ηλέκτρα και Αντιγόνη. Την Τριλογία αυτή συμπληρώνει η καινούρια του 'Οπερα Λυσιστράτη. Με τα έργα αυτά ο Θεοδωράκης εγκαινιάζει την εποχή του Λυρικού Βίου, δηλαδή την ολοκληρωτική στροφή του προς τον λυρισμό και την τελειοποίηση της λυρικής μουσικής έκφρασης σε όλο το φάσμα της μουσικής του δημιουργίας.
Γράφοντας για τον «συμφωνικό Μίκη» είναι αδύνατο να μη γράψει κανείς για τον λυρικό, τον κινηματογραφικό, τον λαϊκό Μίκη. Είναι αδύνατο να διαχωρίσεις τις όψεις του έργου του Μίκη Θεοδωράκη γιατί η δύναμη της μουσικής του ξεπερνά τις μορφολογικές, υφολογικές ή θεματικές διαχωριστικές και αποκτά διαχρονικά, ξεχωριστή θέση στην παγκόσμια μουσική δημιουργία. Όπως και ο ίδιος που –τουλάχιστον για εμάς τους Έλληνες- ήταν, είναι και θα μείνει «Μίκης». Δεν χρειάστηκε ποτέ άλλωστε κανέναν προσδιορισμό επιθέτου, προκειμένου να τον αναγνωρίσεις. Είτε βλέποντας τον είτε ακούγοντας τον. Τον ίδιο ή τη μουσική του.
Σε προηγούμενο δημοσίευμα μας, στις 30/11, αναφερόμασταν στην εξαφάνιση των ΕΛΠΕ από το πεδίο των έργων προστασίας και αποκατάστασης των καένων περιοχών του Σχίνου, για τις οποίες είχε μάλιστα ανακηρυχθεί "Ανάδοχος Αποκατάστασης"
Σήμερα τα ΕΛΠΕ απάντησαν στα σχετικά δημοσιεύματα ξεκαθαρίζοντας πως "λόγω των ιδιαίτερων απαιτήσεων του έργου, ενημέρωσε εξαρχής ότι από την στιγμή που δεν υπάρχουν προ-εγκεκριμένοι εργολάβοι με τους οποίους μπορεί να συνεργαστεί, θα ακολουθήσει συγκεκριμένη διαδικασία για την εξεύρεση και επιλογή των αναδόχων του έργου. Για τον λόγο αυτό εκτιμήθηκε ότι για την ολοκλήρωση του έργου, απαιτείται το χρονικό περιθώριο των 5 μηνών από την ημερομηνία έναρξης εκτέλεσης των εργασιών και όχι από την έκδοση της απόφασης ορισμού αναδόχου. "
Άρα δεν έχουν εξαφανστεί αλλά απλά κινούται σε προγραμματισμό πενταμήνου. Όμως δεν ξέρουμε αν στον προγραμματισμό που τροποποίησε το υπουργείο κατλά τις επιθυμίες της εταιρείας - αναδόχου είναι και προγραμματισμός του καιρού. Αν τα δύο προγράμματα συμφωνούν, πάει καλά. Αν όμως διαφωνούν, θαθέλαμε να ξέρουμε ποιος θα έχει την ευθύνη στις απευκταίες πλημμύρες και τη μεγάλη στερεοπαροχή που θα πνίξει τον Σχίνο και τα κατάντη με νερό και λάσπη.
Είναι αλήθεια πως η ελληνική κυβέρνηση χορεύει στον ρυθμό των χορηγών και ευεργετών (της;) Τα σύννεφα και ο καιρός όμως;
Ελπίζουμε να μη γίνει τίποτα και να περάσει το πεντάμηνο (που δεν έχει αρχίσει ακόμα σύμφωνα με τα ΕΛΠΕ) χωρίς μεγάλα ύψη ραγδαίας βροχής, διαβρώσεις και έντονη στεροπαροχή, Αν όμως δεν συμβεί έτσι, τότε μάλλον θα φταίει και πάλι ένας άγνωστος ηλικιωμένος που ξεκίνησε τη φωτιά
Σημείωση: Στο αναφερθέν προηγούμενο άρθρο τονίζουμε την παράγραφο
"Ιδού τα σχετικά αποσπάσματα από τις δύο αποφάσεις Γκουντούφα:
Κρατήστε την για να μην ψάχνετε ηλικωμένους ενενηντάρηδες μετά
Στις 3 Φεβρουαρίου του 2021, σε άρθρο του Κ. Ζαφειρόπουλου στην Εφημερίδα των Συντακτών με τίτλο «Κραυγή αγωνίας για τα βαρέα μέταλλα στο λιμάνι της Ερμούπολης» γράφτηκε πως το θέμα της ρύπανσης το έφεραν στη Βουλή 26 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, για να ακολουθήσει (λίγες μέρες πριν τη δημοσίευση του άρθρου) άκρως απαξιωτική και επιθετική κατά του βουλευτή Νίκου Συρμαλένιου ανακοίνωση από το Εργοστασιακό Σωματείο Ναυπηγείων Σύρου.
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η -σχεδόν παρακρατικού τύπου- επίθεση κατά του βουλευτή αποτελεί ιδιαίτερα ανησυχητικό φαινόμενο, αλλά ακόμα πιο ανησυχητικό όμως είναι το γεγονός ότι, παρά τις σχετικές αναφορές της οργάνωσης Aegean Rebreath, (η οποία είχε συλλέξει δείγματα από τον βυθό και τα είχε στείλει στο ΕΛΚΕΘΕ), αλλά και του Παρατηρητηρίου Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου και παρότι τα όρια που θέτει ο νόμος, διαπιστώθηκε πως έχουν κατά πολύ ξεπεραστεί (Ν. 3983/2011) δεν είχε προχωρήσει η σχετική διαδικασία διαπίστωσης και κολασμού της αυθαιρεσίας ή κάτι συγκεκριμένο, ήδη επί δωδεκάμηνο. Ούτε από την Περιφέρεια Ν. Αιγαίου έγινε κάτι επ’ αυτού, ούτε έγιναν έλεγχοι από τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, όπως συνέστησε το ΥΠΕΝ σε συνεννόηση με το ΕΛΚΕΘΕ.
Στις 5 Φεβρουαρίου του 2020, σε άρθρο του Γ. Λιάλιου στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα ανάλυσης δειγμάτων από τον πυθμένα του λιμανιού της Σύρου. Οι τιμές δέκα βαρέων μετάλλων όχι μόνο ξεπερνούν τις φυσιολογικές, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις είναι έως και
π έ ν τ ε φ ο ρ έ ς μ ε γ α λ ύ τ ε ρ ε ς.
Διατυπώθηκε (στο ίδιο άρθρο) και το ακόλουθο εύλογο ερώτημα:
- Αν οι τιμές αυτές μπορεί να οφείλονται στη φ υ σ ι ο λ ο γ ι κ ή δραστηριότητα ενός λιμανιού ή είναι κάποια άλλη, «βαριά» δραστηριότητα στο νησί, με σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Στη δεύτερη περίπτωση, η υπόθεση γίνεται πιο πολύπλοκη καθώς τα απόβλητα με υψηλή περιεκτικότητα σε βαρέα μέταλλα δύσκολα θα επιτρεπόταν από την πολιτεία να απορριφθούν στη θάλασσα. Αν τα απόβλητα έχουν απορριφθεί χωρίς άδεια, τότε με βάση την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», θα πρέπει να κινηθεί η διαδικασία απορρύπανσης του βυθού με το κόστος να μεταβιβάζεται στον υπαίτιο, που προφανώς δεν είναι ο Δήμος Σύρου.
Δεν ξέρουμε τι πόνεσε την ιδιοκτήτρια εταιρεία, το κόστος απορρύπανσης ή η υγεία των Συριανών (και όλων των Αιγαιοπελαγιτών στην πραγματικότητα), αλλά σε λίγους μήνες και μέχρι τον Απρίλιο του 2021, η ιδιοκτήτρια εταιρεία των Ναυπηγείων Σύρου, ο Όμιλος ONEX, έβαλε μπροστά τη βιομηχανία μηνύσεων. Την ανά τα χρόνια προτιμώμενη μέθοδο για την οικονομική εξόντωση του «απεναντι». Δεν είναι και λίγες οι φορές που η σκιά πως η βιομηχανία μηνύσεων στήθηκε από συγκεκριμένα συμφέροντα, ρίχνει ακόμα το βάρος της σε παρεμφερείς υποθέσεις.
Η βιομηχανία μηνύσεων στήθηκε εναντίον του Παρατηρητηρίου Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου (ΠΠΠΣ) και μελών του. Όπως σημειώνεται στο δελτίο Τύπου του ΠΠΠΣ, οι αξιώσεις του Ομίλου εναντίον του σωματείου ξεπερνούν τα δύο εκατομμύρια ευρώ έως σήμερα, ενώ πρόσφατες πληροφορίες μας λένε πως η ΟΝΕΧ απέστειλε και 3η αγωγή στο ΠΠΠΣ, διεκδικώντας ακόμη €1.000.000 για όσα λέχθηκαν από πλευράς του προέδρου του Παρατηρητηρίου, κ. Ζολώτα σε δύο ραδιοφωνικές συνεντεύξεις του.
«Είναι πραγματικά άξιο ιδιαίτερης αναφοράς ότι ο όμιλος της ONEX υποστηρίζει πως η ραδιοφωνική συνέντευξη του μέλους μας καθώς και οι δημοσιεύσεις μας ήταν ικανές να προκαλέσουν μεγάλη ζημιά στις εταιρείες του με ακυρώσεις συμβολαίων», σημειώνει το Παρατηρητήριο στην ανακοίνωσή του, ενώ σε άλλο σημείο της γίνεται λόγος για «το κλίμα τρομοκρατίας και εκβιασμού εναντίον των πολιτών που αγωνιούν για την υγεία τους και το περιβάλλον που ζουν και βλέπουν τις αρχές να μην αντιδρούν στα συνεχή και επαναλαμβανόμενα επεισόδια ρύπανσης που λαμβάνουν χώρα σε κοινή θέα, αλλά και στη δίωξη πολιτών με εξοντωτικά ποσά».
Μετά την εισαγωγή στο θέμα, δημοσιεύουμε στην Attica Voice την ανακοίνωση του Παρατηρητηρίου Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου, σχετικά με την απόπειρα εκφοβισμού και φίμωσης που προσπαθεί να επιβάλλει η η ιδιοκτήτρια εταιρεία των Ναυπηγείων Σύρου με όπλο την οικονομική εξόντωση πολιτών και συλλογικοτήτων που ανησυχούν για την αποδεδειγμένη εργαστηριακά, υποβάθμιση του τόπου και ζητούν απλά την εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας.
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ του Παρατηρητηρίου Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου
Στις 24.09.2021 είχε ορισθεί η συζήτηση των δύο από τις τρεις αγωγές που άσκησε η ΟΝΕΧ κατά του Παρατηρητηρίου Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου και μελών του, με τις οποίες αξιώνει αποζημίωση συνολικού ποσού άνω των 3.000.000€.
Σε αντίθεση με ό,τι έχει δημοσιευτεί σε κάποια τοπικά ΜΜΕ, οι δικηγόροι των δύο πλευρών είχαν αποφασίσει από κοινού να υποβάλουν αίτημα αναβολής, προκειμένου να συζητηθούν και οι τρεις αγωγές τον Δεκέμβριο.
Η τυπική διαδικασία της αναβολής συνοδεύτηκε από μια θορυβώδη φιέστα διχασμού (στο όνομα, βεβαίως, της «αρμονικής συνύπαρξης» και του σεβασμού του «ιερού δικαιώματος λόγου») από τους εκφραστές των «ΣΚΑΣΤΕ!», οι οποίοι, ενώ γνώριζαν ότι δεν θα συζητηθούν οι αγωγές, θεώρησαν ότι είναι κατάλληλη ευκαιρία να σκηνοθετήσουν μια εκδήλωση «αγανάκτησης», για να συνεχίσουν να υβρίζουν και να συκοφαντούν όσους ενάγονται από την εταιρεία – εργοδότη τους. Και αυτό, στο όνομα της υπεράσπισης του δικαιώματος στην εργασία. Βέβαια, οι ίδιοι δεν μπήκαν στον κόπο να μας εξηγήσουν, για ποιο λόγο, η τήρηση της νομοθεσίας και των όρων λειτουργίας του Ναυπηγείου -την επιβεβαίωση των οποίων ζητάμε από τις αρμόδιες αρχές- συνεπάγεται το κλείσιμο της επιχείρησης και την απώλεια της εργασίας και του μεροκάματού τους. Εκτός εάν θέλουν να δηλώσουν ότι η λειτουργία του Ναυπηγείου είναι αδύνατη, αν τηρηθούν οι ισχύοντες όροι προστασίας της δημόσιας υγείας και του φυσικού περιβάλλοντος.
Στεκόμαστε δίπλα στους εργαζόμενους που αγωνιούν για τις θέσεις εργασίας τους και που ασφαλώς γνωρίζουν ότι είναι οι πρώτοι που εκθέτουν την υγεία τους σε σοβαρό κίνδυνο, αν δεν τηρούνται οι προβλεπόμενοι όροι. Ταυτόχρονα, όμως, στεκόμαστε δίπλα σε όλη τη συριανή κοινωνία –της οποίας είμαστε μέλη- που αγωνιά για την προστασία της δημόσιας υγείας και του φυσικού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζει, εργάζεται και μεγαλώνει τα παιδιά της. Και αξιώνουμε από τις Αρχές να ασκήσουν τα νόμιμα και να μας επιβεβαιώσουν ότι η περιβαλλοντική νομοθεσία τηρείται και ότι η περίφημη μελέτη για τα βαρέα μέταλλα, που όλο εξαγγέλλεται και όλο αναβάλλεται, επιτέλους θα πραγματοποιηθεί.
Όσο οι Αρχές κωλυσιεργούν, αναλαμβάνουν και την ευθύνη για την ενίσχυση του διχασμού.
Ο εκφοβισμός, οι απειλές, οι προπηλακισμοί, τα ψέματα, η προσπάθεια να μας ταυτίσουν με «σκοτεινά συμφέροντα», που ποτέ δεν κατονομάζονται, και οι επικοινωνιακές φιέστες δεν συμβάλλουν στην αρμονική συνύπαρξη. Προϋπόθεση της ειρηνικής συνύπαρξης είναι ο -πραγματικός και όχι στα λόγια- σεβασμός στο δικαίωμα της έκφρασης γνώμης.
Η συστηματική αγνόηση ή, ακόμη, η διαστρέβλωση των θέσεων και των δράσεων του Παρατηρητηρίου από κάποια από τα τοπικά μέσα "ενημέρωσης" δεν μπορεί να αποκρύψει αυτό που όλοι γνωρίζουν, ούτε αποτρέπει όσες και όσους ενδιαφέρονται πραγματικά για την αρμονική συνύπαρξη και την ευημερία όλων μας, να αγωνιστούν μαζί μας για να εφαρμόζονται οι νόμοι στο νησί μας.
Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΠΠΠΣ
Το ιστορικό της υπόθεσης από το ΠΠΠΣ και σε PDF
Επίλογος της Attica Voice
Για ακόμα μία φορά βρισκόμαστε ενώπιοι μίας απόπειρας εργαλειοποίησης της Δικαιοσύνης. Γι’ αυτό όμως δεν φταίει η Δικαιοσύνη τελικά αλλά μία νομοθετική εξουσία που έχει βάλει στο τέλος των ιεραρχήσεων της την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος. Τον ίδιο τον λαό και τις ανάγκες του, τα έχει ιεραρχήσει τελευταία εδώ και χρόνια, χωρίς να χρειάζεται ιδιαίτερες νομοθετικές ρυθμίσεις ή προφάσεις.
Η αγωνία των πολιτών διώκεται και οι υπεύθυνοι κωφεύουν.
Άλλη μία υπόθεση εργαλειοποίησης της Δικαιοσύνης και η ώρα που η ίδια η Δικαιοσύνη πρέπει να αξιώσει την απαγκίστρωση της από το γαϊτανάκι αυτό που την έχει εμπλέξει ένα σύστημα που καμία σχέση με το Δίκαιο δεν έχει. Ούτε και είχε ποτέ.
Σχεδόν αναμενόμενο. Δεδομένης της αναξιοπιστίας και της ελαφρότητας του «επιτελικού κράτους» του πρωθυπουργού που φέρει ξεκάθαρα την ευθύνη, για την απανθράκωση σχεδόν 1.500.000 στρεμμάτων δασικού πλούτου της χώρας, δεν θα μπορούσε να συμβεί αλλιώς.
Πριν από έναν μήνα, φερέφωνα και μαριονέτες διατυμπάνιζαν και παιάνιζαν την είδηση πως μεγάλες επιχειρήσεις στη χώρα και το εξωτερικό αναλαμβάνουν την ευθύνη του «αναδόχου αποκατάστασης» των καμένων περιοχών. Στην Αττική, την Εύβοια, την Πελοπόννησο και όπου αλλού οι «άχρηστες» υπηρεσίες δεν θα μπορούσαν να επέμβουν προς όφελος της χώρας και των πολιτών της.
Οι «σωτήρες»
Από την αρχή βρώμισε η υπόθεση, με τις ανεξήγητες καθυστερήσεις των ίδιων των αναδόχων στην εγκατάσταση τους, στις περιοχές και την έναρξη των εργασιών. Αλλά καλοπροαίρετα πάντα, περιμέναμε. Περιμέναμε ανησυχώντας και βλέποντας την περίοδο των βροχών να έρχεται και να μην εκτελούνται αντιδιαβρωτικά έργα. Ταυτόχρονα πικρό γέλιο μας έπνιγε ακούγοντας κομπορρήμονες φελλούς να διακηρύσσουν την ανάθεση μελετών «αντιπλημμυρικών», αγνοώντας (ή αποκρύπτοντας πονηρά) το τι περιλαμβάνεται στην διεσταλμένη ερμηνεία του όρου αυτού. Η απουσία αντιδιαβρωτικών και η εξαγγελία «αντιπλημμυρικών» στη χώρα μας, δηλώνει συνήθως την επερχόμενη τσιμεντοποίηση, πολεοδόμηση μεγάλων επιφανειών με την παράλληλη απώλεια μεγάλων κομματιών δασικής γης.
Πριν από ένα μήνα τα γνωστά πετσωμένα φερέφωνα διαλαλούσαν πως «μέχρι το τέλος Ιανουαρίου του 2022 θα έχουν ολοκληρωθεί έργα αντιπλημμυρικής και αντιδιαβρωτικής θωράκισης». Όσον αφορούσε στα καμένα της Κορινθίας, στον Σχίνο, το ύψος της αναδοχής είχε προϋπολογισμό 1,5εκ.€ ο οποίος θα καλυπτόταν από την ανάδοχο εταιρεία, δηλαδή τα Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ) (ΑΔΑ Ψ8ΘΓ4653Π8-9Ψ2 21-10-21 βλ. ενσωματωμένο PDF)
Η πιο πάνω ανάθεση έγινε αφού τα ΕΛ.ΠΕ είχαν εκδηλώσει τη σχετική πρόθεση τους στο ΥΠΕΝ, για τη χρηματοδότηση και υλοποίηση αντιπλημμυρικών και αντιδιαβρωτικών έργων σε περιοχές της συνολικής καμένης έκτασης 17.214 στρεμμάτων στην Κορινθία
Το ΥΠΕΝ ανταποκρίθηκε άμεσα και η Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων όρισε, με σχετική της πράξη, τα ΕΛΠΕ ανάδοχο αποκατάστασης για την εκτέλεση του έργου.
Η αποκατάσταση αφορούσε τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά και αντιδιαβρωτικά έργα σε καμένες εκτάσεις από την πυρκαγιά που ξέσπασε στις 19 Μαΐου 2021 στην περιοχή του οικισμού Σχίνου της Τ.Κ. Πισίων του Δήμου Λουτρακίου – Περαχώρας – Αγίων Θεοδώρων Π.Ε. Κορινθίας.
Η σχετική μελέτη ολοκληρώθηκε στα τέλη Ιουνίου και (ακόμα) προβλέπει την κατασκευή:
α) κορμοδεμάτων στο 20% της καμένης επιφάνειας των υδρολογικών λεκανών όπως αυτές προσδιορίζονται στα συνημμένα διαγράμματα της μελέτης και εκατέρωθεν του επαρχιακού δρόμου Σχίνου – Αλεποχωρίου για την προστασία του και την αύξηση της προστασίας των διερχόμενων από αυτόν από κατολισθήσεις λίθων όπου αυτό είναι εφικτό και
β) ξυλοφραγμάτων (με κορμούς και κορμίδια) στις κοίτες των ρεμάτων των υδρολογικών λεκανών όπως αυτά προσδιορίζονται στα συνημμένα διαγράμματα της μελέτης με την αξιοποίηση των καμένων κορμών για την αποτροπή ή μείωση της διάβρωσης και την μείωση πλημμυρικών φαινομένων.
Τα έργα, ο προϋπολογισμός των οποίων ανέρχεται σε 1.490.926,84 ευρώ άνευ ΦΠΑ, επρόκειτο να ολοκληρωθούν πριν το τέλος του Ιανουαρίου 2022.
Μία εβδομάδα μετά την ανάθεση, η εφημερίδα ΚΟΝΤΡΑ δημοσιεύει εμπεριστατωμένο άρθρο με τίτλο Kαρκινοβατεί η έναρξη των έργων στις περιοχές των καμένων δασών όπου τεκμηριώνει το αδιέξοδο των διαδικασιών και τα γραφειοκρατικά εμπόδια για την πρόοδο των ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΩΝ προστατευτικών επεμβάσεων. Πέρα από τη γραφειοκρατία επισημαίνεται και η απροθυμία που επικρατεί ανάμεσα στους αναδόχους για την έναρξη των εργασιών. Μαζί επισημαίνονται κα οι εκταμιεύσεις δημοσίου χρήματος για την υλοποίηση τους.
Απορία μας είναι το που βρίσκονται οι διαφημισμένοι ανάδοχοι.
Οι ανάδοχοι είναι μόνο στα χαρτιά, την ώρα που εκταμιεύονται δημόσιοι πόροι που θα καλύψουν τις χρηματοδοτήσεις που –υποτίθεται πως- θα κάλυπταν οι ….ανάδοχοι;
Η περίπτωση του Σχίνου Κορινθίας (Ανάδοχος αποκατάστασης ΕΛΠΕ)+
Στο προαναφερθέν άρθρο της ΚΟΝΤΡΑ, ειδικά για τον Σχίνο Κορινθίας αναφέρεται
Στις 19 Οκτώβρη δημοσιεύσαμε το αποκαλυπτικό άρθρο με τίτλο: Κραυγή κατοίκων Σχίνου: Καήκαμε χθες, να μην πνιγούμε αύριο – Αλλά ο Στυλιανίδης οργανώνει φιέστες στο Αλεποχώρι. Τα Μέσα Μαζικής Παραπληροφόρησης είχαν αποσιωπήσει τις καταστροφές που προκλήθηκαν στον Σχίνο από τις βροχοπτώσεις. Το γεγονός ότι βγάλαμε στη φόρα τις καταστροφές, με πλούσιο φωτογραφικό υλικό θορύβησε την κυβέρνηση Μητσοτάκη, που έσπευσε και βρήκε τα ΕΛΠΕ για να αναλάβουν ως «ανάδοχος» να κατασκευάσουν τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα με βάση τη μελέτη της Διεύθυνσης Δασών Κορίνθου.
Με βάση την απόφαση που υπέγραψε ο Γκουντούφας στις 21 Οκτώβρη, το έργο αυτό θα έπρεπε να ολοκληρωθεί στις 21 Γενάρη. Η προθεσμία φαίνεται πως δεν άρεσε στα ΕΛΠΕ, γι’ αυτό και ο Γκουντούφας έσπευσε, με άνωθεν εντολή φυσικά, να εκδώσει νέα απόφαση στις 26 Οκτώβρη, με την οποία αύξησε το χρόνο που πρέπει να κατασκευαστεί το έργο. Ιδού τα σχετικά αποσπάσματα από τις δύο αποφάσεις Γκουντούφα:
21 Οκτώβρη: «Ως καταληκτική προθεσμία ολοκλήρωσης των εργασιών ορίζεται η 21η Ιανουαρίου 2022».
26 Οκτώβρη: «Ως καταληκτική προθεσμία ολοκλήρωσης των εργασιών ορίζεται διάστημα 5 μηνών από την έναρξη εκτέλεσης των εργασιών».
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ο «ανάδοχος» έπρεπε να επικοινωνήσει με το Δασαρχείο Κορίνθου, υπάλληλος του οποίου θα επιβλέπει την κατασκευή του έργου. Το Δασαρχείο, προκειμένου να εξασφαλίσει την καλή εκτέλεση του έργου, θα θέσει μια σειρά προϋποθέσεων και θα ελέγχει περιοδικά την ορθή εκτέλεσή τους. Ομως μέχρι τις 27 Οκτώβρη δεν είχε επικοινωνήσει κανένας εκπρόσωπος των ΕΛΠΕ με το Δασαρχείο. Είναι, λοιπόν, άγνωστο πότε τα ΕΛΠΕ θα επικοινωνήσουν με το Δασαρχείο και πότε θα ξεκινήσουν το έργο. Το σίγουρο είναι ότι αποκλείεται το έργο να ξεκινήσει την πρώτη εβδομάδα του Νοέμβρη. Έτσι, η προθεσμία παράδοσης του έργου θα πάει στον Απρίλη του 2022.
Και εδώ γελάνε (πικρά).
Ενώ οι χρηματοδοτήσεις και οι αναθέσεις των έργων προστασίας έχουν κολλήσει παντού, η κυβέρνηση Μητσοτάκη ενέκρινε τη χρηματοδότηση για μερικά απ’ αυτά τα έργα,. Στην πραγματικότητα όμως μόνο στην περίπτωση του Σχίνου Κορινθίας είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία για τη μεταφορά της χρηματοδότησης έτσι ώστε να αρχίσει το Δασαρχείο Κορίνθου, σύμφωνα με απόφαση του υφυπουργού Περιβάλλοντος Αμυρά, τις διαδικασίες για την κατακύρωση του διαγωνισμού σε εργολάβο.
Μόλις ένα μήνα μετά την πράξη ορισμού «Αναδόχου» και ενώ ο Σχίνος έχει υποστεί καταστροφές από τις βροχές στις 21 και στις 26 του Νοεμβρίου (πέρα από εκείνες των βροχών του Οκτωβρίου) ο «ανάδοχος» εξαϋλώθηκε. Εξαφανίστηκε. Τα ΕΛΠΕ, αθέτησαν την υποχρέωσή τους να κατασκευάσουν τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα. Αυτός είναι ο «εθελοντισμός» και η «εταιρική κοινωνική ευθύνη» αυτών των επιχειρήσεων, αυτός είναι και ο ρόλος των φερέφωνων τους, των ΜΜΕ. Οι καταστροφές αποσιωπήθηκαν και φυσικά κανείς δεν επέρριψε ευθύνες σε αυτόν που ήταν ανάδοχος της προστασίας των καμένων περιοχών.
Ευθύνες δεν ζητήθηκαν ούτε από τον Στυλιανίδη ή τον απίθανο Αμυρά που δήλωνε στις 19/10, μέσα στα μαύρα σκοτάδια του «Καμία καθυστέρηση στην έναρξη των αντιδιαβρωτικών έργων σε όλες τις πληγείσες περιοχές»
Οι εκκλήσεις των κατοίκων του Σχίνου, που κάηκαν και πλημμύρισαν στη συνέχεια είναι διαρκείς αλλά αποσιωπημένες από τα ΜΜΕ (γιατί άραγε;)
Ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δασών Koρίνθου αφού κατάλαβε την κοροϊδία με τον «ανάδοχο αποκατάστασης», αποφάσισε να ενεργοποιηθεί η πρόταση του Δασαρχείου Κορίνθου της 15ης Οκτώβρη, την οποία ανέκοψε βίαια το υπουργείο Περιβάλλοντος με την απόφαση ανακήρυξης των ΕΛΠΕ σε “ανάδοχο αποκατάστασης”. (ΑΔΑ Ω3Υ5ΟΡ1Φ-Ω4Κ - επισυνάπτεται)
Ο Παναγιώτης Καλλίρης, δασολόγος και προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δασών Koρίνθου δηλώνει στην εφημερίδα ΚΟΝΤΡΑ -29/11/21
«Το γεγονός ότι μέχρι σήμερα, σύμφωνα με προφορική ενημέρωση του Δασαρχείου, δεν έχει εμφανιστεί η παραπάνω εταιρία (ΕΛΠΕ) για την έναρξη των εργασιών παρά την άμεση και επιτακτική ανάγκη άμεσης εκτέλεσης του έργου και επειδή δεν πρέπει να χαθεί και άλλος πολύτιμος χρόνος για το ξεκίνημα της διαδικασίας της ανάδειξης αναδόχου για την κατασκευή των έργων”!»
Το επιτελικό κράτος Μητσοτάκη αφού έκαψε τον Σχίνο μεταξύ άλλων 1.500.000 στρεμμάτων, τον έπνιξε και δεν τόλμησε καν να ενοχλήσει τον «ανάδοχο» μη και τον δυσαρεστήσει.
Βλέποντας την απαράδεκτη ξεφτίλα των ΕΛΠΕ, ο άλλος ανάδοχος, η 3Ε με την οποία τα ΕΛΠΕ μοιράζονται την αναδοχή της αποκατάστασης σε Βαρυμπόμπη και Τατόι, έσπευσε να ανακοινώσει δια του τύπου, πρόοδο εργασιών και επιπλέον δωρεά, στις 30/11. «Ταχεία αποκατάσταση της περιοχής Βαρυμπόμπης – Τατοΐου και επιπλέον δωρεά 800 χιλιάδων ευρώ»
Οι άλλοι ανάδοχοι, EREN (θυγατρική της TOTAL που δραστηριοποιείται στον τομέα των αιολικών με αναδοχή900.000 ευρώ στην Β. Ευβοια και Lidl με αναδοχή 300.000(!!!) στην ίδια περιοχή, δεν έχουν ανακοινώσει ακόμα πρόοδο. Η σιωπή δεν είναι καλό προμήνυμα πάντως.
Ένα παιχνίδι μεταξύ «επιτελικού κράτους» και των υποστηρικτών του, που θέλουν να κάνουν δημόσιες σχέσεις δωρεάν, να κάνουν χορηγίες χωρίς έξοδο. Και ένα κράτος που δεν τολμά να ζητήσει το προφανές και υπεσχημένο. Και στη μέση ο τόπο και ο κόσμος που αφού κάηκε, ετοιμάζεται και να πνιγεί, μέσα στην επιβεβλημένη από τα κρατικοδίαιτα ΜΜΕ της πιο επιτελικά ανίκανης κυβέρνησης όλων των εποχών
Πηγές
Κάπως έτσι περιγράφει ο Άγγλος συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας (και όχι μόνο), Arthur Clark, στο μυθιστόρημα του Childhood’s End (ελληνικός τίτλος «Οι Επικυρίαρχοι») τη δραματική στιγμή της αλληγορικής συνειδητοποίησης του τέλους του κόσμου. Όχι του τέλους του κόσμου «όπως τον ξέραμε» όπως επιμένει ένα μονότονα επαναλαμβανόμενο κλισέ των καιρών μας, αλλά του οριστικού τέλους του κόσμου. Όπως τον ξέραμε και όπως δεν θα έχουμε προλάβει να τον μάθουμε, αφού ποτέ δεν το θελήσαμε αυτό.
Ο τελευταίος άνθρωπος είναι αντιμέτωπος με το τέλος του αγώνα του, τις δικές του τελευταίες στιγμές, αφού πρώτα έχει προκαλέσει τον αφανισμό εκείνου του μέρους του πλανήτη που αποτελούσε το σπίτι του. Αφού αντικατέστησε το σπίτι του με έναν δικό του τεχνητό «τόπο» ο οποίος ως θνητή ανθρώπινη επινόηση, ακολούθησε τη μοίρα της εξαφάνισης. Τώρα και ο ίδιος ο εφευρέτης άνθρωπος, προ του δικού του τέλους, καταλαβαίνει το λάθος του. Γνώση άχρηστη πια.
Αυτές οι σκέψεις πλημμυρίζουν τον νου και την ψυχή όποιου στέκεται μπροστά στο τελευταίο δέντρο που έμεινε ανέγγιχτο από το χέρι του «ανθρώπου κατασκευαστή» του δυσοίωνου μέλλοντος. Του τελευταίου δέντρου που περιμένει πια τη μαύρη μοίρα του, σε έναν κόσμο που μισεί το χώμα και τα λασπωμένα δέντρα του και αγαπά τα στρωμένα καθαρά τσιμέντα.
Θα μπορούσε κάποιος να χαρακτηρίσει την επιλογή αυτή και ως κριτήριο πολιτισμού. Η επιλογή πολιτισμού τελικά θα χαρακτηρίσει και αυτόν τον κάποιο.
Ο καθένας μας είναι ο τελευταίος άνθρωπος του Clark. Ο καθένας μας μπορεί να νιώσει όπως ο τελευταίος άνθρωπος του Clark, αρκεί να σταθεί μπροστά σε ένα δέντρο που κόβεται, ένα ποτάμι που εγκιβωτίζεται, σε μία πόλη που αυξάνει, σε μία οικογένεια που πεινάει, σε ένα παιδί που πεθαίνει.
Ο καθένας μας λοιπόν μπορεί να γίνει ο τελευταίος άνθρωπος, αρκεί πρώτα να έχει υπάρξει ως άνθρωπος. Αυτοί που δεν ήταν ποτέ τους άνθρωποι δεν θα καταλάβουν τίποτα, είτε είναι μπροστά στο ποτάμι που χτίζεται είτε είναι μπροστά στο τέλος της ανθρωπότητας. Η αλαζονεία τους τους κάνει να πιστεύουν πως οι ίδιοι θα παραμείνουν άθικτοι από το μακελειό. Πιο πλούσιοι και πιο μακάριοι. Αποτελούν την επιτομή της ανοησίας
Έχουμε εξελιχθεί άραγε τόσο πολύ, που μας είναι δύσκολο να καταλάβουμε εκείνο που οι ανεκπαίδευτοι και τραχείς Ινδιάνοι της Αμερικής προσπαθούσαν να μεταφέρουν στους Ευρωπαίους εισβολείς, πως «Μόνο όταν θα έχετε κόψει και το τελευταίο δέντρο. Μόνο όταν θα έχετε δηλητηριάσει και το τελευταίο ποτάμι. Μόνο όταν θα έχετε ψαρέψει και το τελευταίο ψάρι. Μόνο τότε θα καταλάβετε ότι τα λεφτά δεν τρώγονται»
Είναι βέβαιο πως αδυνατούμε γιατί και γι’ αυτό θα πρέπει να έχουμε υπάρξει κάποτε ως άνθρωποι.
Αναδημοσιεύουμε από την εφημερίδα «Η εποχή» άρθρο της Αλεξάνδρας Λαοπόδη, η οποία καταγράφει τις προθέσεις και τις ενέργειες της κυβέρνησης και της διοίκησης επί της πυρο-δασοπροστασίας, μετά από το χαστούκι που έφαγαν μαζί με την πυροσβεστική υπηρεσία, την τελευταία αντιπυρική περίοδο. Ένα χαστούκι που άφησε 1,5 εκατομμύρια στρέμματα καμένης γης και απέδωσε υπερκέρδη στα ελληνικά χυδαία και θανατολάγνα ΜΜΕ, προκειμένου να αμβλύνουν την αποτρόπαια εικόνα ενός αδιάφορου κράτους. Ενός κράτους - δημίου που αποζητά την καταστροφή, γιατί είναι στο κύτταρο του κτηνώδους νεοφιλελεύθερου η εκμετάλλευση της καταστροφής και του θανάτου. Και ας προσποιείται πως κόπτεται για το καμένο δάσος. Στην πραγματικότητα κλαίει σαν τη φώκια τον πνιγμένο, που με τα ψεύτικα δάκρυα της απλά μαλακώνει τη νεκρή σάρκα για να την καταβροχθίσει.
Τα μέχρι σήμερα πεπραγμένα και οι δημοσιοποιημένες προθέσεις της κυβέρνησης - δημίου, για ακόμα μεγαλύτερη μεγέθυνση των μηχανισμών καταστολής (εκεί που είναι το χρήμα) και παράλληλου εκμηδενισμού της πρόληψης (με τη μηδενική απόδοση σε χρήμα), μας προετοιμάζουν για ακόμα μεγαλύτερες και μη αναστρέψιμες καταστροφές.
Αντιπυρικός σχεδιασμός: Αυξάνεται η ανισορροπία μεταξύ πρόληψης και καταστολής
H λήξη της φετινής αντιπυρικής περιόδου βρίσκει τη χώρα μας με 1,5 εκατ. στρέμματα δάσους να έχουν γίνει στάχτη. Πρόκειται για τον δεύτερο χειρότερο απολογισμό των είκοσι τελευταίων ετών. Η κατάληξη αυτή στα μάτια πολλών φαντάζει λίγο-πολύ προδιαγεγραμμένη, καθώς χάρη στην ξηρασία, στις υψηλές θερμοκρασίες και στη συστηματική απαξίωση των δασικών υπηρεσιών, τα δάση μας είχαν μετατραπεί σε «μπαρουταποθήκη». Η «μπαρουταποθήκη», τελικά, εκτινάχθηκε, προκαλώντας οργή και πολιτικό κρότο.
Οι προβλέψεις για το μέλλον είναι δε, ακόμα πιο δυσοίωνες, καθώς σύμφωνα με την έκθεση του IPCC, αν η θερμοκρασία του πλανήτη αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου, οι καμένες εκτάσεις στην περιοχή της Μεσογείου, θα αυξηθούν κατά 87%. Ο συντονιστής του προγράμματος για τις δασικές πυρκαγιές του WWF, Ηλίας Τζηρίτης εξηγεί μιλώντας στην «Εποχή» ότι την έναρξη των πυρκαγιών δεν την προκαλεί ίδια η κλιματική αλλαγή αλλά ότι αυτή «βοηθά στο να έχουμε πυρκαγιές που ανήκουν στην κατηγορία των μεγαπυρκαγιών. Οι μεγαπυρκαγιές είναι πυρκαγιές που ξεφεύγουν από τον έλεγχο των κατασταλτικών μηχανισμών. Που δεν μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε και θα σταματήσουν μόνο όταν κάψουν αυτά που θέλουν να κάψουν».
Και προσθέτει ότι «Έχει υπολογιστεί ότι παγκοσμίως η αντιπυρική περίοδος έχει επιμηκυνθεί κατά 10%. Η κλιματική αλλαγή, λοιπόν, θα επηρεάσει και επηρεάζει ήδη το μήκος της αντιπυρικής περιόδου, αλλά και τις μέρες υψηλού κινδύνου στην αντιπυρική περίοδο. Έχουμε δηλαδή περισσότερες μέρες υψηλού κινδύνου».
Μπροστά στα νέα δεδομένα απαιτείται η αναμόρφωση του μηχανισμού της πολιτικής προστασίας, ώστε να δοθεί προτεραιότητα στην πρόληψη έναντι της καταστολής. «Η επιστημονική κοινότητα συμφωνεί ότι η πρόληψη είναι πιο αποδοτική. Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι το κόστος της πρόληψης για τις δασικές πυρκαγιές μπορεί να είναι στο 10% αυτού της καταστολής. Επομένως, η πρόληψη είναι το νούμερο ένα» σημειώνει ο Μιχάλης Διακάκης, επιστημονικός συνεργάτης ερευνητής στο ΕΚΠΑ, με ειδίκευση στις φυσικές καταστροφές.
Η πρόληψη είναι μια πολυεπίπεδη διαδικασία που ξεκινά από τις δασικές υπηρεσίες και καταλήγει στην ενημέρωση και προσαρμογή των πολιτών. Το πρώτο βήμα για να γίνει πιο αποτελεσματική είναι η ενίσχυση της δασικής υπηρεσίας, η οποία έχει απαξιωθεί. «Από το 2002 και μετά έχει μειωθεί κατά 80% ο προϋπολογισμός της δασικής υπηρεσίας και το προσωπικό της κατά 53%. Υπό αυτές τις συνθήκες δεν μπορεί να εκτελέσει το έργο της πρόληψης» τονίζει ο Ηλίας Τζηρίτης.
Όμως και με την ενίσχυση της υπηρεσίας, οι δασικές πυρκαγιές δεν θα εξαφανιστούν, για το λόγο αυτό είναι απαραίτητος ο αντιπυρικός σχεδιασμός. «Κανονικά θα πρέπει να υπάρχει αντιπυρικός σχεδιασμός σε τοπικό επίπεδο, ο οποίος να θέτει τα σενάρια, τα ρίσκα που υπάρχουν, και τα μέτρα για να αμβλυνθούν. Πρέπει να δούμε πού μπορεί να αναπτυχθούν πυρκαγιές και το πυρκαλογικό ιστορικό της περιοχής» αναφέρει ο συντονιστής του προγράμματος για τις δασικές πυρκαγιές του WWF. Αλλά και οι πολίτες που ζουν στα όρια του δάσους θα πρέπει να βρίσκονται σε επαγρύπνηση και να προσαρμόσουν τις περιουσίες του στον κίνδυνο. «Ο κόσμος θα πρέπει να εκπαιδευτεί, ώστε να φτιάχνει το σπίτι του, να κανονίζει την καθημερινότητα του, έτσι ώστε να μην είναι τρωτός σε αυτού του είδους τις φυσικές καταστροφές. Για παράδειγμα δεν θα πρέπει να χτίζει δίπλα σε ψιλή βλάστηση σε δασική έκταση με υλικά εύφλεκτα. Θα πρέπει να ζει με ένα τρόπο προσαρμοσμένο στο ότι η περιοχή που βρίσκεται κινδυνεύει» σημειώνει ο Μιχάλης Διακάκης.
Ο χρόνος για την έναρξη της νέας αντιπυρικής περιόδου μετρά αντίστροφα - απομένουν μόλις πέντε μήνες. Σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει στον Τύπο, το νεοσύστατο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας για τη νέα αντιπυρική περίοδο επεξεργάζεται σχέδιο για την εγκατάσταση σώματος ευρωπαίων δασοκομάντος στην Ελλάδα.
«Στο παρελθόν είχαμε και εμείς δασοκομάντο. Αυτά τα παιδιά προσλαμβάνονταν στη δασική υπηρεσία και εκπαιδεύονταν. Συνήθως είχαν υπάρξει φαντάροι στις ειδικές δυνάμεις. Θα πρέπει να διατηρούμε τέτοια σώματα, όπως έχουμε και τα πεζοπόρα που είναι πιο εξειδικευμένα. Στην Πάρνηθα αν δεν ήταν τα πεζοπόρα, τα δικά μας, αλλά και τα ξένα, η πυρκαγιά θα είχε κάψει και το υπόλοιπο ελατοδάσος.» αναφέρει ο Γιώργος Καρέτσος, δασολόγος, ερευνητής στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων.
Ωστόσο, η επιλογή του υπουργείου να επενδύσει στην ίδρυση του συγκεκριμένου σώματος και όχι στη στελέχωση των δασικών υπηρεσιών, δείχνει ότι στρατηγικά συνεχίζει να είναι προσηλωμένο στην καταστολή παρά τις συστάσεις της επιστημονικής κοινότητας. «Είδαμε ότι η αύξηση των πόρων για την καταστολή διαχρονικά δεν έχει οδηγήσει πουθενά. Το πυροσβεστικό ξεκίνησε με ένα προϋπολογισμό 200 εκατ ευρώ και αυτή τη στιγμή είναι στα 450 εκατ.» τονίζει ο Ηλίας Τζιρίτης και προσθέτει ότι «Υπάρχει και το σχέδιο “Ασπίδα” από την Πολιτική Προστασία, το οποίο προβλέπει 1,8 εκατ ευρώ για τα επόμενα έτη που θα πάνε κατά κύριο λόγο στην καταστολή. Αυξάνουμε άρα την ανισορροπία μεταξύ πρόληψης και καταστολής.»
Πηγή: Η εποχή
Λάβαμε και δημοσιεύουμε την ακόλουθη επιστολή κατοίκων από το Μπλε Λιμανάκι της Ραφήνας σχετικά με την άμεση απομάκρυνση των υλικών (του εδαφικού υλικού συμπεριλαμβανομένου) που έχουν απορριφθεί από την ανάδοχο ατάκτως στα πρανή πάνω από τα λιμανάκια όπως και της διευθέτησης των πλαστικών αγωγών ομβρίων που έχουν τοποθετηθεί από την ανάδοχο, γιατί έχουν δημιουργήσει προϋποθέσεις κινδύνου καταστροφής των παραλιών αλλά και διάβρωσης των κρημνωδών πρανών, πράγμα εξαιρετικά επικίνδυνο και για τους λουόμενους το καλοκαίρι.
Το ανοσιούργημα σταμάτησε, αλλά η προχειρότητα του εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους. Οι υπεύθυνοι της καταστροφής, θα είναι υπεύθυνοι και για τις ζημιές που τυχόν προκληθούν από την προχειρότητα και την ανευθυνότητα τους. Επίβλεψη και Ανάδοχος πρέπει να δράσουν άμεσα και εντός προστατευτικού για το περιβάλλον, πλαισίου προκειμένου να αρθούν οι κίνδυνοι που δημιούργησαν.
Ακολουθεί η επιστολή κατοίκων
Χάρη στην κινητοποίηση των κατοίκων, που δημοσιοποιήθηκαν και στον ανεξάρτητο τύπο, η παράνομη διάνοιξη διαδρόμου μήκους 133 μέτρων και πλάτους 2,4 μ. μέσα στη Χερσαία Ζώνη Λιμένος και τον αιγιαλό και κατά μήκος και επί του ρέματος στο Μπλε Λιμανάκι Ραφήνας τελικά διακόπηκαν. Η δικογραφία πλέον βρίσκεται στα χέρια της Εισαγγελέως Περιβάλλοντος του Πρωτοδικείου Αθηνών για την απόδοση των σχετικών ευθυνών.
Το Μπλε Λιμανάκι γλίτωσε από την κατασκευή των τσιμέντων, έμεινε όμως με λαβωμένα τα πρανή του και μπαζωμένο το ρέμα του. Σε πρώτη φάση, ενόψει των επερχόμενων βροχών, επείγει να απομακρυνθούν τα μπάζα από την κοίτη του ρέματος (όχι πάλι με μπουλντόζα) για την αποφυγή πλημμύρας και να στερεωθούν τα πρανή στη Χ.Ζ.Λ. και κοντά στον αιγιαλό στο Μπλε Λιμανάκι για να μην παρασυρθούν τα εκσκαφέντα χώματα στη θάλασσα και προκαλέσουν ρύπανση και καταστροφή της θαλάσσιας ζωής.
Επείγει επίσης να απομακρυνθούν τα χώματα, που έχουν απορριφθεί από την ανάδοχο ατάκτως στα πρανή πάνω από τα λιμανάκια κατά μήκος του «Μεγάλου Περιπάτου» στο παραλιακό μέτωπο μέχρι το Μπλε Λιμανάκι για να μην παρασυρθούν από τη βροχή προς τα λιμανάκια (στο στάδιο που βρίσκεται το έργο αυτό μπορεί να γίνει μόνον με το χέρι). Θα πρέπει επίσης να διευθετηθεί η απορροή των μαύρων σωλήνων ομβρίων υδάτων, που επίσης έχουν τοποθετηθεί σε διάφορα σημεία κατά μήκος του «Μεγάλου Περιπάτου» κατά τρόπο που εκρέουν μέσα στη Χ.Ζ.Λ. και πάνω από τα λιμανάκια με κίνδυνο καταστροφής των παραλιών αλλά και διάβρωσης των κρημνωδών πρανών, πράγμα επικίνδυνο και για τους λουόμενους το καλοκαίρι.
Σχετικά απευθύναμε την συνημμένη επιστολή μας προς το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (Γενικό Γραμματέα Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.), τον Οργανισμό Λιμένος Ραφήνας (Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. και Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.) και το Κεντρικό Λιμεναρχείο Ραφήνας (Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.) στις 19/11/2021. Δυστυχώς μέχρι σήμερα κανείς από τους ανωτέρω φορείς δεν έχει ανταποκριθεί. Το ζήτημα δημοσιεύθηκε και από την Εφημερίδα των Συντακτών στις 22.11.2021 (εδώ).
Ήδη από την χθεσινή βροχή, χώματα παρασύρθηκαν από τα πρανή προς τη θάλασσα και δημιουργήθηκαν νεροφαγώματα, όπως προκύπτει από τις σημερινές φωτογραφίες.
Καλό θα ήταν ο καθένας με ηλεκτρονική επιστολή του να ζητήσει από τους ανωτέρω φορείς το αυτονόητο: η ζημιά, που ήδη προκλήθηκε στην χερσαία ζώνη λιμένος παράνομα, να αποκατασταθεί άμεσα πριν λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις και επηρεάσει και τη θάλασσα. Το κόστος θα πρέπει να βαρύνει τους υπεύθυνους της περιβαλλοντικής αυτής καταστροφής με βάση την αρχή του ενωσιακού δικαίου περί περιβαλλοντικής ευθύνης «ο ρυπαίνων πληρώνει».
Ντέτα Πετρόγλου
Γιώργος Αποστολόπουλος
Συνημμένη η ηλεκτρονική επιστολή προς τους υπεύθυνους του λιμανιού
1941-1943, 1943-1945
Κατά τη διάρκεια της τριπλής Κατοχής και περισσότερο μετά το 1943, όταν η Κατοχή έγινε διπλή και σκληρότερη, για τον περιορισμό της αντιστασιακής δράσης στην Ελλάδα, εφαρμόστηκε από την πλευρά των κατακτητών Γερμανών και Βουλγάρων, η τακτική των αντιποίνων. Μία σειρά από Προεδρικά Διατάγματα της νεοελληνικής δημοκρατίας μας, αποδίδουν το επίθετο «μαρτυρικός» στον μακρύ κατάλογο χωριών, συνοικιών και κωμοπόλεων που γνώρισαν τη βαρβαρότητα των αντιποίνων των κατακτητών.
Η βάρβαρη αυτή τακτική ήταν κάτι σαν βαλκανικά Vergeltungswaffe (οι γνωστοί πύραυλοι V-1). Ήταν τα όπλα της φυσικής εξόντωσης αμάχων, αποσκοπούσε στην ηθική εξόντωση της Αντίστασης. Στην απαξίωση της και την αποπομπή της από το σώμα του κατακτημένου αλλά αγωνιζόμενου λαού. Τελικά, μετά την ήττα των ναζί, η τακτική των αντιποίνων (μαζί με την τακτική της καμένης γης που εφάρμοσαν οι Γερμανοί κατά την οπισθοχώρηση τους) καταγράφηκαν στην παγκόσμια Ιστορία ως κτηνωδίες εφάμιλλες των όσων αποτρόπαιων ελάμβαναν χώρα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης σε Πολωνία, Βαυαρία και αλλού. Μαζί καταδικάστηκε και η τακτική του ψυχολογικού πολέμου, του οποίου η τακτική των αντιποίνων ήταν μέρος αφού εξάπλωνε πάνω στον αγωνιζόμενο λαό το αποτρόπαιο δίχτυ της «συλλογικής ευθύνης». Της συλλογική ευθύνης (το άλλοθι) για την εφαρμογή από τους κατακτητές, της απόλυτης βαρβαρότητας.
2020
H COVID-19 περνά στις σκανδιναβικές χώρες. Νορβηγία και Δανία λαμβάνουν αυστηρά μέτρα στα σύνορά τους όπως και οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης. Τα σκληρά lockdowns, κλείνουν τον κόσμο στα σπίτια του, σταδιακά σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες. Η Σουηδία ακολουθεί άλλο δρόμο.
Τα σύνορα της Σουηδίας παραμένουν ανοιχτά, όπως επίσης τα σχολεία (για τα παιδιά κάτω των 16 ετών), τα μπαρ, τα καφέ, τα εστιατόρια, οι κινηματογράφοι. Οι περιορισμοί είναι ελάχιστοι: η κυβέρνηση συνιστά συχνή πλύση των χεριών, εργασία από το σπίτι σε όσους μπορούν και αυτοαπομόνωση σε όσους αισθάνονται άρρωστοι ή είναι άνω των 70 ετών.
Οι Ευρωπαίοι αναρωτιούνται αν παίζει τελικά με μια ασθένεια, για την οποία δεν υπάρχει ακόμη καμία θεραπεία ή εμβόλιο, ή εάν η τακτική της θα θεωρηθεί ορθή στρατηγική για την καταπολέμηση μίας μάστιγας που έχει στοιχίσει εκατομμύρια θέσεις εργασίας και έχει οδηγήσει σε υποχρεωτικά μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων, άνευ προηγούμενου σε χρόνο ειρήνης (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ 3/4/2020).
Σε μία προσπάθεια να ερμηνεύσουν τη στρατηγική της Σουηδίας, ιστορικοί επισημαίνουν και άλλους παράγοντες. Πολιτικούς, Συνταγματικούς, Πολιτισμικούς.
Κρίσιμο είναι το γεγονός ότι οι πολίτες εμπιστεύονται σε μεγάλο βαθμό τις αρχές έως τους αυστηρούς νόμους του Συντάγματος που απαγορεύουν στην κυβέρνηση να παρεμβαίνει στις υποθέσεις των διοικητικών αρχών, όπως στην υπηρεσία δημόσιας υγείας.
2021
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), που αφορούν την εβδομάδα έως και 5 Σεπτεμβρίου, η Ελλάδα των 2 σκληρών lockdowns, κατέχει τη δεύτερη θέση σε αναλογία θανάτων ως προς τον πληθυσμό της μεταξύ 30 ευρωπαϊκών χωρών. Στην πρώτη πεντάδα δεν περιλαμβάνεται η Σουηδία της άρνησης επιβολής σκληρού lockdown.
Αναλυτικότερα
5 πρώτες χώρες σε θανάτους ανά εκατομμύριο πληθυσμού
Βουλγαρία 92,07
Ελλάδα 46,83
Λιθουανία 44,74
Κύπρος 33,78
Ισπανία 33,61
Ενώ
5 χώρες με τους λιγότερους θανάτους ανά εκατομμύριο πληθυσμού
Λουξεμβούργο 0
Σλοβακία 0,73
Σουηδία 1,07
Πολωνία 1,66
Ουγγαρία 1,84
Όλα τα παραπάνω μπερδεύονται σε ένα κουβάρι συνειρμών πάνω στην ακολουθούμενη από την Ελλάδα πολιτική, που σήμερα, 24/11/2021 έχει την αφετηρία του στην απόφαση ενός ηθοποιού πως η συνείδηση του δεν μπορεί να αντέξει το βάρος του να υπηρετεί μία τακτική (δεν είναι πολιτική ούτε στρατηγική βέβαια) που επιβάλλει τον διαχωρισμό των ανθρώπων με κριτήριο τον εμβολιασμό τους ή όχι. Ως μοναδικός ηθοποιός μονόπρακτου, ζητά συγγνώμη από συνεργάτες και συναδέλφους για την απόφαση του αυτή και αποχωρεί, προκαλώντας το κατέβασμα της παράστασης στην οποία πρωταγωνιστούσε.. Το θέμα είναι καθαρά θέμα συνείδησης και προσωπικής επιλογής, καθόλα σεβαστής, υποτίθεται σε μία ευρωπαϊκή χώρα. Αναζητείται λοιπόν αντικαταστάτης ηθοποιός από την παραγωγή και το έργο θα συνεχίσει να παίζεται -χωρίς να χάσει κανείς τη δουλειά του, όπως υποκριτικά διαλαλείται.
Με την ανακοίνωση της απόφασης του ηθοποιού, σηκώνεται ένα κύμα που ζητά την καταδίκη του. Γιατί; Για μία προσωπική του επιλογή. Προβάλλεται στις οθόνες του καθημερινού ελέγχου μας, η μαγική λέξη. ΕΥΘΥΝΗ. Η σύνθλιψη του φρονήματος του ενός και όσων ενδεχομένως τον ακολουθούν στην καθημερινότητα τους, γίνεται πρωταρχικός στόχος ενός συστήματος που έχει αποτύχει επανειλημμένως στο να προστατέψει τους πολίτες. Και αναζητά την κολυμβήθρα του δικού του Σιλωάμ στην ατομική ευθύνη του ηθοποιού και τη αντίστοιχη συλλογική, όσων έχουν τις ίδιες πεποιθήσεις. Καταδίκη για παραδειγματισμό. Κάτι σαν ηθικά αντίποινα που παρακάμπτουν τη φυσική βία και εφαρμόζουν απευθείας στο υποκείμενο την ψυχολογική.
Δεν είναι θέμα εμβολιασμού. Είναι θέμα γενικότερων πολιτικών. Πολιτικών περιορισμού που θα έχουν και μία παράπλευρη μελλοντική ωφέλεια για τις επόμενες κυβερνήσεις. Την εξοικείωση ενός ολόκληρου λαού με τα κάθε μορφής περιοριστικά μέτρα. Και μάλιστα με μία επίφαση λογικής και ορθής πολιτικής στάσης που σκοτεινιάζει ακόμα περισσότερο τα πράγματα και διχάζει ακόμα περισσότερο μία διαλυμένη, μία κατακερματισμένη κοινωνία.
Αν δεν υπήρχαν οι συνεχείς αποτυχίες της αντιδημοκρατικής, αντιλαϊκής και παλινωδούσας μηντιακής κυβέρνησης, οι οποίες καταδεικνύονται από την (ευτυχώς ανεξέλεγκτη ακόμα από τους καναλάρχες) παγκόσμια καταγραφή, τα πράγματα θα ήταν χειρότερα. Ευτυχώς ακόμα δεν ξύσαμε τον πάτο του βαρελιού, όπως η Βουλγαρία αλλά είμαστε κοντά. Και αιτία δεν θα είναι ο ηθοποιός, ούτε η συνείδηση του που δεν του επιτρέπει να υπηρετεί τον διαχωρισμό, αλλά το ίδιο το σύστημα εξουσίας και η ιστορικά πιο ανίκανη κυβέρνηση που έχει περάσει από τον τόπο. Η κυβέρνηση VR (της εικονικής πραγματικότητας)
Λαμβάνοντας διαρκώς μηνύματα, από τους ανθρώπους γύρω μας, από την κοινωνία γενικά, τα ΜΜΕ και μέχρι τον επαγγελματικό μας χώρο, είπαμε να συνοψίσουμε τις σκέψεις μας για τον αυταρχισμό και το σκοτάδι που έχει επιβληθεί στην κοινωνία μας σε όλες τις πτυχές της ζωής. Έτσι, με την απευκταία απελπισία που ακολουθεί τη λύπη μας για το τεράστιο ηθικό και πολιτικό πισωγύρισμα μίας κοινωνίας που δεν έχει προλάβει ακόμ- ακόμα και μετά από 200 χρόνια θεωρητικά ελεύθερης ζωής- να ωριμάσει.
Περί της σχέσης αυταρχισμού και ολοκληρωτισμού λοιπόν το patchwork ιδεών που ακολουθεί, όμως προσοχή! Αυτά δεν συμβαίνουν σήμερα δίπλα μας και κάθε ομοιότητα είναι συμπτωματική αλλά αν κάτι από το κείμενο σας θύμισε κάτι από την καθημερινότητα σας, σίγουρα έχετε κάνει μία καλή αρχή απόδρασης από το εικονικό και προσγείωσης στο πραγματικό.
1. Ορισμός του ολοκληρωτισμού
Ως ολοκληρωτικό καθεστώς ορίζεται η ανελεύθερη πολιτειακή κατάσταση σε ένα κράτος. Το καθεστώς αυτό ελέγχει και κατευθύνει άμεσα ή έμμεσα τις κοινωνικές δραστηριότητες των ατόμων. Ο ολοκληρωτισμός είναι μια μορφή διακυβέρνησης που απαγορεύει τα αντιπολιτευόμενα πολιτικά κόμματα και τις ιδεολογίες, ενώ ελέγχει όλες τις πτυχές της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής των ανθρώπων. Κάτω από ένα ολοκληρωτικό καθεστώς, όλοι οι πολίτες υπόκεινται στην απόλυτη εξουσία του κράτους.
2. Βασική διαμόρφωση του ολοκληρωτισμού
Ο ολοκληρωτισμός είναι ένα σύστημα διακυβέρνησης, που επιβάλλεται δια της βίας ή δια της προπαγάνδας και βάσει του οποίου, ο λαός, ο απλός πολίτης ή δημότης δεν επιτρέπεται ουσιαστικά σε καμία εξουσία, με τον επικεφαλής (τον μονάρχη, τον τύραννο, τον αυτακράτη) να έχει απόλυτο έλεγχο.
Ο ολοκληρωτισμός θεωρείται μια ακραία μορφή αυταρχισμού, στην οποία η κυβέρνηση ελέγχει σχεδόν όλες τις πτυχές της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής των ανθρώπων.
Τα περισσότερα ολοκληρωτικά καθεστώτα κυβερνώνται από αυτακράτες ή δικτάτορες.
Τα ολοκληρωτικά καθεστώτα παραβιάζουν συνήθως τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, ευθέως ή με αποτυχημένα συγκαλυμμένο τρόπο και αρνούνται τις κοινές ελευθερίες διατηρώντας τον πλήρη έλεγχο των πολιτών τους.
Όπως είδαμε πιο πάνω, ο ολοκληρωτισμός θεωρείται ως η πιο ακραία μορφή αυταρχισμού. Ο ολοκληρωτισμός χαρακτηρίζεται γενικά από δικτατορικό συγκεντρωτικό κανόνα αφιερωμένο στον έλεγχο όλων των δημόσιων και ιδιωτικών πτυχών της ατομικής ζωής, προς όφελος του αυτακράτη και του εξουσιαστικού μηχανισμού του, μέσω εξαναγκασμού, εκφοβισμού και καταστολής.
Τα ολοκληρωτικά κράτη κυριαρχούνται συνήθως από αυταρχικούς ή δικτάτορες που απαιτούν αναμφισβήτητη πίστη και ελέγχουν την κοινή γνώμη μέσω προπαγάνδας που διανέμεται μέσω κυβερνητικών μέσων μαζικής ενημέρωσης.
Η περίπτωση του 1984
Μια ιδιαίτερα σκοτεινή περιγραφή της ζωής κάτω από τον ολοκληρωτισμό προέρχεται από το κλασικό δυστοπικό μυθιστόρημα του Τζορτζ Όργουελ το 1984. Ο κύριος χαρακτήρας του Ουίνστον Σμιθ περιστοιχίζεται από υποταγμένους (διάβαζε «κανονικούς») ανθρώπους –διαθέτοντες και υπηρετούντες την επικρατούσα ως «κοινή» λογική, σε μία καθημερινότητα που επιβάλλεται από οθόνες και κάμερες που ελέγχουν τα πάντα και ενημερώνουν τους εξουσιαστικούς μηχανισμούς. Οι εξουσιαστικοί μηχανισμοί διαθέτουν αστυνομία σκέψης (Thought Police) της οποίας τα μέλη μπορεί να είναι ή να γίνονται ο οποιοσδήποτε.
3. Ο ολοκληρωτισμός και ο αυταρχισμός. Ετεροζυγωτά δίδυμα
Τόσο ο ολοκληρωτισμός όσο και ο αυταρχισμός φροντίζουν να καταργήσουν κάθε διαφορετική σκέψη, κάθε εναλλακτική πολιτική δράση. Έχουν και επιδιώκουν ως θεμελιώδη και διαρκή στόχο, τη φίμωση εκείνων που αντιδρούν. Η σκέψη και η κρίση είναι απαγορευμένες και στους δύο. Διαθέτουν και οι δύο τις δικές τους αστυνομίες σκέψης.
Κοινό χαρακτηριστικό στον αυταρχισμό και τον συγκαλυμμένο ολοκληρωτισμό της μεταμοντέρνας εποχής, είναι το ότι η φίμωση οποιασδήποτε φωνής αντιδρά, δεν επιβάλλεται απευθείας από τον αυτακράτη, τον επικεφαλής της ολιγαρχίας, δηλαδή από τον τύραννο. Χρησιμοποιούνται γι’ αυτόν τον λόγο τα μέλη της κατώτατης τάξης των αυλικών του που αποτελούν τη δική του αστυνομία σκέψης. Τα αναλώσιμα και γι΄ αυτό πρόθυμα υποχείρια. Ανάλογα με τις ανάγκες, η εξουσιαστική ολιγαρχία του τυράννου τα οπλίζει τις πληροφορίες ή την έλλειψη αυτών, και τελικά χρησιμεύει αποκλειστικά για να διαιωνίσει την εξουσία και να αποκρούσει κάθε είδους αντίσταση.
4. Ιστορικές αναφορές πέρα από τη Οργουελιανή μυθοπλασία.
Η Ιστορία μας διδάσκει πως για την επιβολή κάθε ολοκληρωτισμού διαμορφώνονται και αξιοποιούνται τάγματα εφόδου, ομάδες κρούσεις, γραφεία «λαϊκών παρατηρητών». Αυτά όλα στελεχώνονται συνήθως από ανθρώπους δίχως ταξική συνείδηση (αφού μετατρέπονται αυτοβούλως σε μαριονέτες) και κραυγαλέα λαϊκιστές. Άλλωστε ο λαϊκισμός και ο μικροαστισμός είναι οι ασφαλέστεροι δρόμοι προς τον φασισμό, ο οποίος δεν είναι ιδεολογία, παρά η πλέον εξαχρειωμένη μορφή λαϊκισμού, συμπυκνωμένη και προσωποποιημένη στο πρόσωπο ενός μονάρχη, ενός τυράννου, ενός δικτάτορα.
Όλα τα τυραννικά – ολοκληρωτικά καθεστώτα, πριν και μετά τον Όργουελ, είχαν και έχουν τις δικές τους αστυνομίες σκέψης και αλίμονο σε όποιον μιλήσει, σατιρίσει ή τολμήσει να αξιώσει δημοκρατία.
Μέθοδοι και εργαλεία επιβολής του αυταρχισμού ή του ολοκληρωτισμού
Οι μέθοδοι με τις οποίες ο αυταρχισμός και ο ολοκληρωτισμός επιβάλλονται σε μία κοινωνία και διατηρούνται στην ηγεσία της, διαφέρουν. Οι αυταρχικοί κάνουν χρήση σε μεγάλο βαθμό παθητικών τεχνικών όπως η προπαγάνδα. Τα αυταρχικά κράτη εργάζονται για να κερδίσουν την τυφλή, πάντα εθελοντική υποταγή των πολιτών τους.
Αντίθετα, τα ολοκληρωτικά καθεστώτα χρησιμοποιούν ακραία μέτρα όπως μυστικές αστυνομικές δυνάμεις και φυλάκιση για τον έλεγχο της ιδιωτικής και πολιτικής ζωής των πολιτών τους.
Ενώ τα ολοκληρωτικά κράτη απαιτούν τυπικά μια θρησκευτική πίστη σε μια πολύ ανεπτυγμένη ιδεολογία, τα περισσότερα αυταρχικά κράτη δεν το κάνουν.
Σε αντίθεση με τα ολοκληρωτικά κράτη, τα αυταρχικά καθεστώτα έχουν την ικανότητα να αναγκάζουν ολόκληρο τον πληθυσμό να υιοθετήσει και να επιδιώξει τους στόχους του καθεστώτος για το έθνος. Δεν χρειάζεται να ασκήσουν φυσική βία αφού η εξαγορά των συνειδήσεων παράγει πειθήνιους ή έστω ευκολόπιστους «πελάτες» και όχι πολίτες ή δημότες.
5. Χαρακτηριστικά του ολοκληρωτισμού
Όπως είδαμε πιο πάνω, ολοκληρωτισμός και αυταρχισμός διαφέρουν κατά περίπτωση. Τα ολοκληρωτικά καθεστώτα μεταξύ τους μοιράζονται πολλά κοινά χαρακτηριστικά. Τα δύο πιο αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά που μοιράζονται όλα τα ολοκληρωτικά κράτη είναι μια γενική ιδεολογία που αντιμετωπίζει όλες τις πτυχές της ζωής ως μέσο επίτευξης του τελικού στόχου του κράτους, και ένα ενιαίο, πανίσχυρο πολιτικό κόμμα, το οποίο συνήθως ηγείται ένας δικτάτορας.
Ενώ υπάρχει μόνο μία πλατφόρμα. Η συμμετοχή στο πολιτικό σύστημα, ιδίως η ψηφοφορία, είναι υποχρεωτική και απόλυτα προσχηματική όπως κάθε διαβούλευση. Ο εξουσιαστής και η αυλή του ελέγχουν όλες τις πτυχές και τις λειτουργίες της διοίκησης ή της διακυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης μυστικής αστυνομικής δύναμης για την καταστολή βίαιης διαφωνίας. Η ίδια η διοίκηση/κυβέρνηση γεμίζει από διπλότυπους ρόλους, δημιουργώντας μια απελπιστικά περίπλοκη γραφειοκρατία που δημιουργεί μια ψευδή εντύπωση για ανύπαρκτο διαχωρισμό των εξουσιών - την αντίθεση των ολοκληρωτικών καθεστώτων.
Άλλα κοινά χαρακτηριστικά των ολοκληρωτικών καθεστώτων είναι,
-Η υποχρεωτική αφοσίωση σε μια κρατική ιδεολογία
-Απαιτούν απόλυτη πίστη, τόσο στην ιδεολογία του καθεστώτος όσο και στον ηγέτη του.
-Επιβάλλουν κεντρικό και ασφυκτικό έλεγχο των μέσων
-Επιβάλλουν κεντρικό έλεγχο της οικονομίας, στο σκοτάδι και δίχως χαραμάδες.
-Εγκαθιστούν ένα σύστημα τρόμου και συνεχούς πολέμου - Η εγχώρια τρομοκρατία και ο εσωτερικός εχθρός είναι από τα χαρακτηριστικότερα εφευρήματα των καθεστώτων αυτών
6. Χαρακτηριστικά του αυταρχισμού
Ο αυταρχισμός χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά συγκεντρωμένη και κεντρική εξουσία που διατηρείται από την πολιτική καταπίεση και τον αποκλεισμό των πιθανών αμφισβητιών, με κάθε μέσο. Ακόμα και νομιμοφανές.
Τα αυταρχικά καθεστώτα βασίζονται στην προπαγάνδα, την ανάπτυξη πελατειακών σχέσεων, τις προσχηματικές διαβουλεύσεις την εικονική ανάπτυξη, και τα δημόσια έργα.
Η μετάβαση από ένα αυταρχικό σύστημα σε μια πιο δημοκρατική μορφή διακυβέρνησης αναφέρεται ως εκδημοκρατισμός.
Ο αυταρχισμός μπορεί να αναφέρεται σε τρόπο διακυβέρνησης κρατών ή μικρότερων μορφών οργάνωσης των κοινωνιών, όπως δήμοι, οργανισμοί, σύλλογοι κλπ.
Στον αυταρχισμό ο δημόσιος λόγος περιορίζεται δραστικά. Μόνος επιτρεπόμενος δημόσιος λόγος είναι ο εγκεκριμένος από τον αυταρχικό εξουσιαστή.
Στον αυταρχισμό –όπως είδαμε- η διαβούλευση μεταξύ των μελών της κοινότητας είναι απαγορευμένη και ουσιαστικά εξοβελισμένη.
Για τον εξοβελισμό του ανεπιθύμητου λόγου ή του ανεπιθύμητου διαλόγου και της μισητής σκέψης, ο αυταρχικός εξουσιαστής δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει ακραίες μεθόδους, όπως ο αντίστοιχος εξουσιαστής στον ολοκληρωτισμό. Για παράδειγμα δεν έχει τα δικά του σώματα ασφαλείας, τη δική του αστυνομία αλλά χρησιμοποιεί την υπάρχουσα εκμεταλλευόμενος σχέσεις διαπλοκής με την εξουσία και την κυβερνητική ή κομματική ιεραρχία.
Δεν διαθέτει στρατό (πέρα από τον οπαδικό στρατό που δημιουργεί το ρουσφέτι και οι εξυπηρετήσεις) για να επιβάλλει τις θέσεις του αλλά χρησιμοποιεί όπως είδαμε πιο πάνω την διαρκώς διασπειρόμενη στην κοινωνία, προπαγάνδα.
Επίλογος
Οι παραπάνω σκέψεις είναι επικίνδυνο να διατυπώνονται στις μέρες μας. Σε κάθε γωνία καραδοκεί κι ένας πράκτορας ή πρακτορίσκος ή απλά ένας ενδεής φουκαράς που για λίγα «αργύρια» είναι ικανός για τα χειρότερα. Σε ένα αυταρχικό καθεστώς, όποιος χαλάει τη σούπα και τον ύπνο του αρχηγού κινδυνεύει. Κινδυνεύει όχι από τον ίδιο, γιατί ο ίδιος ποτέ δεν εκτίθεται. Ο κίνδυνος για τον ελευθερόφρονα προέρχεται από αυτά που περιγράψαμε πιο πάνω ως «αναλώσιμα και γι΄ αυτό πρόθυμα υποχείρια».
Μόνη παρηγοριά και ελπίδα είναι αυτό που έλεγε η Χάνα Άρεντ, πως «Δεν υπάρχουν επικίνδυνες σκέψεις. Το να σκέφτεσαι —αυτό καθ’ αυτό— είναι επικίνδυνο.» Συνεπώς δεν θα μπορέσουμε ποτέ να ξεχάσουμε τις επικίνδυνες σκέψεις μας, ειδικά τώρα και ειδικότερα στον τόπο που ζούμε.
Βιβλιογραφικές αναφορές – Διαβάστε
Το μεταμοντέρνο ή η πολιτισμική λογική του ύστερου καπιταλισμού, Jameson, εκδ. Νεφέλη 1999
Ο Μεταμοντέρνος φασισμός ως φυσικοποίηση του νεοφιλελευθερισμού, Αντιλιάν Κοτζάι, LEFT.gr 2018
1984,George Orwell εκδ. ΚΑΚΤΟΣ, 1999
Οδηγός μελέτης «1984», www.greelane.com
Kι αυτή η Αττική η γη, η πάνσοφη κι ωραία το καύχημα, το κόσμημα, τ΄ άνθος όλου του κόσμου
μέλλει κι αυτή να ερημωθεί κι η στάθμη της να πέσει από τ' άγρια κύματα κι από τη συμφορά
(Νοστράδαμου Προφητείες αποδ. Alan Wistful μτφ Π. Νικολαϊδης V.31)
atticavoice@gmail.com
