" Οι ήττες μας δεν αποδεικνύουν
Τίποτα παραπάνω από το ότι
319205339 712219783586309 2265634222543469205 n  Είμαστε λίγοι αυτοί που παλεύουν ενάντια στο Κακό
Και από τους θεατές περιμένουμε
Τουλάχιστον να ντρέπονται"
                                               Μπρεχτ
X.Kostoulas

X.Kostoulas

Καλή μας φώτιση!

Ιανουαρίου 08, 2025

Στον προχθεσινό εορτασμό των Θεοφανείων, που έγινε στο λιμάνι της Ραφήνας, δεν παρευρεθήκαμε. Φρόντισαν όμως τα τοπικά Μέσα να μας εφοδιάσουν με εκατοντάδες φωτογραφίες και να μας κάνουν κοινωνούς αυτής της μοναδικής ετήσιας συνεύρεσης παπάδων, λιμενικών, βουλευτών, δημάρχων, αντιδημάρχων και δημοτικών συμβούλων. Όπως και να το κάνουμε, η μέρα αυτή είναι ένα γεγονός για την πόλη της Ραφήνας, σαν κι αυτό που περιέγραφε πριν από 100 χρόνια ο Κώστας Καρυωτάκης στην περίφημη «Πρέβεζά» του:

 

Περπατώντας αργά στην προκυμαία,

”υπάρχω;” λες, κι ύστερα: “δεν υπάρχεις!”

Φτάνει το πλοίο. Υψωμένη σημαία.

 Ίσως έρχεται ο κύριος Νομάρχης

Αν τουλάχιστον, μέσα στους ανθρώπους

αυτούς, ένας επέθαινε από αηδία…

Σιωπηλοί, θλιμμένοι, με σεμνούς τρόπους,

θα διασκεδάζαμε όλοι στην κηδεία

 

Εμείς δεν έχουμε τη λογοτεχνική πένα του αυτόχειρα ποιητή για να περιγράψουμε με επάρκεια και γλαφυρότητα όσα μας αηδίασαν. Σε δύο πράγματα μόνο θα σταθούμε και αυτά σε σχέση με τη θρησκεία που διατείνεται πως διδάσκει την Αγάπη και την Ταπεινότητα

α) Τι δουλειά είχαν οι πάνοπλοι λιμενικοί με τα αυτόματα όπλα δίπλα από τις άγιες εικόνες; Ποιους και από τι τους προστάτευαν;

β) Ρίχνοντας μια ματιά στις τιμές των αρχιερατικών ιματίων, υπολογίσαμε ότι ο επίσκοπος που ηγείτο της τελετής είχε ρίξει πάνω του ενδύματα και αντικείμενα αξίας αρκετών χιλιάδων ευρώ. Μόνο η αρχιερατική μίτρα έχει τιμές που κυμαίνονται από 1000 – 4000 ευρώ. Στα μισά λεφτά περίπου, η ποιμαντορική ράβδος. Αξιοπρόσεκτα ακριβά δε, τα αρχιερατικά χρυσοποίκιλτα άμφια. Ας κάνουμε την πρόσθεση και ας προβληματιστούμε (Οφείλουμε να παραδεχτούμε πάντως ότι οι τιμές αυτές προέρχονται από ένα και μοναδικό site. Δεν κάναμε δηλαδή έρευνα αγοράς, ούτε μπήκαμε στο skroutz ή στο temu)

 

times

 

Ας μη μιλήσουμε δε για την απουσία οποιουδήποτε ανθρωπιστικού και κοινωνικού λόγου, που να δείχνει αληθινή συμπόνια και πραγματική έγνοια για τον φτωχό, τον άστεγο, τον ξένο, τον μετανάστη, τον πρόσφυγα

Ας μη μιλήσουμε τέλος για τη σπουδή των ανθρώπων της εξουσίας - πολιτικής και αυτοδιοικητικής - να στέκονται δίπλα από τους παπάδες, πάνω και πέρα από το λαό, για να δείξουν ακριβώς πως είναι πάνω από αυτόν. Θλιβερός για μια ακόμη φορά, προσπαθώντας να εξασφαλίσει ευνοϊκά γι αυτόν φωτογραφικά πλάνα, στριμωχνόταν πίσω από τον επίσκοπο Μεσογαίας ο γυρολόγος της πολιτικής Βασίλης Οικονόμου, νυν υφυπουργός Υποδομών και πρώην βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και της Δημοκρατικής Αριστεράς. Και βέβαια συνεργάτης στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας από το 1997 έως το 2000, επί υπουργίας του περιβόητου Άκη Τσοχατζόπουλου. Στις φωτογραφίες διακρίνεται και ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Στ. Πέτσας, γνωστός περισσότερο από την περιβόητη λίστα του με την οποία διένειμε εκατομμύρια ευρώ του Δημοσίου σε Μέσα Ενημέρωσης και του οποίου το όνομα θα μνημονεύεται πάντα όταν θέλουμε να σχολιάσουμε την ανήθικη σχέση Τύπου και Εξουσίας

Ας γυρίσουμε όμως στο βασικό μας θέμα. Εμείς δεν είμαστε θεολόγοι. Η απλή λογική όμως φωνάζει πως υπάρχει τεράστια διάσταση μεταξύ της χριστιανικής διδασκαλίας και της εκκλησιαστικής πρακτικής. Μια διάσταση βέβαια που πάει πολύ πίσω στο χρόνο, από τότε που οι χριστιανοί έπαψαν να διώκονται και η κεφαλή της Εκκλησίας έκατσε σε θρόνο δίπλα από τον αυτοκράτορα. Και οι εξαιρέσεις δεν είναι τίποτα περισσότερο από την επιβεβαίωση του κανόνα

Καλή φώτιση λοιπόν!

 

Παρακάτω δημοσιεύουμε μερικές φωτογραφίες από την τελετή των Θεοφανείων στη Ραφήνα. Τις δημοσιεύουμε χωρίς σχόλια θεωρώντας τα περιττά, καθώς θα μειώνουν τη δύναμη που οι εικόνες από μόνες τους μεταφέρουν.  Οι φωτογραφίες αυτές αλιεύτηκαν από το διαδίκτυο και προέρχονται από το τοπικό μέσο rpn. Τις δημοσιεύουμε χωρίς να ζητήσουμε την άδειά του και αν το συγκεκριμένο μέσο διαφωνεί με την πρακτική μας, μπορούμε να τις αποσύρουμε

 

theofaneia06

 

theofaneia04

 

theofaneia09

theofaneia05

 

Η Attica Voice συναντήθηκε με τον Νίκο Μανιό, πρώην βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ και νυν γραμματέα του Συνδέσμου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974. Η επίσκεψη έγινε στο Πάρκο Ελευθερίας (πρώην στρατόπεδο ΕΑΤ-ΕΣΑ) και εκεί είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε μαζί του για πολλά θέματα. Άλλωστε ο Νίκος Μανιός έχει γράψει πολλές σελίδες στο βιβλίο της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας αυτού του τόπου. Στο πρώτο μέρος της συζήτησης που δημοσιεύουμε, ο Νίκος Μανιός μιλά για την Αριστερά. Για τα πάθη της και για τα λάθη της. Αλλά και για την εξαιρετική αναγκαιότητα της ύπαρξής της μέσα σε ένα κόσμο γενικευμένης καταπίεσης και επικίνδυνης ανάδυσης της ακροδεξιάς

 

«Οι φτωχοί, οι αγράμματοι, οι αδαείς, οι απελπισμένοι πάνε πάντα με το νικητή»

«Ο τελευταίος εμφύλιος χώρισε την Ελλάδα με ένα ποτάμι αίμα»

«Η  Ελλάδα ακόμα χρειάζεται εκδημοκρατισμό. Πρέπει να δημιουργήσουμε πρώτα ένα αστικό κράτος και μετά να περάσουμε σε ένα σοσιαλιστικό»

«Έχουμε ακόμα έναν κοτσαμπάσικο καπιταλισμό»

«Ο άνθρωπος είναι πίσω από όλες τις καταστροφές. Αυτό είναι το ερώτημα. Πότε ο άνθρωπος θα πάψει να είναι υπέρ των καταστροφών;»

  

  Μετρίου προς χαμηλού αναστήματος, με στιβαρό κορμό, ασπρισμένη γενειάδα και γενναιόδωρο χαμόγελο. Αυτή είναι η πρώτη εικόνα που εισπράττεις μόλις συναντάς τον Νίκο Μανιό και εύκολα τον φαντάζεσαι ως παππού να παίζει με τα εγγόνια του.

Πριν όμως περάσουν δύο λεπτά νιώθεις την έντονη ενέργειά του. Καταλαβαίνεις ότι σε  ελάχιστο χρόνο έχει ζυγίσει τόσο εσένα όσο και την κατάσταση. Παρατηρητικός, μετράει κινήσεις, καταγράφει λόγια και βγάζει συμπεράσματα. Γι’ αυτό του αρέσει στις ερωτήσεις να απαντάει με ιστορίες που η μνήμη του έχει καταφέρει να καταγράψει με κάθε λεπτομέρεια.

«Η ιστορία διδάσκει» λέει. «Δεν είναι όμως δασκάλα  να σου μάθει πως το “α” και το “ι” διαβάζεται “αι”. Πρέπει μόνος σου να θες να μάθεις από αυτήν».

Ο Νίκος Μανιός μας υποδέχεται στο Μουσείο Αντιδικτατορικής και Δημοκρατικής Αντίστασης που λειτουργεί από τον Σύνδεσμο Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών στο Πάρκο Ελευθερίας. Μας ξεναγεί στις αίθουσες του κτιρίου που, στην περίοδο της χούντας, λειτούργησε ως αρχηγείο της περιβόητης ΕΑΤ-ΕΣΑ και χρησιμοποιήθηκε ως χώρος κράτησης, ανάκρισης και βασανισμού πολιτικών αντιδικτατορικών αγωνιστών, πολιτών και στρατιωτικών, κάθε ηλικίας, φύλου και επαγγέλματος.

Σ’ έναν από τους τοίχους του μας δείχνει μια ασπρόμαυρη φωτογραφία με τον ίδιο, νεαρό με πυκνό σγουρό μαλλί  να κάθεται  στο εδώλιο του κατηγορούμενου μαζί με τον Σαγιά κ τον Χρυσανθόπουλο: «Στη φυλακή με χτυπούσαν κι εγώ γελούσα. Μου έλεγαν “μα καλά, αναίσθητος είσαι;” Δεν καταλάβαιναν ότι αυτή ήταν η άμυνά μου»

 P1020531a

Ο Νίκος Μανιός (κάτω αριστερά) στο εδώλιο του στρατοδικείου, μαζί με μέλη της αντιστασιακής ομάδας «20 Οκτώβρη»: Γ. Σαγιά, Ν. Χρυσανθόπουλο και Α. Μανωλάκη.  

 

Καθόμαστε στο γραφείο του Συνδέσμου. Μας μιλάει για την Αριστερά ...για τη δύναμη και τις αδυναμίες της, για το διχασμό, τη διάσπαση, για αστική επανάσταση και για κοτσαμπάσικο καπιταλισμό. Όποια και αν είναι η ιδεολογική σου τοποθέτηση, δεν μπορείς παρά να υποκλιθείς μπροστά σε αυτόν τον αγωνιστή και να τον ακούσεις.

Ο Νίκος Μανιός συμμετείχε στην ένοπλη αντιδικτατορική δράση ως μέλος της 20ης Οκτώβρη με τοποθετήσεις εκρηκτικών σε κομβικά και συμβολικά σημεία όπως στο άγαλμα του Τρούμαν . Κατά την τοποθέτηση της τελευταίας βόμβας, η οποία από αστοχία δεν εξερράγη τελικά,  ένας αυτόπτης μάρτυρας τους κατέδωσε και οδήγησε στη σύλληψή τους.

 

Οδηγηθήκατε στη φυλακή. Αναφέρετε σε μια δήλωσή σας. «Είναι ειδική κατάσταση η Αριστερά. Το έμαθα στην εξορία και στη φυλακή». Τι εννοείτε; Τι μάθατε στη φυλακή; 

Αυτό που ήξερα κι αυτό που είχα στο μυαλό μου ήταν ολίγον ιδεατό, ήταν εξωραϊσμένο. Ήξερα τις αντιπαραθέσεις που υπήρχαν. Έχει γίνει και η διάσπαση του κομμουνιστικού κόμματος το '68. Τα παρακολουθούμε όλα αυτά. Έχουμε πάει και στη Γερμανία και στη Γαλλία πριν συλληφθούμε, έχουμε επαφές. Αλλά να πας φυλακή και να δεις ότι οι φυλακισμένοι είναι χωρισμένοι και δε μιλάνε μεταξύ τους, ούτε καλημέρα σχεδόν δεν ανταλλάσσουν, είναι πραγματικά συγκλονιστικό …

 

Είδατε λοιπόν το διχασμό…

Ένα διχασμό σε τέτοιο βαθμό που δεν τον δικαιολογούσε η δικιά μου νοοτροπία. Μπορεί να είμαστε διαφορετικοί. Εσύ στο χώρο σου, εγώ στο δικό μου, αλλά καλημέρα πρέπει να λέμε. Να ανταλλάσουμε ιδέες, να ανταλλάσουμε απόψεις. Ο ίδιος διχασμός υπήρξε και στην εξορία 

 

Πάντως αυτός ο διχασμός της αριστεράς παραμένει.  Ας έρθουμε στο τώρα για να δούμε πως βλέπετε τα πράγματα και δεδομένου ότι βλέπουμε άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα σιγά σιγά, ποιος θεωρείτε ότι  είναι ο ρόλος της Αριστεράς στην Ευρώπη, ποιος ο ρόλος της κατακερματισμένης Αριστεράς στην Ελλάδα,  ποιο το ιστορικό της χρέος εδώ στην Ελλάδα και ποια η ευθύνη της;

Η ευθύνη της Αριστεράς είναι τεράστια. Έχουν λείψει από την ανάλυση της κοινωνικής εξέλιξης στην Ελλάδα κάποια ιστορικά στοιχεία. Γι’ αυτό κανείς δεν τα άκουσε ούτε από τους Συριζαίους που ήταν κορυφαία στελέχη όταν κυβερνήσαμε - και ευτυχώς κυβερνήσαμε - ούτε τώρα τα ακούει.

Η Ελλάδα δεν είναι μία τυπική ευρωπαϊκή χώρα. Η Ελλάδα είναι μία ευρωπαϊκή χώρα γιατί έτσι έχει καταταχθεί στο χάρτη. Είναι μία χώρα που γεννήθηκε με ένα εξαιρετικά διαφορετικό τρόπο από το 1821 που αρχίζει η επανάσταση και έχει ενδιάμεσα αρκετούς εμφυλίους. Και στον προηγούμενο αιώνα είχε εμφυλίους και όχι μόνο έναν, αλλά είχε και τον τελευταίο εμφύλιο ο οποίος δεν ήταν ένας απλός εμφύλιος, αλλά χώρισε την Ελλάδα με ένα ποτάμι αίμα!

Όταν υπάρχει χωρισμός από εμφύλιο, τα στρατόπεδα που έχουν δημιουργηθεί είναι δύσκολο να συνενωθούν. Στα στρατόπεδα της Αριστεράς που ήταν οι ηττημένοι, ήταν δύσκολο να κάτσουν να συζητήσουν και να αφήσουν την επίρριψη των ευθυνών για το ποιος έφταιγε περισσότερο. Αυτό δε σταμάτησε και δεν ξεπεράστηκε και δεν πρόκειται να ξεπεραστεί.

Κανείς δεν κάθεται να δει τη σύγχρονη πραγματικότητα. Ακούω αναλύσεις οι οποίες είναι σχεδόν επιστημονικής φαντασίας.

Συγνώμη. Ήρθαν τα μνημόνια; Ήρθαν. Έγινε μία τεράστια οικονομική κρίση εξαθλίωσης; Εγώ δεν την βίωσα. Ήμουν γιατρός, μου έκοψαν το μισό μισθό, η γυναίκα μου είχε σύνταξη, τα παιδιά μου τα είχα παντρέψει. Τι με ένοιαζε εμένα; Φτώχυνε όμως ο λαός.

Ήρθαν οι εκλογές του '15. Κέρδισε λέει η Αριστερά. Ποια Αριστερά κέρδισε; Η Αριστερά πήρε ένα καλό ποσοστό, δεν κέρδισε. Αν δεν έκανε τη συνεργασία με τον Καμμένο θα έκανε κυβέρνηση; Αυτοί που το είχαν σχεδιάσει να κατέβει η Δεξιά με τρία κόμματα δεν ήταν βλάκες. Η Δεξιά πήρε συνολικά 42-43 % τότε, ενώ ήταν η κύρια ένοχη για τα μνημόνια, για την πορεία της χώρας. Το ΠΑΣΟΚ το πλήρωσε, πήρε 5% και ακόμα προσπαθεί. Γιατί το ΠΑΣΟΚ είναι ένα κομμάτι της Αριστεράς και αυτό. Πρέπει να το δεις αυτό, ότι η κοινωνία στην Ελλάδα είναι χωρισμένη και η δεξιά θα έχει πάντα ένα 40% βρέξει χιονίσει. Και ρωτάω και αριστερούς ιστορικούς να μου πουν πότε η Δεξιά πήρε λιγότερο από 36%.

 

Το ΄81 ήταν που  πήρε η Νέα Δημοκρατία 36% , αλλά υπήρχαν και ακροδεξιά κόμματα

Αυτό λέω. 36% πήρε η Νέα Δημοκρατία το ΄81 που έγινε αυτή η αποκορύφωση με το ΠΑΣΟΚ. Και πολλοί από την Αριστερά δεν έχουν καταλάβει ένα απλό πράγμα. Ότι ο Γεώργιος Παπανδρέου μπορεί να ήταν μεγάλος εχθρός της Αριστεράς, αλλά η Αριστερά τον αντιμετώπιζε ως λιγότερο εχθρό από την Δεξιά. Εξ’ ου και η συνεργασία στις εκλογές του 1964. Σε 24 νομίζω εκλογικές περιφέρειες δεν κατέβασε η Αριστερά υποψήφιους και έχασε 2% από τις προηγούμενες εκλογές για να βγει βουλευτής κεντρώος και όχι δεξιός. Δηλαδή η ανάλυση της Αριστεράς τότε, ήταν ότι ο κύριος εχθρός είναι η Δεξιά. Δεύτερος εχθρός είναι η Ένωση Κέντρου. Αυτή η θεώρηση δεν υπάρχει σήμερα από καμία αριστερή πολιτική δύναμη.

 

Η ιεράρχηση του εχθρού

Η ιεράρχηση των προβλημάτων και πώς θα τα λύσεις. Γι’ αυτό ακριβώς κατεβαίνουν στις εκλογές, 7 έως 10, ούτε ξέρω πόσα, αριστερίστικα ή αριστερά -πείτε τα όπως θέλετε- κομμουνιστογενή κόμματα που το καθένα έχει μία πλατφόρμα. Κάτι που οδηγεί σε ένα αδιέξοδο και δε θέλει κανείς να το καταλάβει αυτό.

Το ΚΚΕ βέβαια έχει μία σταθερότητα, γιατί έχει καταλάβει ένα πράγμα. Ότι εάν ανοιχτεί στην κοινωνία και αναγκαστεί να αναλάβει ευθύνες καθημερινής διαχείρισης, φοβάται ότι θα πάθει ό,τι έπαθαν τα άλλα κομμουνιστικά κόμματα στην Ευρώπη. Πού είναι το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, πού είναι το ιταλικό, το ισπανικό, το πορτογαλέζικο; Πουθενά

Αυτή η μεγάλη αλλαγή, η ανατροπή που έχει γίνει στη σύγχρονη ιστορία, δεν αναιρεί το πώς φτάσαμε ως εδώ. Εδώ φτάσαμε μέσα από μία πορεία. Οι φτωχοί, οι αγράμματοι, οι αδαείς, οι απελπισμένοι, και βέβαια οι πλούσιοι πάνε πάντα με το νικητή. Εμπειρικός κανόνας. Τον έβγαλα΄ διαβάζοντας τι έγινε στη Λατινική Αμερική. Γιατί η Λατινική Αμερική μας είχε επηρεάσει εμάς τότε που πήραμε τα όπλα. Δεν ήταν τυχαίο που μας ονόμασαν Γκεβαρικούς και Καστρικούς οι ασφαλίτες.

Στους άλλους, πάει η διανόηση που θέλει να δει κάτι καλύτερο, οι κοινωνικά ευαίσθητοι … και όλοι αυτοί δεν μπορεί να είναι παραπάνω από 40%,  αν καταφέρουν να φτάσουν το 40 %. Και θα αναφερθώ εδώ σε ένα σχήμα που δε θα γίνει ποτέ. Αν κατέβαινε το ΄15 το ΚΚΕ, ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ μαζί, θα μπορούσαν να πάρουν 48%. Πήρε 36% ο Σύριζα , πήρε 5% το ΠΑΣΟΚ και γύρω στο 6% το ΚΚΕ. Το σχήμα αυτό θα έδινε μία άλλη ώθηση.

 

Το ΠΑΣΟΚ βέβαια εκείνη την περίοδο ήταν χρωματισμένο πολύ αρνητικά..

 Ναι, αλλά αν έκανε μία τέτοια κίνηση, θα έδειχνε ότι έκανε την αυτοκριτική του. 

 

Το ΄74 συμμετείχατε σε συναντήσεις με αρκετές εξωκοινοβουλευτικές οργανώσεις …

Πού το ξέρεις εσύ; Της ασφάλειας είσαι; (Γέλια)

 

Σπάσατε και μιλήσατε… στους δημοσιογράφους… Είπατε τότε ότι αυτές οι οργανώσεις (είχατε γράψει και άρθρο στο περιοδικό Αντί) θα διασπώνται μέχρι να εξαφανιστούν. Και ότι ήταν βασανιστικό να έχεις γνωρίσει τους κορυφαίους της Αριστεράς και να υπάρχει μία απολυτότητα και να μην υπάρχει σύνδεση με την κοινωνία και τις ανάγκες της. Αυτή είναι η αχίλλειος πτέρνα της Αριστεράς; Γιατί είστε τόσο απαισιόδοξος για την πορεία της ; Πρώτον δεν ενώνεται και είναι απόλυτη … οι δογματικές αναγνώσεις σε ιδεολογίες, κάποιες φορές γίνονται δεσμά; Γίνονται βαρίδια για να προχωρήσεις μπροστά; Και δεύτερον γιατί η Αριστερά δεν έχει σύνδεση με την κοινωνία;

Δεν  έχει τη σύνδεση. Δεν μπορεί να την αποκτήσει, εάν δεν καταλάβει τι είναι η κοινωνία. Γιατί, για να κάνεις σύνδεση με την κοινωνία πρέπει να καταλάβεις τι είναι η κοινωνία. Η κοινωνία δεν είναι ένα ιδεολογικό ¨αμφιθέατρο¨ που θα βγεις και θα πεις μία ωραία θεωρία και θα σε ακολουθήσει. Η κοινωνία ζει με προβλήματα, με ιστορία την οποία ξεχνάνε. Θυμάμαι σε μία συζήτηση με αυτές τις οργανώσεις, είχα πάει 5-6 φορές, μετά τα παράτησα, σε μία λοιπόν συζήτηση το θέμα ήταν εάν το κίνημα που οραματίζονταν ότι θα κάνανε, εάν το κάνανε -καθώς δεν μπορούσαν να κάνουν ούτε ενότητα μεταξύ τους- με ποιά δύναμη θα συνεργαστούν; με το ΚΚΕ ή με το ΚΚΕ εσωτερικού; ποιά ήταν η πιο αριστερή δύναμη;

 

Πήγαν πέντε σκαλοπάτια πιο πέρα, χωρίς να έχουν πατήσει στο πρώτο..

Πουθενά δεν είχαν πατήσει. Και εκεί κατάλαβα ότι έχανα το χρόνο μου. Σε μία κουβέντα τους προκάλεσα.

Μία παρένθεση εδώ. ‘Ελεγε τότε ο συγχωρεμένος ο Τράγκας ότι όσοι μαζεύονταν σε αυτές τις συζητήσεις ήταν της 17 Νοέμβρη…

 

Ναι… σας παρακολουθούσαν τότε… σας είχαν συνδέσει με τη 17 Νοέμβρη

Και ούτε σταμάτησαν να με παρακολουθούν και τους ευχαριστώ πάρα πολύ …(χαμόγελα). Τους λέω λοιπόν, στη φάση που βρισκόμαστε (μιλάμε για ΄74-΄75), ας αφήσουμε τη Γουαδελούπη, τι είναι και τι γίνεται εκεί (γιατί γινόταν αναφορά στη Γουαδελούπη) και να κοιτάξουμε την Ελλάδα. Τους είπα, εγώ που ήμουν ένοπλος επαναστάτης… εάν θέλετε να βοηθήσουμε τις ιδέες μας και αυτή την κοινωνία, πρέπει να κάνουμε μια αστική επανάσταση (αυτό που κατηγορούσε ο Λένιν τους άλλους), να δημιουργήσουμε ένα αστικό κράτος και μετά να περάσουμε σε ένα σοσιαλιστικό κράτος. Ο ρεφορμισμός είναι το μόνο που μπορεί να μας δώσει μία διέξοδο.

Αγριέψανε. Εγώ είχα ένα βαλιτσάκι ιατρικής που είχε μέσα την μπλούζα μου και κάτι βιβλία. Το πήρα και το έβαλα στα γόνατά μου. Αυτοί νόμιζαν επειδή το έβαλα στα γόνατά μου ότι έχω μέσα και όπλο (χαμόγελα)… αλλιώς θα με δέρνανε, ήταν εξαγριωμένοι. Γεια σας, τους λέω και έφυγα και ήταν η τελευταία φορά που πήγα. 

Η ζωή όμως έχει κύκλους, περνάνε τα χρόνια. Συναντάω λοιπόν ένα από αυτά τα παιδιά, που ήταν Μαοϊκός τότε, και είδα από το ύφος του ότι ήθελε να μου κάνει κριτική που έγινα βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. Τον βλέπω που αλλάζει την έκφρασή του και μου λέει «τι πάω να πω ο βλάκας, έτσι κι αλλιώς εσύ μας έχεις πει ότι η επανάσταση είναι ο ρεφορμισμός»

και του λέω «το πρώτο βήμα είναι. Έτσι σας είχα πει. Εγώ αυτό κάνω τώρα. Κάνω το πρώτο βήμα»

Και εάν είμαι για κάτι περήφανος στη ζωή μου, είμαι για αυτό το βήμα. Τα άλλα και να μην τα είχα κάνει, δεν ξέρω αν θα είχαν παίξει ρόλο. Αν είχα πάει φυλακή, αν δεν είχα πάει φυλακή..

 

Γι’ αυτό το βήμα, ε;

Αυτό είναι το βήμα που έκανα εγώ στη ζωή μου. Και μου έδωσε μεγάλη χαρά και δεν στο λέω τώρα, το είχα πει όταν ήμουν ακόμη βουλευτής. Σε μία συνέντευξη το ΄19 με ρώτησαν «εσείς κ. Μανιέ, που έχετε περάσει τόσα στη ζωή σας, μείνατε ευχαριστημένος μετά από όλα αυτά; που μείνατε  δηλαδή στο ΣΥΡΙΖΑ και υπογράψατε μνημόνια;»

Απαντάω: «Θα σας πω ένα παράδειγμα για να καταλάβετε. Εμένα, ως βουλευτής Κυκλάδων, μου έδωσαν ένα γραφείο στην οδό Βουλής 4. Πήγα λοιπόν ένα πρωί, να παραλάβω κλειδιά και γραφείο. Υπάρχει και Βουλής 6 και Βουλής 8. Στο τελευταίο υπάρχει από κάτω μία στοά και υπάρχουν δεξιά και αριστερά σβηστές φωτεινές επιγραφές καταστημάτων. Μέσα ήταν 20-30 άντρες διαφόρων ηλικιών. Η στοά βρώμαγε από 15 μέτρα μακριά, όλοι ήταν πεινασμένοι και άπλυτοι και πολλοί από αυτούς έβγαιναν για ζητιανιά στους δρόμους και τους έβλεπα να τσακώνονται ¨μου πήρε τη γωνίᨻ …και λέω «περάστε τώρα να δείτε ότι η στοά είναι πλέον καθαρή, δεν έχει πλέον άπλυτους και πεινασμένους και τα μαγαζιά είναι ανοικτά και όποιος μπαίνει στη στοά μπαίνει για να ψωνίσει, δεν μπαίνει για να κοιμηθεί. Αυτή είναι η μεγαλύτερη χαρά που πήρα στη ζωή μου… και μακάρι να μπορέσω να πάρω και άλλες»

Εκνευρίζομαι πιο πολύ με τους δικούς μας, τους Συριζαίους. Δεν κατάλαβαν ποτέ τι κάνανε… δεν κατάλαβαν… γι’ αυτό έχασαν. Πήγαν ενοχικά στις εκλογές. Είπε κανείς από τα κορυφαία στελέχη και να εξηγήσει στον κόσμο ότι τα 2.200.000 των ανασφάλιστων μπορούσαν πλέον να πηγαίνουν δωρεάν στα νοσοκομεία; Είπε κανείς ότι καταργήσαμε επίσης τα 5 ευρώ που πλήρωναν οι ασφαλισμένοι για να εξεταστούν στα εξωτερικά ιατρεία;

Και γιατί δεν το έλεγαν; Γιατί ποτέ στη ζωή τους δεν τους έλειψε ένα τάληρο! Ποτέ! Αν τους είχε λείψει ένα τάληρο, όπως έλειψε σε μένα πολλές φορές στη ζωή μου, που έπαιρνα δέκα δραχμές μεροκάματο, θα ήξεραν τι αξία έχει. Αλλά δεν τους έλειψε ποτέ. Και γίνεσαι ιδεολογικά υπερασπιστής των φτωχών, όταν εσύ δεν υπήρξες ποτέ. Θέλει μεγάλη μαεστρία για να το κάνεις αυτό. Πρέπει να γίνεις Τσε Γκεβάρα, εγώ δεν κατάφερα να γίνω. Ήταν πλουσιόπαιδο, ήταν γιατρός και έδωσε τη ζωή του για τους φτωχούς. Εάν δεν το καταφέρεις αυτό να γίνεις Γκεβάρα, που τότε μπορεί να σε περιμένει και ο θάνατος, μπορείς να κάνεις πολιτική και αν σώσεις το λαό από την πείνα, θα κατέβεις και θα πάρεις το 40% , όχι το 35% που πήραμε.

 

Για την αστική επανάσταση που μιλήσατε, για το αστικό κίνημα, θα πρέπει να είναι έτοιμη και η κοινωνία. Εσείς συμμετείχατε και στις κινητοποιήσεις των γιατρών και των ειδικευόμενων. Τότε γίνονταν μαζικές κινητοποιήσεις, τώρα λέτε απεργεί περίπου το 2,5 %. Τι συμβαίνει με την κοινωνία, είναι απαθής ,είναι φοβισμένη, είναι αδιάφορη, βολεμένη, της λείπει η έμπνευση , τι συμβαίνει;

Η κοινωνία δεν πορεύεται μόνη της … η κοινωνία χρειάζεται τα γρανάζια της

 

Υπάρχουν τέτοια γρανάζια τώρα;

Πάντα υπάρχουν. Εγώ ακούω νέους γιατρούς να μιλάνε και μου θυμίζουν τις εποχές εκείνες.

 

Είχατε πει ότι η αριστερά δεν υποχωρεί μπροστά στο φασισμό, είχατε δηλώσει ότι οι φασίστες είναι θρασύδειλοι. Τι ευθύνη έχει η Αριστερά για την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων; Αφήνει κενό στην πολιτική, αφήνει κενό στην κοινωνία;

Εφόσον η αριστερά δεν αντιλαμβάνεται πώς εξελίσσεται η ιστορία, πως εξελίσσεται η κοινωνία, τι είναι η ελληνική κοινωνία και δε συμβαδίζει από κοινού με έναν minimum στόχο εκδημοκρατισμού. Γιατί ακόμα η Ελλάδα χρειάζεται εκδημοκρατισμό. Αυτό που είπα το ΄74-΄75 ότι αυτό το κράτος πρέπει να γίνει αστικό κράτος, ισχύει ακόμα. Σε κανένα αστικό κράτος δε θα γίνονταν πολλά από αυτά που γίνονται εδώ κάθε 3 μήνες, κάθε 6 μήνες και να περνάνε απαρατήρητα. Γίνονται εδώ, διότι έχουμε ακόμα έναν κοτσαμπάσικο καπιταλισμό. Για μένα αυτό είναι ένας κοτσαμπάσικος καπιταλισμός.

Εάν δεν καταλάβουνε ότι είναι οι κοτσαμπάσηδες και οι απόγονοι των κοτσαμπάσηδων αυτοί που κυβερνάνε. Κοτσαμπάσηδες πήραν την Ελλάδα, οι κοτσαμπάσηδες σκοτώσανε τον Καποδίστρια, δεν τον σκότωσαν οι απλοί επαναστάτες. Οι κοτσαμπάσηδες, οι οποίοι καλυπτόντουσαν από τους αγγλόδουλους της εποχής.

Η άγνοια της ιστορίας… για αυτό στενοχωριέμαι. Η άγνοια της ιστορίας

 

Πρακτικά τι θα προτείνατε;

Τι άλλο από αυτό που λέω. Να παρατήσουν τα γραφεία τους, να μαζευτούν όλοι μαζί, να ξεχάσουν ό,τι ο καθένας κουβαλάει, ένα εγώ που είναι πιο μεγάλο από το δωμάτιο που μπαίνει μέσα, να το αφήσουν στην άκρη και να καθίσουν να κουβεντιάσουν 

 

Η Δεξιά όμως είναι αρκετά ενωμένη. Τι είναι αυτό που την ενώνει;

Η νίκη της

 

Η νίκη της; Και στις ήττες όμως φαίνεται να συσπειρώνεται

Και ποιες είναι οι ήττες της Δεξιάς; Ψάχνω να βρω μια ήττα της Δεξιάς. Μια ήττα υπάρχει της Δεξιάς που θα μπορούσε να εξελιχθεί στο να χάσει και τον πόλεμο. Ήταν η εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση. Ο οποίος έχει βέβαια και αυτός τις δικές του ευθύνες

 

Τώρα βέβαια ερχόμαστε και στην περιβόητη φράση «καιρός να τελειώνουμε με την Αριστερά»… θεωρείτε πως υπάρχει σχέδιο;

Πάντα υπάρχει σχέδιο. Όποιος νομίζει ότι οι αντίπαλες ομάδες, εδώ είναι ταξικές ομάδες,  κατεβαίνουν στον αγωνιστικό χώρο χωρίς προπονητική, προπονητή και χωρίς σχέδιο είναι μακριά νυχτωμένος. Δεν ξέρει πώς παίζεται το παιχνίδι

Ο περιβόητος Κασελάκης, έγραφε άρθρα στην Αμερική με ένα ψευδώνυμο ελληνικό, εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ και προοριζόταν να γίνει υπουργός του Μητσοτάκη. Έτσι έχουν πει επίσημα χείλη στην τηλεόραση. Και δεν έγινε. Γιατί δεν έγινε; Γιατί ο Μητσοτάκης μπορεί να μην είναι ευφυής ή μπορεί να μην έχει εμπειρία, έχει όμως ανθρώπους γύρω του, που τον συμβούλευσαν «αυτόν μακρυά σου»! Και του αναθέσανε το δεύτερο ρόλο.

Δυστυχώς οι άνθρωποι της Αριστεράς, όλων των αποχρώσεων, φαίνεται πως δεν έχουν διαβάσει Τζον Λε Καρέ. Ο συγγραφέας που έγραψε το βιβλίο  ¨Ο κατάσκοπος που γύρισε από το κρύο¨, ο οποίος ήταν κατάσκοπος της Αγγλικής Υπηρεσίας για 3-4 χρόνια και μετά τα παράτησε. Περιγράφει σε πολλά βιβλία όλες αυτές τις διαδικασίες που κάνουν οι καπιταλιστικές κυβερνήσεις

 

Τις πρακτικές…

Όλες αυτές τις πρακτικές. Ο άνθρωπος είναι πίσω από όλες τις καταστροφές. Αυτό είναι το ερώτημα. Πότε ο άνθρωπος θα σταματήσει να είναι υπέρ των καταστροφών;

Χωρίς την Ιστορία σου δεν μπορείς να πας πουθενά. Δεν μπορείς να γράψεις άλλη Ιστορία, αν δεν ξέρεις την Ιστορία που έγραψαν για εσένα οι πρόγονοί σου. Δυστυχώς έχω καταντήσει γραφικός να το επαναλαμβάνω.

Όποιος νομίζει ότι μπορεί ένα παιδί να βγει στο δρόμο και να περπατήσει, εάν την άλλη ημέρα που θα ξαναβγεί στο δρόμο δεν ξέρει πού είχε πάει εχθές, πώς πήγε στο δρόμο, πώς περπατάνε… δεν πάει πουθενά!

 

Ευχαριστούμε πάρα πολύ !

 

Δεν γνωρίζουμε ακόμη πώς τίμησε σήμερα η Ελλάδα στο σύνολό της την ιερή ημέρα των Θεοφανείων, γι αυτό σας δείχνουμε απόψε τις καλύτερες στιγμές από την αντίστοιχη ημέρα του 2024. Και επειδή είμαστε βέβαιοι ότι θα σας ανοίξει η όρεξη και για να μην μείνετε ανικανοποίητοι, μπορείτε να επισκεφθείτε στη συνέχεια και την περσινή δημοσίευση της Attica Voice με παλαιότερες κορυφαίες στιγμές των Θεοφανείων

Δε χωράει καμία αμφιβολία πως ως λαός έχουμε μια μοναδική ικανότητα να ευτελίζουμε τα πάντα, ίσως γιατί δεν πιστεύουμε πραγματικά σε τίποτα. Ας είναι καλά το Luben ΤV που καταφέρνει να αναδείξει με τόσο εύστοχο και διασκεδαστικό τρόπο τη γελοιότητα μιας βαθιά υποκριτικής κοινωνίας 

 

 

 

Αντικατοπτρισμοί

Ιανουαρίου 02, 2025

Μερικές φορές τυχαίνει να βρίσκεσαι τυχαία στο σωστό σημείο τη σωστή ώρα. Και τότε μπορεί να σταθείς τυχερός και να συναντήσεις εικόνες που θα σε μαγέψουν.

Λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας, στο Μεσολόγγι, γύρω στις τρεις. Η λιμνοθάλασσα είναι ακίνητη σαν λάδι και ο ήλιος έχει πέσει αρκετά χαμηλά, ώστε να δίνει εξαιρετικά είδωλα των αντικειμένων που βρίσκονται μέσα στη λιμνοθάλασσα. Είδωλα ανεστραμμένα, αλλά εντελώς όμοια σε μέγεθος με τα αντικείμενα

Για να φτάσουμε εκεί, μπαίνοντας και βγαίνοντας από το Αιτωλικό, περάσαμε δίπλα από γύφτικους μαχαλάδες. Χαμηλές παράγκες και χαμόσπιτα, καπνός που έβγαινε από τα μπουριά της ξυλόσομπας, παιδιά που τριγυρνούσαν ξυπόλητα, αλλά χαρούμενα. Και όλα αυτά με πλαίσιο άτακτους σωρούς από  αντικείμενα που σε εμάς φαίνονταν σκουπίδια, όμως για αυτούς ίσως να ήταν και θησαυρός

Ο δρόμος που ενώνει το Μεσολόγγι με τη νησίδα της Τουρλίδας είναι πολύ όμορφος και καταλήγει σε ένα πολυτελή πολυχώρο εστίασης και στο Μουσείο άλατος. Όμορφα έως πολυτελή αυτοκίνητα τον διασχίζουν , ενώ στις άκρες υπάρχει λωρίδα για όσους θέλουν να αθληθούν και να τον διασχίσουν τρέχοντας. Απέναντί μας το νησάκι της Κλείσοβας, όπου πριν από 200 χρόνια, τα νερά του γέμισαν από χιλιάδες ανθρώπινα πτώματα στη μάχη για την Ελευθερία.

Βλέποντας από εκεί το Μεσολόγγι, έχουμε απέναντί μας το επιβλητικό και εντυπωσιακό ξενοδοχείο ”Θεοξενία”. Και την ίδια στιγμή που φωτογραφίζουμε τους όμορφους αντικατοπτρισμούς στη λιμνοθάλασσα, ακούμε  άθελά μας τη συνομιλία δύο ηλικιωμένων ερασιτεχνών ψαράδων,  που έχουν ρίξει το πεταχτάρι τους : “Με 370 ευρώ, τι να πρωτοπληρώσω;”

Πολλοί αντικατοπτρισμοί τελικα. Και πολλών ειδών. Και οι περισσότεροι από αυτούς έχουν είδωλα παραμορφωμένα, εξίσου πραγματικά όμως με τα αντικείμενα και σε μια μόνιμη σχέση αλληλεξάρτησης. Το ένα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το άλλο

 

P1020609a

 

P1020604a

 

P1020613a

 

P1020605a

 

P1020623a

 

P1020618a

 

P1020620a

 

P1020628a

 

P1020635a

από το βιβλίο του Κορνήλιου Καστοριάδη: «Σκέψεις πάνω στην “Ανάπτυξη” και την “Ορθολογικότητα”»

 

Στη χώρα απ’ όπου έρχομαι, η γενιά των παππούδων μου δεν είχε ακούσει ποτέ να γίνεται λόγος για μακροπρόθεσμη σχεδιοποίηση, για εξωτερικότητες, για μετακίνηση των ηπείρων ή για διαστολή του σύμπαντος.

Όμως εξακολουθούσαν, και στα γηρατειά τους ακόμη, να φυτεύουν ελιές και κυπαρίσσια, χωρίς να τους απασχολούν ζητήματα κόστους και απόδοσης. Ήξεραν ότι θα πεθάνουν, έσκαβαν όμως τη γη για τους επερχόμενους, αλλά ίσως και για τη γη την ίδια.

Ήξεραν ότι οποιαδήποτε «ισχύ» κι αν είχαν, η ισχύς αυτή δεν θα είχε ευεργετικά αποτελέσματα, αν αυτοί δεν υπάκουαν στις εποχές, αν δεν πρόσεχαν τους ανέμους, αν δεν σέβονταν την ευμετάβλητη Μεσόγειο, αν δεν έκοβαν τα δέντρα την ώρα που έπρεπε και αν δεν άφηναν στο μούστο τον καιρό που του χρειαζόταν για να βράσει.

Δεν σκέφτονταν με όρους απειρότητας – ίσως και να μην καταλάβαιναν και την έννοια της λέξης – όμως δρούσαν, ζούσαν και πέθαιναν σ’ ένα χρόνο αληθινά χωρίς τέλος. Προφανώς η χώρα δεν είχε ακόμα αναπτυχθεί…

Η τωρινή κρίση οδηγεί σ’ ένα σημείο όπου, είτε θα βρεθούμε αντιμέτωποι με μια φυσική ή κοινωνική καταστροφή, είτε πριν ή μετά από αυτό, οι άνθρωποι θ’ αντιδράσουν με τον άλφα ή βήτα τρόπο και θα προσπαθήσουν να εγκαθιδρύσουν νέες μορφές κοινωνικής ζωής, που θα έχουν γι’ αυτούς κάποιο νόημα.

Αυτό δεν μπορούμε να το κάνουμε εμείς, για λογαριασμό τους και στη θέση τους, όπως και δεν μπορούμε να πούμε πώς θα μπορούσε να γίνει.

Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να καταστρέψουμε τους μύθους που, περισσότερο από το χρήμα και τα όπλα, συνιστούν το τρομαχτικότερο εμπόδιο στο δρόμο μιας ανασυγκρότησης της ανθρώπινης κοινωνίας

«Στην Ομόνοια βλέπεις κόσμο αεννάως σπεύδοντα, πολυάσχολον, πολυπράγμονα», γράφει ο Γιώργος Παρασκευόπουλος, ήδη από το 1895

«Σαν την Πλας Πιγκάλ από χρόνια, μια πλατεία πολύ κεντρική, στην Αθήνα μας είν’ η Ομόνοια, που είν’ η φήμη της ιστορική / Σε κάθε γωνία εφτά καφενεία, καρέκλες με κόσμο γεμάτες και ταξί που ψαρεύουν πελάτες / Κομψοί και ωραίοι, πόλισμαν τροχαίοι, πέντ’ έξι παλιές μπυραρίες, καυγαδάκια στις αφετηρίες / Καμπαρέ και τζαζ μπαντ και μπελ φαμ, με ταμπέλες που λεν’ γουέλκαμ. Τι ρυθμός και ζωή και κοσμοσυρροή, μέρα – νύχτα και ως το πρωί» τραγουδά η Ρένα Βλαχοπούλου το 1954 [Ομόνοια Πλας σε μουσική του Μενέλαου Θεοφανίδη και στίχους των Γιώργου Ασημακόπουλου, Βασίλη Σπυρόπουλου και Παναγιώτη Παπαδούκα]

«Το κορίτσι που δουλεύει στην Ομόνοια, τρίτος όροφος γραφείο δεκατέσσερα, χτυπάει τα πλήκτρα της γραφομηχανής, οχτώ ώρες την ημέρα πλην της Κυριακής» τραγουδά η Αρλέτα το 1976. [Το κορίτσι στην Ομόνοια” σε μουσική και στίχους του Στέφανου Χρυσοστομίδη]

«Στις τρεις χαράματα Ομόνοια, σαν σ' ένα όνειρο θολό, γωνιά και στέκεις, ακούς κυνηγητό, κάτι σαν τρέχτε, φονικό. Γωνιά και στέκεις, κάτι σαν φονικό, ή γύρνα πίσω, σ' αγαπώ / Στις τρεις χαράματα Ομόνοια, Ελλάς Οτέλ στην Αθηνάς, για πόσο πάει κι όχι πως θες να πας κι όμως ρωτάς, ξαναρωτάς / Για πόσο πάει κι όχι πως θες να πας, έτσι με κάποιον να μιλάς» τραγουδά ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου το 1982 [“Χαράματα Ομόνοια” σε στίχους του Μανώλη Ρασούλη και μουσική του Μάνου Λοΐζου]

 «Ομόνοια μεσάνυχτα και κάτι, η Ρόζα ψάχνει πάλι για πελάτη / Εφημερίδες στη γωνία και κουλούρια/ τα ίδια πρόσωπα μα και καινούρια / Κουρασμένοι μετανάστες και ξενύχτες / στα παγκάκια να μετράν σιωπές και νύχτες» τραγουδά η Άντζελα Δημητρίου το 1992. [ “Ομόνοια” σε μουσική του Χρήστου Νικολόπουλου και στίχους του Πάνου Φαλάρα]

Η Ομόνοια είναι ίσως η πιο πολυτραγουδισμένη από όλες τις πλατείες, με τα τραγούδια που είναι γραμμένα γι αυτήν, να αποτυπώνουν τις διαδοχικές μεταμορφώσεις της στο πέρασμα του χρόνου, αποτελέσματα κοινωνικών αλλαγών και πολιτικών επιλογών

Και πραγματικά, δεν υπάρχει στην Ελλάδα πλατεία με περισσότερες μεταμορφώσεις από αυτήν της Ομόνοιας. Στέκι κοσμικών Αθηναίων στην αρχή, και σιγά-σιγά συγγραφέων, ποιητών αλλά και καλλιτεχνών. Πλατεία που έσφυζε από ζωή και αποτελούσε το κέντρο της διασκέδασης. Συγκοινωνιακός κόμβος αργότερα, χώρος στέγασης γραφείων και πολυκαταστημάτων, πιάτσα για εργάτες του μεροκάματου, τόπος συνάντησης των επαρχιωτών και των μεταναστών. Και σιγά-σιγά τη νύχτα, να μεταμορφώνεται σε στέκι του περιθωρίου, του αγοραίου έρωτα, των ναρκωτικών και των απόκληρων.

Ας δούμε όμως την ιστορία αυτής της πολύπαθης πλατείας, που παρόλο που έχει χάσει προ πολλού την αίγλη της, δεν παύει να έχει εγγραφεί αμετάκλητα στη συλλογική μνήμη ως το κέντρο της Αθήνας και κατά συνέπεια της Ελλάδας. Από αυτήν ξεκινούν άλλωστε ακτινικά οι κεντρικοί δρόμοι της Αθήνας. Από αυτήν επίσης ξεκινά το μέτρημα των χιλιομετρικών αποστάσεων των εθνικών οδών που συνδέουν την Αθήνα με τη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα.

 

Ο σχεδιασμός και οι πρώτες διαμορφώσεις της πλατείας

Πριν το 1830 η σημερινή πλατεία Ομονοίας ήταν μια ερημική περιοχή,  γεμάτη με αμπέλια και συκιές, γνωστή στους αυτόχθονες με το τούρκικο όνομα “Τζιρίτι”. Στο πρώτο πολεοδομικό σχέδιο της Αθήνας, που γίνεται κατά παραγγελία του Όθωνα, οι αρχιτέκτονες Σταμάτης Κλεάνθης και Έντουαρντ Σάουμπερτ, το 1833, ορίζουν την περιοχή αυτή ως κέντρο της πόλης και την ονομάζουν πρόχειρα, λόγω θέσης, “Βορεία Άκρα”. Εκεί, πάνω σε μία μεγάλη τετράγωνη πλατεία, που την ονομάζουν “πλατεία Ανακτόρων”, θα χτίζονταν τα ανάκτορα και γύρω από αυτήν οι “Κήποι του Λαού” καθώς και σημαντικά δημόσια κτίρια.

Το Μάρτιο του 1834, ο ‘Οθωνας θεμελιώνει το κτίριο των Ανακτόρων στην πλατεία. Τα σχέδια όμως αλλάζουν και τα ανάκτορα αποφασίζεται να γίνουν στο Σύνταγμα. Η πλατεία Ανακτόρων μετονομάζεται σε “πλατεία Όθωνος”, αλλά μένει για αρκετά χρόνια στα χαρτιά. Η περιοχή καθιερώνεται σιγά-σιγά ως το τέρμα του εξοχικού περιπάτου των Αθηναίων, ενώ αποτελεί πια το βορειότερο σημείο της πόλης

Ο χώρος αρχίζει να διαμορφώνεται σε πλατεία το 1846. Αρχικά σχεδιάζεται κυκλική, ενώ το 1850 καθορίζεται το σχήμα της σε τετράγωνο. Εκείνη την περίοδο αρχίζουν να λειτουργούν και τα πρώτα καφενεία. Ένα από τα πρώτα καφενεία που λειτουργούν είναι το καφενείο του “Χάφτα”. Ο Χάφτας ήταν αγωνιστής της Επανάστασης και ως επιβράβευση, το ελληνικό κράτος του δώρισε αρκετά οικόπεδα στην αδιαμόρφωτη τότε γύρω περιοχή που τελικά πήρε και το όνομά του: Χαφτεία (Χαυτεία).

Ως το 1857 η πλατεία περιτριγυρίζεται ακόμα από μάνδρες, μέσα στις οποίες είναι εγκατεστημένα βουστάσια και κατσικάδικα, ενώ από το μέσο της περνά η ρεματιά της Σταδίου. Οι γύρω δρόμοι, εκτός από την οδό Πειραιώς, είναι ασχημάτιστοι, ενώ στην 3ης Σεπτεμβρίου τα κάρα της δημαρχίας ρίχνουν τα σκουπίδια μέσα στη ρεματιά.

Το 1857 ισοπεδώνεται ο ανώμαλος χώρος της πλατείας και δύο χρόνια αργότερα σκεπάζεται η ρεματιά και γίνονται οι απαραίτητοι εκβραχισμοί για τη διάνοιξη της οδού Πανεπιστημίου. Το 1860 η πλατεία δενδροφυτεύεται και τοποθετούνται φανάρια γκαζιού. Από τότε η πλατεία αρχίζει να γίνεται κοσμική και να συγκεντρώνει τους Αθηναίους.

 

1858 Πλατεία Ομονοίας

Ο χώρος που διαμορφώθηκε η πλατεία Ομονοίας. Μετά το 1859. Πηγή: BNF (Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας

 

Η “πλατεία Όθωνα”, όπως ονομαζόταν μέχρι τότε, παίρνει το οριστικό της όνομα, “πλατεία Ομονοίας”, το 1862. Ήταν στις 14 Οκτωβρίου του 1862, όταν πλήθος Αθηναίων συγκεντρώνεται στην πλατεία για να γιορτάσει την έξωση του Όθωνα. Μετά τη δοξολογία, ο Υδραίος κοτζάμπασης Δημήτριος Βούλγαρης, ως πρόεδρος της προσωρινής κυβέρνησης, μεταξύ άλλων είπε «Ας ορκισθώμεν επί της Πλατείας ταύτης, της λαβούσης ήδη το ωραίον της Ομονοίας όνομα, και ας είπη έκαστος εξ ημών: Ορκίζομαι πίστιν εις την πατρίδα και υπακοήν εις τας εθνικάς αποφάσεις»

Ως τραγική ειρωνεία, λίγους μήνες αργότερα, τον Ιούνιο του 1863, η πλατεία Ομονοίας μετατρέπεται σε πεδίο μάχης σε έναν μίνι εμφύλιο μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πολιτικών παρατάξεων που είχαν στο μεταξύ σχηματισθεί, των Πεδινών και των Ορεινών. Έναν πόλεμο που διαρεκί τρεις ημέρες και προκαλεί πάνω από 200 νεκρούς.

Ένας από τους πρώτους οικοπεδούχους και οικιστές της πλατείας είναι ο περίφημος αρχιτέκτων Λύσσανδρος Καυταντζόλου, ο οποίος χτίζει την κατοικία του στη συμβολή της πλατείας με την Αγ. Κωνσταντίνου. Στις αρχές της δεκαετίας του 1900 στο οίκημα αυτό στεγάζεται το ξενοδοχείο "Ελλάς", το οποίο αργότερα μετονομάζεται σε "Πάνθεον", καθώς επίσης και το καφενείο "Γορτυνία", αγαπημένο στέκι ηθοποιών μιας και ήταν δίπλα στο θέατρο Κοτοπούλη. Το κτίριο αυτό κατεδαφίζεται το 1959 και στη θέση του υπάρχει σήμερα ένα άχρωμο πολυώροφο οικοδόμημα

Το 1870 συντελείται πραγματική οικοδομική έκρηξη στην Ομόνοια, καθώς αρχίζουν να κατασκευάζονται νέα κτίρια, πραγματικά στολίδια. Τότε φτιάχνεται και η μαρμάρινη εξέδρα μέσα στην πλατεία, για να παίζει  μουσική η στρατιωτική μπάντα. Η πλατεία δενδροφυτεύεται με φοινικιές και αποκτά παγκάκια

Γράφει ο Καζαμίας του Κορομηλά το 1872:

«Τον χειμώνα καθ’ εκάστην Πέμπτην και Κυριακήν παιανίζει στρατιωτική μουσική το απόγευμα. Το δε θέρος Πέμπτην και Κυριακήν το εσπέρας»

 

1880 plateia omonias 02

Η μαρμάρινη εξέδρα στη μέση και τα παγκάκια. Πηγή: I love Athens (FB)

 

Η Ομόνοια γίνεται συγκοινωνιακός κόμβος

Το 1877 η πλατεία φωτίζεται με λάμπες φωταερίου και αρχίζει να εξελίσσεται σε σημαντικό συγκοινωνιακό κόμβο.

Το 1882 γίνεται αφετηρία του ιππήλατου τροχιόδρομου και χώρος στάθμευσης για τα μεταφορικά μέσα της εποχής, δηλαδή τα μόνιππα και τα βιζαβί.

Η λέξη βιζαβί αποτελεί εξελληνισμό της γαλλικής επιρρηματικής έκφρασης "'vis-à-vis", που σημαίνει αντικριστά. Τα "βιζαβί" ήταν άμαξες που σύρονταν από ένα ή δύο άλογα και με τέσσερις θέσεις επιβατών έτσι, ώστε να κάθονται ανά δυο "βιζαβί", εξ ου και η ονομασία της άμαξας. Οι άμαξες βιζαβί έκαναν δρομολόγια από την πλατεία Ομόνοιας μέχρι την πλατεία Συντάγματος και έπαιρναν πέντε επιβάτες, με τον πέμπτο να κάθεται δίπλα στον αμαξά.

 

1896 plateia omonias 03

Οι αμαξάδες γύρω από την πλατεία Ομονοίας.

Πηγή: Συλλογή καρτ ποστάλ (Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ, CP.CPATH.CPATH1.221)

 

Το 1895 η γραμμή του τρένου Αθηνών - Πειραιά (που μέχρι τότε έφτανε μέχρι το Θησείο) επεκτείνεται μέχρι την Ομόνοια. Ο πρώτος σταθμός της Ομόνοιας, που είναι μόνο εν μέρει υπόγειος, κατασκευάζεται στη διασταύρωση των οδών Λυκούργου και Αθηνάς και εγκαινιάζεται στις 17 Μαΐου 1895, μαζί με τον ενδιάμεσο σταθμό του Μοναστηρακίου.

Σχεδόν την ίδια εποχή εμφανίζεται και το "Θηρίο", ο ατμοκίνητος σιδηρόδρομος της Αττικής, που καλύπτει την γραμμή Αθήνα - Λαύριο με διακλάδωση στο Νέο Ηράκλειο προς Μαρούσι και Κηφισιά. Το "Θηρίο" ξεκινά τα δρομολόγιά του από τη γειτονική πλατεία Λαυρίου, η οποία παίρνει το όνομά της ακριβώς από αυτό το γεγονός. Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι τότε η αφετηρία της γραμμής αυτής ήταν στην Πλατεία Αττικής, η οποία ονομάστηκε έτσι, επειδή εκεί ήταν η αφετηρία των Σιδηροδρόμων Αττικής.

 

Τα πρώτα καφενεία της πλατείας

Όπως προαναφέραμε, γύρω στα 1850 ανοίγουν τα πρώτα καφενεία. Εκτός από το καφενείο του Χάφτα, την ίδια περίοδο ανοίγει και το ”Σολώνειο”. Το κέντρο των Αθηνών δεν είναι πια αποκλειστικά η Ερμού και η Αιόλου που ήταν μέχρι τότε, αλλά προχωράει προς την Ομόνοια και το Σύνταγμα

Τα καφενεία έχουν κυρίαρχη παρουσία πάνω και γύρω από την πλατεία Ομονοίας. Λειτουργούν ως χώροι πολιτικών και κοινωνικών ζυμώσεων, πνευματικών αναζητήσεων, φιλολογικών συζητήσεων, κοινωνικών συναντήσεων και συναναστροφών. Πολλά από αυτά, θα μείνουν γνωστά για το στιλ και την πολυτελή επίπλωσή τους που θύμιζαν καφέ της Βιέννης ή του Παρισιού.

Στον Καζαμία του 1882, διαβάζουμε:

«Περατούται η οδός Πειραιώς επί της πλατείας Ομονοίας εχούσης μήκος 115 μέτρα και πλάτος 110 ή επιφάνειαν 12650 τ.μ. της δεντροφύτου και ταύτης φοιτά μουσικού  οκρίβαντος, εφ ου παιανίζουσιν αι μουσικαί κατά Τρίτην και Κυριακήν […]. Παραπλεύρως κείνται τα Χαυτεία ή δεκατέσσερα εν μικρά σποραδική εκτάσει καφενεία και ζαχαροπλαστεία, τα οποία είναι και τα άριστα των Αθηνών. Το καφενείον αι Αθήναι μετά εστιατορίου και το του Ζούνη είναι τα πολυτελέστερα της πόλεως. Το ζαχαροπλαστείον του Σόλωνος και του Παρθενώνος είναι επίσης τα κάλλιστα […]»

Ο Καζαμίας του 1882  αναφέρει τα καφενεία “Σολώνειον” και “Παρθενών”. Αλλά δεν ήταν μόνο αυτά.

Εποχή άφησε το καφενείο “των Γερόντων” ή των “Ευ Φρονούντων”. Το δεύτερο όνομα που του δόθηκε αργότερα, στηριζόταν στο πασίγνωστο στιχάκι του Γ. Σουρή, που δημοσιεύτηκε το 1883 στον Ρωμηό: «Καφενείο ευ φρονούντων, Μέρα νύκτα συζητούντων...». Το καφενείο αυτό υπήρξε σπουδαίο κέντρο πολιτικολογίας και βρισκόταν στο ισόγειο του Μεγάρου Καυταντζόγλου (Πανεπιστημίου & Πατησίων). Εκεί φέρεται πως γεννήθηκε το χλευαστικό προσωνύμιο "ψωροκώσταινα", που αποδίδουμε περιφρονητικά στη χώρα μας. Και αυτό οφείλεται σε μία φτωχή, αλλά περήφανη γριά - χήρα, την Κώσταινα που γύριζε στα Χαυτεία, κάνοντας θελήματα για να επιβιώσει. Το καφενείο “των Γερόντων” λειτούργησε μέχρι το 1910. Κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου (1910-1940), στην ίδια θέση θα λειτουργήσει το περίφημο ζαχαροπλαστείο του Μπερνίτσα.

Το 1870, η Ομόνοια έχει ήδη καθιερωθεί ως σημείο κοσμικής συνάντησης. Το "Μέγα Καφεζαχαροπλαστείον" των Ζαχαράτου και Καπερώνη παίρνει το 1892 τη θέση του καφενείου του Χαραμή που λειτουργούσε στο ίδιο κτίριο από το 1878. Το καφενείο αυτό αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα της Ομόνοιας κατά τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα, όπου το πιο πολυσύχναστο κομμάτι της πλατείας είναι η οδός Γ’ Σεπτεμβρίου, λόγω της αφετηρίας του "Θηρίου"

1900 plateia omonias 02

Το ζυθοπωλείο Ζαχαράτου και το καφενείο Καπερώνη-Ζαχαράτου. 

 

Εκτός από τα καφενεία, ανοίγουν στην πλατεία και εκλεκτά ζυθοπωλεία. Ένα από αυτά είναι και το «Χρυσόν Ποτήριον» («Le verre d’or») του Βασ. Ζούνη, στην απέναντι γωνία (εκεί που σήμερα βρίσκεται ο HONDOS)

Διαβάζουμε γι αυτό στην εφημερίδα "Εφημερίς" του 1874:

«Το κατάστημα τούτο θεωρούμεν ειλικρινώς ως ένδειξιν προόδου βιομηχανικής εν Αθήναις αξίας λόγου. Είναι κατά παρισινόν όλως τρόπον διασκευασμένον, μετά φωτισμού απλέτου και ωραίου εν τω συνδυασμώ των λαμπτήρων, μεθ’ υπηρεσίας προθυμοτάτης και αφθονίας των ποτών και παροψίδων (σ.σ. πετσέτες). Είνε δε το πρώτον κατάστημα εν Αθήναις, όπερ έχει ευρύ υπόγειον, κατά το σύστημα των γερμανικών Keller, όπου εν χειμώνι δύναται αρίστη να είνε η συναναστροφή».

Ακόμη ένα καφενείο που άφησε εποχή στην πλατεία Ομονοίας ήταν το πολυτελές καφενείο-ζυθοπωλείο "ΗΒΗ". Το καφενείο αυτό βρισκόταν στο ισόγειο κτιρίου (πλατείας Ομονοίας & Πανεπιστημίου) που ήταν έργο του Ziller (1885) και κατεδαφίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του '50

Για την “Ήβη” διαβάζουμε στο “Ρωμηό” του 1907:

«Ίτε πάντες εις της Ήβης το γνωστόν ζυθοπωλείον / Νικολή του Γιακουμάκη, τέλειον εκ των τελείων / Ανοιχτόν μέχρι πρωίας στην Ομόνοιαν εκεί / εντελής καθαριότης κι’ έξοχος μαγειρική / μπύρα πρώτη Κλωναρίδη και ποικίλα φαγητά / ο καλλίτερος ο κόσμος, πάντοτε  αυτό φοιτά».

Το καφενείο "Γορτυνία", δίπλα ακριβώς στο θέατρο Κοτοπούλη, και το "Στέμμα", ακριβώς απέναντι, ήταν αγαπημένα στέκια ηθοποιών.

Άλλο ξακουστό καφενείο ήταν το "Μπάγκειον" που στεγάστηκε στο ομώνυμο κτίριο που χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα σε σχέδια του Ερνέστου Τσίλερ και με χρήματα του Ιωάννη Μπάγκα που ενώ ξεκίνησε ως καφέ σαντάν (με σύντομα βαριετέ θεάματα στη μικρή υπερυψωμένη σκηνή του), εξελίχθηκε στις αρχές του 1920 σε φιλολογικό και καλλιτεχνικό στέκι. Στην ευρύχωρη αίθουσά του, συγκεντρώνονταν προσωπικότητες όπως ο Ναπολέων Λαπαθιώτης, ο Τέλλος Άγρας, ο Μίνως Ζώτος, ο Κώστας Βάρναλης, ο Ορέστης Λάσκος, ο Κώστας Ουράνης, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Άγγελος Τερζάκης, ο Γιάννης Τσαρούχης και άλλοι εραστές των γραμμάτων μετατρέποντας το "Μπάγκειον" σε ένα από τα παλαιότερα φιλολογικά καφενεία.

Συνήθως τα καφενεία έμεναν ανοιχτά μέχρι τα ξημερώματα. Και όταν κάποια στιγμή, το 1910, απαγορεύτηκε η λειτουργία τους μετά τη μία το βράδυ, οι ιδιοκτήτες έκαναν απεργία και τελικά η απόφαση δεν ίσχυσε ποτέ.

Η Ομόνοια δενδροφυτεύεται

Ο Γάλλος αρχαιολόγος, περιηγητής και συγγραφέας G. Deschamps γράφει το 1890: «Η πλατεία Ομονοίας είναι μια έρημος φυτεμένη με ισχνά και αναιμικά δέντρα {…]».  Όμως, μετά από λίγα χρόνια, στα τέλη του 19ου αιώνα, η πλατεία είχε γίνει κατάφυτη και διέθετε ψηλούς φοίνικες, αλλά κυρίως πεύκα και κυπαρίσσια. Η κατάφυτη πλατεία διέθετε επίσης όμορφους φανοστάτες, ενώ ένα χαμηλό κιγκλίδωμα χώριζε τον κήπο από τα πεζοδρόμια της πλατείας. Ο Γιώργης Βισδάκης, διευθυντής του ξενοδοχείου "Πάνθεον" επί δεκαετίες, το επιβεβαιώνει: «Κάτω από τα πεύκα υπήρχαν τραπεζάκια και εκεί τα απογεύματα πίναμε το ουζάκι μας, που μας σερβίριζε ο κυρ Τσόχας με τις κατάλευκες φουστανέλλες του»

 

1896 plateia omonias 02

Η πλατεία Ομονοίας το 1896

 

Το θέατρο Κοτοπούλη

Από την πλατεία της Ομόνοιας δε θα μπορούσε να λείπει και το θέατρο. Πολύ κοντά στην Ομόνοια χτίστηκε το Θέατρο Ευτέρπη καθώς και μερικά καλοκαιρινά θεατράκια. Ένα από τα πιο γνωστά θέατρα ήταν το "Θέατρο Ομόνοιας", που ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1887 και αποτελεί πρόδρομο της "Νέας Σκηνής" του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου και του "Θεάτρου Κοτοπούλη". Το θέατρο αυτό γνώρισε μεγάλες στιγμές δόξας με παραστάσεις που άφησαν εποχή, όπως η τραγωδία «Φαύστα» ή το κωμειδύλλιο “Η Τύχη της Μαρούλας”

Το 1912, το θέατρο περνάει στα χέρια της Μαρίκας Κοτοπούλη και παίρνει το όνομά της. Μέχρι το 1936, που σταμάτησε να λειτουργεί, το θέατρο Κοτοπούλη ανέβασε παραστάσεις που γνώρισαν πρωτοφανή επιτυχία, με πρωταγωνιστές αρκετούς από τους πιο σημαντικούς έλληνες ηθοποιούς της εποχής 

1930 plateia omonias

Το αρχικό κτίριο που στέγασε το θέατρο Ομόνοια, αργότερα Κοτοπούλη. Πηγή: Παλιά Αθήνα (FB)

 

Το θέατρο όμως αυτό, συνδέεται με τα έντονα πολιτικά γεγονότα της εποχής, καθώς τα φιλοβασιλικά φρονήματα της Μαρίκας Κοτοπούλη στέκονται η αφορμή για να γνωρίσει τη βία και την καταστροφή από το μένος εξαγριωμένων βενιζελικών. Το 1936 το θέατρο ανακαινίζεται και μετατρέπεται σε κινηματογράφο, αρχικά με το όνομα “Κρόνος” και αργότερα έως το 1969, με το όνομα “Κοτοπούλη”. Ο κινηματογράφος κατεδαφίζεται το 1974 και μετά από μερικά χρόνια στο σημείο αυτό χτίζεται ξενοδοχείο

 

 

Η Ομόνοια στις αρχές του 20ου αιώνα

Στις αρχές του 20ού αιώνα, η φωταγωγημένη, δενδροφυτεμένη και γεμάτη λουλούδια και ανθοπωλεία πλατεία Ομονοίας, έχει  μετεξελιχθεί σε ένα ζωντανό σημείο και κέντρο ψυχαγωγίας της πόλης, με καφενεία, σινεμά, θέατρα και ξενοδοχεία γύρω από αυτήν και αποτελεί σημείο συνάντησης της τότε κοσμικής Αθήνας. Ενώ στο κέντρο της πλατείας, πάνω σε μία εξέδρα, οι στρατιωτικές μπάντες διασκεδάζουν τους Αθηναίους με άριες από διάφορες όπερες

Άλλο ένα χαρακτηριστικό της πλατείας Ομονοίας είναι οι λούστροι. Ήταν νεαροί, με καταγωγή κυρίως από τη Μεγαλόπολη, που με τα κασελάκια τους στη γραμμή, γυάλιζαν τα παπούτσια των περαστικών. Όπως περιγράφει ο Ι. Κονδυλάκης στους "Άθλιους των Αθηνών" τους είχαν νοικιάσει οι γονείς τους σε "αρχηγούς", που τους έπαιρναν τις εισπράξεις από το γυάλισμα παπουτσιών, τους εξασφάλιζαν ένα πιάτο φαγητό και χώρο για ύπνο, ενώ τους επιστράτευαν ως κλακαδόρους στις προεκλογικές συγκεντρώσεις

 

1898 1900 plateia omonias

Λούστροι, κουλουρτζήδες και τραμ με άλογα στην Πλατεία Ομονοίας (1898-1900)

 

Εκτός από την Ομόνοια, αυτή την εποχή, αναπτύσσεται παράλληλα και η πλατεία Συντάγματος. Η Ομόνοια, όμως, με τα μεγάλα ξενοδοχεία, τα καφενεία, τα εστιατόρια και τα θέατρα διατηρούσε ακόμη την πρωτοπορία, τη λάμψη και τη ζωηράδα της. Στην «[…] Ομόνοια βλέπεις κόσμον αεννάως σπεύδοντα, πολυάσχολον, πολυπράγμονα. Η πλατεία Συντάγματος είναι πλατεία τέρψεως, περιπάτου. Αυτή είναι η διαφορά των δύο πλατειών», έγραφε ο Γ.Π. Παρασκευόπουλος στο βιβλίο του “Ταξείδια ανά την Ελλάδα” το 1895

Το 1900, σύρριζα στα πεζοδρόμια της πλατείας, στρώνονται οι γραμμές του τραμ. Γράφει ο Κώστας Καιροφύλλας στα “Αθηναϊκά σημειώματα” : «[…] ένα γέρικο σαραβαλιασμένο τραμ ανοικτό, συρόμενον από δύο ακόμη πλέον γέρικα κοκκαλιάρικα άλογα, ανελάμβανεν φιλοτιμως την φροντίδα να μεταφέρει τους ταξιδιώτας από την Ομόνοιαν εις το Ζάππειον και τανάπαλιν».

Το 1901 η Αθήνα χωρίζεται σε 70 τμήματα και για το κάθε τμήμα αγοράζεται ένα κάρο για το μάζεμα των σκουπιδιών. Κατασκευάζονται επίσης ουρητήρια στις πιο κεντρικές πλατείες. Στην πλατεία Ομονοίας τα ουρητήρια ήταν υπόγεια

Το 1904 η Ομόνοια ηλεκτροφωτίζεται μαζί με την πλατεία Συντάγματος. Οι φοίνικες παραμένουν, ενώ τα πεύκα και τα κυπαρίσσια κόβονται και αντικαθίστανται από γκαζόν

Το 1908 τα ηλεκτροκίνητα τραμ αντικαθιστούν τα άλογα των ιπποτροχιόδρομων και η αφετηρία τους τοποθετείται στην Ομόνοια

 

1910 plateia omonias

Η πλατεία Ομονοίας το 1910

 

1914 plateia omonias

Η πλατεία Ομονοίας το 1914

 

Το φαρμακείο του Μπακάκου

Το 1917 ιδρύεται το εμβληματικό φαρμακείο του Μπακάκου, η αρχαιότερη επιχείρηση που λειτουργεί ακόμη στην πλατεία Ομονοίας. Ιδρυτές είναι ο χημικός Ανδρέας Σακαλής και ο  φαρμακοποιός Πέτρος Μπακάκος. Αρχικά στεγάζεται στην οδό Δώρου και αργότερα μεταφέρεται στο ισόγειο της οικίας Ανδρικίδη, στον αριθμό 1 της Αγ. Κωνσταντίνου.

Στο χαμηλοτάβανο πατάρι στο μεσοπάτωμα του φαρμακείου του Μπακάκου, συχνάζουν πολιτικοί της βενιζελικής παράταξης (μιας και ο ιδιοκτήτης ήταν βενιζελικός), αλλά και πολλοί άνθρωποι των γραμμάτων όπως ο Ζ. Παπαντωνίου, Αλ. Διομήδης, Μ. Μαλακάσης κ.ά.

 

1928 plateia omonias

Το φαρμακείο του Μπακάκου το 1928

 

Σιγά-σιγά, ο χώρος μπροστά από το φαρμακείο του Μπακάκου μετατρέπεται στο πιο συνηθισμένο μέρος για ραντεβού για τους επαρχιώτες που επισκέπτονται την πρωτεύουσα. Από αυτό το μέρος «πέρασε όλη η Ελλάδα», όπως ακούμε στο τραγούδι «Δέκα χρόνια στου Μπακάκου» σε στίχους του Θ. Γκόνη.

"Δέκα χρόνια στου Μπακάκου περιμένω για να ‘ρθεις, πέρασε όλη η ελλάδα και ακόμα να φανείς /  Δέκα χρόνια στου Μπακάκου περιμένω για να ‘ρθεις, δέκα χρόνια εδώ νυχτώνω με την ίδια προσευχή / Δέκα χρόνια εδώ νυχτώνω με την ίδια προσευχή, να σε φέρνανε οι σκάλες πριν απ' την καταστροφή

Σήμερα το φαρμακείο του Μπακάκου λειτουργεί στην οδό Αγ. Κωνσταντίνου 3.

Το καφενείο «Νέον»

Το 1920 ξεκινά τη λειτουργία του το καφενείο “Νέον”. Το αρχικό μεγαλοϊδεατικό του όνομα “Νέον Βυζάντιον” περικόπτεται σε «Νέον» μετά την Μικρασιατική Καταστροφή. Παρά τον πλούσιο, μέσα και έξω, κλασικιστικό του διάκοσμο, το “Νέον” είχε πελατεία κυρίως λαϊκή. Έτσι κι αλλιώς, κατά τη δεκαετία του 1920 το βάρος της κοινωνικής ζωής έχει αρχίσει να μετατοπίζεται προς την πλατεία Συντάγματος, ενώ ο χαρακτήρας της Ομόνοιας αρχίζει να γίνεται πιο λαϊκός. Ώσπου φτάνουμε στα μεταπολεμικά χρόνια και στο Νέον στεγάζεται η πιάτσα των οικοδόμων και των χτιστών

 

1920s plateia omonias neon

Το καφενείο Νέον (δεκαετία του 1920)

 

Εκτός όμως από τον κόσμο της "μαστοριάς", τακτικοί θαμώνες στο "ΝΕΟΝ" ήταν και άνθρωποι της τέχνης και της διανόησης, όπως ο Ναπολέων Λαπαθιώτης, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Γιώργος Ιωάννου, ο Μιχάλης Κατσαρός και ο Γιάννης Τσαρούχης. Ο Τσαρούχης μάλιστα έχει απαθανατίσει το "ΝΕΟΝ" σε δυο ελαιογραφίες του που βρίσκονται σήμερα στην Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας: "Το καφενείο Νέον - ημέρα" (1956-66) και "Το καφενείο Νέον - βράδυ" (1965-66).

 

1965 1966 Plateia Omonoias Tsarouhis

Το καφενείο Νέον (πίνακας του Γιάννη Τσαρούχη 1965-1966)

 

Αλλά και ο πεζογράφος Γιώργος Ιωάννου, γράφει για το "Νέον" στο βιβλίο του “Ομόνοια, 1980” : «Στην Ομόνοια, η σοβαρότερη και πιο παραδοσιακή ίσως ως προς την ιστορία της πλατείας γωνία είναι αυτή όπου βρίσκεται το Καφενείο Νέον. […] Το πλήθος και ο ορυμαγδός από το τάβλι, τις συζητήσεις και τις παραγγελίες που υπήρχε μέσα είναι για σήμερα κάτι αδιανόητο. Οι καλομαθημένοι σε καφενεία νεαροί επαρχιώτες, οι από τις νοικοκυρεμένες μεσαίες πόλεις καταγόμενοι, δεν ήθελαν να μπούνε στην κοιλιά του κήτους, αλλά κάθονταν στις έξω καρέκλες ή περίμεναν εκεί γύρω όρθιοι»

Πλέον, ο χώρος στεγάζει γνωστή αλυσίδα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, με αποτέλεσμα ο επισκέπτης να έχει ξανά τη δυνατότητα να θαυμάσει τον πλούσιο διάκοσμό του.

 

 

Η Ομόνοια του Μεσοπολέμου - Η κατασκευή του υπόγειου σιδηροδρομικού σταθμού και οι κολόνες με τις Μούσες

Στο Μεσοπόλεμο η μάχη μεταξύ της πλατείας Συντάγματος και της Ομόνοιας έχει πλέον κριθεί. Στο Σύνταγμα ανεβαίνουν οι αριστοκράτες και στην Ομόνοια η αστική και λαϊκή τάξη. 

 

1920s plateia omonias

Η πλατεία Ομονοίας (δεκαετία του ΄20) 

 

Το 1927 κόβονται οι φοίνικες της πλατείας και απομακρύνεται το γκαζόν, προκειμένου να κατασκευαστεί ο υπόγειος σταθμός του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου, τα εγκαίνια του οποίου γίνονται το 1930 από τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Από τότε και μετά η πλατεία αρχίζει να αποκτά περισσότερο εμπορικό χαρακτήρα και να αποτελεί το πιο αναγνωρίσιμο σημείο για τους κατοίκους της επαρχίας που επισκέπτονται την Αθήνα.

 

1927 plateia omonias

Οι κομμένοι φοίνικες το 1927. Πηγή: φωτογράφος Δημήτρης Γιάγκολος, Η Αθήνα μέσα από τον 19ο αιώνα.

 

Για να εξαερίζεται ο υπόγειος σταθμός, τοποθετούνται περιμετρικά της πλατείας οκτώ μεγάλες κολόνες-αεραγωγοί, οι οποίες, με απόφαση του τότε δημάρχου της πόλης, Σπύρου Μερκούρη, διακοσμούνται με τα αγάλματα των εννιά Μουσών.

 

1932 plateia omonias

Οι κολόνες με τις 8 μούσες και τα περίπτερα στη βάση τους (1932)

 

Όμως, η ένατη Μούσα, που έμελλε να είναι η Καλλιόπη, περίσσευε. Αποφασίζεται λοιπόν να τοποθετηθεί στα υπόγεια του ηλεκτρικού σταθμού, δίπλα στα δημόσια ουρητήρια. Έτσι, όταν κάποιος ρωτούσε πού είναι τα ουρητήρια, έπαιρνε την απάντηση: «κάτω, δίπλα στην Καλλιόπη». Κάπως έτσι λοιπόν η προστάτιδα του έπους και της λυρικής ποίησης έγινε συνώνυμη της τουαλέτας στη φανταρίστικη αργκό

Οι μούσες αυτές, όμως, δεν έμελλε να μακροημερεύσουν. Οι περισσότεροι αθηναιογράφοι αναφέρουν ότι κανείς δεν συμπάθησε ποτέ τις μούσες και ότι οι Αθηναίοι υποστήριζαν πως η πλατεία έμοιαζε με τούρτα. Μάλιστα, ο γελοιογράφος Φωκίων Δημητριάδης αφιέρωσε τρία έργα του στις Μούσες: στο πρώτο η Ερατώ ξερνάει με όσα βλέπει, στο δεύτερο η Καλλιόπη μεταφέρεται στα υπόγεια δημόσια ουρητήρια για τη σωματική της ανάγκη, ενώ στο τρίτο μία από τις Μούσες, στραμμένη προς τα ουρητήρια, φωνάζει: «Καλλιόπη, έβγα έξω, περνάει ο Δήμαρχος!»

 

mouses

 

Ο εκδότης-διευθυντής της Καθημερινής, Γεώργιος Α. Βλάχος), πρωτοστάτησε στην εκστρατεία κατά των Μουσών με άρθρο του (Η Καθημερινή, 28 Σεπτεμβρίου 1936), στο οποίο υπέβαλε προτάσεις στον υπουργό-διοικητή Αθηνών-Πειραιώς Κώστα Γ. Κοτζιά, τον Κ.Κ., για τον “εξευρωπαϊσμό” της πλατείας:

«Η πλατεία της Ομονοίας είναι αίσχος ακαλαισθησίας και ρυπαρότητος. Οκτώ και όχι εννέα Μούσαι από μπετόν αρμέ την πολιορκούν στημέναι επάνω εις ισάριθμα καπνοπωλεία, εις το κέντρον της υπάρχουν μερικά ανθοπωλεία πτωχά και μικρά και γύρω-γύρω άρρυθμα, παλαιά, άλλα χαμηλά και άλλα υψηλά, σπίτια στεγάζουν ξενοδοχεία δευτέρας ποιότητος εις τα επάνω πατώματα, καφενεία και ζυθοπωλεία λαϊκά εις τα κάτω. Των καφενείων αυτών και των ζυθοπωλείων οι τέντες είναι παμπάλαια ράκη, οι στύλοι επί των οποίων στηρίζονται σωλήνες πτωχοί και αι επιγραφαί των, κατά το πλείστον, ξύλιναι, ακαλαίσθητοι, παλαιαί. Πλατεία πτωχής επαρχιακής πόλεως της Ευρώπης δεν έχει ποτέ τόσον χάλι. Εν τούτοις η πλατεία της Ομονοίας αποτελεί το Κέντρον των Αθηνών, είναι η μία από τας δύο μεγάλας πλατείας της πρωτευούσης και θα ημπορούσε μετά την πλατείαν του Συντάγματος, η οποία και αυτή πρέπει να αλλάξη όψιν, να γίνη μία ωραία πλατεία».

Τελικά, σε μία από τις διαδηλώσεις εναντίον του Μεταξά τον Αύγουστο του 1936, μία από τις μούσες πέφτει και τραυματίζει ανθρώπους. Τότε, οριστικοποιείται η απόφαση για την απόσυρσή τους και ταυτόχρονα διαμορφώνεται ολόκληρη η επιφάνεια της πλατείας. Στο κέντρο κατασκευάζεται η είσοδος-έξοδος του σταθμού και εκατέρωθεν αυτής, μικρά κτιστά ανθοπωλεία

 

1930 plateia omonias 02

Η είσοδος-έξοδος του σταθμού στο κέντρο της πλατείας. Πηγή: Παλιά Αθήνα.

 

Για την ιστορία αξίζει να αναφέρουμε ότι κατά τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 τα γλυπτά κείτονταν στη μάντρα της Ηλεκτρικής Εταιρείας Μεταφορών, στην Κολοκυνθού, σε αποθήκη του Δήμου Αθηναίων. Εκείνη την εποχή παραχωρούνται από τον Δήμο Αθηναίων δύο Μούσες στη Θήβα, τέσσερις στην Καρδίτσα, μία στα Κατάπολα Αμοργού, ενώ η Εστία και η Δήμητρα καταλήγουν στις Καρυές Λακωνίας!

Κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής, διακόπτεται η λειτουργία του σταθμού του Ηλεκτρικού και ο χώρος μετατρέπεται σε αποθήκη. Στα χρόνια αυτά, η εικόνα της Ομόνοιας είναι μια μικρογραφία της εξαθλιωμένης Αθήνας.

Στις 12 Οκτωβρίου του 1944, οι τελευταίοι Γερμανοί εγκαταλείπουν την Αθήνα. Χιλιάδες κόσμο που πανηγυρίζει κατακλύζει την πλατεία, καθώς παρελαύνουν οι αντιστασιακές οργανώσεις. Δύο μήνες αργότερα αρχίζουν τα Δεκεμβριανά και η Ομόνοια γίνεται το σύνορο μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών με τεράστιες συνέπειες. Η πλατεία γεμίζει οδοφράγματα και πολλά κτίρια καταστρέφονται.

 

1944 plateia omonias

Πολλές αντιστασιακές οργανώσεις έκρυβαν τον οπλισμό τους σε ξενοδοχεία.

Πηγή: Καθημερινά Νέα, 22.4.1944 (αρ.53). Βιβλιοθήκη ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.

 

Η μεταπολεμική Ομόνοια

Η μεταπολεμική Αθήνα αρχίζει να αποκτά όψη μεγαλούπολης. Η πλατεία Ομονοίας έχει χάσει πια την κοσμοπολίτικη φυσιογνωμία της και μετατρέπεται σταδιακά σε εμπορικό και συγκοινωνιακό κόμβο, καθώς επίσης και σε χώρο πολιτικών και προεκλογικών συναθροίσεων. Ωστόσο παραμένει ακόμη ζωντανή και ζωηρή και τόπος βραδινής διασκέδασης.

« … Σε κάθε γωνία εφτά καφενεία, καρέκλες με κόσμο γεμάτες και ταξί που ψαρεύουν πελάτες / Κομψοί και ωραίοι, πόλισμαν τροχαίοι, πέντ’ έξι παλιές μπυραρίες, καυγαδάκια στις αφετηρίες / Καμπαρέ και τζαζ μπαντ και μπελ φαμ, με ταμπέλες που λεν’ γουέλκαμ. Τι ρυθμός και ζωή και κοσμοσυρροή, μέρα – νύχτα και ως το πρωί» τραγουδά η Ρένα Βλαχοπούλου το 1954

  

1953 plateia omonias

Η πλατεία Ομονοίας το 1953 

 

1955 plateia omonias 02

Η πλατεία Ομονοίας το 1955 

 

Δυστυχώς, βρισκόμαστε στην εποχή της αντιπαροχής και της κατεδάφισης. Σιγά σιγά τα κτήρια της πλατείας γκρεμίζονται το ένα μετά το άλλο, δίνοντας τη θέση τους σε μοντέρνα και απρόσωπα κτίρια. Στο μεταξύ, στο υπόγειο της πλατείας, αρχίζει να λειτουργεί και μια δεύτερη πλατεία με καταστήματα

Οι μεταμορφώσεις της πλατείας Ομονοίας όμως δεν τελειώνουν ποτέ. Βρισκόμαστε στα 1957 και ήδη έχει δρομολογηθεί μια νέα μεταμόρφωσή της. Τα λόγια του Γιώργη Βισδάκη από το μακρινό 1957 ακούγονται σαν να λέγονται τώρα: «Η Ομόνοια, φίλε μου, είναι μια πλατεία ιστορική και ταλαιπωρημένη. Κάθε λίγο και λιγάκι αλλάζει μορφή. Έζησα κοντά της έξι ολόκληρες δεκαετηρίδες και δεν θα είναι υπερβολή αν σας πω, πως την είδα έξι φορές με νέα εμφάνιση, σαν κοκέτα γυναίκα, που δεν μένει ευχαριστημένη ποτέ με ό,τι φορά. Αυτή την εντύπωση μου έδινε πάντα η αγαπημένη πλατεία.

[…] Δεν ξέρω πώς θα παρουσιασθεί ύστερα από μερικούς μήνες, όμως επιτρέψτε μου, σαν παλιός Αθηναίος να μου αρέσει η Ομόνοια του 1890 με τα δέντρα, την μαρμάρινη εξέδρα, τους αμαξάδες της, τον Μουρούζη και τον βασιλιά Γεώργιο. Εμείς οι γέροι, βλέπεις, είμαστε αδιόρθωτοι – χωρίς να είμαστε κι εχθροί της προόδου. Το παρελθόν όμως έχει κάτι από την ψυχή μας, κάτι από τη νεότητά μας» από το Ανθολόγιο της Αθήνας: Βιβλίο πρώτο: Γειτονιές. Λόφοι. Δρόμοι / Τάκη Δ. Ψαράκη. Αθήνα: Νέα Σύνορα-Α. Α. Λιβάνη, 1990

 

 

Οι εσωτερικοί μετανάστες

Μαζί με τις μεταμορφώσεις της πλατείας, πορεύεται και η σταδιακή παρακμή της. Η αποψίλωση από δένδρα και χώρους πρασίνου, οι εσωτερικοί μετανάστες που συρρέουν κατά χιλιάδες στην Αθήνα, οι εργάτες που μαζεύονται εκεί από νωρίς το πρωί για  αναζήτηση μεροκάματου, αλλά και το έντονο κυκλοφοριακό πρόβλημα με τα αυτοκίνητα και τις αφετηρίες των μέσων μεταφοράς, αλλοιώνουν όχι μόνο τον ψυχαγωγικό αλλά και τον μεσοαστικό χαρακτήρα της πλατείας

Από την άλλη μεριά, αρχίζει να ανθεί ένα νέο είδος καφενείων που αντικατοπτρίζει πλήρως την αλλαγή στη σύνθεση του κοινωνικού ιστού που επήλθε στην Αθήνα: τα μεταπολεμικά χρόνια: Γύρω από την Ομόνοια ανοίγουν και ανθούν καφενεία με ονόματα, όπως “Ήπειρος”, “Κρήτη” ή “Ρούμελη”, τα οποία λειτουργούν σαν φάροι και νησίδες ασφαλείας και προστασίας για τους μεταπολεμικούς εσωτερικούς μετανάστες, εξυπηρετώντας όχι μόνο νοσταλγικούς σκοπούς, αλλά και καθημερινές πρακτικές ανάγκες, όπως την επικοινωνία με το χωριό, την αναζήτηση εργασίας, αλλά και προξενιά.

kafeneio01

 

Ο θρυλικός Έλατος

Ο Έλατος ήταν το πρώτο μαγαζί με δημοτική μουσική στην Αθήνα. Άνοιξε το 1918 και έγινε ένα φημισμένο κέντρο διασκέδασης που η φήμη του έφτανε μέχρι τους Έλληνες ομογενείς της διασποράς

Ο Έλατος βρισκόταν στην πλατεία Λαυρίου, δυο βήματα από την Ομόνοια, 3ης Σεπτεμβρίου 16.Οι πρώτοι που τον έμαθαν ήταν οι εργάτες των μεταλλείων, που έπαιρναν το τρένο από τον σταθμό της πλατείας Λαυρίου. Όταν επέστρεφαν από το Λαύριο, σταματούσαν στον Έλατο για μεζέ και κρασί μετά την κούραση της δουλειάς. Το ίδιο και οι εργάτες που γύριζαν από τον Πειραιά με τον  σιδηρόδρομο Αθηνών-Πειραιώς.

 

elatos

 

Ο Έλατος έγινε αμέσως το αγαπημένο στέκι των επαρχιωτών που είχαν έρθει στην Αθήνα για μια καλύτερη τύχη και νοσταλγούσαν το χωριό και τα ακούσματά του. Η τσίκνα από τα ψητά, το κρασί, τα τραγούδια, τα γνώριμα μουσικά όργανα, ο παραδοσιακός χορός τους θύμιζαν χαρούμενες στιγμές από πανηγύρια και γιορτές στις ιδιαίτερες πατρίδες τους. “Κόσμος και κοσμάκης έχει κλάψει στον Έλατο”, είχε πει χαρακτηριστικά σε μια συνέντευξη  κάποιος από τους σερβιτόρους.

Το μαγαζί άνοιγε από νωρίς και είχε τιμές ψητοπωλείου. Μέχρι το 1970 οι μουσικοί και οι τραγουδιστές δεν πληρώνονταν από το μαγαζί, αλλά από τους πελάτες που ζητούσαν παραγγελιές. Η σειρά του χορού τηρούταν αυστηρά, ώστε να μη δημιουργούνται παρεξηγήσεις και καυγάδες. Για τρεις κυρίως λόγους ξέσπαγε καβγάς: αν κάποιος με απανωτές παραγγελιές εμπόδιζε τους άλλους να κάνουν τις δικές τους, αν πήγαινε να χορέψει την παραγγελιά κάποιου άλλου ή αν πείραζε συνοδευόμενη γυναίκα. Σπάνια πήγαινε γυναίκα ασυνόδευτη στον Έλατο.

 

elatos02

Η μία ταμπέλα στο πάλκο γράφει «Οι παραγγελίες εις τα όργανα πληρώνονται παρά των πελατών».

Η άλλη ταμπέλα γράφει «Η σειρά του χορού δίδεται από τη διεύθυνση»

Η εποχή της μεγάλης ακμής του Έλατου ήταν οι δεκαετίες του ’60 και του ’70 

Στον Έλατο ακούγονταν τραγούδια της Ρούμελης, της Ηπείρου και του Μοριά. Από το πάλκο του πέρασαν μεγάλα ονόματα μουσικών και τραγουδιστών, όπως η Ρόζα Εσκενάζι, η Φιλιώ Πυργάκη,  η Σοφία Κολλητήρη, ο Βασίλης Σαλέας, ο Γιώργος Μάγκας, ο Μάκης Χριστοδουλόπουλος, ο Αλέκος Κιτσάκης και πολλοί άλλοι

Μαζί με την παρακμή της Ομόνοιας, ήρθε αναπόφευκτα και το τέλος του Έλατου, ο οποίος έκλεισε οριστικά το 2007.

 

 

Το συντριβάνι της Ομόνοιας

Το 1958 διεξάγεται διαγωνισμός για την ανάπλαση της πλατείας, τον οποίο κερδίζουν ο γλύπτης Γιώργος Ζογγολόπουλος και ο αρχιτέκτονας Κώστας Μπίτσιος. Η πλατεία μεταμορφώνεται ξανά και το 1959 αποκτά τα “σιντριβάνια της Ομόνοιας”, τα οποία γίνονται τοπόσημο της πόλης και σημείο συνάντησης των οπαδών για βουτιές και πανηγυρισμούς μετά από νίκες των ομάδων τους.

Τα πεζοδρόμια μεγαλώνουν αισθητά και πληθαίνουν τα καταστήματα στο υπόγειο, όπου κατεβαίνουν πλέον κυλιόμενες σκάλες. Η πλατεία γίνεται ο κατ’ εξοχήν τόπος συνάντησης των επαρχιωτών που συνηθίζουν να δίνουν το ραντεβού τους στη γωνία του φαρμακείου Μπακάκου

 

1959 plateia omonias 02

Τα σιντριβάνια της Ομόνοιας (1959). Πηγή: Η Αθήνα από τον 19ο αιώνα.

 

1960s plateia omonias

Τα σιντριβάνια της Ομόνοιας (δεκαετία του '60)

 

1966 Plateia Omonoias

Τα σιντριβάνια της Ομόνοιας (1960)

 

1969 plateia omonias

Τα σιντριβάνια της Ομόνοιας (1969)

 

Η αρχή της παρακμής

Μπορεί η Ομόνοια να έχανε σιγά σιγά την κοσμικότητά της, όμως τη δεκαετία του ‘60 και του ‘70 καταγράφει τη μεγαλύτερη εμπορική άνθησή της, διαθέτοντας πολλά εμπορικά καταστήματα, τα πρώτα πολυκαταστήματα “Μινιόν”, “Λαμπρόπουλος” και “Κατράτζος”. Και βέβαια, ακόμη ανθούν κέντρα διασκέδασης, καφετέριες και εστιατόρια.

Αλλά και η βραδινή ζωή της είναι ακόμη έντονη. Τέλη δεκαετίας ’70 και αρχές δεκαετίας ’80, η περιοχή της Ομόνοιας σφύζει από ζωή και από μουσική. Μόνο που έχει αλλάξει εντελώς η κοινωνική σύνθεση των θαμώνων. Πάνω στην πλατεία και στους γύρω δρόμους, μικρά και μεγάλα μαγαζιά είναι ανοιχτά όλη μέρα, με χιλιάδες κασέτες αραδιασμένες πάνω σε μεγάλους πάγκους στα πεζοδρόμια και στο εσωτερικό των καταστημάτων. Εκεί, βρίσκουν οι επαρχιώτες που έχουν οριστικά εγκατασταθεί στις συνοικίες της πόλης,  όλες τις φίρμες από τα πανηγύρια και τις μικρές δισκογραφικές εταιρίες της Ομόνοιας. Και στην ίδια περιοχή, μέχρι την πλατεία Βάθη και το Μεταξουργείο τα κέντρα διασκέδασης που έχουν απομείνει είναι τα περίφημα “κλαρίνα”» (“Ζίτσα”, “Έλατος”, “Ήπειρος αγάπη μου”, “Αγρίμια” κ.ά.), που στα πάλκα τους τα βράδια παίζουν οι καλύτεροι μουσικοί και τραγουδιστές του είδους.

Και αυτά τα μαγαζιά όμως σιγά-σιγά θα εκλείψουν. Οι επόμενες γενιές των εσωτερικών μεταναστών αστικοποιούνται και τα στέκια αυτά δεν τους λένε τίποτα πια. Νέα στέκια σε νέες περιοχές δημιουργούνται και η Ομόνοια οδεύει προς την παρακμή. Μια διαδικασία που δε γίνεται ποτέ αυτόματα, τα ανήσυχα και παρατηρητικά μυαλά όμως τη διαβλέπουν. Ένα από αυτά, του συγγραφέα Γιάννης Ιωάννου, διαβλέπει το τέλος της Ομόνοιας μέσα από  το βιβλίο του “Ομόνοια 1980”

«Κουβεντιάζοντας για την Ομόνοια τίθεται συνήθως το θέμα των ορίων της, μια και το όνομά της δεν σημαίνει μόνο την πλατεία αλλά όλη την εφαπτόμενη γύρω της περιοχή, που ζώνει με δυο και τρία ζωνάρια τον περιώνυμο χώρο.(...) Τι τα θέλεις όμως; Ομόνοια είναι κυρίως η πλατεία, όλα τα άλλα υπάρχουν μονάχα χάρη σ' αυτήν, όχι μονάχα στ' όνομά της αλλά και στην έλξη της».

Ο θάνατος της Ομόνοιας θα σημάνει από τη στιγμή που θα κλείσουν και τα υπόλοιπα καφενεία, ιδίως τα ισόγεια. Γιατί αυτό, το ισόγειο, είναι το καλό καφενείο, που επιτελεί τη λειτουργία του ως στέκι. Κιόλας τα μαγαζιά αυτά έχουν υποστεί στις μέρες μας ένα πλήγμα – δεν διανυκτερεύει κανένα τους. Η διοίκηση, που για ιδανικό της πάντοτε, κάτω από όλα τα καθεστώτα, έχει το "ησυχία, τάξις και ασφάλεια", ενώ στην πραγματικότητα μόνο για τη δική της ησυχία τη νοιάζει, έκλεισε τα καφενεία τα διανυκτερεύοντα και τώρα για ένα τρίωρο περίπου, από τις 2 τη νύχτα ως τις 5 τα ξημερώματα, επικρατεί στα πεζοδρόμιά της, ανάμεσα στις τάξεις των αστέγων της, θλίψις και κατήφεια και έλεγχοι και εξακριβώσεις και κυνηγητό μερικές φορές».

Και πραγματικά. Ενώ την ημέρα η Ομόνοια είναι ένα πολυσύχναστο και πολύβουο κέντρο διερχομένων, το βράδυ μετατρέπεται σε στέκι περιθωριακών και απόκληρων κάθε είδους. Πόρνες, τοξικομανείς, έμποροι ναρκωτικών, άστεγοι και πεινασμένοι πλαισιώνουν αυτό το πάλαι ποτέ κοσμικό μέρος. Στους παραπάνω έρχονται να προστεθούν από τη δεκαετία του ’90 και άλλοι απόκληροι, οι αλλοδαποί πρόσφυγες-μετανάστες

Το 1988, μέσα στο σιντριβάνι της πλατείας, τοποθετείται ο "Δρομέας" του Κώστα Βαρώτσου, ο οποίος παραμένει εκεί έως το 1993, καθώς όταν ξεκινούν οι εργασίες για την κατασκευή του μετρό, μεταφέρεται στην πλατεία της Μεγάλης του Γένους Σχολής, επί της οδού Βασιλίσσης Σοφίας, απέναντι από το ξενοδοχείο Χίλτον και την Εθνική Πινακοθήκη

.

1988 Plateia Omonoias

 

Το 1992 ξεκινούν οι εργασίες για το μετρό της Αθήνας, οι οποίες θα μετατρέψουν μέχρι το 2003, οπότε εγκαινιάζεται ο σταθμός, την Ομόνοια σε ένα απέραντο εργοτάξιο, απομονώνοντας την πλατεία από τον κόσμο.

Η πλατεία τελικά γίνεται παραλληλόγραμμη, οι κυκλοφοριακές συνθήκες αλλάζουν και αποκαθίστανται οι όψεις των κτηρίων που την περιβάλλουν. Στη νέα πλατεία τοποθετείται το 2001, ανατολικά της Πλατείας μεταξύ των οδών Πανεπιστημίου και Σταδίου, ο «Πεντάκυκλος» του Γιώργου Ζογγολόπουλου, μία σταυροειδής κατασκευή ύψους 15 μέτρων με πέντε κύκλους από ανοξείδωτο χάλυβα.

 

2000 Plateia Omonoias

 

Λίγο πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, επιχειρείται μία ακόμα ανάπλαση της Ομόνοιας, αλλά το αισθητικό της αποτέλεσμα είναι μάλλον άχαρο και προκαλεί αντιδράσεις.

Η τελευταία μεταμόρφωση της πλατείας γίνεται τον Μάιο του 2020 σε μια προσπάθεια να πάψει να είναι ένας γκρίζος συγκοινωνιακός κόμβος, αλλά ένα αγαπημένο σημείο συνάντησης των Αθηναίων και των επισκεπτών της πόλης. Η πλατεία Ομονοίας αποκτά πάλι συντριβάνι, ενώ τραπεζοκαθίσματα καταστημάτων κάνουν δειλά δειλά την εμφάνισή τους.

Στα εγκαίνια είναι παρών ο πρώην δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης, ο οποίος σημειώνει πως «η Ομόνοια είναι ένα κομμάτι του ψηφιδωτού που δημιουργεί ο Μεγάλος Περίπατος» . Μεγάλα λόγια ενός μικρού δημάρχου, ο οποίος είδε τελικά τον Μεγάλο Περίπατο να πηγαίνει περίπατο και λογαριασμό δεν έδωσε σε κανέναν. 

Όσο για την πλατεία της Ομόνοιας; Τα μεγάλα λόγια δεν αρκούν. Ούτε οι προθέσεις. Ούτε καν οι ικανότητες των αρχιτεκτόνων - σχεδιαστών. Γιατί μπορεί η τελευταία επέμβαση στην πλατεία της Ομόνοιας να δημιούργησε την αίσθηση της ανάπτυξης και να άνοιξαν καινούργια εστιατόρια, καφέ και πολυτελή ξενοδοχεία, αλλά αυτό είναι μόνο η βιτρίνα. Πίσω από τη βιτρίνα, λίγα μέτρα πιο πέρα, εξαθλιωμένοι, άστεγοι, πεινασμένοι, τοξικομανείς κοιμούνται κατάχαμα, ψάχνουν στα σκουπίδια ή και παίρνουν τη δόση τους φόρα παρτίδα. Γιατί την τύχη μιας περιοχής την καθορίζουν οι ίδιοι οι άνθρωποί της. Γιατί η ανάπτυξη μιας περιοχής προϋποθέτει την ευημερία των κατοίκων της. Γιατί η ιστορία μιας πλατείας είναι η ιστορία των ανθρώπων της

 

2022 Plateia Omonoias

Η Ομόνοια σήμερα

 

 

Ποια κτίρια έχουν διασωθεί

Παρά την καταστροφική περίοδο της μπουλντόζας και της κατεδάφισης, μερικά πολύ όμορφα κτίρια κατάφεραν να διασωθούν μεταφέροντας εικόνες του παλαιού και χαμένου μεγαλείου της πλατείας

Ένα απ’ αυτά είναι το Μέγαρο Καυταντζόγλου, στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου 68 και Πατησίων. Χτίστηκε στις αρχές του 20ού αιώνα και στους ορόφους του λειτούργησε το ξενοδοχείο "Βικτώρια", το οποίο το 1929 μετονομάστηκε σε "Εξέλσιορ". Στο ισόγειό του λειτούργησε το καφενείο “των Γερόντων” ή των “Ευ Φρονούντων” και το  ζαχαροπλαστείο του Μπερνίτσα. Σήμερα το ακίνητο ανήκει στην Εθνική Τράπεζα

 

diatiritea01

 

Ακολουθούν τα "δίδυμα" ξενοδοχεία «Μέγας Αλέξανδρος» (Αθηνάς 69 & πλ. Ομονοίας) και «Μπάγκειον» (Αθηνάς 64 & πλ. Ομονοίας) που χτίστηκαν στα τέλη της δεκαετίας του 1880 και θεωρούνται αντιπροσωπευτικά έργα του Ερνέστου Τσίλλερ, ενώ στο ισόγειο του “Μπάγκειον” στεγάστηκε το ομώνυμο καφενείο

 

diatiritea02

 

Απέναντι από τα δίδυμα ξενοδοχεία (πλ. Ομονοίας και οδού Δώρου), υπάρχει ένα νεοκλασικό, διατηρητέο, κτίριο της δεκαετίας του 1860, το οποίο στέγασε το ξενοδοχείο "Κάρλτον" και στο ισόγειό του το ιστορικό καφενείο "Νέον"

 

diatiritea03

 

Δίπλα στο Νέον βρίσκεται το τριώροφο Μέγαρο Βογιατζίδη (3ης Σεπτεμβρίου 2 & πλ. Ομονοίας) που χτίστηκε το 1875. Το ισόγειο του κτηρίου είχε στεγάσει αρχικά το καφενείο Χαραμή ενώ αργότερα το  καφενείο Ζαχαράτου-Καπερώνη. Τέλος, κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου λειτουργούσε το εστιατόριο "Ελλάς" , το οποίο επέζησε και μετά τον πόλεμο

 

 Πηγές

http://www.elia.org.gr/research-tools/hotels/streets/omonia/

https://www.athensvoice.gr/life/life-in-athens/699615/i-plateia-omonoias-kai-i-istoria-tis/

https://www.efsyn.gr/arheio/mnimeia-tis-polis/41370_i-plateia-me-ta-ennia-prosopa

https://www.lifo.gr/now/athens/h-plateia-omonoias-sto-perasma-ton-hronon-oi-kalyteres-kai-pio-spanies-fotografies

https://www.lifo.gr/now/athens/stin-omonoia-syhnazoyn-ypopsiasmena-kormia?fbclid=IwY2xjawHNRdBleHRuA2FlbQIxMAABHaRsz63CqoKZnuitltBxAs508v7PtDfJspbQpJNi5p_zrO9G9WXUPo0t8Q_aem_DnlquqkG9Wl9juhWH5xo8Q

https://slpress.gr/politismos/oi-moyses-tis-omonoias-mia-istoria-ellinikoy-rave-xilone/

https://www.ertnews.gr/eidiseis/mono-sto-ertgr/i-istoria-tis-omonoias-mesa-ston-chrono/?fbclid=IwY2xjawHNRzNleHRuA2FlbQIxMAABHRUb3dKya56G9WWWoc89ov9A9PDEP9VSCLdAJl0hsiWI334jZPLkVnGsXw_aem_AL_LRNz0TuHuaF2KqdOg6Q

https://popaganda.gr/art/sto-xenodochio-bagkion-akomi-ke-tichi-lene-istories/

https://edromos.gr/otan-h-omonoia-eixe-th-mousikh-ths/?amp&fbclid=IwY2xjawHNRopleHRuA2FlbQIxMAABHT_cXgzhkLm9xFmYn9uIEdcsmMwUOCuox0eoQDUOgRMX91saFnwXlyl4fw_aem_Fo_iaf7yoI42gLd9SimzaQ

https://www.dnews.gr/eidhseis/ellada/400909/i-omonoia-ton-antitheseon-psaxnei-na-vrei-kati-apo-tin-lampsi-ton-proigoymenon-dekaetion-eikones?fbclid=IwY2xjawHNRCpleHRuA2FlbQIxMAABHTibJiGJ7uBRbflgR43cBkVapV9E7vfrA6sujl6AbLc0OARPtbXJpEEReQ_aem_oFZpNR8puaE12ou6OpT-Vw

https://anemourion.blogspot.com/2017/09/19.html

http://atheofobos2.blogspot.com/2014/12/h.html

http://atheofobos2.blogspot.com/2014/11/blog-post_24.html

https://www.periou.gr/leni-zachari-ta-matomena-iouniana-18-20-iouniou-1863-enas-schedon-agnostos-emfylios/

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%86%CE%B5%CE%BD%CE%B5%CE%AF%CE%BF_%CE%9D%CE%95%CE%9F%CE%9D

https://mikros-romios.gr/%cf%84%cf%81%ce%ac%cf%80%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%b1-%ce%bc%ce%b5-%ce%b1%ce%af%ce%bc%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%cf%80%cf%81%ce%ac%cf%83%ce%b9%ce%bd%ce%b7-%cf%84%cf%83%cf%8c%cf%87%ce%b1-%ce%bf/?fbclid=IwY2xjawHJBKpleHRuA2FlbQIxMAABHQ49hL--jxlYH7oNHczmboiDCMkLiAXCZRkZeJjsfEaj78QBtXloq-77kw_aem_ZVrl0uj4ubVmU6IcVyI5jg

https://omadaasty.blogspot.com/2013/06/normal-0-false-false-false_8.html

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%AE_%CE%97%CE%BB%CE%B5%CE%BA%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D_(%CE%9C%CE%B5%CF%84%CF%81%CF%8C_%CE%91%CE%B8%CE%AE%CE%BD%CE%B1%CF%82)

https://paliaathina.com/gr/pages/184/i-plateia-Omonoias-tin-romantiki-epoxi-.html

https://paliaathina.com/gr/pages/185/i-plateia-Omonoias-stin-belle-%C3%A9poque-.html

https://paliaathina.com/gr/pages/183/i-plateia-Omonoias-ta-xronia-toy-Othwna.html

https://tetysolou.wordpress.com/2018/03/01/%CE%BF-%CE%AD%CE%BB%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82-%CE%BF-%CE%BE%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%85%CF%83%CF%84%CF%8C%CF%82/

 https://www.facebook.com/photo.php?fbid=181889741823395&id=149801415032228&set=a.176243685721334&locale=el_GR

από τον IRafina- Dimotis (Η Ραφήνα-Δημότης)

 

Κοιτάζοντας την πρώτη ασπρόμαυρη φωτογραφία  φαίνεται πως στους Ραφηνιώτες άρεσε ανέκαθεν να είναι αραχτοί στην πλατεία και σχεδόν αδιάφοροι για τα κοινά.

Η Ραφήνα είναι ένας Δήμος  με τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα. Μάλλον τα περισσότερα σε όλη την Αττική μαζί φυσικά  με όμορους Δήμους. Η ζωή, κατοίκων και εργαζομένων, βρίσκεται σε συνεχή κίνδυνο  εδώ και δεκαετίες και μάλιστα με χειροτέρευση των όρων ανάταξης αυτής της οικολογικής κατάρρευσης του Δήμου μας μετά τις καταστροφικές και συνεχείς πυρκαγιές στην περιφέρεια της πόλης μας, στην Πεντέλη κλπ. Ηχορρύπανση και ρύπανση από το λιμάνι και το αεροδρόμιο συνεχίζεται και αυξάνει.

Μέσα σε αυτή την δεινή πραγματικότητα οι Ραφηνιώτες έχουν αφήσει την τύχη της πόλης τους σε μία αδιάφορη, έως καταστροφική, δημοτική αρχή  αφού συνεχίζει να συμπαραστέκεται στους καταστροφείς του Μεγάλου Ρέματος με την κοπή αιωνόβιων δέντρων χωρίς καμία αντίδραση.

Είναι αυτονόητη υποχρέωση της διοίκησης του Δἠμου να διασφαλίσει μια σωστή Αστική Ανάπλαση χωρίς να καταστρέψει τη δενδρώδη βλάστηση που μας έχει απομείνει! Λογική χρειάζεται, σεβασμό σε όσους τα φύτεψαν και άντεξαν στο χρόνο και τέλος σεβασμό στη νομοθεσία.

Οι κάτοικοι του Ασπροπύργου που ενδιαφέρονται για την πόλη τους σταμάτησαν με τον Νόμο την κοπή των αιωνόβιων ευκαλύπτων.

Τα αιωνόβια δέντρα στην Οδό Ευβοϊκού ένα-ένα εξαφανίστηκαν, όπως εξαφανίζεται και το οξυγόνο από την πόλη και συνεχίζεται η καταστροφή όλων των δέντρων κατά μήκος  του Μεγάλου Ρέματος μετατρέποντάς το από ποτάμι σε οχετό.

Ακόμη ένα αιωνόβιο δέντρο άφησε χθες την τελευταία του πνοή αφού προμήθευσε με οξυγόνο όλα αυτά τα χρόνια μερικές γενιές Ραφηνιωτών...

Οι Ραφηνιώτες τι θα κάνουν;

 

irafina idimotis 02

 

 

irafina idimotis 03

Delay, Deny, Defend

Δεκεμβρίου 15, 2024

Ο δράστης Λουίτζι Μαντζιονε και το βιβλίο με τίτλο "Delay, deny, defend" αναφερόμενο στις πολιτικές των ασφαλιστικών εταιρειών

της Μ.Ν

 

Delay, Deny, Defend

Είναι οι  λέξεις που βρέθηκαν χαραγμένες σε κάλυκα σφαίρας που δολοφόνησε τον  Μπράιαν Τόμπσον, τον  Διευθύνοντα Σύμβουλο της United Healthcare, μιας από τις μεγαλύτερες ασφαλιστικές εταιρείες υγείας της Αμερικής. Ο Τόμπσον  πυροβολήθηκε από τον 26χρονο Λουίτζι Μαντζιόνι στη Νέα Υόρκη στις 4 Δεκεμβρίου 2024

Η είδηση του θανάτου του προκάλεσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κύμα συμπάθειας και στήριξης προς το δολοφόνο, φανερώνοντας τα τεράστια προβλήματα στον τομέα της υγειονομικής ασφάλισης και τη συσσωρευμένη οργή των πολιτών οι οποίοι συχνά σύμφωνα με δημοσιεύματα “δολοφονούνται” από τις πολιτικές κέρδους των ασφαλιστικών εταιρειών.

Το αμερικάνικο σύστημα υγείας θεωρείται ως το  πλέον αντιπροσωπευτικό νεοφιλελεύθερο μοντέλο υγείας. Ξεκινώντας από τη δεκαετία του ΄80 με την περίφημη φράση  “Government is not the solution to the problem, government is the problem”, δηλαδή “Η κυβέρνηση δεν είναι η λύση του προβλήματος μας, αλλά αυτή είναι το πρόβλημα”, ο Ρόναλντ Ρέιγκαν προχώρησε σε μείωση των ομοσπονδιακών δαπανών για την υγεία και ειδικά για την ψυχική υγεία κατά 25%. Το αποτέλεσμα ήταν μέχρι το 2012 να βρίσκονται δέκα φορές περισσότεροι ψυχικά ασθενείς στις φυλακές από ό,τι σε κρατικά κέντρα ενώ σήμερα 400.000 ενήλικοι βρίσκονται στη φυλακή χωρίς ψυχολογική υποστήριξη.

Στην Αμερική σήμερα υπάρχουν 37 εκατομμύρια ανασφάλιστοι (από τους οποίους τα 9,5 εκατ. είναι παιδιά) Δηλαδή περίπου 30% του πληθυσμού είναι ανασφάλιστοι ή υποασφαλισμένοι. Σε άλλες χώρες που διατηρούν τα Εθνικά Συστήματα Υγείας, το ποσοστό των ανασφάλιστων κυμαίνεται από 1% έως 2% του πληθυσμού.

Το κύριο επιχείρημα όσων ζητούν την ιδιωτικοποίηση είναι ότι μειώνονται οι δημόσιες δαπάνες για την υγεία. Κάτι τέτοιο όμως  δεν επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία καθώς, σύμφωνα με μελέτη 11 ανεπτυγμένων χωρών του 2017, η Αμερική έχει το πιο ακριβό σύστημα υγείας και την χειρότερη επίδοση. 

Οι λέξεις Delay, Deny, Defend είναι συντομογραφία τριών φράσεων,  «Καθυστέρησε τον πελάτη», «Αρνήσου το αίτημα»,  «Υπερασπίσου τη μήνυση»

Αυτές τις πρακτικές κατηγορείται ότι εφαρμόζει η United Healthcare η οποία ασφαλίζει περισσότερους από 49 εκατομμύρια Αμερικανούς και έχει 281 δισεκατομμύρια δολλάρια  τζίρο. Σύμφωνα με δεδομένα, αρνείται το 32%, δηλαδή το ένα τρίτο των αιτημάτων των πελατών της. Εάν ένας ασθενής αποφασίσει να κινηθεί νομικά,  η πιθανότητα  να κερδίσει την υπόθεση είναι 2% .

Δεν είναι τυχαία η φράση που κυκλοφορεί για τον ιδρυτή της United Healthcare  ότι “η επόμενη επένδυσή του θα είναι να αγοράζει τάφους για να μας θάψει όλους"

Όσο και αν  ο  αμερικάνικος εφιάλτης στην υγεία μοιάζει μακρινός, με μια προσεκτική ματιά στα δικά μας νομοσχέδια ,διαπιστώνεται η σταθερή τροχιά αποκρατικοποίησής της και η σταδιακή εφαρμογή ενός πιο   "αμερικάνικου" μοντέλου υγείας.

Στον τομέα της ψυχικής υγείας καταργούνται κέντρα όπως τα ΚΕΘΕΑ, το «18ΑΝΩ», το «ΑΡΓΩ»,  τα κέντρα πρόληψης και τα δημόσια προγράμματα  "στεγνής" απεξάρτησης. Οι ψυχιατρικοί τομείς των νοσοκομείων και τα ψυχιατρικά νοσοκομεία (Δαφνί, Δρομοκαΐτειο) χάνουν την έως τώρα νομική μορφή τους και διοικητικά θα περάσουν στις ΥΠΕ ανοίγοντας την πόρτα στην ιδιωτικοποίηση. Το νομοσχέδιο για το πλάσμα αίματος και τα κέντρα αιμοδοσίας προωθεί όχι μόνο τη συλλογή του αλλά και τη διαχείρισή του από ΜΚΟ ....Οι αλλαγές στη  χρηματοδότηση και τη λειτουργία όλων  των δημόσιων δομών υγείας οδηγούν στο δρόμο της ιδιωτικής υγείας.

Το Delay, Deny, Defend γέννησε στη μουσική βιομηχανία ένα κύμα αντίδρασης με τραγούδια όλων των ειδών: country, rock, heavy metal, hip hop, ακουστικη κιθαρα και άλλων. Παραλλάσσοντας τις τρεις λέξεις σε deny, defend, depose, κάποια με ήπιους στίχους και  άλλα με πολύ σκληρούς, στηλιτεύουν το αμείλικτο ιδιωτικό σύστημα υγείας

Ο Joe De Vito τραγουδά

"Open up your eyes, it's a brand new nation

The people got a prize in a blood celebration "

 

Είναι γνωστός ο αφορισμός για τον «αριστερό με τις δεξιές τσέπες», που υπονοεί εν ολίγοις ότι οι αριστεροί ηγέτες είναι απατεώνες και ομιλούν εκ τους ασφαλούς, θέλοντας να παρασύρουν σε μάταιους και ολισθηρούς αγώνες τους αγαθούς και τίμιους ανθρώπους και να τους εκτρέψουν από τον ορθό δρόμο της πειθήνιας υποταγής στα δεξιά αφεντικά προσμένοντας από αυτά ή την ελεημοσύνη ή την τύχη.

Για την οικονομία της συζήτησης, ας δεχτούμε την ορολογία αυτή. Ας δεχτούμε ότι υπάρχουν «αριστεροί με δεξιές τσέπες» και ότι είναι απατεώνες. Αναπόφευκτα όμως θα υπάρχουν και οι «δεξιοί με αριστερές τσέπες», που αν μη τι άλλο, είναι για το luben. Για να μην πούμε κάτι άλλο, αγοραίο και μηνύσιμο

Αγαπητοί αναγνώστες, όπως θα διαπιστώσετε, δεν υπάρχει ελπίδα καμιά. Τουλάχιστον, μέχρι να ναυαγήσουμε, ας γελάσουμε και λίγο. Καθήστε λοιπόν αναπαυτικά και απολαύστε το παρακάτω video του luben.tv

 

 

Σημείωση (από τον ιστότοπο sarantakos.wordpress.com): Η λέξη λούμπεν προέρχεται από τη μαρξιστική ορολογία - ο Κάρολος Μαρξ αποκάλεσε Lumpenproletariat, λούμπεν προλεταριάτο, εκείνο το εξαθλιωμένο τμήμα της εργατικής τάξης που έχει χάσει την ταξική του συνείδηση και τον ρόλο του στην κοινωνία, οπότε δεν είναι σε θέση να συμβάλει στην υπόθεση της εργατικής τάξης.

Στα γερμανικά Lumpen είναι το κουρέλι και από εκεί Lump είναι ο ρακένδυτος και κατ’ επέκταση ο τιποτένιος άνθρωπος. Η λέξη έγινε διεθνής και σταδιακά επεκτάθηκε από το εξαθλιωμένο τμήμα της εργατικής τάξης στα εξαθλιωμένα στρώματα γενικώς πχ  "Στην περιοχή συχνάζουν λούμπεν στοιχεία"

Από εκεί προέρχεται το όνομα του επιτυχημένου  ιστότοπου Luben TV, με τα έξυπνα και εύστοχα βιντεάκια που σχολιάζουν την πολιτική και άλλη επικαιρότητα. Ας προσέξουμε ότι ο ιστότοπος μεταγράφει Luben το «Λούμπεν», ίσως εσκεμμένα, πάντως «όχι σωστά» (τα εισαγωγικά έχουν τη σημασία τους) αφού ο γερμανικός και διεθνής όρος είναι lumpen, με mp

 

Στον απόηχο των απανωτών ειδήσεων της προηγούμενης εβδομάδας - για τον αστυνομικό που βίαζε τα παιδιά του, για τον αστυνομικό που συμμετείχε σε διεθνές κύκλωμα ναρκωτικών, για τον αστυνομικό διευθυντή που παρενοχλούσε σεξουαλικά μέσα στο γραφείο του μία πολιτική υπάλληλο κρατώντας στα χέρια του έναν δονητή, για τον αστυνομικό influencer που μετέδιδε σε social media απευθείας την παρουσία του σε δίκη, έρχεται να προστεθεί η εγκληματική δράση των σωμάτων υποτιθέμενης ασφάλειας κατά τη διάρκεια της πορείας για την επέτειο της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου

Σαν να μην μπορούν να ανεχτούν το ότι υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που θυμούνται και αντιστέκονται, σαν να μην μπορούν να συγχωρήσουν το ότι χιλιάδες – νέοι κυρίως – άνθρωποι δεν ξεχνούν το έγκλημα του συναδέλφου τους Κορκονέα, οι αγέλες των ΜΑΤ, ΔΙΑΣ και άλλων ευαγών σωμάτων συνεχίζουν να προκαλούν, να παρανομούν και να εγκληματούν, κάνοντας την πιθανότητα ενός ακόμη νεκρού από την εγκληματική δράση τους, απλά ζήτημα χρόνου

Πισώπλατα χτυπήματα με κλομπς, διεμβολισμοί διαδηλωτών από μοτοσικλετιστές της ομάδας ΔΡΑΣΗ, πετάγματα τούβλων από τα ΜΑΤ σε μπαλκόνια πολυκατοικιών, στοχεύοντας κατοίκους που παρακολουθούσαν το όργιο καταστολής που εκτυλισσόταν στις πόρτες των σπιτιών τους, αιφνίδιες και αναίτιες ρίψεις κρότου/λάμψης μέσα στο πλήθος,  τραμπουκισμοί, κλωτσιές, γροθιές στο πρόσωπο εναντίον συλληφθέντων με χειροπέδες, είναι μερικές μόνο από τις ελεεινές και ανέντιμες  πράξεις των σωμάτων που υποτίθεται πως έχουν δημιουργηθεί για την προστασία του Πολίτη.

Αναδημοσιεύουμε το ρεπορτάζ της Εφημερίδας των Συντακτών με πραγματική οργή για το καθεστώς ασυλίας με το οποίο δρουν αυτές οι μαφιόζικες συμμορίες. Και εύλογα αναρωτιόμαστε: Αυτοί οι άνθρωποι, όταν στο τέλος της ημέρας γυρίσουν στο σπίτι τους και στην οικογένειά τους, πώς θα συμπεριφερθούν;

 

Καμία εισαγγελική δίωξη για τους μπαχαλάκηδες των ΜΑΤ

Δώδεκα συλλήψεις, εκ των οποίων οι δέκα για κατηγορίες σε βαθμό κακουργήματος, ήταν το αποτέλεσμα της κατασταλτικής δράσης της ΕΛ.ΑΣ. που σημάδεψε τη 16η επέτειο της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου. Οι διαδηλωτές συνελήφθησαν στον σωρό μετά το τέλος της πορείας στα Εξάρχεια, όπου και κορυφώθηκε η ωμή αστυνομική βία με αστυνομικούς να φτάνουν στο σημείο να πετάνε τούβλα σε μπαλκόνια πολυκατοικιών, στοχεύοντας κατοίκους που παρακολουθούσαν το όργιο καταστολής που εκτυλισσόταν στις πόρτες των σπιτιών τους: τραμπουκισμοί, κλοτσιές, μπουνιές στο πρόσωπο, ακόμη και ευθεία χτυπήματα στο κεφάλι διαδηλωτή ήταν κάποια από τα περιστατικά που διαδραματίστηκαν και αυτή την 6η Δεκέμβρη.

Οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν το πρωί του Σαββάτου στην Ευελπίδων, με την παρουσία δεκάδων αλληλέγγυων, οπότε και πήραν προθεσμία για την Τετάρτη για να ετοιμάσουν τις απολογίες τους. Αντιμετωπίζουν κατά περίπτωση κατηγορίες για κατασκευή και κατοχή εκρηκτικών υλών, έκρηξη, εμπρησμό, διατάραξη κοινής ειρήνης, επικίνδυνη σωματική βλάβη, βία κατά υπαλλήλων, απείθεια, φθορά ξένης ιδιοκτησίας και παράνομη οπλοφορία. Ανάμεσα στους διαδηλωτές που φορτώθηκαν κατηγορίες σε βαθμό κακουργήματος βρίσκεται και ένας γιατρός του Ασκληπιείου Βούλας, ο οποίος δέχθηκε την μήνιν των αστυνομικών.

Σύμφωνα με τη συνδικαλιστική παράταξη «Ενωτικό Κίνημα για την Ανατροπή» που ζητά να παύσει άμεσα «κάθε εκδικητική δίωξη», ο ορθοπεδικός δέχθηκε σοβαρότατους τραυματισμούς στο κεφάλι: «Ο συνάδελφος μας με τεράστια προσφορά στους ασθενείς του και ιδιαίτερα αγαπητός σε όλους τους εργαζόμενους του Ασκληπιείου Βούλας, τραυματίστηκε στο κεφάλι από τα χτυπήματα της αστυνομίας (θλαστικό τραύμα κεφαλής - ΚΕΚ)». Όπως σημειώνουν οι γιατροί, μεταφέρθηκε φρουρούμενος στο Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» και στη συνέχεια στη ΓΑΔΑ, για να ενημερωθεί αργότερα πως οι πλημμεληματικές κατηγορίες σε βάρος του αναβαθμίστηκαν σε κακουργηματικές.

Οι εισαγγελικές αρχές που παρέπεμψαν τους διαδηλωτές στον ανακριτή δεν επέδειξαν την ίδια σπουδή για τον διεμβολισμό διαδηλωτών από τους άντρες της ομάδας ΔΡΑΣΗ που έπεφταν πάνω στο σώμα των συγκεντρωμένων με τα μηχανάκια τους, ούτε για τις κατά μέτωπο ή πισώπλατες επιθέσεις με κλομπ ούτε για το κυνηγητό στα στενά των Εξαρχείων ούτε για την αιφνίδια και αναίτια ρίψη κρότου/λάμψης μέσα στο πλήθος, παρόλο που έχουν αποτυπωθεί σε βίντεο και φωτογραφίες.

 

Έγκαυμα

Ανάμεσα στους τραυματίες βρίσκονται διαδηλωτές που λίγο μετά τη λήξη της πορείας εγκλωβίστηκαν επί της οδού Τζαβέλλα στα Εξάρχεια. Τότε, άντρες των ΜΑΤ τούς ξυλοκόπησαν με κλομπ, ενώ έγινε ρίψη κρότου/λάμψης. Μία από τις διαδηλώτριες, σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, έπαθε έγκαυμα δευτέρου βαθμού και αφού διαπιστώθηκε αιμορραγία πήγε στο νοσοκομείο όπου της αφαιρέθηκε πλαστικό θραύσμα 3 εκατοστών που εκσφενδονίστηκε και την τραυμάτισε στον γοφό.

Όσο για τους 30 διαδηλωτές που προσήχθησαν «προληπτικά» πριν από την απογευματινή πορεία και οδηγήθηκαν όλοι μαζί στη Διεύθυνση Αλλοδαπών Πέτρου Ράλλη αναίτια, μόνο και μόνο επειδή ήθελαν να συμμετάσχουν στην πορεία («Ποιος φοβάται τον Αλέξη 16 χρόνια μετά;», 7.12.24, «Εφ.Συν.») αφέθηκαν ελεύθεροι λίγο μετά τη 1 και μισή τη νύχτα, χωρίς να τους αποδοθεί καμία κατηγορία. Ανάμεσά τους ήταν και η δικηγόρος Άννυ Παπαρρούσου, την οποία προσήγαγαν και χτύπησαν στο χέρι αστυνομικοί της ομάδας Δέλτα, ενώ ασκούσε τα νομικά της καθήκοντα.

 

Προσαγωγές-απαγωγές

Έκτακτη συνέντευξη Τύπου για τις «παράνομες προσαγωγές-απαγωγές δεκάδων πολιτών που ήθελαν να συμμετάσχουν στη συγκέντρωση και πορεία για τα 16 χρόνια από την αστυνομική δολοφονία του μαθητή Αλέξη Γρηγορόπουλου, ανάμεσά τους και δικηγόρων κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, τις αναίτιες συλλήψεις και τον τραυματισμό πολιτών από άνδρες της ΕΛ.ΑΣ.» θα διεξαχθεί σήμερα στις 2 μ.μ. στον ΔΣΑ (Ακαδημίας 60) από την Εναλλακτική Παρέμβαση- Δικηγορική Ανατροπή. Θα μιλήσουν οι δικηγόροι Σπύρος Τζουανόπουλος, Άννυ Παπαρρούσου (προσαχθείσα στην Πέτρου Ράλλη), Ευγενία Κουνιάκη, Γιώργος Κακαρνιάς, όπως και προσαχθέντες διαδηλωτές από την κοινότητα των Προσφυγικών. Η συνέντευξη Τύπου θα μεταδοθεί ζωντανά στο διαδίκτυο από το OmniaTV.

 

ΥΓ. Παρακολουθείστε στο βίντεο https://x.com/EFSYNTAKTON/status/1865383470068912220 τη "θερμή" υποδοχή ενός συλληφθέντα, ο οποίος με τα χέρια πισώπλατα δεμένα σε χειροπέδες, δέχεται μπουνιές και κλωτσιές. Σαν το θήραμα που φέρνει ένα αρπακτικό στη φωλιά του και ξεσκίζεται από τα υπόλοιπα, πεινασμένα μέλη της οικογένειας

 

 


Warning: count(): Parameter must be an array or an object that implements Countable in /srv/disk3/2763186/www/atticavoice.gr/templates/ts_news247/html/com_k2/templates/default/user.php on line 269

Youtube Playlists

youtube logo new

youtube logo new

© 2022 Atticavoice All Rights Reserved.