Σύνθετο και δύσκολο πράγμα η ανάγνωση και η συναίσθηση της Ιστορίας. Ειδικά όταν γενιές ολόκληρες έχουν διαπαιδαγωγηθεί από την κρατούσα αφήγηση, που είχε ως σκοπό τη βίαιη ομογενοποίηση του πληθυσμού. Έτσι, οποιαδήποτε διαφορετική ανάγνωση της Ιστορίας προκαλεί αντιδράσεις και κραυγές περί «προδοσίας» και «ανθελληνισμού» και χρειάζονται σαφώς ιδιαίτεροι χειρισμοί, ειδικά σε μια χώρα σαν τη δική μας όπου η λέξη «προδότης» ξεστομίζεται με το παραμικρό και η απειλή για «κρεμάλες» ανήκει στο καθημερινό λεξιλόγιο του μέσου Έλληνα. Ένας τρόπος για να αποκρούει κανείς αυτές τις αήθεις και παράλογες επιθέσεις είναι να χρησιμοποιεί τα αυθεντικά λόγια ανθρώπων που η συλλογική συνείδηση δε θα τολμούσε ποτέ να χαρακτηρίσει ως προδότες.

Ποιος για παράδειγμα, θα μπορούσε να χαρακτηρίσει ως εθνοπροδότη ή ανθέλληνα την Πηνελόπη Δέλτα ή το Στρατή Μυριβήλη; Τις αναφορές της Πηνελόπης Δέλτα στα Μυστικά του Βάλτου για το λαό που κατοικούσε στη Μακεδονία και είχε ως εθνική συνείδηση τη μακεδονική, τις είδαμε σε προηγούμενη ανάρτηση. Ας δούμε σήμερα τις αναφορές του Στρατή Μυριβήλη στο περίφημο βιβλίο του “Ζωή εν τάφω” που έγραψε ο συγγραφέας ενώ πολεμούσε στα χαρακώματα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου

Στο βιβλίο αυτό αποτυπώνεται με εξαιρετική σαφήνεια η εθνολογική συνείδηση των κατοίκων της περιοχής του Μονα­στηρίου. Ο αφηγητής, ένας ταλαιπωρημένος Έλληνας στρατιώτης, αναρρώνει σε ένα αγροτόσπιτο του Μοναστηρίου. Η σπιτονοικυρά του σπιτιού ονομάζεται Άντσω. Με αφορμή τη γυναίκα αυτή, μαθαίνουμε από το συγγραφέα για τους κατοίκους της περιοχής αυτής:

“Να τώρα κι ο ακριβός θησαυρός που ξεσκάλιξα μες στη χωριάτικη τη «βάρ­βαρη» αυτή ψυχή, που ’ναι αμόλευτη και παρθενικιά σαν τ’ απάτητο χιόνι μιας βουνοκορφής. Η Άντσω έχει δυο γιους στρατιώτες. Κι οι στρατιώτες αυ­τοί είναι μες στους οχτρούς που βρί­σκονται αντίκρυ μας στα χαρακώμα­τα του Περιστεριού. Αυτοί εδώ οι χω­ριάτες, που τη γλώσσα τους την κατα­λαβαίνουν περίφημα κι οι Βουργάροι κι οι Σέρβοι, αντιπαθούνε τους πρώ­τους γιατί τους πήρανε τα παιδιά τους στο στρατό. Μισούν τους δεύτερους που τους κακομεταχειρίζουνται για Βουργάρους. Και κοιτάνε με αρκετά συμπαθητική περιέργεια εμάς τους πε­ραστικούς Ρωμιούς επειδή είμαστε οι γνήσιοι πνευματικοί υπήκοοι του Πατρίκ, δηλαδή του «Ορθοδόξου Πα­τριάρχη της Πόλης». Γιατί η ιδέα του απλώνεται ακόμα, τυλιγμένη μέσα σε μια θαμπή μυστικοπάθεια πολύ παρά­ξενη, πάνου σ’ αυτό τον απλοϊκό χρι­στιανικό κόσμο. Έπειτα οι τάφοι των παλιώ τους προεστών έχουνε πάνω στις πέτρες σκαλισμένα ελληνικά γράμματα. Τα ίδια γράμματα που ’ναι γραμμένα πάνου στα σκεβρωμένα κονίσματά τους, και στα παλιά εκκλησια­στικά βιβλία των εκκλησιώ τους. Ω­στόσο, δε θέλουν να ’ναι μήτε «Μπουλγκάρ», μήτε «Σρρπ», μήτε «Γκρρτς». Μοναχά «Μακεντόν ορτοντόξ»”

Δεξιά η πρώτη έκδοση του 1924, αριστερά η «οριστική» του 1956.

Αυτή η μικρή φράση, «Μακεντόν ορτοντόξ», αλλά τόσο σημαντική, γιατί αποδεικνύει ότι εκείνη τη στιγμή είχε ήδη γεννηθεί ένα έθνος μέσα από τη διαφοροποίησή του από τα γειτονικά έθνη, έγινε αντιληπτή και διαγράφηκε. Ενώ υπήρχε στην πρώτη έκδοση του βιβλίου το 1924, εξαφανίστηκε από μεταγενέστερες εκδόσεις από τον ίδιο το συγγραφέα, που θεώρησε πως δεν ήταν πολιτικά φρόνιμο να υπάρχει. Δεν υπάρχει, επίσης, στο ανθολόγιο των νεοελληνικών κειμένων που διδάσκεται στα σχολεία.

Δυστυχώς, αποφασίσαμε ως κράτος να στρουθοκαμηλίζουμε και να μη βλέπουμε πως στα βόρεια σύνορά μας υπάρχει ένα κράτος που οι κάτοικοί του αυτοαποκαλούνται Μακεδόνες και σταδιακά όλα τα υπόλοιπα κράτη το αποκαλούν «Μακεδονία». Έτσι, αντί να προσπαθήσουμε να επιλύσουμε με συνεννόηση ένα υπαρκτό θέμα, αποφασίσαμε ότι δεν υπάρχει και πείσαμε τους εαυτούς μας πως είμαστε τόσο δυνατοί ώστε να επιβάλλουμε την άποψή μας στη διεθνή κοινότητα. Δυστυχώς αντί να συμφωνήσουμε, όταν μπορούσαμε, στη σύνθετη ονομασία «Σλαβομακεδονία», παραστήσαμε τους σύγχρονους Μακεδονομάχους και αυτό που πετύχαμε τελικά είναι όλα τα κράτη να αποκαλούν το κράτος αυτό «Μακεδονία». Τώρα είναι πλέον αργά. Αλλά, σε τελική ανάλυση, εκεί είναι το πρόβλημά μας;

Πηγή: https://sarantakos.wordpress.com

“Εάν (οι Τούρκοι) ανέβουν σε βραχονησίδα θα την ισοπεδώσουμε”, Ναύαρχος Αποστολάκης, αρχηγός ΓΕΕΘΑ

“ … το τίμημα θα είναι βαρύ”, Χουλουσί Ακάρ Τούρκος υπουργός Άμυνας, πρώην αρχηγός του τουρκικού ΓΕΕΘΑ

Χριστουγεννιάτικα μηνύματα αγάπης έσπευσαν να ανταλλάξουν οι ηγεσίες των ελληνικών και τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, μη θέλοντας να χαλάσουν την παράδοση.

Περίεργο ζώο ο άνθρωπος. Μπορεί, εκεί που έχει όλα όσα θα ονειρευόταν, να κάνει μια και να τα γκρεμίσει όλα. Εκεί, πάλι, που νομίζεις πως έχει φτάσει στον πάτο, πάλι σε αιφνιδιάζει δείχνοντάς σου πως υπάρχει ακόμη ανθρωπιά ακόμη και σε ανθρώπους που νομίζεις ότι έχουν αποκτηνωθεί. Μια τέτοια ιστορία θα θυμηθούμε, η οποία δυστυχώς δεν άλλαξε τον κόσμο. Απλά, έρχεται να μας υπενθυμίσει πως ο άνθρωπος αξίζει πολλά περισσότερα από όσα τον προορίζουν οι εξουσίες

Παραμονή Χριστουγέννων του 2014. Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος, ο τρομακτικός πόλεμος των χαρακωμάτων, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Στο Δυτικό Μέτωπο στη Γαλλία, το πεδίο μάχης έχει καλυφθεί με χιόνι, μετά από μια έντονη χιονόπτωση που κράτησε όλο το προηγούμενο βράδυ.

Εκείνη τη νύχτα, πριν τα Χριστούγεννα, οι Βρετανοί στρατιώτες που βρίσκονται κρυμμένοι στα χαρακώματα ακούνε μια φωνή με ξένη προφορά από την άλλη πλευρά να τους λέει «μην πυροβολείτε μετά τις 12 και δεν θα το κάνουμε ούτε εμείς». Ταυτόχρονα, από τη γερμανική πλευρά αρχίζουν να ακούγονται χριστουγεννιάτικα τραγούδια, όπως η «Άγια Νύχτα». Οι Βρετανοί απαντούν με τα δικά τους κάλαντα και οι δύο πλευρές αρχίζουν να ζητωκραυγάζουν και να χειροκροτούν.

Την επόμενη ημέρα, οι στρατιώτες αποφασίζουν να ξεμυτίσουν και να κοιτάξουν στην απέναντι πλευρά. Κάποια στιγμή, ένας Γερμανός ακούγεται να φωνάζει: «Είμαστε εντάξει! Δεν ρίχνουμε!»

Σιγά-σιγά, στρατιώτες και των δύο πλευρών αρχίζουν να βγαίνουν από τα χαρακώματα και η μέρα βρίσκει Βρετανούς και Γερμανούς να ανταλλάσσουν δώρα, να βγάζουν φωτογραφίες και να παίζουν ακόμη και ποδόσφαιρο

Όπως θυμάται ο Άγγλος στρατιώτης Μπέρτι Φέλσταντ: «Τα όπλα σίγησαν και οι στρατιώτες άρχισαν να βγαίνουν από τα χαρακώματα τους. Αφήσαμε και εμείς τα όπλα και συναντήσαμε τον εχθρό. Απ’ όσο θυμάμαι, οι Γερμανοί βγήκαν πρώτοι και άρχισαν να έρχονται προς το μέρος μας. Τους αντιγράψαμε αυθόρμητα. Χαιρετηθήκαμε και αρκετοί από εμάς άρχισαν να παίζουν ποδόσφαιρο. Μην φαντάζεστε τίποτα οργανωμένο. Μια αυτοσχέδια μπάλα βρέθηκε από το πουθενά και περίπου 50 άτομα αλλάζαμε πάσες».

Όπως μαθεύτηκε αργότερα, παρόμοιες σκηνές επαναλήφθηκαν σε όλο το μέτωπο από τη Βόρεια Θάλασσα μέχρι τα σύνορα της Ελβετίας. Σε κάποιες περιοχές, η ανακωχή συνεχίστηκε για πάνω από μία ημέρα

Η απρόσμενη και αυθόρμητη ανακωχή των Χριστουγέννων του 1914 δεν επαναλήφθηκε τον επόμενο χρόνο καθώς οι στρατηγοί, θορυβημένοι από το γεγονός και φοβούμενοι ότι αυτό θα έκαμπτε το μαχητικό πνεύμα των στρατιωτών τους, είχαν δώσει εντολές ώστε να μην ξανασυνέβαινε ανάλογο περιστατικό

Πηγές; huffingtonpost.gr/     και    tvxs.gr

 «Τα μπαρ είναι γεμάτα ξένους φαντάρους,/ οι εγγλέζοι ανεβοκατεβαίνουν στα μπορντέλα και στα μεγάλα σπίτια/ μεθυσμένοι περνάνε αγκαλιά με τις πουτάνες στα Χαυτεία/ κι ο ηλεκτροφωτισμένος Παρθενώνας πάντα να πλέει πάνου απ’ την Πολιτεία/ έτσι άσπρος έτσι ανάλαφρος ο Παρθενώνας μες στη νύχτα/ σαν μυστικό μετέωρο καράβι που δεν ήξερες πια τι κουβαλάει/ κι ο Μπάρμπα Στάθης να επιμένει:/ «δε μοιάζει μ’ άσπρο περιστέρι;» Τι περιστέρι;/ Από βραδίς είχανε δει που ανέβαζαν κανόνια/ εγγλέζικα κανόνια στην Ακρόπολη. Πού να το βάλει νους ανθρώπου;/ Οχιά που ζέσταινες στον κόρφο σου καημένη Ρωμιοσύνη»

Γ.Ρίτσος – Στις γειτονιές του κόσμου

«Μη διστάσετε να ενεργήσετε σαν να βρίσκεστε σε μια κατακτημένη πόλη όπου έχει ξεσπάσει μια τοπική εξέγερση» αναφέρει ο Βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσόρτσιλ στη διαταγή του προς τον στρατηγό Ρόναλντ Σκόμπι, επικεφαλής των δυνάμεων της Μεγάλης Βρετανίας στην Ελλάδα

Και αυτό πράττουν αμέσως οι νέοι κατακτητές. Τρεις μέρες μετά τη δολοφονική διάλυση της μεγαλειώδους συγκέντρωσης του ΕΑΜ στην πλατεία Συντάγματος και την αναμενόμενη αντίδραση του ΕΛΑΣ, οι Βρετανικές δυνάμεις αναλαμβάνουν δράση. Μια από τις πρώτες τους ενέργειες είναι η κατάληψη της Ακρόπολης, την οποία θα χρησιμοποιήσουν ως πολυβολείο προξενώντας μεγάλες καταστροφές στα μνημεία.

Πέρα από πράξη άνανδρη καθώς γνώριζαν ότι ο ΕΛΑΣ δε θα χτυπούσε το Ιερό Μνημείο, η ενέργεια αυτή, μαζί με τη γενικότερη συμπεριφορά των Βρετανών στρατιωτών κατά τη διάρκεια της κατάληψης του Ιερού Βράχου, αναδεικνύει και τη βαθιά περιφρόνηση των Βρετανών προς το πιο εμβληματικό οικοδόμημα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού.

Όπως γράφει σε αναφορά του προς το αρμόδιο υπουργείο Εθνικής Παιδείας ο τότε αρχιφύλακας της Ακρόπολης Δ.Διαμάντης.

«… περί τα ξημερώματα της επομένης ημέρας 7-12-44 περί την 3ην π.μ. κατέφθασαν τανκς εις την Ακρόπολιν και ανήλθον επ’ αυτής δύο λόχοι Άγγλων με πολύ μεγάλον και βαρύν οπλισμόν και κατασκευάσαντες διάφορα οχυρώματα πρόχειρα, ήρχισαν σφοδράν μάχην με τους πέριξ ευρισκομένους ενόπλους. Ανελθόντες εις την Ακρόπολιν οι Άγγλοι στρατιώται, εζήτησαν από εμένα τα κλειδιά του Μουσείου και του μιναρέ του Παρθενώνος. Εγώ παρέδωσα τα κλειδιά εις τον νυκτοφύλακα Σακέλην Β. με την εντολήν να ανοίξη τας αιθούσας του Μουσείου αι οποίαι ήταν τελείως κεναί χωρίς αρχαιότητες και ας μετεχειρίζοντο προς στρατωνισμόν οι Ιταλοί και οι Γερμανοί κατά την κατοχήν. Αλλ’ όταν ο εν λόγω νυκτοφύλαξ κατέφθασεν εις το Μουσείον δια να εκτελέση τας εντολάς ταύτας, οι Άγγλοι είχαν ήδη παραβιάσει όλας τας θύρας και είχον εισέλθει εντός όλων των αιθουσών, όχι μόνον εντός των κενών αιθουσών, αλλά και εις εκείνας ένθα εφυλλάσσοντο αρχαιότητες και εντός του μικρού μουσείου. Μετά ταύτα εξεδίωξαν τον νυκτοφύλακα και απηγόρευσαν εις πάντα Έλληνα να ανέρχεται εις την Ακρόπολιν. Έπειτα όμως προσωπικών μου εγγυήσεων προς των ενωμοτάρχην και τους χωροφύλακας επετράπη τις τον εν λόγω νυκτοφύλακα Σακέλην Β. να παραμείνη κάτω εις το θυρωρείον με την φρουράν των χωροφυλάκων»

Ο ΕΛΑΣ σεβάστηκε την Ακρόπολη. Αυτός ο σεβασμός τον έφερε σε πολύ δύσκολη θέση απέναντι στους Βρετανούς οι οποίοι, ανενόχλητοι από την ασυλία που τους έδινε το Ιερό Μνημείο, σκότωναν με πολυβόλα, όλμους και ελεύθερους σκοπευτές

Όπως αναφέρει ο τότε γραμματέας του ΚΚΕ Γιώργης Σιάντος στην «Έκθεση για τα Δεκεμβριανά» :

«Σχετικά με την Ακρόπολη πρέπει να τονιστεί πως ο ΕΛΑΣ έλαβε κάθε μέριμνα να μην συμβεί εκεί καμιά ζημιά. Γι αυτό έδωσε προφορικές οδηγίες στα τμήματά του να μην επιχειρήσουν εκεί . Σε καμιά Διαταγή του δεν αναφέρεται επιχείρηση για την Ακρόπολη , για να μη δώσει αφορμή στην αντίδραση με συκοφαντίες να κατηγορήσει πως έγινε αιτία καταστροφής της. Εντούτοις οι Άγγλοι εκμεταλλεύονται την αδυναμία του ΕΛΑΣ και αμέσως έγιναν κύριοι της σκοπιάς αυτής όχι μόνο της Αθήνας αλλά και του μεγαλύτερου τμήματος του λεκανοπεδίου, αδιαφορούντες αν ο παγκοσμίου φήμης και ενδιαφέροντος αρχαιολογικός αυτός τόπος καταστραφεί από τα σύγχρονα όπλα. Μα ο ΕΛΑΣ και πάλι σεβάστηκε το αρχαιολογικό μνημείο και υπερήφανα καυχιέται πως μέχρι τέλους του αγώνα δεν έριξε απάνω του ούτε τουφεκιά ενώ έβλεπε από τα παρατηρητήρια του κατακάθαρα τους παρατηρητές με τα όργανά τους και τα πολυβόλα και όλμους στη δράση τους».

Αντίθετα, οι Άγγλοι στρατιώτες δε σεβάστηκαν ούτε στο ελάχιστο το Ιερό Μνημείο. Έκαναν μεγάλες καταστροφές στις αρχαιότητες, έκλεψαν και μετέτρεψαν τον Ιερό Βράχο σε απέραντο σκουπιδότοπο και χώρο ακαθαρσιών

Ο έφορος Γεώργιος Μπακαλάκης είναι αποκαλυπτικός:

«Εις την είσοδον της Ακροπόλεως (πύλην Beulé) εγκατεστάθη πολυβολείον δια την ασφάλειαν του οποίου μετεφέρθησαν εκεί εκτός των αρχαίων ενεπιγράφων λίθων, αρχιτεκτονικών μελών και γλυπτών μεγάλη ποσότης της ειδικής ξυλείας, της χρησιμοποιουμένης δια τα ικριώματα της αναστηλώσεως των αρχαίων» 

και συνεχίζει «… Πυροβολείον εγκατεστάθη ωσαύτως και παρά την ΝΑ. γωνίαν του δεξιά τω εισερχομένω πύργου, όπου εκτός διαφόρων γλυπτών και αρχιτεκτονικών μελών μετεφέρθη εκεί και το ήμισυ του μαρμαρίνου κορμού του ίππου, του κειμένου προηγουμένως ολίγον κάτωθεν του πρώτου πλατυσκάλου της κλίμακος της Ακροπόλεως. Δια το πολυβολείον τούτο μετεκινήθησαν ακόμη και μέρη του ενεπιγράφου επιστυλίου του ιερού της Αφροδίτης Πανδήμου»

«Πολλαπλαί παρακλήσεις και συστάσεις μας εις τους επικεφαλής αξιωματικούς ουδόλως μεταβάλλουν την κατάστασιν» παραπονείται ο έφορος και αναφέρει ότι σε πολλά σημεία του νότιου τείχους οι κιμώνειοι δόμοι τρυπήθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν σαν πολεμίστρες. Στη δυτική όψη του Παρθενώνα είδε απολεπίσματα, μεγέθους από κόκκου σίτου μέχρι γρόνθου, «διότι είχε εγκατασταθεί πολυβολείον εις την ΒΔ γωνίαν του πτερού του και διότι άλλα πολυβολεία έβαλλον από τους φεγγίτας του καμπαναριού- μιναρέ.»

«Το κορύφωμα των ακαθαρσιών όμως ευρίσκετο προ του Μουσείου της Ακροπόλεως. Το ύψος του σωρού των κουτιών κονσερβών και παντός άλλου απορρίματος έφθασε το ανώτατο σκαλοπάτι της προ του Μουσείου κλίμακος» αναφέρει, ενώ συμπληρώνει ότι οι Άγγλοι στρατιώτες κρέμασαν λαμπτήρες πετρελαίου στα πώρινα γλυπτά που μαύρισαν. αφαίρεσαν από τα συρτάρια μικροευρήματα, έκλεψαν ή έκαψαν βιβλία από τη βιβλιοθήκη, έκαψαν προθήκες και ράφια του μουσείου.

Τελειώνει, δε, ως εξής "Οι εντός του Μουσείου παραμένοντες εισέτι Βρετανοί στρατιώται προβαίνουν εις πολλαπλάς ασχημίας, ιδιαιτέρως κατά τας νύκτας, μετά γυναικών" ολοκληρώνοντας τη σκιαγράφηση του ήθους των απογόνων του Έλγιν

Πηγές fractalart.gr  www.imerodromos.gr

"…Και ξημέρωσε η 3 του Δεκέμβρη. Τρεις του Δεκέμβρη!.. Όποιος έζησε στις 3 του Δεκέμβρη, στις 4 μπορούσε να πεθάνει. Ο προορισμός του ανθρώπου, που είναι να κάνει κάτι μεγάλο ή να ζήσει κάτι μεγάλο εκπληρώνεται. Γιατί ο λαός, ο Αθηναϊκός λαός, κείνη τη μεγάλη μέρα αποκαλύφθηκε μπροστά στο ίδιο του το μεγαλείο".

Μενέλαος Λουντέμης

Στις 12 Οκτώβρη του 1944 η Αθήνα πανηγυρίζει την απελευθέρωσή της από τα ναζιστικά στρατεύματα. Στο ιταλικό Μέτωπο, την ίδια μέρα, η Βρετανική Στρατιά βάλλει με 500 πυροβόλα εναντίον των γερμανικών θέσεων επί 2 λεπτά για να γιορτάσει το γεγονός. Όλα τα ελληνικά πλοία, αλλά και πολλά συμμαχικά που βρίσκονται εν πλω, χτυπούν τις σειρήνες τους πανηγυρικά.

Δυστυχώς όμως για τους Έλληνες, ο πόλεμος δεν θα τελειώσει εκείνη την ημέρα. Ένας νέος, πολύ πιο σκληρός, θα ξεκινούσε σε λίγο διαψεύδοντας τις ελπίδες των ταλαιπωρημένων Ελλήνων για δημοκρατία και λαοκρατία, ύστερα από 4 χρόνια τριπλής μαρτυρικής κατοχής.

Ήταν σαφές ότι οι Άγγλοι δε θα επέτρεπαν την επικράτηση της Αριστεράς στην Ελλάδα. Σε τηλεγράφημά του προς τον υπουργό Εξωτερικών της Βρετανίας, Ήντεν, ο Βρετανός πρωθυπουργός Τσώρτσιλ γράφει:

“ Λαμβανομένου υπ’ όψιν του τιμήματος του οποίου κατεβάλαμεν δια να επιτύχωμεν από την Ρωσίαν να έχωμεν ελευθέρας τας χείρας εις την Ελλάδαν, δεν θα έπρεπε να διστάσωμεν να χρησιμοποιήσωμεν βρεττανικά στρατεύματα δια να υποστηρίξωμεν την ελληνικήν βασιλική κυβέρνησιν του κ.Παπανδρέου.

… Είμαι απολύτως πεπεισμένος ότι θα έχωμεν σύγκρουσιν με το ΕΑΜ και ότι δεν πρέπει να προσπαθήσωμεν να την αποφύγωμεν, υπό τον όρον να εκλέξωμεν καλώς το έδαφος …»

Λίγες ημέρες μετά την αποχώρηση των Γερμανών, καταφτάνουν στην Ελλάδα οι Βρετανοί, με επικεφαλής τον αντιστράτηγο Σκόμπι. Ο ελληνικός λαός τους υποδέχεται με ζητωκραυγές και επευφημίες καθώς τους βλέπει ως σύμμαχους και σωτήρες. Κανείς τους δεν μπορεί να φανταστεί πως μια νέα «κατοχή», βρετανική αυτή τη φορά, είχε ήδη αποφασιστεί.

Ταυτόχρονα, ο στρατάρχης Αλεξάντερ, αρχηγός όλων των δυνάμεων της Μεσογείου, αποδεσμεύει την Τρίτη Ορεινή Ταξιαρχία από το ιταλικό μέτωπο και τη στέλνει στην Ελλάδα. Η Τρίτη Ορεινή ταξιαρχία (ή ταξιαρχία του Ρίμινι) έχει συγκροτηθεί από την εξόριστη ελληνική κυβέρνηση στην Αίγυπτο κατά τη διάρκεια του Πολέμου και έχει προέλθει από έμπιστους στους Βρετανούς και στο Βασιλιά στρατιωτικούς, μετά την καταστολή του κινήματος και τις εκκαθαρίσεις που έγιναν στα ελληνικά στρατεύματα της Μέσης Ανατολής. Η σύνθεσή της είναι αμιγώς δεξιά και είναι η μόνη πραγματική στρατιωτική μονάδα που διαθέτει η ελληνική κυβέρνηση, μαζί με τον Ιερό Λόχο, μια στρατιωτική "μονάδα ειδικών δυνάμεων", που και αυτή έχει συγκροτηθεί στη Μέση Ανατολή.

Παράλληλα, χωροφύλακες και αξιωματικοί από όλη την Ελλάδα συρρέουν στους στρατώνες του Μακρυγιάννη και στη Σχολή Χωροφυλακής, όπου αθόρυβα εξοπλίζονται

Είναι προφανές ότι η μεγάλη δύναμη του ΕΛΑΣ τρομάζει την κυβέρνηση που αντιλαμβάνεται ότι ο ΕΛΑΣ πρέπει να διαλυθεί και στη θέση του να συγκροτηθεί ένας τακτικός στρατός, που θα μπορεί να ελέγχει. Για να μπορέσει να συμβεί πάντως αυτό, θα έπρεπε ταυτόχρονα να διαλυθούν και ο ΕΔΕΣ του Ζέρβα αλλά και η Τρίτη Ορεινή Ταξιαρχία.

Ενώ όμως το αρχικό σχέδιο της κυβέρνησης είναι αυτό, καταφτάνει εντολή του Τσώρτσιλ προς τον Γ.Παπανδρέου όπως εξαιρεθεί από τη διάλυση η Ορεινή Ταξιαρχία. Το ΕΑΜ αντιδρά και αντιπροτείνει τη δημιουργία ενός Εθνικού Στρατού που θα περιλαμβάνει από τη μια τις δυνάμεις της Τρίτης Ορεινής Ταξιαρχίας, του ΕΔΕΣ και του Ιερού Λόχου και από την άλλη μια ταξιαρχία του ΕΛΑΣ με δύναμη ίση με το άθροισμα των άλλων δυνάμεων.

Σε αυτή την πρόταση του ΕΛΑΣ, ο Παπανδρέου αντιπροτείνει κάτι που δε θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό από τον ΕΛΑΣ. Ενώ συμφωνεί με την ιδέα συγκρότησης του Εθνικού Στρατού από τα παραπάνω σώματα, εντούτοις παραχωρεί στον ΕΛΑΣ μόλις το ¼ των δυνάμεων του στρατού αυτού.

Η πρόταση αυτή απορρίπτεται από το ΕΑΜ που τη νύχτα της 1ης προς 2α Δεκεμβρίου, αποσύρει τους υπουργούς του από την κυβέρνηση. Ταυτόχρονα, η Κεντρική Επιτροπή του ΕΑΜ αποφασίζει τη διοργάνωση συλλαλητηρίου διαμαρτυρίας στην πλατεία Συντάγματος την επόμενη μέρα, Κυριακή 3 Δεκεμβρίου

Η κυβέρνηση δίνει αρχικά την άδεια για τη διοργάνωση του συλλαλητηρίου, αλλά το πρωί της Κυριακής ανακαλεί την άδεια με τη δικαιολογία πως το συλλαλητήριο είναι η απαρχή "σειράς επαναστατικών πράξεων αι οποίαι αποβλέπουν εις κατάλυσιν του κράτους"

Ήδη, όμως, είναι πολύ αργά. Η πλατεία Συντάγματος και οι γύρω δρόμοι έχουν πλημμυρίσει από χιλιάδες λαού με σημαίες, λάβαρα και πλακάτ. Τα κυρίαρχα συνθήματα είναι "Όχι άλλη κατοχή" και "Παπανδρέου παραιτήσου" 

Αστυνομικοί βρίσκονται οχυρωμένοι στην είσοδο του κτιρίου, στην ταράτσα και στα παράθυρα της Αστυνομικής Διεύθυνσης (που βρισκόταν τότε στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου και βασιλίσσης Σοφίας), στην ταράτσα της Βουλής και στο πεζοδρόμιο του κτιρίου, προς την πλευρά του Αγνώστου Στρατιώτη. Εκτός από τους αστυνομικούς, στους γύρω δρόμους υπάρχουν αγγλικά άρματα μάχης

Οι πρώτες συγκρούσεις των διαδηλωτών με την Αστυνομία εκδηλώνονται όταν το πλήθος, προσπαθώντας να φτάσει από τους γύρω δρόμους στην πλατεία Συντάγματος, εμποδίζεται από τις αστυνομικές δυνάμεις. Μετά από λίγο, από τα παράθυρα της Αστυνομικής Διεύθυνσης και από τα άλλα σημεία οχύρωσης των αστυνομικών αρχίζουν να πέφτουν πυροβολισμοί. 

Μαρτυρίες

Γράφει η Μέλπω Αξιώτη στο βιβλίο της “Απάντηση σε 5 ερωτήματα” : «Δίπλα απ΄τα ανάκτορα αστυνομικοί και φασίστες εκείνη τη στιγμή μας πυροβολούν στο ψαχνό. Κορίτσια τότε δείχνουν τα στήθια τους και φωνάζουν: βαράτε εδώ! Είμαστε άοπλοι! Και οι φασίστες τα βαρούν… Οι νεκροί πέφτουν τώρα γύρω – τριγύρω μας ένας – ένας χάμω, σα σπουργίτια. Οι ξένοι ανταποκριτές στέκουν εκστατικοί. Ένας Αμερικανός με στολή χυμά κι αρπά πιστόλι αστυνομικού που ήταν έτοιμο ν΄ανάψει. Άλλος Αμερικανός πίσω από τανκ εγγλέζικο φωτογραφίζει το λάβαρο του ΕΑΜ που μούσκεψε σε σκοτωμένου το αίμα… Πολλοί από τους πόλισμαν πετούν τα όπλα τους στους διαδηλωτές και οι διαδηλωτές τους σηκώνουν στα χέρια. Οι Άγγλοι γύρω – γύρω και πάνω στα τανκς, στη «Μεγάλη Βρετάνια» στα πεζοδρόμια, ανάμεσα στο πλήθος, φλεγματικοί παντού και αξιοπρεπείς στέκουν και βλέπουν τη δολοφονία μας, πως θάστεκαν να βλέπουν ταινία κινηματογράφου. Στο τέλος – τέλος παίρνουν μέρος. Μαζεύουν με τα φορτηγά τους, τραυματισμένους και γερούς. Ήταν αυτοί οι πρώτοι όμηροι. Σε λίγες μέρες γίνηκαν χιλιάδες».

Αλλά και άλλοι αυτόπτες μάρτυρες που σίγουρα δε θα μπορούσαν να κατηγορηθούν για φιλοκομμουνιστικά αισθήματα, βεβαιώνουν ότι η επίθεση απέναντι στο άοπλο πλήθος ήταν αναίτια και αδικαιολόγητη. Ένας από αυτούς ήταν ο ελληνικής καταγωγής Κ. Κουβαράς που ήρθε στην Ελλάδα την Άνοιξη του ’44 με ειδική αποστολή της υπηρεσίας OSS (της μυστικής υπηρεσίας των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του πολέμου).

Ο ίδιος παρακολούθησε τα γεγονότα της 3ης Δεκέμβρη 1944 από τον εξώστη του ξενοδοχείου «Μεγάλη Βρετάνια» και γράφει : «Είδα τον κόσμο να έρχεται σε παράταξη με τις σημαίες του - ελληνική, αμερικανική, βρετανική και ρωσική - μπροστά. Ήταν μια γιγάντια φάλαγγα, αλλά οι διαδηλωτές προχωρούσαν με τάξη τραγουδώντας αντάρτικα τραγούδια και φωνάζοντας συνθήματα. Έρχονταν δυτικά από την οδό Πανεπιστημίου και προσπάθησαν να μπουν στην πλατεία Συντάγματος στρίβοντας αριστερά στην οδό Όθωνος. Η Αστυνομία τους σταμάτησε. Η πελώρια φάλαγγα άρχισε πάλι να κινείται για να μπει στην πλατεία, κατεβαίνοντας τα σκαλιά που οδηγούν από το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη. Η Αστυνομία και πάλι τους σταμάτησε κι η φάλαγγα άρχισε πάλι να κινείται… Το μπροστινό τμήμα του συλλαλητηρίου είχε φτάσει στην άκρη της πλατείας όπου βρισκόμασταν, και καθώς παρατηρούσα προσεκτικά, άκουσα τους επικεφαλής να συζητούν με την Αστυνομία, μόλις δέκα μέτρα από κει που στεκόμασταν. Προσπαθήσαμε να παρακολουθήσουμε τη συζήτηση που διεξαγόταν σε υψηλό τόνο, αλλά δεδομένων των περιστάσεων το πράγμα δε φαινόταν εξαιρετικό. Οι διαδηλωτές σπρώχνανε για να μπουν στην πλατεία, αλλά δε γινόταν καμιά συμπλοκή. Ξαφνικά ένα παράγγελμα "τραβηχτείτε πίσω" δόθηκε με μια στριγγλή, στρατιωτική φωνή και όλοι οι αστυνομικοί υποχώρησαν κάπου είκοσι μέτρα, γονάτισαν κι άρχισαν να πυροβολούν! Τα πυρά ήταν πυκνά. Διακόσιοι αστυνομικοί έβαλλαν ταυτόχρονα, οι περισσότεροι με αυτόματα…».

Αλλά και ο δημοσιογράφος Μ. Φόντορ σε ανταπόκρισή του που δημοσιεύτηκε στη «New York Post», στις 17/2/1945, γράφει: «Μέσα σε 25 χρόνια έχω δει σχεδόν όλες τις επαναστάσεις της Ευρώπης. Αυτή εδώ ήταν η πιο ήρεμη και πολιτισμένη επανάσταση που έχω δει ποτέ μέχρι τη στιγμή που η αστυνομία άρχισε να πυροβολεί και οι Άγγλοι επενέβησαν».

Ο απεσταλμένος της "Chicago Sun" γράφει: "Επρόκειτο περί μιας ειρηνικής και άοπλης διαμαρτυρίας του λαού και τούτο είναι τόσον βέβαιον, ώστε γυναίκες έφεραν μαζί τους ακόμα και τα μικρά παιδιά τους. Κάτω από το παράθυρό μου είδα με τα μάτια μου τα γεγονότα … Είναι αφάνταστος ο ηρωισμός του λαού αυτού. Όρθιος και βαλλόμενος προχωρούσε προς τον ορισθέντα τόπο της συγκέντρωσης"

Αυτός που διέταξε το πυρ εκείνη τη Ματωμένη Κυριακή, ήταν ο τότε διευθυντής της Αστυνομίας Άγγελος Έβερτ, πατέρας του Μιλτιάδη Έβερτ και αστυνομικός διευθυντής Αθηνών επί γερμανικής κατοχής. Σε συνέντευξη που έδωσε το 1958 ομολόγησε ότι εκείνος, βάσει κυβερνητικών εντολών, έδωσε τη διαταγή να χτυπήσουν οι αστυνομικοί τους διαδηλωτές.

Ο τελικός απολογισμός της δολοφονικής επίθεσης ήταν 28 νεκροί και δεκάδες τραυματίες. Η νύχτα που ακολούθησε ήταν γεμάτη τρόμο. Πυροβολισμοί ακούγονταν από παντού. Βρετανικά άρματα κυλούσαν βροντερά στους δρόμους

Ο ρόλος των Βρετανών

Αποκαλυπτικό των προθέσεων των Βρετανών και του προμελετημένου σχεδίου τους είναι το μήνυμα που έστειλε ο Τσώρτσιλ στις 7 Νοέμβρη 1944 στον Υπουργό του επί των Εξωτερικών Ήντεν : "Κατά τη γνώμη μου, περιμένω οπωσδήποτε μια σύγκρουση με το ΕΑΜ και δεν θα πρέπει να την αποφύγουμε, υπό τον όρο να διαλέξουμε καλά το έδαφός μας (χώρο - χρόνο - σχεδιασμό)"

Στις 5 Δεκεμβρίου 1944, με τηλεγράφημά του προς τον Άγγλο πρεσβευτή στην Αθήνα Λίπερ, γράφει: "Πρέπει να παρακινήσετε τον Παπανδρέου να πράξει το καθήκον του και να τον διαβεβαιώσετε, ότι εις την περίπτωσιν αυτήν θα τον υποστηρίξωμεν μ’ όλας τας δυνάμεις. Παρήλθεν πλέον η εποχή καθ’ ην μια οιαδήποτε ομάς Ελλήνων πολιτών ηδύνατο να ματαιώνει την εξέγερσιν του όχλου. Η μόνη ελπίς του είναι να εργασθεί μεθ’ ημών διά την αποσόβησιν ενδεχομένης συμφοράς (…)

Ανέθεσα το όλον ζήτημα της αμύνης των Αθηνών και τη διατήρηση της εννόμου τάξεως εις τον στρατηγόν Σκόμπι και τον διαβεβαίωσα ότι θα τον ενισχύσωμεν με όσας δυνάμεις χρειάζεται προς τούτο. Τόσον εσείς, όσο και ο Παπανδρέου, πρέπει να συμμορφωθείτε προς τας οδηγίας του, εις ό,τι αφορά τη δημόσιαν τάξιν και την ασφάλειαν.

Πρέπει να υποχρεώσετε τον Παπανδρέου. Αν παραιτηθεί, φυλακίστε τον έως ότου συνέλθει, όταν πια θα έχουν τελειώσει οι μάχες. Θα μπορούσε το ίδιο καλά, να αρρωστήσει και να μην μπορεί να τον πλησιάσει κανείς"

Στον ίδιο το Σκόμπι γράφει: "Είστε υπεύθυνος για την διατήρηση της τάξης στην Αθήνα και οφείλετε να εξουδετερώσετε ή να καταστρέψετε όλες τις ομάδες ΕΑΜ-ΕΛΑΣ που θα πλησιάσουν στην πόλη. Λάβετε όλα τα μέτρα που θα κρίνετε ωφέλιμα για να εξασφαλίσετε τον έλεγχο των οδών και για να κυκλώσετε όλες τις ομάδες ταραξιών. […] Μη διστάσετε να πυροβολείτε κάθε ένοπλο που θα δοκιμάσει να αμφισβητήσει το βρετανικό κύρος στην Αθήνα ή το ελληνικό κύρος για λογαριασμό του οποίου ενεργούμε. Το καλύτερο, φυσικά, θα ήταν να συνυπογράφει τις διαταγές σας κάποια ελληνική κυβέρνηση, και ο Λίπερ ζητάει αυτή τη στιγμή από τον Παπανδρέου να παραμείνει στη θέση του για να σας βοηθήσει. Μη διστάζετε πάντως να ενεργείτε σα να βρισκόσαστε σε κατακτημένη πόλη, όπου θα είχε ξεσπάσει μια τοπική εξέγερση"

Η επόμενη μέρα

Την επόμενη μέρα, στις 4 Δεκέμβρη, πραγματοποιείται η γενική απεργία που είχε προκηρύξει το ΕΑΜ από τις 2 Δεκεμβρίου και ταυτόχρονα τελείται η κηδεία των θυμάτων της προηγούμενης ημέρας. Η νεκρώσιμη ακολουθία γίνεται στη Μητρόπολη της Αθήνας και στη συνέχεια η νεκρική πομπή κατευθύνεται προς το Σύνταγμα. Χιλιάδες λαού συνοδεύουν τους νεκρούς τους ψάλλοντας το πένθιμο εμβατήριο "Επέσατε θύματα …"

Στην κορυφή της πομπής ξεχωρίζει ένα πανό που κρατούν τρεις νεαρές μαυροφορεμένες γυναίκες και το οποίο γράφει : " Όταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα - ΕΑΜ" 

Ο νέος πόλεμος έχει ήδη αρχίσει

Ο γνωστός χρονογράφος και θεατρικός συγγραφέας Δημήτρης Ψαθάς ήταν ΕΑΜικός δημοσιογράφος και αρθρογραφούσε σε πολλά έντυπα του ΕΑΜ. Ένα από τα χρονογραφήματα που έγραψε και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Λαοκρατία» στις 27 Νοεμβρίου 1944, λίγες μέρες μόλις πριν ξεσπάσουν τα Δεκεμβριανά, ήταν ο «Πατριώτης».

Διαχρονικό και επίκαιρο, αξίζει να το διαβάσουν και οι νεότερες γενιές

Πίσω από τη γραφική γελοιότητα του Κυριάκου και του Άδωνι, υπάρχει η Κεραμέως και ο Χατζιδάκης. Αυτοί που αποτελούν τον πυρήνα της δεξιάς σκέψης , έχοντας ως αποστολή να αποδομήσουν και να διαλύσουν ο,τιδήποτε δημόσιο. Και αυτό το κάνουν με τόση απροκάλυπτη υποκρισία που φανερώνει πως έχουν πλήρη επίγνωση πως ο κόσμος στον οποίο απευθύνονται και ο οποίος τους στηρίζει είναι εντελώς ηλίθιος

Θεωρούμε πως κομίζουμε γλαύκα εις Αθήνας αν ισχυριστούμε πως οι κυβερνώντες, εκτός από ανάλγητοι και υποκριτές, είναι και ηλίθιοι. Ας δούμε ένα από τα θέματα που το αναδεικνύουν στο μέγιστο

Από φέτος πρόκειται να εφαρμοστεί για πρώτη φορά η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής για την εισαγωγή στα Πανεπιστήμια. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Πώς παρόλο που μια σχολή μπορεί να έχει κενές θέσεις, θα δεχθεί μόνο όσους υποψηφίους έχουν κατορθώσει να συγκεντρώσουν το 80% ή ακόμη και το 120% του μέσου όρου της επίδοσης των υποψηφίων του συγκεκριμένου επιστημονικού πεδίου. Από τα 380 περίπου πανεπιστημιακά τμήματα, περίπου τα μισά απαιτούν από τους υποψηφίους το 80% του μέσου όρου. Τα υπόλοιπα, απαιτούν από 90 έως 120% του μέσου όρου και αυτό είναι μια επιλογή που έδωσε η Νίκη Κεραμέως σε κάθε τμήμα.

Το νομοσχέδιο για την παιδεία ψηφίστηκε και, από δω και στο εξής, θα υπάρχει δημοκρατία στις πανεπιστημιακές σχολές , όπως δήλωσε ο ανέμελος πρωθυπουργός της κοιμώμενης χώρας του νοτιοανατολικού άκρου της Ευρώπης.

Από δω και στο εξής, όποιος δεν συγκεντρώνει πολλά μόρια στις Πανελλήνιες εξετάσεις, θα μπορεί να δίνει πολλά χιλιάρικα σε ιδιωτικά κολλέγια και το πτυχίο που θα παίρνει από αυτά θα είναι ισότιμο με των υπολοίπων. Τι σημασία έχει αν το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο είναι μέσα στα διακόσια καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου ενώ το κολλέγιο της κάτω μεριάς της πλατείας Βάθης, για παράδειγμα, είναι στα καλύτερα διακόσιες χιλιάδες του κόσμου; Η κυβέρνηση των αρίστων θεωρεί πως δεν υπάρχει πρόβλημα.

Όπως δεν υπάρχει και με τη διαχείριση της κρίσης της πανδημίας. Όπως δεν υπάρχει πρόβλημα και με τη ΔΑΠ-ΝΔΦΚ, τη φοιτητική παράταξη της Νέας Δημοκρατίας, η οποία θα μπορεί πιο άνετα τώρα να διοργανώνει τα πάρτυ της στα κάθε λογής σκυλάδικα και να βγάζει τις αφίσες της, κόντρα στη συντήρηση και τη στενομυαλιά των αριστερών.

Από δω και στο εξής, όποιος κάθεται καλά, θα πηγαίνει στα πάρτυ της ΔΑΠ. Κι όποιος δεν κάθεται καλά, θα τρώει ξύλο από τα ΜΑΤ

Ζούμε μέρες περίεργες. Και σ’ αυτούς ακριβώς τους παράξενους καιρούς, έμελλε να βρίσκονται στο τιμόνι της χώρας ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Άδωνις Γεωργιάδης, ο Μάκης Βορίδης, η Νίκη Κεραμέως. Δεν το λες και ευλογία αυτό το πράγμα, μάλλον σαν εκπλήρωση κάποιας κατάρας μοιάζει. Οι πολίτες μένουν στο σπίτι, αυτοί νομοθετούν και οι μπάτσοι χτυπούν αλύπητα. Τώρα, ετοιμάζονται να φέρουν την αστυνομία μέσα στα Πανεπιστήμια. Λεφτά για γιατρούς και δασκάλους δεν έχουν, φαίνεται όμως πως για μπάτσους τους περισσεύουν. Ο κάθε άνθρωπος, λένε πως είναι οι επιλογές του. Όμως εδώ δεν πρόκειται για μία απλή επιλογή, αλλά για σύγκρουση δύο κόσμων

Με αφορμή το νομοσχέδιο για την είσοδο της αστυνομίας στα Πανεπιστήμια, οι άνθρωποι της Τέχνης και του Πολιτισμού συνεργάστηκαν για τη δημιουργία ενός βίντεο με τίτλο «Το Αμφιθέατρο του Παραλόγου». “Αυτές τις δύσκολες ώρες για τα ελληνικά πανεπιστήμια, ο κόσμος του πολιτισμού, παρότι στενάζει κι’ αυτός από τις δραματικές επιπτώσεις της πανδημίας και των κυβερνητικών επιλογών, ήρθε να σταθεί δίπλα μας, δίπλα στους πανεπιστημιακούς δασκάλους, στο διοικητικό προσωπικό των ΑΕΙ, στους φοιτητές και τις φοιτήτριες» αναφέρει σε κείμενο που συνοδεύει το σχετικό βίντεο η πρωτοβουλία «Όχι Αστυνομία στα Πανεπιστήμια».

“ Κινηματογραφιστές, ηθοποιοί και καλλιτέχνες του ήχου και της εικόνας συνεργάστηκαν για τη δημιουργία ενός βίντεο που αναδεικνύει το Πανεπιστήμιο ως αυτό που είναι και όχι αυτό που δείχνουν η κυβέρνηση και τα ΜΜΕ: Χώρος έρευνας, διδασκαλίας, διαλόγου, επαγγελματικής ευσυνειδησίας και συνομιλίας με την κοινωνία, χώρος που εμπνέει ανθρώπους με τη φλόγα της ελευθερίας, της  δημιουργίας και της προσφοράς ακόμα και στις πιο αντίξοες συνθήκες. 

Το Αμφιθέατρο του Παραλόγου παραμονεύει, ας μην το αφήσουμε να κυριαρχήσει! “